Πολύς ο λόγος τις τελευταίες ημέρες για το F-35 Lightning II. Με αφορμή φυσικά την συμμετοχή έξι ιταλικών F-35A στην άσκηση “Ηνίοχος 2019” που διοργανώνει η Πολεμική Αεροπορία. Πολλά φυσικά και τα δημοσιεύματα του τύπου “Οι ΗΠΑ προσφέρουν το νέο υπερόπλο στην Ελλάδα”, όπως και τα σχόλια στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, τα οποία βέβαια, πολύ εύκολα μετατρέπονται (με σκοπιμότητα ή χωρίς) σε Μέσα Μαζικής Παραπλάνησης.

Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή. Για να τα ξεκαθαρίσουμε κιόλας… Να αποδώσουμε δηλαδή με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία την πραγματικότητα και να μην αφήσουμε όσα ΑΠΙΣΤΕΥΤΑ έχουν γραφτεί να μας παρασύρουν σε λανθασμένες εντυπώσεις. Γιατί περί αυτού πρόκειται… ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΤΥΠΩΣΕΩΝ.

Η “επιχειρησιακή αξιολόγηση” του F-35 στον Ηνίοχο…

Για ποια επιχειρησιακή αξιολόγηση μιλάμε; Με τις δραστηριότητες και τα σενάρια της άσκησης “Ηνίοχος 2019” να περνούν στην πιό εξελιγμένη τους μορφή κατά την δεύτερη εβδομάδα, οι πληροφορίες που έχουμε μέχρι τώρα στη διάθεσή μας, ΔΕΝ ΕΜΠΕΡΙΈΧΟΥΝ τίποτα το σημαντικό ή αξιοσημείωτο από την συμμετοχή των ιταλικών F-35A. Κατ΄ αρχήν τα μαχητικά προσγειώθηκαν στην 117 Π.Μ. “φορώντας” τους ανακλαστήρες ραντάρ, οπότε… ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ κανείς από τους συμμετέχοντες να εξάγει συμπεράσματα σχετικά με το πόσο “αόρατο” είναι το F-35 στην ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία.

Οι πληροφορίες που έχουν επίσης διαρρεύσει λένε ότι οι Ιταλοί ιπτάμενοι ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΕΙ το ραντάρ AN/APG-81 του μαχητικού στα σενάρια της άσκησης “Ηνίοχος”. Είτε σε διαμόρφωση air to air, είτε σε λειτουργική διαμόρφωση air to ground. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι στο σύνολο των σεναρίων που έχουν εμπλακεί, τα συγκεκριμένα μαχητικά έχουν χρησιμοποιήσει αποκλειστικά και μόνο τους αισθητήρες του παθητικού EOTS και μόνο τους δέκτες προειδοποίησης RWR του συστήματος αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου DAS…

Παρά τα όσα έχουν επομένως γραφτεί, περί αξιολόγησης του F-35A από τους Έλληνες ιπτάμενους, ΔΕΝ ΙΣΧΥΕΙ τίποτα… Και σε αυτό συνηγορεί και η λογική. Γιατί δεν θα πρέπει να ξεχνά κανείς ότι στον Ηνίοχο εκτός από την Ιταλία που είναι χρήστης του F-35A και χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ και το Ισραήλ που είναι ήδη χρήστης του F-35A, συμμετέχουν οι ΗΠΑ, η Ελλάδα και τα ΗΑΕ… Για ποιο λόγο θα αποκάλυπταν οι Αμερικανοί ή οι Ιταλοί, μέρος, έστω, των δυνατοτήτων του μαχητικού στην Αεροπορία των ΗΑΕ;

Επιχείρηση προώθησης του Lightning II στην Ελλάδα ή εκφοβισμού της Τουρκίας;

Είναι ένα ερώτημα στο οποίο μάλλον δεν μπορεί θετικά να απαντήσει κανείς… Προσωπική μας άποψη είναι ότι πρόκειται για επιχείρηση συνδυασμού και των δύο! Αυτό τουλάχιστον μπορεί να συμπεράνει κανείς από την παρουσία του πρέσβη των ΗΠΑ κου Πάιατ στην Ανδραβίδα και τις δηλώσεις του, αλλά και από γεγονός ότι ενώ η Ιταλική Αεροπορία έχει παραλάβει μόλις 12 αεροσκάφη F-35A και έχει εκπαιδεύσει 25 ιπταμένους στον τύπο (https://www.defensenews.com/global/europe/2019/03/13/italy-air-force-chief-attacks-f-35-uncertainty-in-rome/ ), έφερε τα έξι από αυτά στον Ηνίοχο!

Ξαφνικά λοιπόν, κατά την πρώτη κιόλας εβδομάδα του “Ηνίοχου 2019”, η Πολεμική Αεροπορία φέρεται να “φλερτάρει” με το F-35A! To οποίο πιθανόν θα αποκτήσει σε 24 αντίτυπα και μάλιστα σε μειωμένη τιμή… Κατά το 1/2 ή κατά το 1/3!!! Από που προκύπτει αυτή η μειωμένη τιμή; Γιατί εμείς τέτοια πληροφόρηση όσο και εάν ρωτήσαμε δεν έχουμε. Αντιλαμβάνεστε ότι τέτοια πράγματα δεν μπορεί να έχουν βάση. Ιδού το γιατί:

-Αν όντως οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται να πουλήσουν στην Ελλάδα τα τουρκικά F35A που ΘΑ κατασκευαστούν και μάλιστα σε τιμή ΚΟΣΤΟΥΣ ή και κάτω από αυτή, γιατί δεν τα δίνουν στη δική τους USAF, η οποία, μέσω του Πενταγώνου, αποφάσισε πρόσφατα να προμηθευτεί F-15X, μειώνοντας τον αριθμό των F-35 που είχε προγραμματίσει για τα επόμενα δύο ή τρία χρόνια; Εδώ (http://www.defense-aerospace.com/articles-view/feature/5/200786/pentagon-cuts-f_35-funding-for-third-year-running.html) μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ζήτημα αυτό.

-Σύμφωνα με το Bloomberg Bussinesweek, (https://www.bloomberg.com/news/articles/2018-10-05/lockheed-s-f-35-has-a-turkey-problem), το υποκατασκευαστικό έργο που έχουν αναλάβει 10 συνολικά τουρκικές εταιρείες στο πλαίσιο του προγράμματος F-35, υπολογίζεται σε συνολική αξία στα 12 δισεκατομμύρια δολάρια για όσα χρόνια διαρκέσει η παραγωγή του τύπου! Τυχόν έξοδος της Τουρκίας από το πρόγραμμα, πάντα σύμφωνα με το εν λόγω δημοσίευμα, συνεπάγεται “δαπάνη” χρονικού διαστήματος 18 έως 24 μηνών για την ανάθεση του έργου σε άλλες εταιρείες και καθυστερήσεις στις παραδόσεις 50 έως 75 αεροσκαφών.

Απεικόνιση του κατασκευαστικού έργου της Τουρκίας στο F-35.

– Η Τουρκία ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ απλά αγοραστής του F35, αλλά ΕΤΑΙΡΟΣ (Level III) του προγράμματος από τη φάση SDD (Ystem Development & Demonstration). Από το 2002 μέχρι σήμερα δε, έχει δαπανήσει στο πρόγραμμα 1,25 δισεκατομμύρια δολάρια συνολικά (https://www.atlanticcouncil.org/blogs/menasource/factbox-turkey-and-the-future-of-the-f-35) στο πρόγραμμα F-35. Αυτό το κόστος ποιος θα το καλύψει σε περίπτωση εξόδου της Τουρκίας από το πρόγραμμα για να μας πουλήσει και εμάς ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ τα τουρκικά αεροπλάνα κοψοχρονιά;

Η ελληνική περίπτωση…

Η ελληνική οικονομία φυσικά δεν αντέχει την προμήθεια έστω και μικρού αριθμού μαχητικών F-35. Θεωρούμε ότι το γεγονός αυτό είναι κατανοητό από όλους και δεν επιδέχεται ΟΠΟΙΑΣΔΗΠΟΤΕ ανάλυσης. Ακόμη και υπό την προϋπόθεση της προμήθειας 24 έως 30 τέτοιων μαχητικών μέσω FMS, το κόστος υποστήριξης του F-35, που ακόμα βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο επιχειρησιακής αξιοποίησης (IOC) από τις αεροπορικές δυνάμεις που το έχουν εντάξει σε υπηρεσία, είναι απλά ΑΠΙΑΣΤΟ για την Πολεμική Αεροπορία.

Έχουμε αντιληφθεί ποιο είναι το κόστος ανά ώρα πτήσης του F-35; Μήπως το κόστος υποστήριξης; Ή για το να πούμε ακόμα καλύτερα: το Κόστος Κύκλου Ζωής.

Σύμφωνα δημοσίευμα του Defense-aerospace (
http://www.defense-aerospace.com/articles-view/feature/5/200786/pentagon-cuts-f_35-funding-for-third-year-running.html ), το οποίο χρησιμοποιεί ως πηγή την επίσημη αναφορά του ελεγκτικού γραφείου του αμερικανικού πενταγώνου με τίτλο “Program Acquisition Costs by Weapon System” και η οποία με τη σειρά της δόθηκε στη δημοσιότητα στις 12 Μαρτίου του 2019, το κόστος ανά μονάδα για το F-35, ΑΥΞΑΝΕΤΑΙ για το 2019! Συγκεκριμένα, (μπορείτε να δείτε τα στοιχεία στον πίνακα που παραθέτουμε αυτούσιο από το Defense-aerospace), για το FY2019 το κόστος του F-35 ανά μονάδα ανέρχεται σε 108.78 εκατομμύρια δολάρια (10,117 δισεκατομμύρια δια 93 αεροσκάφη). Το αντίστοιχο νούμερο για το FY2020, είναι 117,6 εκατομμύρια δολάρια (9,175 δισεκατομμύρια διά 78 αεροσκάφη)!

ΚΑΜΜΙΑ ΣΧΕΣΗ δηλαδή με τα 80 εκατομμύρια δολάρια ανά μονάδα που διατυμπανίζονται εδώ και καιρό…

Aλλά είπαμε: θα μας τα δώσουν στο 1/3 ή 1/2 της τιμής. Προσέξτε: αυτή η τιμή είναι fly away όχι system cost με FOS, υποδομές, εκπαίδευση κτλ.

Η Πολεμική Αεροπορία με βάση την πρόσφατη (08/04/2019) ενημέρωση από τον Α/ΓΕΕΘΑ, Πτέραρχο κο Χριστοδούλου, έχει τις εξής εκκρεμότητες:

-Με καθυστερήσεις προχωρά το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του στόλου των F-16 της ΠΑ. Σύμφωνα με το προηγούμενο χρονοδιάγραμμα έπρεπε ήδη το πρώτο αεροσκάφος να είχε μεταβεί στις ΗΠΑ για την εγκατάσταση και ολοκλήρωση των νέων συστημάτων του F-16V.

-Ο στόλος των Mirage 20005Mk.2 σύντομα θα λάβει το απαραίτητο Follow On Support.

-Για τα C-130 είπε χαρακτηριστικά πως βρίσκονται σε πρόγραμμα δομικής αναβάθμισης αλλά υπάρχουν καθυστερήσεις λόγω παραγωγικότητας της ΕΑΒ.

-Για τα Super Puma αποτελεί θέμα ύψιστης προτεραιότητας η βελτίωση των διαθεσιμοτήτων με την ανάλογη υπογραφή FOS. Για τα C-27 δεν αναφέρθηκε κάτι.  

– Ένα ακόμα θέμα είναι πως συνεχίζεται η προσπάθεια της ελληνικής πλευράς για τη πώληση των 32 αεροσκαφών F-16 Block 30.

Σε όλα αυτά εμείς θα έρθουμε να συμπληρώσουμε ότι και τα 39 F-16 Block 50 χρειάζονται εκσυγχρονισμό. Μέχρι πέρυσι υποτίθεται ότι και τα μαχητικά αυτά θα τα εκσυγχρονίζαμε παράλληλα με τα Block 52+ και Block 52+ Advandced και μάλιστα με πολύ χαμηλό κόστος λόγω των απαρτίων που θα προέκυπταν από το πρόγραμμα F-16V. Με αυτό το ζήτημα τι γίνεται; Θα απαξιώσουμε και τα Block 50 όπως κάναμε και με τα Block 30;

Με το θάρρος της γνώμης θα θέλαμε επίσης να σημειώσουμε ότι αφού έχουμε προσπαθήσει επανηλλειμένα τα τελευταία 10 χρόνια να πουλήσουμε τα 32 εναπομείναντα F-16C/D Block 30 ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑ, καλό θα ήταν να επανεξετάσουμε τον εκσυγχρονισμό τους (επίσης με τα απάρτια που θα προκύψουν από τα F-16V). Οικονομικά και επιχειρησιακά μας συμφέρει ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ από το να τα πουλήσουμε έναντι ΠΙΝΑΚΙΟΥ ΦΑΚΗΣ. Θα κερδίσουμε ΕΛΑΧΙΣΤΑ χρήματα, ενώ για να τα αντικαταστήσουμε θα πρέπει να πληρώσουμε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια για την προμήθεια ισάριθμων νέων μαχητικών.

Η λύση για τον εκσυγχρονισμό των Block 30 λέγεται CCIP Lite. Την εφάρμοσε η USAF.

Εφόσον όμως επιμένουμε να τα πουλήσουμε, αν (λέμε αν…) τελικά τα καταφέρουμε, μήπως θα ήταν σοφότερο με τα χρήματα που θα προκύψουν, να κάνουμε μία επαφή με την Ταϊβάν για την αγορά αριθμού μεταχειρισμένων Mirage 2000-5 από αυτά που διαθέτει... Στον διεθνή Τύπο επιβεβαιώνεται (http://www.defense-aerospace.com/articles-view/release/3/201646/taiwan-on-track-to-buy-66-f_16-fighters.html) η πρόθεση της χώρας αυτής να προχωρήσει στην προμήθεια 66 καινούριων F-16. Και η πρόθεση αυτή είναι ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΟ κίνητρο για την πώληση αριθμού από τα εν ενεργεία Mirage 2000-5.

Η εξέχουσα βαρύτητα της βιομηχανικής συμμετοχής…

Κυρίες και κύριοι εμείς μέσα από αυτό τον ιστότοπο δεν κάνουμε πολιτική… Υποχρέωση μας είναι πρωτίστως να ενημερώνουμε με τη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια για τα τεκταινόμενα στο χώρο της άμυνας στην Ελλάδα και τον κόσμο. Αξιοποιώντας στοιχεία που προκύπτουν από ελληνικές πρωτογενείς πηγές και τη διεθνή ειδησεογραφία. Παραπάνω εξηγήσαμε λεπτομερώς γιατί ΕΙΝΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΑΔΥΝΑΤΗ η προμήθεια F-35 από την Ελλάδα την παρούσα περίοδο. Η Πολεμική Αεροπορία και οι ένοπλες δυνάμεις ταλανίζονται από σοβαρές εκκρεμότητες και προβλήματα παλαιότητας υλικού και υποστήριξής του. Αυτό προκύπτει από τη χθεσινή ενημέρωση του Α/ΓΕΕΘΑ (https://defencereview.gr/a-geetha-i-epikairotita-sta-trechonta-ex/ ) δεν το λέμε εμείς…

Παρά το γεγονός αυτό, εφόσον πράγματι οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για την εισαγωγή της Ελλάδας στην ομάδα των χωρών που διαθέτουν F-35, πιστεύουμε ότι μία τέτοια προοπτική ΘΑ ΗΤΑΝ ΟΝΤΩΣ ΣΥΜΦΕΡΟΥΣΑ για την ελληνική πλευρά υπό ΔΥΟ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ:

– ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ, η απόδοση ΤΟΥ ΣΥΝΟΛΟΥ του υποκατασκευαστικού έργου που έχει πάρει η Τουρκία, στην Ελλάδα. Χωρίς “ναι μεν αλλά”…

– ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΗ είναι η υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος υπό καθεστώς μακροπρόθεσμου-χαμηλότοκου δανεισμού, με ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ αποδέσμευση του JSM. Αλλά πιστεύετε πως οι ΗΠΑ θα αποδεσμεύσουν στρατηγικά όπλα για τη χώρα μας; Όπλα που για το πούμε απλά και κατανοητά θα κάνουν τη ΔΙΑΦΟΡΑ μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας. Και εάν πάσει περιπτώση έχουμε τόσες άλλες ανάγκες και προτεραιότητες.

Εδώ επομένως κολλάει το “Εκτός και αν...” του τίτλου στο αφιέρωμα αυτό. Όσο για τις προϋποθέσεις ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ υπερβολικές. Αν όντως οι ΗΠΑ έχουν συμμαχική διάθεση απέναντί μας, είναι ΤΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ που μπορούν να κάνουν για την Ελλάδα.

Αυτά για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, να εφαρμόσουμε στο μέτρο του δυνατού το “οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους” και να αφήσουμε επιτέλους κάποτε πίσω μας και το μύθο των αμερικανικών ευεργετημάτων προς τη χώρα μας μέσω των “δωρεάν παραχωρήσεων” μεταχειρισμένου υλικού για την κάλυψη των αναγκών των ενόπλων δυνάμεων. ΜΟΝΟ ΔΩΡΕΑΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ και μόνο περί παραχωρήσεων δεν πρόκειται… Εκτός και εάν νομίζουν ορισμένοι πως με τα αμερικανικά FMS παίρνουμε τα συστήματα δωρεάν…

Και ένα τελευταίο ερώτημα: μήπως έγινε ανοικτός διεθνής διαγωνισμός και αξιολογήθηκαν όλα τα ανταγωνιστικά αεροσκάφη ώστε να καταλήξουμε στο F-35; Εάν ισχύει η πρόθεση αγοράς πως πάμε σε απευθείας ανάθεση; Πως ξαφνικά τέτοια πρεμούρα με το F-35;

-H Ελλάδα μέσω της Πολεμικής Αεροπορίας θα πρέπει ΣΑΦΩΣ να πάει σε νέο μαχητικό 5ης γενιάς… ΥΠΟ ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ όμως;

Α). Όταν το F-35 ή οποιοδήποτε αντίστοιχο είναι πραγματικά έτοιμο επιχειρησιακά. Όταν θα είναι τεχνολογικώς ώριμο, με πλειάδα όπλων πιστοποιημένα πάνω του.

Β). Όταν θα έχουμε προετοιμαστεί κατάλληλα για να αξιοποιήσουμε ΠΛΗΡΩΣ ένα τέτοιο μαχητικό και εφόσον πρώτα έχουμε εξασφαλίσει ότι τα αεροσκάφη και τα συστήματα που έχουμε ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ επαρκώς.

Γ). Εφόσον έχουμε διασφαλίσει ότι μαζί με τα αεροσκάφη θα μας αποδεσμευθούν και τα κατάλληλα –για την αντιμετώπιση της τουρκικής αριθμητικής υπεροχής- όπλα.

Δ). Εφόσον θα έχουμε εξασφαλίσει έργο για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία.

Έχουμε κάνει οποιαδήποτε ενέργεια η οποία θα μας διασφαλίσει ότι ΟΤΑΝ είναι πραγματικά έτοιμο το F-35, θα μπορέσουμε να διαπραγματευθούμε όντως συμφέροντες οικονομικούς και τεχνικούς όρους προμήθειας του μαχητικού και των όπλων που πραγματικά χρειαζόμαστε; ΟΧΙ ΒΕΒΑΙΑ…