Από την άφιξη των τεσσάρων πρώτων Mirage 2000E στην Τανάγρα τον Απρίλιο του 1988 (δύο μονοθέσια και ισάριθμα διθέσια) έχουν περάσει 30 ολόκληρα χρόνια. Ένα αξιόλογο μαχητικό αεροπλάνο που «ταλαιπωρήθηκε» από το ραντάρ RDM-3, με υπαιτιότητα της γαλλικής πλευράς εκείνη την εποχή. Η οποία στην προσπάθειά της να καλύψει τη βασική προδιαγραφή που είχε θέσει η ελληνική πλευρά για την προμήθεια μαχητικών πολλαπλών ρόλων, «πλάσαρε» το εν λόγω σύστημα ως πολλαπλών λειτουργικών διαμορφώσεων, για έρευνα και εγκλωβισμό στόχων στον αέρα και το έδαφος (air-to-air and air-to-ground modes). Η πραγματικότητα ήταν πολύ διαφορετική…
Οι Γάλλοι, μέσω της Thomson-CSF τότε, είχαν κατορθώσει να αναπτύξουν ένα πραγματικά καλό αερομεταφερόμενο ραντάρ αναχαίτισης (air-to-air), το RDI, αλλά επ’ ουδενί δεν είχαν στη διάθεσή τους κάτι αντίστοιχο σε διαστάσεις, βάρος, επιδόσεις και λειτουργικές διαμορφώσεις, με το APG-68 με το οποίο είχε εξοπλιστεί το F-16C. Κατόρθωσαν να καλύψουν σχετικά σύντομα το κενό, καθώς στο πρώτο μισό της δεκαετίας του ΄90 είχαν ολοκληρώσει την ανάπτυξη του πραγματικά πολλαπλών λειτουργικών διαμορφώσεων RDY. Μέσω της υπογραφής της σύμβασης ΤΑΛΩΣ το 1992, η ελληνική πλευρά πέτυχε να επιλύσει κάποια από τα προβλήματα του RDM-3 και να καταστήσει το Mirage 2000E, μία πραγματικά αξιόμαχη πλατφόρμα για τα δεδομένα της εποχής. Ενσωμάτωσε καταυγαστήρα στο ραντάρ και έτσι το αεροπλάνο μπορούσε να φέρει τον μέσης ακτίνας πύραυλο αέρος-αέρος Super 530D της MATRA, ενσωμάτωσε το ολοκληρωμένο σύστημα αυτοπροστασίας και Η/Π, ICMS 2000 Mk.1 το καλύτερο κατά γενική και κοινή ομολογία (κυρίως από ιπταμένους F-16!) σύστημα του είδους που έχει ενταχθεί σε υπηρεσία στην Π.Α. και τέλος ενσωμάτωσε και τον αέρος-επιφανείας AM-39 Exocet…
Πολύ αργά για οποιαδήποτε περαιτέρω επένδυση…
Τον Αύγουστο του 2000, όταν υπογράφηκαν οι συμβάσεις για την αγορά 15 Mirage 2000-5Mk.2 με option για τρία ακόμα μέχρι το 2006, την αναβάθμιση 10 παλαιών Mirage 2000E στο ίδιο επίπεδο, την προμήθεια πυραύλων MICA-EM και MICA-IR, καθώς και του οριζόντιας πλεύσης, μακρού πλήγματος SCALP-EG, η ελληνική πλευρά είχε μία μοναδική ευκαιρία, να καλύψει όλες τις αδυναμίες του παρελθόντος και να δημιουργήσει τρείς πολεμικές Μοίρες εξοπλισμένες με ένα μαχητικό που πλέον ξεπερνούσε σε δυνατότητες τις υφιστάμενες εκδόσεις του F-16 και στους δύο βασικούς ρόλους (air-to-air και air-to-ground), όντας παράλληλα και μία υποστρατηγικών ικανοτήτων πλατφόρμα, με ΛΟΓΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ. Η αναβάθμιση κάθε Mirage 2000E σε -5Mk.2 σημειώστε ότι είχε κοστίσει κάτι λιγότερο από 20 εκατομμύρια ευρώ. Στο ινδικό πρόγραμμα ξεπέρασε τα 45!!! Επέλεξε να μην το πράξει, θέτοντας τα θεμέλια της κατάστασης που αντιμετωπίζουμε όχι σήμερα, αλλά εδώ και αρκετά χρόνια. Και η κυβέρνηση Καραμανλή που διαδέχθηκε τις κυβερνήσεις Σημίτη, ενώ είχε την άνεση του χρόνου και την οικονομική δυνατότητα να λύσει το πρόβλημα, επίσης ΔΕΝ ΤΟ ΕΠΡΑΞΕ. Όταν το -5Mk.2 εντάχθηκε επίσημα σε υπηρεσία στην Πολεμική Αεροπορία το Νοέμβριο του 2007, το πρόγραμμα ήταν ήδη παρελθόν και ένα υπαρκτό πρόβλημα… Η παραγωγή του αεροπλάνου είχε τερματιστεί το 2006. Επομένως δεν ίσχυε πλέον η option για την αγορά καινούριων αεροσκαφών στην ίδια τιμή (με αυτή του Αυγούστου του 2000) και φυσικά «πέταξε» και η δυνατότητα αναβάθμιση των υπολοίπων 22 ή 23 εναπομεινάντων Mirage 2000E. Στην ίδια τιμή…
Mirage 2000-5Mk.2 τροχοδρομεί με φορτίο SCALP-EG, έξι πυραύλους MICA EM και IR και δύο εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου. Οι κυβερνήσεις της δεκαετίας του 2000 πέταξαν κυριολεκτικά στα σκουπίδια επενδύσεις δεκαετιών και πολλών δισεκατομμυρίων, αφαιρώντας από την ΠΑ τη δυνατότητα να αποκτήσει στρατηγικές δυνατότητες έναντι της ΤΗΚ. Με το να μην υλοποιήσουν το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του συνόλου των ελληνικών Mirage 2000EG σε επίπεδο -5Μκ.2. (Φωτογραφία: 331 Μοίρα)
Ποιο το μέλλον των Mirage 2000EG;
To πρόγραμμα Mirage 2000-5Mk.2 είναι ένα κραυγαλέο παράδειγμα για το τι ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να κάνει μία χώρα που σέβεται την ιστορία και τους πολίτες της και που ασκεί πραγματικά ανεξάρτητη και αυτόνομη εξωτερική πολιτική. Και για να απαντήσουμε στα σημαντικότερα από τα ερωτήματα που θέτετε κατά καιρούς, θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι τα 19 εναπομείναντα Mirage 2000EGM/BGM λογικά θα αποσυρθούν μέσα στην επόμενη πενταετία. Δομικά τα αεροσκάφη έχουν ακόμα ζωή και θα μπορούσαν ασφαλώς να συνεχίσουν να πετούν, αλλά το ραντάρ και ο ηλεκτρονικός τους εξοπλισμός έχουν σταματήσει να παράγονται εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Η Πολεμική Αεροπορία κατόρθωσε μέσω της ΜΣΒ της 114 Πτέρυγας Μάχης να παρατείνει το χρόνο ζωής των περισσότερων συστημάτων, εκμεταλλευόμενη όσα απάρτια προέκυψαν από τον εκσυγχρονισμό των 10 Mirage 2000EG στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 2000, αλλά και επεμβαίνοντας στις διαδικασίες επισκευής και αποκατάστασης βλαβών σε πολλά από αυτά… Αντιλαμβάνεστε όμως ότι τα ανταλλακτικά έχουν εξαντληθεί και ότι και η «επεμβατικότητα» έχει τα όριά της, ιδίως όταν αφορά παλαιά συστήματα που καθιστούν την αναλογία κόστους-απόδοσης, δυσβάστακτη για κάθε χρήστη. Σε ότι αφορά στην αναβάθμισή τους σε επίπεδο -5Μκ.2 ούτε λόγος να γίνεται πλέον… Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται άλλο αφιέρωμα (https://defencereview.gr/mirage-2000-to-kostos-toy-indikoy-programmatos-kai-to-elliniko-endiaferon/) στον τύπο που δημοσιεύσαμε πρόσφατα: «το κόστος για την αναβάθμιση των 19 παλιών Mirage σε -5Mk.2 θα ανέλθει στα ίδια επίπεδα με αυτό που απαιτείται για τον εκσυγχρονισμό των 85 F-16C/D Block 52+ και Advanced!». Η φράση αυτή –που είναι απόλυτα αληθής- τα λέει όλα. Αν θέλετε όμως να το αναλύσουμε και περαιτέρω, ακριβώς πριν από ένα χρόνο σε άλλο αφιέρωμά μας στο πρόγραμμα, αναφέραμε τα εξής:
«Από την Thales που ουσιαστικά είναι ο κύριος προμηθευτής (όχι ανάδοχος) του προγράμματος εκσυγχρονισμού των 51 ινδικών Mirage 2000H/TH, έχουν γίνει τρεις προτάσεις αναβάθμισης των ελληνικών μαχητικών.
Η πρώτη που αφορά 17 από τα 19 εναπομείναντα αεροπλάνα του τύπου, περιλαμβάνει την αντικατάσταση του ραντάρ RDM-3 από το RDY-2 (αναφέρεται ότι το ραντάρ είναι ίδιο με αυτό που εγκαταστάθηκε στα μαχητικά της Ινδίας), την πλήρη διαμόρφωση του πιλοτηρίου, την πιστοποίηση του ατρακτιδίου ASTAC, την αναβάθμιση του συστήματος αυτοπροστασίας και Η/Π, ICMS 2000Mk.1 στο επίπεδο –Mk.3(;), την εγκατάσταση νέου υπολογιστή αποστολής, καθώς και δύο πρόσθετων φορέων οπλισμού. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης και την παροχή ανταλλακτικών, ενώ το ύψος της έχει υπολογιστεί σε 670 εκατομμύρια ευρώ. Άλλα 140 εκατομμύρια ευρώ κοστολογείται η υποστήριξη και αναβάθμιση των υφιστάμενων όπλων από την MBDA.
Η δεύτερη πρόταση που έγινε προς την ελληνική πλευρά και ονομάστηκε ενδιάμεση λύση, δεν περιλαμβάνει την πιστοποίηση του ατρακτιδίου ELINT/SIGINT τύπου ASTAC που μέχρι πρότινος η Πολεμική Αεροπορία αξιοποιούσε επιχειρησιακά επάνω στα RF-4E της 348 Μοίρας και η διαμόρφωση του πιλοτηρίου είναι διαφορετική. Αντικαθίσταται το HUD και τοποθετούνται δύο μόνο οθόνες, ενώ περιλαμβάνεται και Link 16.
H τρίτη λύση, που προτάθηκε ως η πλέον οικονομική, περιλαμβάνει ότι και η πρώτη, καλύπτοντας μόνο 12 αεροπλάνα όμως. Τα υπόλοιπα πέντε προτείνεται να αξιοποιηθούν ως πηγή ανταλλακτικών. Το συνολικό κόστος για την ενδιάμεση λύση υπολογίζεται σε 545 εκατομμύρια ευρώ, ενώ σε 560 εκατομμύρια ευρώ εκτιμάται το κόστος της οικονομικής λύσης για τον εκσυγχρονισμό των 12 μονάδων. Σημειώστε ότι η Πολεμική Αεροπορία απέρριψε άμεσα αυτή την εκδοχή…»
Mirage 2000-5Mk.2- Μόνο ως πλατφόρμα στρατηγικών καθηκόντων μπορεί να λειτουργήσει για την ελληνική πλευρά
Σε ότι αφορά στο μέλλον των 24 Mirage 2000-5Mk.2, οπωσδήποτε μπορούν να προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες για τα επόμενα 15 χρόνια. Δεδομένου του μικρού αριθμού τους, το τεχνικό και οικονομικό ρίσκο είναι πολύ μεγάλο για να προβεί κανείς σε οποιαδήποτε απόπειρα εκτεταμένης αναβάθμισης των αεροσκαφών αυτών, είτε τώρα είτε στο μέλλον… Αν μιλούσαμε για δύναμη δύο ή τριών Μοιρών, τα δεδομένα θα ήταν τελείως διαφορετικά. Το μόνο που μπορεί και πρέπει να γίνει επομένως είναι το -5Μκ.2 να αξιοποιηθεί κυρίως ως πλατφόρμα στρατηγικών καθηκόντων. Δηλαδή, πέρα από τον SCALP-EG, τα αεροσκάφη του τύπου θα πρέπει να πιστοποιηθούν και για τη μεταφορά και αξιοποίηση των AM-39 Exocet αποκτώντας ικανότητα προσβολής σκαφών επιφανείας, αλλά και για την αξιοποίηση του ατρακτιδίου ELINT/SIGINT, τύπου ASTAC. Οτιδήποτε άλλο θα έχει σημαντικό κόστος, απαγορευτικό όχι μόνο λόγω των ελληνικών οικονομικών δεδομένων, αλλά κυρίως –όπως προαναφέραμε- λόγω του μικρού αριθμού των αεροπλάνων…
Σημειώστε ότι πριν από δύο δεκαετίες περίπου, οι Γάλλοι είχαν –σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες- ζητήσει ένα εκατομμύριο δολάρια ανά αεροσκάφος, για την πιστοποίηση του ΑΜ-39 Exocet στο -5Μκ.2! Τουλάχιστον έτσι δικαιολογήθηκε εκείνη την εποχή η μη πιστοποίηση του όπλου επάνω στο νέο Mirage 2000… Με βάση την κοινή λογική, αυτή η ενέργεια είναι πλέον μονόδρομος για την Πολεμική Αεροπορία. Σε ότι αφορά στην πιστοποίηση του BVR πυραύλου νέας γενιάς METEOR, ή στην προμήθεια αριθμού μεταχειρισμένων ατρακτιδίων Damocles από την Γαλλική Αεροπορία για την αύξηση των ικανοτήτων προσβολής επίγειων στόχων, επίσης δεν χρειάζεται να γίνεται λόγος κατά την άποψη του γράφοντα… Πόσο μάλλον για την ενσωμάτωση FLIR και ραντάρ AESA.
Από τη στιγμή που η Πολεμική Αεροπορία θα διαθέτει ένα στόλο 85 μαχητικών F-16 εξοπλισμένων με ραντάρ AESA και θα έχει τη δυνατότητα να προμηθευτεί νεότερης γενιάς ατρακτίδια στοχοποίησης, ποίος ο λόγος να δεσμεύσει πολύτιμα κεφάλαια για την απόδοση παρόμοιων δυνατοτήτων σε 24 μόνο αεροπλάνα και με πολλαπλάσιο κόστος;
Ποιος ο λόγος να μην τα αξιοποιήσει πρωτίστως σε ρόλους στρατηγικής κρούσης, ELINT/SIGINT και ΤASMO (Tactical Air Support for Maritime Operations), όταν είναι πολύ πιθανό ότι η αμερικανική εξωτερική πολιτική δεν θα επιτρέψει την πώληση αντίστοιχων όπλων και συστημάτων στη χώρα μας; Για το ζήτημα των επιχειρήσεων ΤASMO από τα F-16 θα επανέλθουμε με νεότερο μας άρθρο.
Συγκεκριμένο ραντάρ AESA δεν έχει αναπτυχθεί για το Mirage 2000. Ακόμη όμως και αν υποθέσει κανείς ότι μπορεί να επιλεγεί ένα σύστημα από τα διαθέσιμα στην παγκόσμια αγορά, το κόστος της ενσωμάτωσης και της πιστοποίησης του (να είστε βέβαιοι ότι δεν θα είναι διόλου ευκαταφρόνητο…) θα επιβαρύνει την ελληνική πλευρά.
Δυστυχώς οι εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις φρόντισαν να απαξιώσουν ένα αεροσκάφος όπως το Mirage 2000 με πολύτιμες δυνατότητες αφού όταν έπρεπε να εκσυγχρονιστεί με λογικές τιμές εμείς αδιαφορούσαμε επιδεικτικά όπως κάναμε με δεκάδες άλλα οπλικά συστήματα. Τα ξέρετε. Δεν χρειάζεται να τα ξανά λέμε. Τώρα είναι αργά για δάκρυα… Είναι πάρα πολλά τα χρήματα για να γίνει μια τέτοια μεγάλη επένδυση για μόλις μια μοίρα των αεροσκαφών -5 mk2.
Σας παραθέτουμε τέλος ειπρόσθετα άρθρα επί του θέματος στις 17 Νοεμβρίου 2017: