Αφορμή για το συγκεκριμένο άρθρο αποτελεί αφενός η πρόσφατη απόφαση του Γερμανικού Στρατού για την αναβάθμιση άλλων 101 εν υπηρεσία αρμάτων μάχης Leopard-2 στο επίπεδο Leopard-2A7V (V = Verbessert, δηλαδή βελτιωμένο στα γερμανικά), αφετέρου δύο εξελίξεις που αφορούν στα χαρακτηριστικά της επόμενης έκδοσης του Leopard-2 (Leopard-2X), αλλά και στο δρομολογημένο πρόγραμμα MGCS (Main Ground Combat System) για την αντικατάσταση του. Δεδομένης της ύπαρξης, στο ελληνικό οπλοστάσιο, 183 Leopard-2A4 και 170 Leopard-2HEL, πιστεύουμε ότι οι τεχνολογικές εξελίξεις που αφορούν στο Leopard-2 είναι ένα θέμα που πρέπει να ενδιαφέρει τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ).
Η απόφαση της Γερμανίας να ενισχύσει το αρματικό της δυναμικό κινείται σε δύο παράλληλους άξονες: (α) Στην αριθμητική αύξηση των εν υπηρεσία Leopard-2, από τα 244 άρματα μάχης, που είναι σήμερα, στα 328, απόφαση η οποία ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του 2015 και συνοδεύτηκε με τη σταδιακή επαναφορά σε υπηρεσία 104 αποθηκευμένων Leopard-2A4, και (β) Στην αναβάθμιση του συνόλου των 328 Leopard-2 στο επίπεδο Leopard-2A7V, μέχρι το 2026, που είναι η τελευταία και πλέον ικανή της οικογένειας αρμάτων μάχης Leopard-2. Παράλληλα, αναπτύσσεται η νέα έκδοση Leopard-2Χ, ενώ, σε συνεργασία με τη Γαλλία, έχει δρομολογηθεί και η ανάπτυξη ενός νέου άρματος μάχης (πρόγραμμα MGCS), το οποίο αναμένεται να αντικαταστήσει, μετά το 2035, τόσο τα Leopard-2 όσο και τα Leclerc.
Η απόφαση της Γερμανίας δεν ήρθε τυχαία, αλλά είναι αποτέλεσμα επιχειρησιακών και πολιτικών εξελίξεων, καθώς και της εμφάνισης του νέου ρωσικού άρματος μάχης T-14 και των τεθωρακισμένων οχημάτων της οικογένειας Armata, που διαθέτουν ισχυρή θωράκιση, μεγάλη ισχύ πυρός καθώς και προηγμένο ενεργητικό σύστημα αυτοπροστασίας. Η απόφαση της Ρωσίας να επενδύσει σε νέα άρματα μάχης και τεθωρακισμένα οχήματα έχει οδηγήσει τη Δύση στο συμπέρασμα ότι η Ρωσία επιδιώκει την αύξηση της συμβατικής στρατιωτικής της ισχύος, εξέλιξη η οποία δεν θα μπορούσε και δεν θα έπρεπε να μείνει αναπάντητη. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ, που σχεδιάζουν και παράγουν άρματα μάχης, όπως είναι οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία και η Γερμανία, να επενδύουν σε αναβαθμίσεις και νέες εκδόσεις των αρμάτων μάχης τους, αλλά και σε προγράμματα αντικατάστασης τους.
Για παράδειγμα, οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει την έκδοση M-1A2C Abrams και ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα αναβάθμισης 786 M-1A1 στο επίπεδο M-1A2C συνολικού κόστους $ 2,6 δισεκατομμυρίων. Παράλληλα αναπτύσσουν και την ικανότερη έκδοση M-1A2D η παραγωγή της οποίας αναμένεται να ξεκινήσει το 2023. Η Γαλλία έχει προγραμματίσει την αναβάθμιση 200 Leclerc στο επίπεδο XLR, στο πλαίσιο του ευρύτερου προγράμματος Scorpion προμήθειας σύγχρονων αρμάτων μάχης και τεθωρακισμένων οχημάτων για το Γαλλικό Στρατό. Το πρόγραμμα αναβάθμισης των Leclerc, το οποίο έχει προϋπολογιστεί με το ποσό των € 330 εκατομμυρίων, αναμένεται να ξεκινήσει το 2020 και να ολοκληρωθεί το 2028. Τέλος, η Μεγάλη Βρετανία σχεδιάζει την αναβάθμιση 148 Challenger-2 στο πλαίσιο του προγράμματος Challenger-2 LEP (Life Extension Program).
Η Γερμανία, όπως προείπαμε, όχι μόνο αυξάνει αριθμητικά το στόλο των εν υπηρεσία Leopard-2, αλλά τα αναβαθμίσει στο επίπεδο Leopard-2A7V, αποφάσεις οι οποίες απορρέουν από επιχειρησιακούς και πολιτικούς λόγους. Σε επιχειρησιακό επίπεδο, σύμφωνα με επίσημη αναφορά του γερμανικού Υπουργείου Άμυνας, η οποία δημοσιεύτηκε από το περιοδικό «Focus», το Νοέμβριο του 2017, πάνω από τα μισά Leopard-2 του Γερμανικού Στρατού είναι εκτός υπηρεσίας και ανέτοιμα για οποιαδήποτε επιχείρηση.
Το Νοέμβριο του 2017 ο Γερμανικός Στρατός διατηρούσε σε υπηρεσία (και συνεχίζει να διατηρεί) 328 Leopard-2 στις εκδόσεις A4, A6, Α6Μ και A7, εκ των οποίων 84 Leopard-2A4 σε αποθήκευση και εν αναμονή ένταξης στην ενεργό υπηρεσία και 244 στην ενεργό υπηρεσία. Από τα 244 εν ενεργεία Leopard-2 μόλις τα 95 ήταν επιχειρησιακά. Από τα υπόλοιπα 149 Leopard-2, τουλάχιστον 53 ήταν «αφοπλισμένα», επτά (7) χρησιμοποιούνταν για εκπαίδευση και 89 ήταν «μερικώς επιχειρησιακά», με σοβαρά τεχνικά προβλήματα χωρίς να μπορούν να επισκευαστούν, λόγω έλλειψης ανταλλακτικών.
Επιπλέον, οι διαφορετικές εκδόσεις, σε συνδυασμό με τα διαχρονικά χαμηλά επίπεδα χρηματοδότησης των γερμανικών Ενόπλων Δυνάμεων, επιβαρύνουν το συνολικό κόστος υποστήριξης των Leopard-2 και εκπαίδευσης των πληρωμάτων. Η ομοιογένεια των Leopard-2 στο επίπεδο Leopard-2A7V έρχεται να διορθώσει αυτή την αρρυθμία, ενοποιώντας την εφοδιαστική αλυσίδα, τις διαδικασίες υποστήριξης και την εκπαίδευση.
Οι πολιτικοί λόγοι αφορούν στη διεθνή θέση και τις υποχρεώσεις της Γερμανίας εντός της ΕΕ και του ΝΑΤΟ: Η αναταραχή στην Ουκρανία, οι ασύμμετρες απειλές της τρομοκρατίας και του Ισλαμικού Κράτους, η αστάθεια στο Αφγανιστάν, τη Συρία, την Υεμένη και τη Λιβύη, εξελίξεις που αυξάνουν τις προσφυγικές ροές, οι αυξημένες υποχρεώσεις της Γερμανίας σε ειρηνευτικές αποστολές, όπως στο Μάλι για παράδειγμα, και η πυρηνική απειλή από χώρες όπως η Βόρειος Κορέα και το Ιράν έχουν αυξήσει τις πιέσεις στο Βερολίνο να επενδύσει στην άμυνα και, τουλάχιστον, να ικανοποιήσει τη Νατοϊκή απόφαση για αμυντικές δαπάνες ίσες με το 2% του ΑΕΠ (κινούμενη προς αυτή την κατεύθυνση η Γερμανία έχει αποφασίσει τη σταδιακή αύξηση των αμυντικών δαπανών από τα € 37,1 δισεκατομμύρια το 2017 στα € 42,3 δισεκατομμύρια το 2021).
Η απόφαση για την αναβάθμιση των 101 Leopard-2 στο επίπεδο Leopard-2A7V ανακοινώθηκε και υπογράφηκε τον περασμένο Μάρτιο, και αποτελεί συνέχεια προγενέστερης απόφασης, του Μαρτίου του 2017, για την αναβάθμιση 104 Leopard-2 στο επίπεδο Leopard-2A7V. Το κόστος της αναβάθμισης των 104 Leopard-2 ανέρχεται στα € 118 εκατομμύρια, ενώ της αναβάθμισης των 101 Leopard-2 ανέρχεται στα € 300 εκατομμύρια (€ 2,04 εκατομμύρια ανά άρμα μάχης, κατά μέσο όρο). Η αναβάθμιση των 104 Leopard-2 θα πραγματοποιηθεί την περίοδο 2019-2023, ενώ η αναβάθμιση των 101 Leopard-2 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το 2026. Εκ των πραγμάτων και για να συμπληρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός των 328 Leopard-2A7V απομένει η απόφαση επέκτασης του προγράμματος αναβάθμισης και στα υπόλοιπα 123 Leopard-2.
Το Leopard-2A7V είναι η τελευταία και ικανότερη έκδοση των Leopard-2 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2016. Αποτελεί εξέλιξη της έκδοσης Leopard-2A7, η οποία παραδόθηκε στο Γερμανικό Στρατό το Δεκέμβριο του 2014. Με τη σειρά της, η έκδοση Leopard-2A7 αποτελεί διαμόρφωση της έκδοσης Leopard-2A7+, η οποία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2010 στη διεθνή έκθεση «Eurosatory» (η έκδοση Leopard-2A7+ αφορά σε ένα άρμα μάχης ικανό για επιχειρήσεις εντός και εκτός αστικών περιοχών). Σε σχέση με την έκδοση Leopard-2A7, η έκδοση Leopard-2A7V ενσωματώνει, επικουρικά, αυξημένο επίπεδο προστασίας, με την προσθήκη σπονδυλωτής θωράκισης και ενεργητικού συστήματος αυτοπροστασίας, αυξημένη ισχύ πυρός, με την υιοθέτηση του βελτιωμένου πυροβόλου L-55A1, το οποίο έχει την ικανότητα αντοχής σε υψηλότερες πιέσεις, άρα επιτυγχάνει καλύτερες επιδόσεις σε επίπεδο διάτρησης θωράκισης και βεληνεκούς (σε ποσοστό 20%, σύμφωνα με τη Rheinmetall). Επίσης ενσωματώνει βελτιωμένο Σύστημα Ελέγχου Πυρός (ΣΕΠ) και οθόνες ελέγχου (πλήρως ψηφιακές, αφής), νέο αποστασιόμετρο λέιζερ και αισθητήρα θερμικής απεικόνισης.
Υπενθυμίζουμε ότι η έκδοση Leopard-2A7, σε σχέση με την έκδοση Leopard-2A6, από την οποία προέρχονται και τα ελληνικά Leopard-2HEL, ενσωματώνει επιπλέον σπονδυλωτή θωράκιση, ολόπλευρα του άρματος, αλλά ιδιαίτερα στο εμπρόσθιο τόξο του οχήματος και του πύργου, αυξημένη προστασία κατά ναρκών και αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, τηλεχειριζόμενο πύργο FLW-200 με πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών, αντί του MG-3, νέο σύστημα κλιματισμού, ισχυρότερη εφεδρική μονάδα παροχής ενέργειας (APU : Auxiliary Power Unit), ισχύος 20 kW, το πολυφασματικό σύστημα (δίχτυ) απόκρυψης Barracuda MCS (Mobile Camouflage System) της σουηδικής Saab, με ενσωματωμένο σύστημα μείωσης του θερμικού ίχνους HTR CoolCam (Heat-Transfer Reduction), το σύστημα διαχείρισης μάχης και πληροφοριών IFIS (Integriertes Führungs-und Informationssystem), νέα συστήματα ψηφιακών επικοινωνιών, βελτιωμένο σύστημα πυρόσβεσης, βελτιωμένους θερμικούς αισθητήρες και προστατευτικές «ποδιές» για τους τροχούς (όλα αυτές οι βελτιώσεις συμπεριλαμβάνονται στο πακέτο αναβάθμισης των Leopard-2A7V).
Επίσης τα Leopard-2A7, όπως και τα Leopard-2A7V, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα νέα πυρομαχικά DM-11 και RH-31, τα οποία παρουσίασε η Rheinmetall το Φεβρουάριο του 2015 (αμφότερα τα πυρομαχικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και από το πυροβόλο L-44, εκτός του L-55). Το DM-11 (Mk.324 σε αμερικανική υπηρεσία), είναι πυρομαχικό μέγιστου βεληνεκούς άνω των 5 χιλιομέτρων, ενώ έχει τις ιδιότητες του προγραμματισμού του χρόνου και του σημείου πυροδότησης και της πυροδότησης στον αέρα (AirBurst). Η ικανότητα AirBurst καθιστά το DM-11 αποτελεσματικό κατά μια σειρά κρίσιμων στόχων όπως είναι τα ελαφρά οχήματα-φορείς όπλων, οι θέσεις φορητών αντιαρματικών όπλων και οι οχυρώσεων. Το RH-31 HE SQ (High Explosive Super Quick) είναι μια οικονομικότερη έκδοση του DM-11 με δυνατότητα πυροδότησης μόνο κατά την επαφή με τον στόχο, δηλαδή δεν έχει την ικανότητα προγραμματισμού ή AirBurst.
Η λύση της αναβάθμισης στο επίπεδο Leopard-2A7V είναι η πρώτη ενδιάμεση λύση μέχρι την έλευση του αντικαταστάτη των Leopard-2. Η δεύτερη ενδιάμεση λύση, η οποία βρίσκεται σε ανάπτυξη, αναμένεται να εφαρμοστεί, σύμφωνα με τον ισχύοντα προγραμματισμό, την περίοδο 2026-2035. Πρόκειται για την έκδοση Leopard-2X (ίσως να κωδικοποιηθεί ως Leopard-2A8), κύριο και κεντρικό στοιχείο της οποίας θα είναι η υιοθέτηση ενός κύριου πυροβόλου των 130 χιλιοστών. Η σχετική ανακοίνωση έγινε από την Rheinmetall, το Νοέμβριο του 2015, κατά τη διάρκεια της ημερίδας «Capital Markets Day 2015», στον απόηχο της απόφασης, του Απριλίου του 2015, για την αριθμητική αύξηση των εν υπηρεσία Leopard-2 στα 328 άρματα μάχης και την αναβάθμιση τους στο επίπεδο Leopard-2A7V. Τότε ανακοινώθηκε και ένας «Οδικός Χάρτης» εξέλιξης του Leopard-2 για την περίοδο 2015-2035, ο οποίος έχει τρία (3) στάδια:
1/ Αναβάθμιση των 328 Leopard-2 του Γερμανικού Στρατού στο επίπεδο Leopard-2A7V μέχρι το 2026 και, παράλληλα, ανάπτυξη της έκδοσης Leopard-2Χ (το στάδιο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη).
2/ Αναβάθμιση των 328 Leopard-2A7V στο επίπεδο Leopard-2X την περίοδο 2026-2035, και
3/ Αντικατάσταση των Leopard-2X με το άρμα μάχης, το οποίο θα προκύψει στο πλαίσιο του προγράμματος MGCS.
Την ανάπτυξη του προγράμματος MGCS, το οποίο ξεκίνησε το 2012 και βρίσκεται σε φάση σχεδίασης της επιχειρησιακής αντίληψης (Concept), έχει αναλάβει μια κοινοπραξία της γερμανικής KMW και της γαλλικής Nexter (KMW+Nexter Defense Systems). Το πρώτο δείγμα γραφής του προγράμματος MGCS είδαμε στη διεθνή έκθεση «Eurosatory 2018», όπου παρουσιάστηκε το υβριδικό άρμα μάχης EMBT (Enhanced Main Battle Tank, κατά τη Nexter, ή European Main Battle Tank, κατά την KMW). To ΕΜΒΤ αποτελεί συγκερασμό του Leopard-2 και του Leclerc, όπως είναι στη σημερινή τους διαμόρφωση. Συγκεκριμένα το EMBT ενσωματώνει τον πύργο μάχης του Leclerc και το όχημα (με τον κινητήρα) του Leopard-2. Ο συνδυασμός αυτός επιλέχθηκε διότι ο μεν πύργος μάχης του Leclerc είναι ελαφρύτερος και ποιο αυτοματοποιημένος, το δε όχημα του Leopard-2 είναι καλύτερων επιδόσεων. (το κείμενο συνεχίζεται μετά τις φωτογραφίες)
Παράλληλα, και πάντα στο πλαίσιο του προγράμματος MGCS, η Nexter ανακοίνωσε, τον Ιανουάριο του 2019, ότι δοκιμάζει πυροβόλο των 140 χιλιοστών επί του Leclerc. Το σχετικό πρωτότυπο παρουσιάστηκε στη διεθνή έκθεση «IAV 2019» (International Armoured Vehicles) στο Λονδίνο. Σύμφωνα με τη Nexter μέχρι τον Ιανουάριο του 2019 είχαν πραγματοποιηθεί 200 περίπου δοκιμαστικές βολές με στόχο όχι μόνο να διαπιστωθούν οι επιδόσεις και η ευστοχία του πυροβόλου, αλλά να διαπιστωθούν και οι επιπτώσεις επί του οχήματος, κυρίως στον τομέα της δομικής καταπόνησης. Επίσης, σύμφωνα πάντα με τη Nexter, το πυροβόλο των 140 χιλιοστών αυξάνει την ισχύ πυρός του Leclerc κατά 70%, σε σχέση με το πυροβόλο των 120 χιλιοστών.
Το EMBT, το Leclerc, με το πυροβόλο των 140 χιλιοστών, και το Leopard-2Χ, με το πυροβόλο των 130 χιλιοστών, είναι τα πρωτότυπα δοκιμών και επίδειξης τεχνολογίας για την ανάπτυξη του τελικού άρματος μάχης του προγράμματος MGCS. Ως προς τα χαρακτηριστικά του MGCS, αν και δεν έχουν καταγραφεί ακόμα πλήρως, εντούτοις έχουμε στη διάθεση μας τα πρώτα «θέλω» της Γερμανίας και της Γαλλίας, όπως τις έχουν ανακοινώσει η KMW και η Nexter. Συγκεκριμένα:
1/ Πύργος μάχης και πλήρωμα: Ο πύργος του MGCS θα ενσωματώνει ψηφιακή τεχνολογία και θα είναι μη-επανδρωμένος, με στόχο τη μικρότερη δυνατή έκθεση του πληρώματος σε κίνδυνο και την ταχύτερη εκτέλεση των εντολών, άρα της μείωσης του χρόνο αντίδρασης σε μια απειλή. Όλες οι καλωδιώσεις του άρματος θα είναι τεχνολογίας οπτικής ίνας για ταχύτερη διαβίβαση δεδομένων. Το κύριο πυροβόλο θα ενσωματώνει υδραυλικό σύστημα σταθεροποίησης, για βολές ακριβείας σε κίνηση με μεγάλη ταχύτητα. Το πλήρωμα θα βρίσκεται σε ξεχωριστό θωρακισμένο διαμέρισμα, εντός του άρματος, για αυξημένη προστασία. Το διαμέρισμα του πληρώματος θα έχει σύστημα προστασίας από ΡΒΧ ουσίες και κλιματισμό. Το πλήρωμα θα αποτελείται από τρία (3) άτομα (τον αρχηγό, τον οδηγό και τον πυροβολητή).
2/ Οπλισμός: Το κύριο πυροβόλο θα είναι διαμετρήματος 130 ή 140 χιλιοστών (ενδεχομένως να μην υπάρξει συμφωνία Γερμανίας και Γαλλίας για την υιοθέτηση ενός κοινού διαμετρήματος και ο κύριος οπλισμός να αποτελεί δικαίωμα επιλογής του κάθε χρήστη). Σε κάθε περίπτωση, το νέο πυροβόλο θα συνοδεύεται από αυτόματος σύστημα γέμισης, το οποίο θα επιτυγχάνει μέγιστο ρυθμό βολής 12 βλημάτων το λεπτό. Η ελάχιστη αναχορηγία του MGCS θα είναι τα 42 πυρομαχικά, ενώ η επιθυμητή αναχορηγία έχει προσδιοριστεί στα 60 πυρομαχικά. Ο δευτερεύον οπλισμός του MGCS θα αποτελείται από ένα συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών και έναν τηλεχειριζόμενο πύργο με πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών.
3/ Προστασία: Το MGCS, κατά κοινή απαίτηση Γερμανίας και Γαλλίας, θα διαθέτει πέντε (5) επίπεδα προστασίας. Το πρώτο θα είναι η εργοστασιακή συνθετική θωράκιση, κατασκευασμένη από κράμα μετάλλων και νάνο-κεραμικά υλικά. Το δεύτερο επίπεδο προστασίας θα είναι επικεντρωμένο ολόπλευρα του οχήματος και θα αποτελείται από προηγμένη θωράκιση τύπου ERA (Explosive Reaction Armor). Η εργοστασιακή και η επιπρόσθετη θωράκιση ERA του οχήματος θα πρέπει να είναι απρόσβλητη από αντιαρματικά βλήματα κινητικής ενέργειας (APFSDS) με δυνατότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 750 χιλιοστών και από βλήματα υψηλής εκρηκτικότητας (HEAT) με δυνατότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 1.300 χιλιοστών. Ομοίως, η εργοστασιακή θωράκιση του πύργου θα πρέπει να είναι απρόσβλητη από βλήματα APFSDS με δυνατότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 1.000 χιλιοστών και από βλήματα HEAT με δυνατότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 2.200 χιλιοστών. Το τρίτο επίπεδο προστασίας θα είναι ένα ενεργητικό σύστημα αυτοπροστασίας, ενώ το τέταρτο επίπεδο προστασίας θα αποτελείται από παθητικό σύστημα αυτοπροστασίας βασισμένο στην παραγωγή αντιμέτρων με στόχο την παρεμβολή ή τη σύγχυση του συστήματος καθοδήγησης του επερχόμενου βλήματος. Τα αντίμετρα αυτά θα είναι καπνογόνα και υπέρυθρου φωτός. Επιθυμητή είναι η συνδυασμένη ικανότητα του ενεργητικού και του παθητικού συστήματος αυτοπροστασίας να μπορεί να αντιμετωπίζει έως έξι (6) απειλές ταυτόχρονα, δηλαδή να μπορεί να ανταποκριθεί σε επιθέσεις κορεσμού. Το πέμπτο και τελευταίο επίπεδο προστασίας θα αποτελείται από πολυφασματικό κάλυμμα απόκρυψης και μείωσης του θερμικού, του υπέρυθρου και του ίχνους ραντάρ του άρματος κατά 85%.
4/ Τεχνικά χαρακτηριστικά: Το βάρος, με πλήρη φόρτο, του MGCS δεν θα πρέπει να ξεπερνά τους 60 τόνους ενώ οι διαστάσεις του θα πρέπει να είναι μεταξύ των ορίων (μήκος οχήματος x μήκος με το πυροβόλο μπροστά x πλάτος x πλάτος με θωράκιση ERA x ύψος) 8 μέτρα x 13,2 μέτρα x 3,8 μέτρα x 4,2 μέτρα x 2,9 μέτρα. Ο κινητήρας του άρματος θα είναι ισχύος 1.800 ίππων με δυνατότητα χρήσης διαφορετικών καυσίμων (πετρέλαιο, βενζίνη), ενώ το σύστημα μετάδοσης της κίνησης θα έχει 12 ταχύτητες, οκτώ (8) για εμπρός κίνηση και τέσσερις (4) για όπισθεν κίνηση. Οι επιθυμητές επιδόσεις, με 1.900 λίτρα καύσιμο, είναι μέγιστη ταχύτητα 84 χιλιόμετρα την ώρα, σε άσφαλτο, ή 64 χιλιόμετρα την ώρα, εκτός ασφάλτου και 620 χιλιόμετρα εμβέλεια, κινούμενο σε άσφαλτο, ή 463 χιλιόμετρα εμβέλεια, κινούμενο εκτός ασφάλτου.
Πιστεύουμε ότι η τεχνολογική εξέλιξη του Leopard-2, όπως αυτή έχει δρομολογηθεί σύμφωνα με τις ανάγκες του Γερμανικού Στρατού και με βάση τον «Οδικό Χάρτη» που δημοσίευσε η Rheinmetall το 2015, πρέπει να απασχολήσει τον ΕΣ, ο οποίος, όπως όλοι γνωρίζουμε διατηρεί σε υπηρεσία 353 Leopard-2. Πρόκειται για τα ικανότερα άρματα μάχης του ΕΣ τα οποία, εκ των πραγμάτων, θα αναλάβουν το κύριο βάρος των τεθωρακισμένων επιχειρήσεων στον Έβρο, είτε κατά την άμυνας, είτε κατά την επίθεση. Ως εκ τούτου δεν έχουμε την πολυτέλεια να τα εγκαταλείψουμε στην τύχη τους και να τα απαξιώσουμε.
Για την εξέλιξη του αρματικού δυναμικού του ΕΣ την περίοδο 1996-2018 και τις δυνατότητες αναβάθμισης των ελληνικών Leopard-2 μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ:
Για τα διαθέσιμα ενεργητικά συστήματα αυτοπροστασίας, τα οποία θα μπορούσαν να εφοδιάσουν τα ελληνικά Leopard-2 μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ:
Για τις λίγες, τελευταίες, ευκαιρίες απόκτησης μεταχειρισμένων Leopard-2A4 από τον ΕΣ μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ: