Ο πήχης για να μείνει στην ιστορία ο Charles Beckwith ήταν η δημιουργία και η επιχειρησιακή ενεργοποίηση της Delta Force και επακόλουθα της JSOC. Ήταν όμως το μακρινό 1980. Πλέον είμαστε στο 2020 και ο πήχης δεν πρέπει να είναι απλά και μόνο η δημιουργία της Δ.Δ.Ε.Π.

Γράφει ο Δημήτρης Μπαλτάκος

Ο αντίλογος αναμενόμενος. Δεν είναι βήμα μπροστά η δημιουργία της; Είναι, αλλά δεν αρκεί. Μέσω αυτής της διαλεκτικής αντιμαχίας αναδεικνύεται η σύγκρουση δύο κοσμοθεωριών, γεγονός ιδιαιτέρως συχνό κατά την διάρκεια συζητήσεων επι δομικών αλλαγών. Αυτής που επιδιώκει την σύνθεση, την δημιουργία και την ρηξικέλευθη εξέλιξη με αυτήν που βασίζεται στην μιζέρια, στην πνευματική φτώχεια και στον εναγκαλισμό της μετριότητας. Στην καθομιλουμένη μπορούμε να την αποκαλέσουμε ως νοοτροπία του «μια ζωή και σήμερα». Αν η σύγκριση είναι το status quo, τότε πράγματι η δημιουργία της Δ.Δ.Ε.Π. αποτελεί πρόοδο. Αν όμως συγκρινόμαστε με το επιτεύξιμο δέον, τότε δεν αρκεί.

Με την ανάληψη της ηγεσίας του Γ.Ε.ΕΘ.Α. από τον Στράτηγο κ. Φλώρο θεωρώ δεδομένες τις ιδιαιτέρως θετικές εξελίξεις στον χώρο των Ειδικών Δυνάμεων. Το κρίσιμο όμως είναι το εύρος και το βάθος των αλλαγών, το πως, δηλαδή, θα εμπλουτιστεί το κέλυφος που ονομάζεται Δ.Δ.Ε.Π. Έχοντας προσφάτως αποστρατευτεί και απωλέσει την δυνατότητα υποβολής προτάσεων με την μορφή υπηρεσιακών αναφορών, θα περιγράψω επιγραμματικά τις προκλήσεις που αντιμετωπίσαμε και τις λύσεις που δώσαμε τα τελευταία χρόνια στην Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών (Μ.Υ.Α.). Ενδεχομένως να έχουν περιφερειακό ενδιαφέρον για τα στελέχη που εργάζονται για την ΝΑΤΟική αξιολόγηση και την ίδρυση της Δ.Δ.Ε.Π.

Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών

Με το πέρας της διαβολοεβδομάδας έπεται ένα αντικείμενο ιδιαίτερης δυσκολίας το οποίο έχει δυσκολέψει αρκετά σχολεία στο παρελθόν, η επίπλευση με βάρος σε γλυκό νερό. Ενώ το σχολείο μου δοκίμαζε να το ολοκληρώσει, το προηγούμενο σχολείο βρισκόταν και αυτό στην πισίνα υπό τελείως διαφορετικές συνθήκες.

Ήταν η τελευταία «κολύμβηση υπό πίεση» που είχαν καθώς την επόμενη εβδομάδα αποφοιτούσαν. Αφού επιστρέψαμε στους θαλάμους, εκείνοι με προφανή ευφορία που δεν θα ξαναέμπαιναν σε πισίνα και εμείς που ολοκληρώσαμε ένα δύσκολο αντικείμενο, με προσέγγισε ένας Αξιωματικός από το 177 και μου είπε: «Πρόσεχε στην Μ.Υ.Α. Είναι σφιγγοφωλιά». Όντως, την εποχή εκείνη η Μονάδα κουβάλαγε βαριά κληρονομιά. Είχαν επισκεφτεί το Ναυτοδικείο 40 στελέχη λόγω του περιστατικού στην παρέλαση, Διοικητές αλληλομηνύονταν με υπαξιωματικούς και κατέληγαν στο ακροατήριο, είχαν διεξαχθεί έρευνες για κάθε είδους κακουργήματα, συμπεριλαμβανομένων και ανθρωποκτονιών, από την Διεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων και από Υπηρεσίες της ΕΛ.ΑΣ.

Οι σχέσεις με το Αρχηγείο του Λ.Σ. χαρακτηρίζονταν από αμοιβαία απέχθεια, οι επαφές με άλλες Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων ήταν ανύπαρκτες και κυμαίνονταν από το απόλυτο κενό με το ΕΤΑ έως την πόλωση με την ΔΥΚ. Το επιχειρησιακό τέμπο ήταν μηδενικό, ο χώρος στρατωνισμού ήταν ίσως ο χειρότερος στα Βαλκάνια από πλευράς ασφάλειας, λειτουργικότητας και αισθητικής. Ο εξοπλισμός ήταν απαρχαιωμένος και ο ετήσιος προϋπολογισμός για την Μονάδα ήταν περίπου 6.000 χιλιάδες ευρώ σε κωδικούς αποκλειστικά και μόνο για θέρμανση και γραφική ύλη – για απολύτως τίποτα άλλο. Σημειωτέων, ο προϋπολογισμός της ΔΥΚ στις αρχές του 2000 άγγιζε το 1.5 δις δραχμές.

Ο μέσος όρος ηλικίας ήταν άνω των 40 ετών και ενώ ο Διοικητής είχε βαθμό Πλοιάρχου ο επόμενος αρχαιότερος αξιωματικός είχε τον βαθμό του Σημαιοφόρου. Ένας εξωτερικός παρατηρητής κατέληγε με ασφάλεια στο συμπέρασμα πως η ΜΥΑ ήταν ξεχασμένη από Θεό και ανθρώπους και στρατωνιζόταν εντός ενός «Γαλατικού χωριού» που κανείς δεν θέλει να εισέλθει και κανείς να εξέλθει.

Η πραγματικότητα, όμως, που αντίκρυσα όταν ολοκλήρωσα το Σχολείο Υ.Κ.Τ. και εντάχθηκα στην δύναμη της Μονάδας ήταν πολύ διαφορετική. Σαν αντικειμενικά γεγονότα, όλα όσα προαναφέρθηκαν μπορεί να ήταν πράγματι αληθή, δεν περιέγραφαν όμως την πλήρη εικόνα. Υπήρχαν και υπάρχουν πολύ ταλαντούχα και ικανά στελέχη με μεγάλη εμπειρία και όρεξη για δουλειά και με την προσδοκώμενη ενσυναίσθηση της ευθύνης. Ήταν προφανές πως η Μονάδα έπασχε από δομικά και συστημικά προβλήματα που την έσερναν και την διατηρούσαν στον πάτο που εάν λυνόντουσαν θα μπορούσε να διαφανούν περίτρανα οι πραγματικές δυνατότητες της. Κωδικοποιήσαμε, όλοι μαζί, τα προβλήματα και ξεκινήσαμε την επίλυση τους.

Νομικό Πλαίσιο

Τα κράτη που έχουν σοβαρή προσέγγιση στους τομείς της Άμυνας και της Ασφάλειας έχουν προβεί στην εκπόνηση των απαραίτητων θεσμικών κειμένων σε Εθνικό, Στρατηγικό, Επιχειρησιακό και Τακτικό επίπεδο. Βάσει του οράματος της Πολιτικής και Στρατιωτικής ηγεσίας έχουν περιγραφεί οι απειλές, τα μέσα και οι φορείς αντιμετώπισης τους και έχουν κατανεμηθεί πόροι ανάλογα με την ανατιθέμενη αποστολή. Αυτή η διαδικασία δεν έχει εφαρμοστεί ούτε κατ’ ελάχιστον στην Ελλάδα.

Δηλαδή, σε Εθνικό και Στρατηγικό επίπεδο δεν έχουν περιγραφεί οι απειλές που θέλουμε να μπορούμε να διαχειριστούμε π.χ. να έχουμε την δυνατότητα να διεξάγουμε peer to peer πολεμικές επιχειρήσεις ενώ ταυτόχρονα να έχουμε παρουσία σε Νατοϊκή αποστολή σε επίπεδο SOCC, δεν έχουν κατανεμηθεί οι αντίστοιχοι ρόλοι, π.χ. ποια Υπηρεσία αναλαμβάνει την διαχείριση τρομοκρατικής ενέργειας από ξένους υπηκόους σε κρουαζιερόπλοιο με ξένη σημαία, σε διεθνή χωρικά ύδατα με πορεία από Πειραιά προς Κρήτη με Έλληνες επιβάτες και δεν έχουν κατανεμηθεί οι αντίστοιχοι πόροι βάσει των ήδη ανατεθειμένων αποστολών π.χ. το Λ.Σ. έχοντας αναλάβει τύποις την αστυνόμευση και έρευνα και διάσωση στην προς ανακήρυξη Α.Ο.Ζ. να διαθέτει τα κατάλληλα επιχειρησιακά μέσα ώστε να αποσυμφορηθεί η Π.Α. και το Π.Ν. από πάρεργα που ενδεχομένως θέλουν οι ηγεσίες τους για δημόσιες σχέσεις αλλά που επηρεάζουν την μαχητική τους ικανότητα.

Σε επιχειρησιακό επίπεδο διαθέτουμε δεκάδες Κέντρα Επιχειρήσεων με διαφορετικές διαδικασίες και προσέγγιση, δεν έχουμε τον απαραίτητο εξοπλισμό για επικοινωνίες ώστε να επιτύχουμε εν τοις πράγμασι διακλαδική και διυπηρεσιακή συνεργασία, ούτε τις απαιτούμενες συνεκπαιδεύσεις, π.χ. ενώ η Μ.Υ.Α. επιχειρούσε ήδη επί ώρες, κατέφτασε στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά του Μάτι φρεγάτα του Π.Ν., η οποία ανακοίνωσε μέσω του 16 ότι αναλαμβάνει Τακτική Διοίκηση. Στην πράξη αυτό δεν σήμαινε απολύτως τίποτα.

Κανείς από όσους επιχειρούσαν δεν γνώριζαν τι σημαίνει «ανάληψη Τακτικής Διοίκησης», είχαν άλλη αλυσίδα διοίκησης στην οποία ανέφεραν, δεν είχαν τρόπο να επικοινωνήσουν με τον υποτιθέμενο Τακτικό Διοικητή, και ούτε τα απαραίτητα CCIR. Προφανώς και η φρεγάτα ποτέ δεν ανέλαβε κανενός είδους Διοίκηση Σκηνής. Το περιστατικό αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα ανάδειξης της απόστασης μεταξύ λεγομένων και πεπραγμένων. Έως σήμερα δεν υπάρχουν Εθνικά CONOPS βάσει των οποίων να στηρίζονται στοχευμένες συνεκπαιδεύσεις αλλά μόνο ad hoc και στημένες συνεργασίες, που είτε επιβάλλονται από συμμάχους, είτε γίνονται λόγω συγκυριακής, προσωπικής φιλίας κάποιων αξιωματικών.

Οι ικανότητες μας υποτίθεται πως δοκιμάζονται σε ασκήσεις οι οποίες όμως άπαντες γνωρίζουν πως είναι σκηνοθετημένες παραστάσεις με έμφαση κυρίως στην τελική πράξη την οποία θα παρακολουθούν και οι λεγόμενοι διακεκριμένοι επισκέπτες. Αν δεν είναι έτσι τότε ανυπομονώ να δω έστω μια καινοτόμα και συγκροτημένη προειδοποιητική διαταγή και όχι ένα copy paste από το περσινό και προπέρσινο Powerpoint.

Σε τακτικό επίπεδο δεν έχουμε καταφέρει να καταρτίσουμε σε επίπεδο επιτελείων SOP’s και σε επίπεδο Μονάδων TTP’s τα οποία να είναι κοινά και γνωστά σε όλες τις εν δυνάμει εμπλεκόμενες Υπηρεσίες. Ένας αξιωματικός πήγε 2 μήνες στο ISTC και κάνει Points of Domination, κάποιος άλλος πήγε για καφέ με τους βατράχους και αποφάσισε να κάνει Strong Wall ενώ κάποιος άλλος υπαξιωματικός που δεν ξέρει καλά αγγλικά κατάλαβε ότι το AMCB γίνεται με τον Α τρόπο και όχι με τον Β και αφού πήγε στο ΚΕΝΑΠ αποφάσισε να μεταδώσει και στην υπόλοιπη ανθρωπότητα την δική του, προσωπική άποψη – επειδή έτσι – για το CQC που στην πράξη όμως δεν το έχει κάνει ποτέ.

Αναρωτιέμαι, υπάρχει Υπηρεσία στην Ελλάδα που αν ρωτήσεις όλα τα στελέχη των επιχειρησιακών τους Ομάδων να επιχειρηματολογήσει για το βέλτιστο patrolling formation σε Assaults εντός του y θα απαντήσουν το ίδιο;

Καθώς ήταν και παραμένει εκτός των δυνατοτήτων μας η εφαρμογή των προειρημένων αλλά ταυτόχρονα ήμασταν, ως στελέχη της Μ.Υ.Α., επιφορτισμένοι με την επιχειρησιακή ετοιμότητα μιας Μονάδας Ειδικών Επιχειρήσεων αναγκαστήκαμε, όπως ενδεχομένως όλοι οι αξιωματικοί από τον βαθμό του Συνταγματάρχη και κάτω, να κάνουμε παραδοχές. Υποθέσαμε το περιεχόμενο των θεσμικών κειμένων, ως αν να είχαν εκπονηθεί και βασιζόμενοι σε αυτά αναμορφώσαμε τον ιδρυτικό νόμο της Μ.Υ.Α. και τον Κανονισμό Εσωτερικής Οργάνωσης και Λειτουργίας.

Οι παραδοχές κινήθηκαν στους εξής άξονες: Η Μ.Υ.Α. μετουσιώνεται σε Εθνική Αντιτρομοκρατική Μονάδα και οφείλει να είναι ικανή να ανταποκριθεί σε ένοπλες απειλές, σε διαχείριση ναυαγίων και σε περιστατικά έρευνας και διάσωσης σε όλη την Επικράτεια. Επίσης, οφείλει να αναπτύξει δυνατότητες διαχείρισης στρατηγικής σημασίας Ειδικών Αποστολών στο διάστημα μεταξύ του, αποκαλούμενου από την βιβλιογραφία, gray zone έως και την εφαρμογή Εθνικών Σχεδίων (πόλεμος). Αφού αναθέσαμε εικονικά καθήκοντα έπρεπε να τα μεταφράσουμε σε επιχειρησιακή γλώσσα έτσι ώστε να πρακτικοποιηθούν.

Εφηύραμε ένα νοητικό εργαλείο με τακτικό έρεισμα το οποίο ονομάσαμε “plug and play”. Η Μ.Υ.Α. έπρεπε να έχει την δομή, τα υλικά, την εκπαίδευση και την διαδικασία ανάκλησης έτσι ώστε να μπορεί, με προφορική διαταγή ή με εφαρμογή μέτρου του Συστήματος Χειρισμού Κρίσεων, αναλόγως της περίπτωσης, να υπάγεται υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο του Κ.ΕΠΙΧ./Λ.Σ. για διενέργεια αστυνομικών επιχειρήσεων, της ΕΛ.ΑΣ. σε περίπτωση απειλής που εξέφευγε των δυνατοτήτων της, του Κ.ΕΔ.ΕΠΙΧ. σε περίπτωση  θερμού επεισοδίου ή πολέμου και της Γ.Γ.Π.Π., δια μέσω του Κ.ΕΠΙΧ., (απίστευτος παραλογισμός), σε περίπτωση εφαρμογής του Σχεδίου Ξενοκράτης.

Η Μ.Υ.Α. θα αποτελούσε ένα πολυεργαλείο που θα δούλευε με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο από ότι οι υπόλοιπες Υπηρεσίες καθώς θα αναλάμβανε μόνο δύο επιχειρησιακά προφίλ και θα τα έκανε άριστα: νηοψίες και έξοδο ακτής, σε συνδυασμό με τις επι μέρους δεξιότητες που είναι απαραίτητες. Βασιζόμενοι σε αυτή την προσέγγιση ξεκινήσαμε την ανοικοδόμηση.

Εκπαίδευση

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που απασχολεί, κατά την άποψη μου, τις Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων είναι η έλλειψη κατεύθυνσης τους σε συνδυασμό με την ανάληψη πάρεργων. Ποιο το επιχειρησιακό νόημα να εκπαιδεύονται σε νηοψίες το ΕΤΑ, η ΔΥΚ και η ΖΜΑΚ. Ποιος ο λόγος να έχουν όλοι, λίγο από όλα; Λίγες NVG εδώ, λίγες εκεί, λίγα MAROPS capabilities εδώ, λίγα εκεί.

Στις συνεκπαιδεύσεις, 5 από την μία μονάδα, 2 από την άλλη 2 από την παράλλη για CQC. Ξέρει κανείς ποιος αναλαμβάνει το κάθε προφίλ επιχειρήσεων και γιατί ή εξαρτάται από το βύσμα της κάθε μονάδας εκείνη την περίοδο στα επιτελεία; Η σημαντικότερη απόφαση της Μ.Υ.Α. είναι ότι αποφάσισε να κάνει πολύ συγκεκριμένα πράγματα, μόνο αυτά, και να τα κάνει καλά και αυτό πρέπει να πιστωθεί σε όλα τα στελέχη της. Αναφορικά με τα πάρεργα, είναι γνωστό τοις πάσι, πως το Ε.Τ.Α. κάνει επιδείξεις (τα λεγόμενα dog and pony shows) σε κάθε ματαιόδοξο και αναγκάζεται να συνεκπαιδεύεται με κάθε περιφερειακή, άκυρη Υπηρεσία σε αντικείμενα τα οποία δεν προσθέτουν τίποτα στην μαχητική του ικανότητα.

Άραγε, υπάρχουν Αξιωματικοί που νομίζουν πως εντυπωσιάζεται κάποιος ΑΚΑΜ τρίτης χώρας αν αφιερώνεις την Tier 1 Μονάδα σου σε ανοησίες με τριτο-δεύτερες Υπηρεσίες τους; Για δοκιμή, ας στείλουμε ένα αίτημα στην GROM για να δούμε εάν θα ξαναέρθει όταν το επανυποβάλλουμε. Η Δ.Υ.Κ. απασχολεί 40 στελέχη της ως αντιπροσωπεία στη αλλαγή των Αρχηγών Στόλου, αναλογικά περισσότερα από κάθε άλλη Υπηρεσία του Π.Ν. και υποχρεώνει βατραχανθρώπους να επιβαίνουν σε μονάδες επιφανείας κάθε φορά που εξέρχονται του Ναυστάθμου, γεγονός το οποίο αποτελεί παγκόσμια αρνητική πρωτοτυπία στο πως να σπαταλήσεις τον πολύτιμο χρόνο των ανδρών μιας maritime Tier 1 μονάδας.

Η Μ.Υ.Α. αντιστοίχως είναι επιφορτισμένη να πραγματοποιεί εκατοντάδες καταδύσεις σε όλη την Ελλάδα κάθε φορά που έρχεται ένα καράβι να δέσει, υποτίθεται για να εντοπίσει ναρκωτικά, επειδή πριν από 40 χρόνια είχαν εντοπίσει μικροποσότητα στα ύφαλα ενός πλοίου. Θυμίζει την ιστορία με το φρουρούμενο παγκάκι. Έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 15.000 καταδύσεις και δεν έχει βρεθεί ποτέ τίποτα. Επίσης, αν κάποιος συνάνθρωπος μας αγνοείται στην Καβάλα ή την Πύλο πρέπει να πάει η Μ.Υ.Α. να τον εντοπίσει για κάποιον μυστήριο λόγο. Ουσιαστικά αυτό που γίνεται είναι πως κανένα στέλεχος του Λ.Σ. δεν μπαίνει στην θάλασσα, παρά μόνο οι Υποβρύχιοι Καταστροφείς.

Ουσιαστικά η Πολιτεία ζητάει από τον Λοχαγό και τον Υποπλοίαρχο να έχει την δυνατότητα να διοικήσει, ως GFC, μια σύνθετη διακλαδική και ενδεχομένως διυπηρεσιακή επιχείρηση Στρατηγικού χαρακτήρα κατ’ εφαρμογή Εθνικών Σχεδίων ή ad hoc προειδοποιητικής διαταγής βάσει προϊόντων παραχθέντων μέσω διαδικασιών MDMP και TLP και ταυτόχρονα του ζητάει να διακόψει την εκπαίδευση του για να κάνει τούμπες στον αέρα για να τον δει ο τοπικός βουλευτής και δήμαρχος του εκάστοτε νησιού ή κωμόπολης.

Υπάρχει απαίτηση για εκτέλεση νυχτερινού, θαλάσσιου άλματος με φόρτο, έξοδο ακτής, διείσδυση, κρούση και διαφυγή από εχθρικό περιβάλλον και ταυτόχρονα η απαίτηση συμμετοχής σε διαγωνισμούς ρίψης μαχαιριών από απόσταση σε χώρες της Ανατολής. Πρέπει να επιλέξουμε τι θέλουμε. Δυστυχώς δεν γίνονται και τα δύο και αυτό θα διαφανεί όταν θα είναι πλέον αργά και αυτοί που θα πληρώσουν το τίμημα δεν θα είναι αυτοί που παίρνουν τις λανθασμένες αποφάσεις.

Στην Μ.Υ.Α. δεν καταφέραμε εντός του διαστήματος που πρακτικοποίηθηκε η Στρατηγική μας να δώσουμε οριστική λύση στο συγκεκριμένο πρόβλημα, πάρα μόνο να περιορίσουμε προσωρινά, όχι δομικά, τις εκφάνσεις και τις συνέπειες του. Πείσαμε για την μη συμμετοχή μας π.χ. σε «Μέτρα Τάξης»  στα οποία έπρεπε να απασχοληθούν 40 στελέχη τα οποία κάθονταν σε ένα δωμάτιο χωρίς ΑΝΣΚ, χωρίς πληροφορίες, χωρίς απολύτως τίποτα, επί ώρες, μέχρι να περατωθεί η επίσκεψη κάποιου παράγοντα μερικά χιλιόμετρα μακριά.

Ακόμα και αυτή η περιορισμένη επιτυχία μας προϋπέθετε τεράστια προσπάθεια, μεγάλο προσωπικό κόστος από πλευράς Αξιωματικών και ψυχοφθόρες συζητήσεις. Το κλειδί είναι να μην ενδιαφέρεται ο Διοικητής της Μονάδας για την επόμενη μετάθεση του.

Αφού περιορίστηκαν τα πάρεργα και βασιζόμενοι στα προφίλ επιχειρήσεων που προαναφέρθηκαν προβήκαμε στην αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης. Συγκροτήθηκαν Χ επιχειρησιακές υπό-ομάδες της Ομάδας Ειδικών Επεμβάσεων οι οποίες θα έπρεπε να διέλθουν από 4 Θεματικούς Κύκλους διάρκειας 6 εβδομάδων έκαστος και συνολικής διάρκειας 24 εβδομάδων. Εντός του έτους ολοκληρώνονται 8 Θεματικοί Κύκλοι αν υπολογίσουμε και τις Περιόδους Ανάπαυσης.

Κάθε Θεματικός Κύκλος είναι διαχωρισμένος σε «Επιχειρησιακή Εκπαίδευση» και «Επιχειρησιακή Εξειδίκευση». Στην πρώτη περίπτωση τα στελέχη εκπαιδεύονται στα επιχειρησιακά προφίλ ενδιαφέροντος, π.χ. VBSS, και στην δεύτερη περίπτωση οι άντρες ασχολούνται αποκλειστικά με τα αντικείμενα εξειδίκευσης τους, π.χ. breaching, medic, sniping κτλ. Κυκλικά, Χ ομάδες θα εκτελούσαν αντικείμενα «Επιχειρησιακής Εκπαίδευσης», Χ ομάδες θα εκτελούσαν αντικείμενα «Επιχειρησιακής Εξειδίκευσης», Χ ομάδες θα τελούσαν σε καθεστώς ανάκλησης και Χ ομάδες θα εφάρμοζαν proactive – standing CONOPS το οποίο, όσο ήμουν στην Υπηρεσία, θα εντασσόταν στην ευρύτερη οικογένεια των MAROPS – πλέον δεν γνωρίζω τον σχεδιασμό ως δεν οφείλω.

Σημαντικά στοιχεία είναι πως το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης εκπονείται αποκλειστικά από την Μ.Υ.Α. και δεν διαταράσσεται για κανένα λόγο, πλην πολέμου.

Σε μονάδες όπως η Δ.Υ.Κ. ή το Ε.Τ.Α. η προσέγγιση θα μπορούσε να εφαρμοστεί με πολύ πιο αποδοτικό τρόπο για διάφορους οργανικούς και συστημικούς λόγους, π.χ. θα μπορούσε να προστεθεί φάση PRODEV και ULT με FTX ως κατακλείδα σε επίπεδο Δ.Δ.Ε.Π. Υπάρχουν πραγματικά καταπληκτικές ιδέες.

Ανάκληση

Η διαδικασία ανάκλησης είναι η κόλλα η οποία συνδέει την δομή μιας Μονάδας. Βασιζόμενοι στα προφίλ επιχειρήσεων και λαμβάνοντας υπόψιν τις παραμέτρους που έχουν επήρεια στην ταχύτητα ενεργοποίησης αναδιαρθρώσαμε την προσέγγιση μας. Στα προφίλ επιχείρησης δόθηκε γράμμα, στον γεωγραφικό χώρο εκτέλεσης δώσαμε νούμερο και στο διακύβευμα δώσαμε χρώμα. Είχε παρατηρηθεί πως με την απλή διαβίβαση διαταγής ανάκλησης χάναμε χρόνο εντός της Μονάδας για να αποκτήσουν όλοι κοινή εικόνα.

Επίσης, υπήρχαν περιπτώσεις που ενώ δεν υπήρχε πίεση χρόνου στελέχη μας είχαν αυτοκινητιστικά δυστυχήματα μικρής κλίμακας λόγω της αποφασιστικότητας τους να καταφτάσουν ταχέως στο στρατόπεδο. Με αυτό το σύστημα κάθε στέλεχος με μόνη την διαβίβαση του, επι παραδείγματι, «Α, 2, μπλε» γνώριζε για τι είδους αποστολή θα σχεδιάσει, τι υλικά θα πάρει από το δωμάτιο του, πόσο θα λείψει και το διακύβευμα της επιχείρησης. Επίσης, με τις νέες προμήθειες από το Ευρωπαϊκά διαρθρωτικά ταμεία κάθε στέλεχος της Μ.Υ.Α. θα έχει διαχωρισμένο το σύνολο των υλικών του σε 3 κατηγορίες: ατομικά, οπλισμός, συλλογικά.

Στην νέα εγκατάσταση έχουμε σχεδιάσει πρώτα το παρκινγκ, αμέσως μετά τον χώρο στρατωνισμού που είναι τα δωμάτια των στελεχών. Εντός των δωματίων υπάρχει ντουλάπα διαμορφωμένη με Χ θήκες ώστε να ταιριάζουν ακριβώς Χ σάκοι, ένας προσωπικών ειδών, ένας για VBSS, ένας για έρευνα & διάσωση κτλ. (Mystery Ranch και LBT, για τους gadgetακηδες).

Ο αμέσως επόμενος, χωροταξικά, χώρος είναι οι αποθήκες οπλισμού που για κάθε στέλεχος υπάρχει 1 pelican με όλο τον οπλισμό. Άρα με μόνο το «Α, 2, μπλε», όπως προαναφέρθηκε, το κάθε στέλεχος θα επιλέξει συγκεκριμένους σάκους και pelican και θα μεταβεί στον αμέσως επόμενο, χωροταξικά, χώρο που θα τον περιμένουν φορτωμένα τα οχήματα για να μεταβεί είτε στα σκάφη, είτε στα ελικόπτερα.

Παράλληλα, η βάρδια η οποία θα έχει ενημερωθεί για την ανάκληση, βάσει του «Α, 2, μπλε», θα άνοιγε τον αντίστοιχο κατάλογο και την αποθήκη ομαδικών υλικών και θα φόρτωνε τα μεταφορικά μέσα (αμάξια, σκάφη κτλ.) με τα νούμερα υλικών που θα αναγράφονταν σε αυτόν, π.χ. τα υλικά με νούμερα από 4 έως 27. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουμε την ταχύτερη ανάκληση που είμαι σε θέση να γνωρίζω από οποιαδήποτε Μονάδα παγκοσμίως. Όσο αφορά το TLP, κατά την άποψη μου, είναι εφικτό για τις Ελληνικές Μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων να έχουν έτοιμα standing CONOPS για κάθε περίπτωση και έτοιμους φακέλους επιχειρήσεων, έτσι ώστε να υπολείπεται μόνο το METT-TC.

Αν οι κύριοι των Ε.Δ. που διαβάζουν το άρθρο σκέφτονται την διάσταση του mobility, έχουν απόλυτο δίκιο. Η Μ.Υ.Α. και το Λ.Σ. δεν έχει τις δυνατότητες για δομικές λύσεις συμπερίληψης τους. Το Γ.Ε.ΕΘ.Α όμως μπορεί να έχει OPORDED το κατάλληλα μέσα ως BAF και HAF.

Να σημειώσω πως δεν διστάζω να αναπτύξω το θέμα της εκπαίδευσης και της ανάκλησης γιατί πρώτον έχει πλέον ανατραπεί στην Μονάδα, δεύτερον στις Ε.Δ. θα εφαρμοζόταν διαφορετικά και τρίτον γιατί δεν αναφέρω τα σημεία κλειδιά που κάνουν την ουσιαστική διαφορά. Επίσης, η προσέγγιση αναπτύχθηκε αποκλειστικά και μόνο από την Μ.Υ.Α., όχι από συμμάχους.

Βελτιώθηκε, ουσιαστικά επιβεβαιώθηκε, μετά από διεξοδικές συζητήσεις με το HRT. Οι Tier 2 και 3 μονάδες τους έχουν τελείως διαφορετική προσέγγιση που δεν έχει κανένα έρεισμα για την Δ.Υ.Κ. ή το Ε.Τ.Α. Φυσικά αν υπάρχει στέλεχος που μπορεί να συζητήσει για τέτοια θέματα με το Dam Neck ή το CAG σίγουρα θα κερδίσει πολλά.

Επιχειρήσεις

Ο αυτοσκοπός κάθε Μονάδας. Χωρίς επιχειρήσεις παραμορφώνεται ο συνδετικός ιστός της Υπηρεσίας, πεζικοποιείται η πειθαρχία, χάνεται το ενδιαφέρον, αναδεικνύονται οι χειραψάκηδες και περιθωριοποιούνται οι μαχητές.

Η Μ.Υ.Α. τα τελευταία χρόνια έχει να αναδείξει πλούσια επιχειρησιακή δράση. Δραπέτες Φυλακών Τρικάλων, Noor 1, Αγία Ζώνη, Φαρμακονήσι, Λαδόξερα, Ανθρωποφάγοι, Κέρκυρα, 30 τόνοι ναρκωτικά σε μη συναινετικές νηοψίες στο Λιβυκό πέλαγος, Μάτι.

Οι επιχειρήσεις χρειάζονται ανελέητο κυνήγι από τους Αξιωματικούς με καλλιέργεια σχέσεων, επίσκεψη σε γραφεία καθημερινά έως τα μεσάνυχτα, ανάληψη προσωπικού ρίσκου και κόστους. Ο λόγος που επιδιώξαμε με πρωτοφανή μανία τις επιχειρήσεις δεν είναι επειδή είχε κανείς μας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την μεταφορά χασίς από την Συρία στην Λιβύη. Σίγουρα με κάθε φορτίο που συλλαμβάνεται παράγεται κοινωνικό έργο, έστω στο Μαρόκο ή την Αλγερία.

Η πραγματικότητα είναι όμως πως βλέπαμε συγκεκριμένο ρόλο για την Μ.Υ.Α., στο πλαίσιο των Εθνικών μας διεκδικήσεων, και κάναμε τα πάντα για να έχουμε μια Μονάδα όσο γίνεται πιο προετοιμασμένη για την ανάληψη επιχειρησιακής δράσης κατόπιν διαταγών του Γ.Ε.ΕΘ.Α. Η διαχείριση επιχειρήσεων, από τον GFC μέχρι τον νεότερο ΛΦ της Μ.Υ.Α., που περιλάμβαναν ομάδες βατραχανθρώπων, πολεμικά πλοία, ταχύπλοα, βοηθητικά σκάφη, drone με rover, ελικόπτερα και αεροπλάνα 2 και 3 χωρών σε περιοχές επιχειρήσεων 100-150 ν.μ. νότια της Κρήτης με 7άρια έδωσαν πολύτιμη εμπειρία πραγματικών και σύνθετων επιχειρήσεων.

Κάθε ρεσάλτο στην Μεσόγειο, κάθε ένοπλη εμπλοκή στο Ιόνιο, κάθε ανάκληση για είσοδο σε σπίτια κατοικημένων περιοχών ήταν ένα βήμα πιο κοντά στην επιχειρησιακή ετοιμότητα για όσα έρχονται στην πατρίδα μας–  εξ’ ου και ο ζήλος. Ομολογώ πως ήταν οι δυσκολότερες μέρες της θητείας μου όταν αντιλαμβανόμασταν ότι την προσπάθεια αυτή την κάναμε μόνοι μας, στον βαθμό του Ανθυποπλοιάρχου, καθώς όποτε χτυπάγαμε πόρτες οι συνομιλητές μας δεν φαινόταν να έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Έχουμε περιμένει εις μάτην αμέτρητες ώρες έξω από γραφεία για λίγα δευτερόλεπτα συζήτησης σχετικά με τον Εθνικό, και ευρύτερα τον επιχειρησιακό, ρόλο της Μονάδας. Δεν εγκαταλείπαμε και προσπαθούσαμε ξανά και ξανά.

Εγκαταστάσεις

Η μετεγκατάσταση της Μ.Υ.Α. αποτελεί, κατά την άποψη μου, την μεγαλύτερη επιτυχία στην ιστορία της Μονάδας. Καταφέραμε να πείσουμε 3 διαδοχικές Κυβερνήσεις, το ΤΑΙΠΕΔ και την LAMDA πως η Μ.Υ.Α είναι αρκετά σημαντική ώστε να δαπανηθεί τεράστιο χρηματικό ποσό για την ανέγερση νέων εγκαταστάσεων, καθώς το Ελληνικό περνάει στα χέρια του επενδυτή. Έχω ακόμα την χαρτοπετσέτα στην οποία γράψαμε το πρωτόλειο της Υπηρεσιακής αναφοράς που περιλάμβανε πρόταση τροπολογίας που θα εξασφάλιζε το μέλλον μας. Η πρόταση προωθήθηκε ιεραρχικά και ψηφίσθηκε από όλα τα κόμματα του Κοινοβουλίου.

Ύστερα από 8 έτη ασταμάτητων προσπαθειών, λόγω της άοκνης προσπάθειας της ΜΥΑ, της ΔΙΛΙΚΥΠ και της ΜΟΜΚΑ πιστώνονται, επιτέλους, τα χρήματα στον σχετικό λογαριασμό. Σύντομα θα δημοπρατηθεί το έργο.

Η Μ.Υ.Α. θα αποκτήσει μια Μονάδα η οποία έχει σχεδιαστεί δωμάτιο-δωμάτιο από τους άντρες της με μολύβι και χαρτί. Shooting House, κλειστό σκοπευτήριο, πύργοι, τεράστια διαδραστικά γυμναστήρια κτλ. Η μέρα των εγκαινίων θα είναι η πιο περήφανη μέρα της ζωής μου, παρόλο που δεν θα είμαι εκεί.

Εξοπλισμός

Δυστυχώς αποδίδουμε πολύ μεγαλύτερη έμφαση στα υλικά από ότι είναι απαραίτητο. Στην Μονάδα τα χωρίζουμε σε δύο κατηγορίες, σε αυτά που έχουν επιπρόσθετο επιχειρησιακό όφελος και σε αυτά που δεν έχουν ή έχουν αμελητέο. Πολύ συχνά, στις συζητήσεις που αφορούν την αναβάθμιση της Μ.Υ.Α. υπερτονίζονται οι πράγματι ογκώδεις προμήθειες που έχουν πραγματοποιηθεί τα τελευταία χρόνια.

Θεωρώ πως η προσέγγιση είναι τελείως λάθος. Το αν μια Υπηρεσία φοράει Crye Precision ή Pentagon έχει μικρή διαφορά στην αποτελεσματική διενέργεια επιχειρήσεων. Βέβαια, υπάρχουν υλικά που ανοίγουν νέες επιχειρησιακές δυνατότητες για μια Υπηρεσία, όπως η χρήση NVG ή drone τύπου Aqua Puma. Αν όμως μια Μονάδα δεν έχει θήκες για τυποποίηση γεμισμάτων για explosive breaching που κοστίζουν 100 ευρώ τότε η προτεραιοποίηση τους είναι απόλυτη σε σχέση με την μετάβαση από Colt σε Daniel Defense που κοστίζει εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Αναγνωρίζω πως είναι ιδιαίτερη αυτή η άποψη βέβαια και δεν θα βρίσκει πολλούς σύμφωνους.

Επίσης είναι σημαντικό να σημειωθεί πως υπάρχει η άποψη ότι όλα τα υλικά της Μ.Υ.Α. προέρχονται από δωρεές συμμάχων. Λάθος. Τα υλικά που έχει η Μ.Υ.Α. προέρχονται σε μεγαλύτερο ποσοστό από άλλες πηγές. Σημαντικότερη εξ αυτών είναι τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε. γιατί δεν είναι μια πηγή άπαξ και ευκαιριακή αλλά έχει μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Η Μ.Υ.Α. σε συνεργασία με την Υ.Ο.Θ.Ε. έχει εντοπίσει την διαδικασία απορρόφησης ανεξάντλητων κονδυλίων και έχει κινηθεί ταχύτερα από κάθε άλλη Υπηρεσία του Ελληνικού Δημοσίου για την εκμετάλλευση τους. Περιμένουμε υλικά αξίας εκατομμυρίων και ύστερα θα είναι σε θέση η Μονάδα να αρχίσει να κάνει forward stage ολοκληρωμένα επιχειρησιακά πακέτα σε σημεία κλειδιά ανά την Ελλάδα. Θα έχουμε π.χ. στην Κρήτη, στην Κέρκυρα και στην Ρόδο καλύτερα και ακριβότερα υλικά από ότι όλες οι υπόλοιπες Υπηρεσίες διαθέτουν ως πρωτεύοντα. Χρήματα και υλικά δεν αποτελούν πλέον πρόβλημα, χρειάζεται μόνο επαγρύπνηση και ετοιμότητα αξιοποίησης των ευκαιριών.

Επάνδρωση

Με την πρόσληψη 17 Υ.Κ.Τ. η Μονάδα λύνει πρόσκαιρα το πρόβλημα επάνδρωσης έως ότου αρχίσει να αποδίδει το νέο, και απολύτως ορθό, σύστημα της ένταξης του Λ.Σ. στις Πανελλήνιες. Η εκτίμηση μας είναι πως οι πολίτες που εισάγονταν στο Λ.Σ. σε προχωρημένη ηλικία δεν είχαν ως προτεραιότητα το σχολείο Υ.Κ.Τ. αλλά κυρίως την επαγγελματική τους αποκατάσταση. Με την ολοκλήρωση της 4ετούς ή 2τούς φοίτησης σε στρατιωτικές σχολές εκτιμούμε πως θα παράγονται στελέχη με φλόγα, σπίθα και φιλοπατρία με ζωηρό ενδιαφέρον να ενταχθούν σε μια επιχειρησιακή Μονάδα.

Το γεγονός πως έχουν κάνει αιτήσεις αξιωματικοί του Ε.Σ. και του Π.Ν. για να ενταχθούν στην Μ.Υ.Α., στο πλαίσιο της εν εξελίξει προκήρυξης, ως Λιμενοφύλακες, δηλαδή να χάσουν εντός μιας ημέρας 7 βαθμούς, είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση για το έργο που έχει γίνει στην Μ.Υ.Α. από τα στελέχη της τα τελευταία χρόνια. Ασχέτως της τελικής κατάληξης του διαγωνισμού, το εκλαμβάνουμε ως την μεγαλύτερη επιβεβαίωση.

Για όσους συναδέλφους θεωρούν πως έχει παραχθεί έργο στην Μ.Υ.Α., για να κωδικοποιήσουμε, εν κατακλείδι, την μέθοδο που αυτό επετεύχθη θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως ο σημαντικότερος παράγοντας, με μεγάλη διαφορά, είναι η διάθεση ανάληψης ανυπολόγιστου προσωπικού κόστους. Ο Αξιωματικός πρέπει να διαλέξει το ακροατήριο που θέλει να απευθύνεται, δεν φέρει ξίφος για να κάνει δημόσιες σχέσεις, ούτε για να λένε όλοι «καλά λόγια» για αυτόν.

Για να επέλθουν αλλαγές πρέπει κάποιοι να δυσαρεστηθούν. Μπορεί αυτοί οι «κάποιοι» να είναι περισσότεροι από τους υπολοίπους. Σίγουρα θα είναι και πιο θορυβώδεις. Αποτελεί αξίωμα της ζωής πως οι άξιοι δεν παραπονιούνται και υπομένουν. Για αυτούς τους άξιους λοιπόν, τους σιωπηρούς λίγους ή πολλούς και, ως τελευταίο καταφύγιο, τους αγέννητους και τους νεκρούς, πρέπει οι Αξιωματικοί να πάρουν σκληρές, δύσκολες μα τίμιες αποφάσεις πριν να είναι αργά. Όταν δεν θα φταίει κανείς συγκεκριμένος, τότε θα φταίμε όλοι μας.

Στην Ελλάδα πολλοί έχουν σπουδαίες διασυνδέσεις – αναρωτιέμαι πόσοι τις αφιερώνουν στην Μονάδα τους και όχι στην προσωπική, επαγγελματική τους ανέλιξη.

Καλή δύναμη.

*Ο Δημήτρης Μπαλτάκος έχει υπηρετήσει στην Μονάδα Υποβρυχίων Αποστολών του Λιμενικού Σώματος.