Στα πλαίσια της ενημέρωσης του κοινού μας αναφορικά με τη προοπτική απόκτησης των γαλλικών φρεγατών Belh@rra μιλήσαμε με υψηλόβαθμους υπηρεσιακούς παράγοντες του ΠΝ και του ΥΠΕΘΑ ώστε να αποσαφηνιστεί το ζήτημα των Belh@rra και ζητήσαμε επιπρόσθετες διευκρινήσεις.
Πηγές από το περιβάλλον του Α/ΓΕΝ Αντιναύαρχου Νικόλαου Τσούνη σχολιάζουν πως οι Belh@rra αποτελούν μονόδρομο τη δεδομένη χρονική στιγμή για την ανανέωση του Στόλου και του κορμού του, δηλαδή των φρεγατών. Ευλόγως δημιουργείται το ερώτημα γιατί αποτελούν μονόδρομο. Σύμφωνα με τα δεδομένα των επιτελών του ΠΝ μόνον η Γαλλία φέρεται να προσφέρει ολοκληρωμένο χρηματοδοτικό πλαίσιο ικανό να στηρίξει την προμήθεια δύο πλοίων για το ΠΝ. Απαντώντας στην ερώτηση του γράφοντα αναφορικά με τη διενέργεια ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού ώστε να λάβει χώρα ανταγωνιστικός διάλογος διασφαλίζοντας διαφάνεια, ποιότητα και τιμή οι επιτελείς του ΠΝ απαντούν πως δυνατότητα σύναψης σύμβασης μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της οποιαδήποτε εταιρείας με το ανάλογο πρόγραμμα αποπληρωμής δεν υπάρχει ελέω της υπό χρηματοδότησης. Ως εκ τούτων η Γαλλική πρόταση προσφέρει δύο πλοία στα πλαίσια συμφωνίας G2G (Goverment to Goverment) με χρηματοδότηση από γαλλικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα στη κατασκευάστρια εταιρεία και ακολούθως μακροχρόνια αποπληρωμή από το ελληνικό στο γαλλικό δημόσιο.
Σύμφωνα με το πλάνο των διαπραγματεύσεων το ΥΠΕΘΑ θα καταβάλει τίμημα ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ για δύο πλοία και ακολούθως θα υπάρξει μακροχρόνια αποπληρωμή. Ότι συμβαίνει περίπου με τα Αμερικανικά FMS.
Στον τομέα των μεταχειρισμένων πλοίων όπως μας τονίστηκε δεν υπάρχει κάποια άμεσα διαθέσιμη επιλογή πλοίου. Οι Αυστραλιανές φρεγάτες εξετάστηκαν ενδελεχώς όμως βρέθηκαν σε πολύ κακή κατάσταση και απαιτούσαν εκτεταμένες δαπάνες συντήρησης και απόκτησης αποθέματος πυρομαχικών επιπρόσθετα του αρχικού κόστους απόκτησης που είχε υπολογιστεί στα 180 εκατομμύρια ευρώ για δύο πλοία. Όπως μας είπανε εξετάστηκαν επιλογές και από άλλα Ναυτικά όμως κανένα δεν έχει σε άμεσο ορίζοντα διαθέσιμα πλοία.
Πάντως ο απώτερος στόχος του ΠΝ είναι τουλάχιστον 4 με 6 πλοία. Γι αυτό και όπως λένε: «ας κάνουμε την αρχή με τις Belh@rra γιατί αλλιώς θα μείνουμε με ότι έχουμε».
Το κόστος των Belh@rra
Σύμφωνα με τα δεδομένα του προγράμματος FTI που έχουν στη διάθεση τους, οι Έλληνες επιτελείς του ΓΕΝ και της ΓΔΑΕΕ μέσω της Γαλλικής DGA το κόστος για το Γαλλικό Ναυτικό είναι της τάξης των 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για 5 πλοία, ήτοι 700 εκατομμύρια ευρώ ανά μονάδα. Η τιμή αυτή περιλαμβάνει κόστη έρευνας και ανάπτυξης ποσά τα οποία δεν θα επιβαρυνθεί το ΠΝ άρα η τιμή άνευ όπλων θα είναι κυμαίνεται στα 600 με 650 εκατομμύρια ευρώ πάντα στη διαμόρφωση των Belh@rra του Γαλλικού Ναυτικού. Η πρώτη Belh@rra αναμένεται να παραδοθεί το 2023.
Η διαμόρφωση των Belh@rra
Σύμφωνα με το Letter of Intent (LOI) το οποίο εστάλη μέσω της Γαλλικής Πρεσβείας στην ΓΔΑΕΕ στα πλαίσια της διαπραγμάτευσης που έλαβε χώρα την Άνοιξη του 2019 τα πλοία αναμένεται να είναι όπως προείπαμε της διαμόρφωσης των Belh@rra του Γαλλικού Ναυτικού. Εδώ από πλευράς ΠΝ υπάρχει ένσταση αναφορικά με το απόθεμα των μόλις 16 βλημάτων που θα φέρουν οι Belh@rra του Γαλλικού Ναυτικού. Το ΠΝ πιέζει για 32 βλήματα εκ των οποίων 12 Aster 30, 12 Aster 15 και 8 MdCN (Missile De Croisière Naval). Δεν έχει αποκλειστεί σε καμία περίπτωση η επιλογή των 32 βλημάτων και αυτή εντάσσεται στα πλαίσια της διαπραγμάτευσης που λαμβάνει χώρα. Συνεπώς, από το Letter of Intent (LOI) έχει προκύψει το νούμερο των 16 βλημάτων χωρίς να έχει αποκλειστεί ο αριθμός των 32 βλημάτων. Το βέβαιο είναι η ναυπήγηση τους σε Γαλλικά ναυπηγεία αν όπως λένε οι αξιωματικοί του ΠΝ αυτό διασφαλίζει τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων για το ΠΝ λόγω της περίπλοκης κατάστασης που επικρατεί με τα ελληνικά ναυπηγεία.
Πηγές του ΠΝ σχολιάζουν πως οι Belh@rra θα δώσουν στο ΠΝ το ποιοτικό και τεχνολογικό προβάδισμα απέναντι στο Τουρκικό Ναυτικό. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν πηγές κοντά στον Α/ΓΕΝ οι Belh@rra σχεδιάστηκαν με τις επισημάνσεις του ΠΝ για κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τις FREMM εκεί όπου είχε προκύψει ως δυνητική επιλογή η FREMM ΗΝ.
Τα κύρια σημεία τα οποία έχουν εστιάσει οι ανώτατοι αξιωματικοί του ΠΝ:
Πρώτον, πως το πλοίο δύναται να χρησιμοποιηθεί ως ολοκληρωμένη πλατφόρμα άσκησης καθηκόντων διοίκησης και ελέγχου απόρροια της ψηφιακής διαμόρφωσης του και των συστημάτων επικοινωνιών, τακτικών ζεύξεων και ηλεκτρονικού πολέμου που διαθέτει αναλαμβάνοντας την διοίκηση ομάδας μάχης πλοίων.
Δεύτερον, το εξαιρετικών επιδόσεων ραντάρ του ικανό να εμπλέκει ταυτοχρόνως 16 στόχους και να καθοδηγεί εναντίον τους ισάριθμα βλήματα. Όμως μας λένε: σήμερα ΠΝ και Τουρκικό Ναυτικό μπορούν να βάλουν με βλήματα μόνον εναντίον δύο εναέριων στόχων. To Sea Fire είναι ένα εξαιρετικά σύγχρονο ραντάρ ενεργής φασικής διάταξης ζώνης συχνοτήτων «S» (2-4 GHz) με ικανότητα να εμπλέξει έως και 16 στόχους ταυτοχρόνως. Αποτελείται από τέσσερα πάνελ τοποθετημένα περιμετρικά του κυρίου ιστού αισθητήρων. Το ραντάρ έχει την ικανότητα αποκάλυψης στόχων χαμηλού ηλεκτρομαγνητικού ίχνους, απόρροια των νέων τεχνολογιών που εφαρμόζονται με τέσσερις σταθερές διατάξεις κεραιών με στοιχεία Tx/Rx κατασκευασμένα από Νιτρίδιο του Γαλλίου (GaN) που αντιπροσωπεύει τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στον τομέα των ραντάρ. Το Sea Fire μπορεί να «βλέπει» τυπικούς στόχους μεγέθους αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας σε αποστάσεις έως και 500 χιλιόμετρα ενώ στόχους επιφανείας σε απόσταση μεγαλύτερη των 80 χιλιομέτρων. Μπορεί να ιχνηλατεί και να παρακολουθεί έως και 800 στόχους ενώ το κύριο χαρακτηριστικό του είναι η εύρεση στόχων χαμηλού ηλεκτρομαγνητικού ίχνους (RCS). Aδιαμφισβήτητα, αποτελεί ότι καλύτερο κυκλοφορεί σε ραντάρ πλοίων.
Τρίτον, η σουίτα ανθυποβρυχιακού πολέμου που το καθιστά μια πραγματικά πανίσχυρη ανθυποβρυχιακή μηχανή. Το πλοίο διαθέτει ένα υπερσύγχρονο και τελευταίας τεχνολογίας σύστημα ανθυποβρυχιακού πολέμου το οποίο περιλαμβάνει σόναρ μεταβλητού βάθους (VDS) τύπου CAPTAS 4 COMPACT ελαφρώς μικρότερο σε μέγεθος από αυτό των φρεγατών FREMM καθώς και πρωραίο σόναρ τύπου Kingklip Mk2. Αμφότερα είναι σε θέση να εντοπίζουν στόχους χαμηλού ακουστικού ίχνους όπως είναι τα υποβρύχια «214». Η προοπτική ένταξης αυτών των δύο συστημάτων θα απογειώσει τις δυνατότητες ανθυποβρυχιακού πολέμου του Π.Ν απέναντι στη μελλοντική απειλή των τουρκικών υποβρυχίων «214». Για τη προσβολή των υποβρυχίων το πλοίο είναι εξοπλισμένο με τορπίλες MU-90.
Όπως γράφαμε σε παλαιότερη ανάλυση μας:
Το Π.Ν χρειάζεται τρία κύρια χαρακτηριστικά ώστε οι μονάδες επιφανείας να επιχειρούν με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα:
Σύγχρονα Βλήματα ικανά να εμπλέκουν στόχους σε μεγάλες αποστάσεις με ακρίβεια.
Ραντάρ/ Αισθητήρες ικανούς να εντοπίζουν στόχους χαμηλού ηλεκτρομαγνητικού ίχνους σε μεγάλες αποστάσεις και να μπορούν να εμπλέκουν ταυτοχρόνως πολλαπλούς ιπτάμενους στόχους.
Φόρτο βλημάτων ώστε να υπάρχει επαρκές απόθεμα.
Για το ζήτημα της έλλειψης CIWS οι αξιωματικοί του ΠΝ σχολιάζουν πως καλυφθεί λύση με την εγκατάσταση Phalanx από φρεγάτα «S» που θα αποσυρθεί και θα εγκατασταθεί κατά πάσα πιθανότητα πάνω από το ελικοδρόμιο των Belh@rra ενώ όπως διευκρινίζουν οι Belh@rra μπορεί να μην διαθέτουν Phalanx όμως διαθέτουν πανίσχυρους παρεμβολείς κατά επερχόμενων βλημάτων επιφάνειας απόρροια του συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου Sentinel της Thales. Πρόκειται για ένα πλήρως ψηφιακό σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου που είναι σε θέση να παρεμβάλει επικοινωνίες, βλήματα και αεροσκάφη. Το σύστημα διαθέτει παρεμβολείς τελευταίας γενιάς ικανούς να προσφέρουν μια ολοκληρωμένη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου απέναντι σε όλο το φάσμα των αναδυόμενων απειλών.
Επιπροσθέτως, για την εγγύς άμυνα του πλοίου η φρεγάτα Belhara θα φέρει σύστημα αντιμέτρων SYLENA MK2 της γαλλικής εταιρείας Lacroix. Μια άλλη σχετικά άγνωστη πτυχή είναι πως το παραπάνω σύστημα συνδυάζει και άμυνα απέναντι σε επιθέσεις τορπιλών με το σύστημα SEALAT-CANTO.
Τους ρωτήσαμε και για το ζήτημα της ταχύτητας των 27 κόμβων και όπως λένε βάση των απαντήσεων που τους έδωσε η Naval Group το πλοίο διαθέτει όλα τα αντίμετρα όπως το CANTO της Lacroix ικανό να αντιμετωπίζει υποβρύχιες επιθέσεις.
Ανακεφαλαιώνοντας:
Η Belh@rra των 32 βλημάτων αποτελεί μια πραγματικά εξαιρετική επιλογή ως πλοίο επιφανείας συνάρτηση τεχνικών χαρακτηριστικών και ευρύτερης χρηματοδοτικής στήριξης. Από την άλλη πλευρά η Belh@rra των 16 βλημάτων (γιατί επί της ουσίας μόνον ο φόρτος βλημάτων αλλάζει μεταξύ της ελληνικής και γαλλικής διαμόρφωσης) είναι μια ικανοποιητική επιλογή δεδομένων των συνθηκών από πλευράς χρηματοδότησης ως η μόνη λύση στο τραπέζι για την άμεση ενίσχυση του ΠΝ. Άποψη μας είναι πως όλο το βάρος πλέον στις διαπραγματεύσεις πρέπει να δοθεί στον αριθμό των Α/Α όπλων που θα φέρουν οι Belh@rra για το ΠΝ.
Όμως ακόμα και οι δύο πρώτες Belh@rra των 16 βλημάτων όπως μας εξηγούν πηγές στο ΓΕΝ θα είναι κατά πολύ ισχυρότερο στο ναυτικό ισοζύγιο Ελλάδας Τουρκίας χωρίς να σημαίνει πως οι επόμενες δύο θα είναι της ίδιας διαμόρφωσης.
Και το Ολλανδικό μοντέλο
Οι φρεγάτες «ΕΛΛΗ» και «ΛΗΜΝΟΣ» είναι οι μοναδικές φρεγάτες «S» που παραγγέλθηκαν από το Ολλανδικό Ναυτικό και ακολούθως τα παρέλαβε το Π.Ν. Κατ’ επέκταση η ελληνική πλευρά προσανατολίζεται σε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα όπου εγγυάται η ποιότητα των πλοίων και οι γενικότερες διαδικασίες. Στόχος είναι να δοθεί ένα αρχικό ποσό για την έναρξη της ναυπήγησης των δύο πρώτων πλοίων σύμφωνα με τον σχεδιασμό ναυπηγήσεων του Γαλλικού Ναυτικού και ακολούθως τα πλοία να παραδοθούν στο Π.Ν. Με γνώμονα πως από το 2023 η χώρα θα βρίσκεται σε καλύτερες δημοσιονομικές συνθήκες θα αποπληρωθεί το υπόλοιπο τίμημα του προγράμματος. Παράλληλα ως τότε θα έχει βρεθεί και ένα υγιές επιχειρηματικό σχέδιο για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας ώστε τα επόμενα δύο πλοία να γίνουν στην Ελλάδα. Το αρχικό ποσό για την έναρξη των ναυπηγήσεων για τα ελληνικά πλοία που θα φορούν γαλλικό μανδύα δεν θα ξεπερνά τα 100 με 150 εκατομμύρια ευρώ ανά πλοίο, ποσό μη απαγορευτικό για τα ελληνικά οικονομικά μεγέθη. Όλο το προαναφερθέν σχέδιο δύναται να υλοποιηθεί μέσω μιας «Government to Government» συμφωνίας μεταξύ των δύο κρατών. Το σενάριο που μόλις αναφέραμε είναι το πλέον ευνοϊκό για την ελληνική πλευρά καθότι δεν χάνεται χρόνος στην έναρξη ναυπηγήσεων για τα πλοία και το τελικό τίμημα αποπληρώνεται σε χρόνο που οι οικονομικές συνθήκες θα είναι καλύτερες από τα σημερινά επίπεδα.
