Το άρθρο αποτελεί το δεύτερο μέρος του αφιερώματος μας στις δυνητικές επιλογές του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ), στον τομέα των σύγχρονων τεθωρακισμένων οχημάτων, ερπυστριοφόρων και τροχοφόρων. Στο πρώτο μέρος του αφιερώματος («Ελληνικός Στρατός και ερπυστριοφόρα οχήματα: Οι δυνητικές επιλογές και η ευκαιρία της εγχώριας λύσης») είχαμε αναφερθεί-παρουσιάσει τις επιλογές σε ερπυστριοφόρα οχήματα. Όπως κάναμε στο πρώτο μέρος του αφιερώματος, έτσι και σε αυτό η επιλογή των οχημάτων έγινε με κριτήριο την ολοκλήρωση της ανάπτυξης τους, είτε ως νέες σχεδιάσεις, είτε ως βελτιωμένη έκδοση παλαιότερης σχεδίασης, τα τελευταία χρόνια, δηλαδή η παρουσίαση αφορά στα πλέον σύγχρονα οχήματα.
Με βάση αυτό το κριτήριο επιλέξαμε να παρουσιάσουμε το VBCI II (Véhicule Blindé de Combat d’ Infanterie) της γαλλικής Nexter, το Boxer που είναι προϊόν συνεργασίας της Ολλανδίας, της Γερμανίας και της Μεγάλης Βρετανίας (κοινοπραξία ARTEC), το Piranha V και το Pandur II της αμερικανικής General Dynamics (μέσω της εξαγοράς της ελβετικής MOWAG και της αυστριακής Steyr), το SuperAV της ιταλικής Iveco, το AMV-XP (Armored Modular Vehicle-Extra Payload, Extra Performance, Extra Protection)της φινλανδικής Patria, το Lazar-3 της σερβικής Yugoimport, το ισραηλινό Eitan, το Terrex-3 της ST Kinetics της Σιγκαπούρης και το K808 της νοτιοκορεατικής Hyundai Rotem (όλα τα οχήματα αφορούν σε εκδόσεις 8 x 8).
Το γαλλικό VBCI ΙΙ αποτελεί βελτιωμένη έκδοση του γνωστού VBCI. Το VBCI II ολοκλήρωσε την ανάπτυξη του το 2015 και έχει επιλεγεί από το Κατάρ για την προμήθεια 490 οχήματος. Το όχημα ενσωματώνει τον πύργο CTA-40, όμοιο με τον πύργο του οχήματος Jaguar, του προγράμματος SCORPION του Γαλλικού Στρατού. Ο πύργος CTA-40 ενσωματώνει πυροβόλο των 40 χιλιοστών, ένα (1) πολυβόλο των 12,7 ή των 7,62 χιλιοστών και δίδυμο εκτοξευτή αντιαρματικών βλημάτων MMP (στην έκδοση VBCI του Γαλλικού Στρατού το όχημα ενσωματώνει πύργο της Dragar με το πυροβόλο M-811 των 25 χιλιοστών και συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών).
Επίσης, το VBCI ΙΙ έχει αυξημένο εσωτερικό χώρο, λόγω της υπερυψωμένη οροφής που έχει, ενισχυμένη θωράκιση, νέο σύστημα κλιματισμού, νέες κάμερες όρασης και τον ισχυρότερο κινητήρα Volvo D13 μέγιστης ισχύος 600 ίππων (έναντι κινητήρα μέγιστης ισχύος 550 ίππων του VBCI). Το βάρος μάχης έχει αυξηθεί στους 32 τόνους (έναντι των 28,5 τόνων του VBCI), αλλά η μεταφορική ικανότητα των 11 ατόμων (τρία άτομα πλήρωμα και οκταμελής ομάδα) παραμένει ίδια. Η μέγιστη ταχύτητα του είναι τα 100 χιλιόμετρα την ώρα περίπου, ενώ η αυτονομία του ανέρχεται στα 750 χιλιόμετρα περίπου.
Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Boxer ξεκίνησε το 1999 μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας, της Ολλανδίας και της Γερμανίας. Το πρωτότυπο όχημα παρουσιάστηκε το 2003, ενώ οι πρώτες παραδόσεις είχαν προγραμματιστεί για το 2004. Ωστόσο αλλαγές στη σχεδίαση και ορισμένα προβλήματα τεχνικής φύσης καθυστέρησαν τις παραδόσεις, οι οποίες τελικά ξεκίνησαν το 2009. Το όχημα είναι σπονδυλωτό και αποτελείται από δύο κύρια τμήματα: Το τμήμα οδήγησης και το τμήμα αποστολής (καμπίνα) το οποίο προσθαφαιρείται, ανάλογα με την αποστολή και τις επιχειρησιακές ανάγκες. Μέχρι σήμερα υπάρχουν βεβαιωμένες παραγγελίες για 1.402+ οχήματα, εκ των οποίων 403 για τη Γερμανία, 200 για την Ολλανδία, 88 για τη Λιθουανία, 211 για την Αυστραλία και 500+ για τη Μεγάλη Βρετανία. Το 2003 η Μεγάλη Βρετανία αποφάσισε να αποχωρήσει από το πρόγραμμα, αλλά το 2018 αποφάσισε να επανέλθει.
Το Boxer έχει αναπτυχθεί σε πολλές διαφορετικές εκδόσεις (μεταφοράς προσωπικού, μάχης, διοίκησης, διακομιδής τραυματιών, αναγνωρίσεων, μηχανικού, ανεφοδιασμού, περισυλλογής και εκπαίδευσης οδηγών). Η πλέον σύγχρονη έκδοση μάχης του οχήματος είναι αυτή της Αυστραλίας, η οποία, τον Μάρτιο του 2018, αποφάσισε την προμήθεια 211 Boxer, συνολικού κόστους $ 3 δισεκατομμυρίων. Τα αυστραλιανά Boxer θα ενσωματώνουν τον πύργο μάχης Lance, ενώ υπάρχει και ενδιαφέρον για την ενσωμάτωση του ισραηλινού συστήματος αυτοπροστασίας Iron Fist. Ο πύργος Lence θα ενσωματώνει ένα (1) κύριο πυροβόλο των 30 χιλιοστών, ένα (1) συζυγές των 7,62 χιλιοστών και δύο (2) αντιαρματικά βλήματα Spike LR2, μέγιστου βεληνεκούς 5,5 χιλιομέτρων.
Στην έκδοση μάχης το όχημα έχει βάρος μάχης τους 38,5 τόνους και ενσωματώνει πετρελαιοκινητήρα MTU 8V199 TE20 μέγιστης ισχύος 805 ίππων στην έκδοση A3 ή 711 ίππων στις εκδόσεις A0/A1/A2. Το όχημα επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 103 χιλιόμετρα την ώρα και εμβέλεια 1.100 χιλιόμετρα περίπου. Η μεταφορική ικανότητα του οχήματος εξαρτάται από την έκδοση και τη διαμόρφωση του οπλισμού με μέγιστη μεταφορική ικανότητα τα 11 άτομα, εκ των οποίων τρία (3) να αποτελούν το πλήρωμα (οδηγός, πυροβολητής, αρχηγός) και οκτώ (8) την ομάδα μάχης.
Το Piranha V αποτελεί την τελευταία έκδοση της γνωστής οικογένειας οχημάτων Piranha της MOWAG, η οποία πλέον έχει εξαγοραστεί από την General Dynamics. Μέχρι σήμερα το Piranha V έχει επιλεγεί από τέσσερις (4) χώρες (συνολικά 891 οχήματα): Δανία (309 οχήματα), Μονακό (δύο οχήματα), Ισπανία (353 οχήματα) και Ρουμανία (227 οχήματα). Το βάρος μάχης του είναι 33 τόνοι και ενσωματώνει κινητήρα MTU 6V199 TE21 ή Scania DC13 μέγιστης ισχύος από 577 έως και 644 ίππων. Η μέγιστη μεταφορικής του ικανότητα είναι 11 άτομα (τριμελές πλήρωμα και οκταμελή ομάδα μάχης. Ομοίως ο οπλισμός του είναι συνάρτηση των απαιτήσεων του εκάστοτε πελάτη: Κύριο πυροβόλο των 30 χιλιοστών ή αυτόματος εκτοξευτής βομβίδων των 30 χιλιοστών, πολυβόλο των 12,7 ή των 7,62 χιλιοστών και αντιαρματικός εκτοξευτής TOW. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 100 χιλιόμετρα την ώρα και 10 χιλιόμετρα την ώρα στη θάλασσα, ενώ η εμβέλεια του είναι 1.000 χιλιόμετρα.
Εκτός της διαμόρφωσης 8 x 8 το Pandur II διατίθεται και στη διαμόρφωση 6 x 6, ενώ ο πελάτης μπορεί να επιλέξει μεταξύ αμφίβιας ή μη ικανότητας. Το όχημα είναι σπονδυλωτό και μπορεί να δεχθεί μια σειρά όπλων. Συνολικά, μέχρι σήμερα, έχουν παραχθεί πάνω από 3.000 Pandur I/II. Ο οπλισμός που μπορεί να δεχθεί είναι από πολυβόλα διαφόρων διαμετρημάτων (5,56, 7,62, 12,7 χιλιοστών), πυροβόλα, έως το διαμέτρημα των 30 χιλιοστών, όλμο των 120 χιλιοστών και πυροβόλο των 105 χιλιοστών. Ο κύριος εξοπλισμός των πολυβόλων ή των πυροβόλων (έως τα 30 χιλιοστά) μπορεί να συνοδευτεί και με διπλό εκτοξευτή αντιαρματικών βλημάτων. Ομοίως, μπορεί να παραχθεί σε σειρά εκδόσεων (μεταφοράς προσωπικού, μάχης, περισυλλογής, αναγνώρισης, διακομιδής τραυματιών, επικοινωνιών και διοίκησης. Στην τυπική του διαμόρφωση το βάρος μάχης του οχήματος είναι 22 τόνοι, ενώ στην έκδοση μεταφοράς προσωπικού μπορεί να μεταφέρει 14 άτομα (διμελές πλήρωμα και ομάδα μάχης 12 ατόμων). Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 105 χιλιόμετρα την ώρα και εμβέλεια 700 χιλιόμετρα.
Το ιταλικό SuperAV έχει επιλεγεί από τους Αμερικανούς Πεζοναύτες στο πλαίσιο του προγράμματος αντικατάστασης των αμφίβιων AAV-7, σε έκδοση που έχει αναπτύξει η βρετανική BAE Systems. Το όχημα έχει επιλεγεί και από την Ιταλία, προς αντικατάσταση των αμφίβιων AAVTP-7A1, ενώ το βραζιλιάνικο VBTP-MR Guarani βασίζεται στο SuperAV. Το βάρος μάχης κυμαίνεται μεταξύ 15-24 τόνων, όπως και η μεταφορική του ικανότητα η οποία κυμαίνεται από 8-12 άτομα, ανάλογα την έκδοση. Μπορεί να ενσωματώσει διάφορα όπλα, ενώ ενσωματώνει κινητήρα Iveco Cursor 13 6L μέγιστης ισχύος 500-560 ίππων. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 105 χιλιόμετρα την ώρα ή 10 χιλιόμετρα την ώρα στη θάλασσα και έχει εμβέλεια 800 χιλιόμετρα την ξηρά ή 64 χιλιόμετρα στη θάλασσα.
Το φινλανδικό AMV-XP είναι η τελευταία και πλέον σύγχρονη έκδοση του γνωστού οχήματος AMV, με βελτιωμένα χαρακτηριστικά και επιδόσεις. Η ανάπτυξη του ολοκληρώθηκε το 2014, ενώ το 2017 επιλέχθηκε από τη Σλοβακία. Στην έκδοση μεταφοράς προσωπικού του AMV-XP μπορεί να μεταφέρει 11 άτομα (τριμελές πλήρωμα και οκταμελή ομάδα), ενώ το μέγιστο βάρος μάχης είναι οι 30 τόνοι. Ο τυπικός οπλισμός τους είναι ένα (1) πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών και ένας (1) μονός εκτοξευτής αντιαρματικών βλημάτων FGM-148 Javelin. Μπορεί όμως να δεχθεί και πύργο μάχης με ισχυρότερο οπλισμό. Για παράδειγμα, τα ΗΑΕ έχουν ενσωματώσει τον πύργο μάχης του BMP-3 στο AMV. Ενσωματώνει πετρελαιοκινητήρα Scania DC13 μέγιστης ισχύος 603 ίππων, επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 100 χιλιόμετρα την ώρα ή 10 χιλιόμετρα την ώρα στη θάλασσα και εμβέλεια 1.000 χιλιόμετρα.
Το σερβικό Lazar-3 προσφέρει βαλλιστική προστασία Level ΙΙΙ, ενώ στο εμπρόσθιο τόξο προσφέρει προστασία Level ΙΙΙ+. Κατά ναρκών προσφέρει προστασία επιπέδου Level ΙΙΙA/IIIB. Το επίπεδο προστασίας του οχήματος μπορεί να αυξηθεί στο Level IV, ενώ το επίπεδο προστασίας του εμπρόσθιου τόξου μπορεί να αυξηθεί στο Level V. Ο αριθμός των μεταφερόμενων στρατιωτών είναι συνάρτηση της αποστολής και του εξοπλισμού: Όταν είναι εφοδιασμένο με τηλεχειριζόμενο πύργο έχει τριμελές πλήρωμα και μπορεί να μεταφέρει ομάδα μάχης εννέα (9) ατόμων, ενώ εάν δεν υπάρχει πύργος μάχης μπορεί να μεταφέρει διμελές πλήρωμα και ομάδα μάχης 10 ατόμων. Το βάρος μάχης είναι 24-26 τόνοι, ανάλογα της διαμόρφωσης. Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 110 χιλιομέτρων την ώρα. Ενσωματώνει κινητήρα μέγιστης ισχύος 500 ίππων. Ανάλογα της διαμόρφωσης μπορεί να εφοδιαστεί με πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών ή με κύριο πυροβόλο 2A42 των 30 χιλιοστών, συζυγές PKTM των 7,62 χιλιοστών και αυτόματο εκτοξευτή βομβίδων AG-17 των 30 χιλιοστών.
Το ισραηλινό Eitan ενσωματώνει τεχνολογίες από το άρμα μάχης Merkava Mk.4 και το τεθωρακισμένο όχημα Namer, το οποίο βασίζεται στο Merkava Mk.4. Το Eitan αναπτύχθηκε με βάση τα συμπεράσματα του Πολέμου στη Γάζα το 2014, με έμφαση στην ταχύτητα, την ευελιξία και την ασφάλεια. Το βάρος μάχης του Eitan είναι 30-35 τόνοι, ενώ οι πρώτες δοκιμές πεδίου ξεκίνησαν το καλοκαίρι του 2016. Μαζί με το ερπυστριοφόρο Namer, αποτελούν το μέλλον των τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης του Ισραηλινού Στρατού, αμφότερα αντικαταστάτες των M-113. Ενσωματώνει κινητήρα μέγιστης ισχύος 750 ίππων και επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 90 χιλιομέτρων την ώρα. Επίσης ενσωματώνει ενεργητικό σύστημα αυτοπροστασίας Iron Fist, ενώ μπορεί να μεταφέρει 12 στρατιώτες (πλήρωμα και ομάδα μάχης). Ο εξοπλισμός θα αποτελείται από ένα πυροβόλο των 30 χιλιοστών, ένα πολυβόλο των 12,7 χιλιοστών και έναν διπλό εκτοξευτή αντιαρματικών βλημάτων Spike.
Το Terrex-3 της Σιγκαπούρης είναι εξέλιξη του Terrex-2, που με τη σειρά του αποτελεί βελτιωμένη έκδοση του αρχικού Terrex. Το Terrex-3 αναπτύχθηκε για να συμμετάσχει στον διαγωνισμό της Αυστραλίας LAND-400, στον οποίο τελικά επικράτησε το Boxer. Το αρχικό Terrex έχει επιλέξει η Τουρκία, ως Yavuz (Otokar). Το Terrex-2 αναπτύχθηκε για συμμετοχή στο πρόγραμμα αντικατάστασης των AAV-7 των Αμερικανών Πεζοναυτών, στο οποίο τελικά επικράτησε το ιταλικό SuperAV. Σε σχέση με το Terrex, το Terrex-2 έχει αυξημένη ικανότητα επίγνωσης της τακτικής κατάστασης. Σε σχέση με το Terrex-2, το Terrex-3 έχει αυξημένο επίπεδο προστασίας και ισχυρότερο οπλισμό, αλλά δεν έχει αμφίβια ικανότητα, καθώς το βάρος μάχης έχει αυξηθεί στους 35 τόνους. Απαιτεί διμελές πλήρωμα, ενώ μπορεί να μεταφέρει εννεαμελή ομάδα μάχης.
Το νοτιοκορεατικό K808 έχει βάρος μάχης 20 τόνους και επιλέχθηκε από τη Νότιο Κορέα ως ένα τεθωρακισμένο όχημα, ικανό να συνεργαστεί αρμονικά στο πεδίο μάχης με τα άρματα μάχης K-1A1 και K-2 Black Panther. Η ανάπτυξη του οχήματος, αλλά και της έκδοσης K-806 (6 x 6) ξεκίνησε το 2012, ενώ οι επιχειρησιακές δοκιμές ξεκίνησαν το 2016 και ολοκληρώθηκαν με επιτυχία το 2017. Το σασί των οχημάτων είναι κατασκευασμένο από χάλυβα και προσφέρει προστασία από φυσίγγια τυφεκίων και πολυβόλων διαμετρήματος 12,7 χιλιοστών. Εφόσον απαιτηθεί τα οχήματα μπορούν να ενσωματώσουν και επιπλέον θωράκιση. Απαιτεί διμελές πλήρωμα, ενώ μπορεί να μεταφέρει ομάδα μάχης 9-10 ατόμων. Ο κύριος οπλισμός του είναι ένας (1) αυτόματος εκτοξευτής βομβίδων των 40 χιλιοστών, ενώ ο δευτερεύον οπλισμός είναι ένα (1) πολυβόλο των 7,62 χιλιοστών. Ενσωματώνει πετρελαιοκινητήρα μέγιστης ισχύος 420 ίππων, επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 100 χιλιόμετρα την ώρα και 10 χιλιόμετρα την ώρα στη θάλασσα.
Για τα υπέρ και τα κατά των ερπυτριοφόρων και τροχοφόρων οχημάτων μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω άρθρο:
Για τις δυνητικές επιλογές του ΕΣ σε ερπυστριοφόρα οχήματα μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω άρθρο:
Για τα τεθωρακισμένα οχήματα του ΕΣ και τα προβλήματα παλαιότητας και επιχειρησιακής απαξίωσης που αντιμετωπίζουν μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω άρθρο:
