Το Πυροβολικό έχει χαρακτηρισθεί ως “Ο Βασιλιάς της Μάχης” και όχι άδικα. Είναι γνωστή άλλωστε η ρήση “Το Πυροβολικό κατακτά, το Πεζικό καταλαμβάνει”. Οι τελευταίες πολεμικές εξελίξεις στην Ουκρανία αποδεικνύουν του λόγου του αληθές.

Ο λόγος που οι ρωσικές δυνάμεις, στέκονται ακόμα νικήτριες στα σημεία, παρά την αριθμητική υπεροχή που απολαμβάνουν σε πεζικό οι ουκρανικές δυνάμεις, οφείλεται ακριβώς στην αριθμητική υπεροχή του Πυροβολικού (ΠΒ) μάχης που διαθέτουν που σε κάποιες περιπτώσεις φθάνει έως και το 8:1 σε σχέση με τις αντίπαλες δυνάμεις. Αντίστοιχα οι Ουκρανικές, έχουν επιτύχει ορισμένα εντυπωσιακά αποτελέσματα στο πεδίο της μάχης λόγω ακριβώς της ποιοτικής υπεροχής του ΠΒ τους, με πιο εμβληματικό οπλικό σύστημα τους Πολλαπλούς Εκτοξευτές Πυραύλων (ΠΕΠ) HIMARS.

Η εικόνα που παρουσιάζει το ελληνικό ΠΒ μάχης σήμερα κρίνεται ικανοποιητική. Ευρεία ωστόσο παραμένουν τα περιθώρια για βελτιώσεις. Στο παρόν κείμενο θα ασχοληθούμε με τις εξοπλιστικές προτεραιότητες του ΠΒ Μάχης και το τι βελτιώσεις μπορούν να λάβουν χώρα, κινούμενοι σε ρεαλιστικά πάντα πλαίσια.

Πολλαπλοί Εκτοξευτές Πυραύλων

Εκσυγχρονισμός και αύξηση του αριθμού των ΠΕΠ M270 MLRS

Ο εκσυγχρονισμός των ΠΕΠ M270 MLRS του ΠΒ αποτελεί πλέον αδήριτη ανάγκη. Στην αγορά υπάρχουν δύο γενικές κατευθύνσεις εκσυγχρονισμού: η αμερικανική και η γερμανική. Όσον αφορά την πρώτη, αυτή της Lockheed Martin, προτείνει τον εκσυγχρονισμό του συστήματος στο επίπεδο M270A1. Βέβαια πρόκειται για παλαιότερη χρονολογικά πρόταση εκσυγχρονισμού αφού η πλέον σύγχρονη έκδοση είναι η Μ270Α2.

Στην έκδοση –A1 το σύστημα αποκτά βελτιωμένο σύστημα ελέγχου πυρός και βελτιωμένο σύστημα μηχανικής κίνησης του εκτοξευτή καθώς και την ικανότητα χρήσης των κατευθυνόμενων ρουκετών της οικογένειας GMLRS καθώς και των βλημάτων MGM-168 Block.4A.

Στην έκδοση –A2 το σύστημα αποκτά νέο σύστημα ελέγχου πυρός CFCS (Common Fire Control System), νέους κινητήρες και σύστημα μετάδοσης της κίνησης, βελτιωμένο εκτοξευτή και ισχυρότερη θωράκιση καμπίνας. Επίσης ενσωματώνονται βελτιώσεις όπως  νέος κεντρικός ηλεκτρονικός υπολογιστής, κεραία GPS, νέες οθόνες και νέο σύστημα ελέγχου του εκτοξευτή από απόσταση. Το CFCS επιτρέπει τη χρήση των ρουκετών GMLRS-ER αυξημένου βεληνεκούς καθώς και των υπό ανάπτυξη βλημάτων PrSM (Precision Strike Missile) βεληνεκούς 500 χλιομέτρων, που θα αντικαταστήσουν τους ATACMS. Και οι τελευταίοι πάντως συνεχίζουν να αναπτύσσονται με τελικό προϊόν το βλήμα MGM-168 ATACMS IV A.

Η γερμανική αντίστοιχη της KMW προσφέρει εντελώς νέο ηλεκτρικό υδραυλικό σύστημα προσφέροντας σημαντική βελτίωση του χρόνου τάξης και βολής των οπλικών συστημάτων και προσφέρει νέο ηλεκτρονικό πακέτο με επίκεντρο το EFCS – European Fire Control System. Ταυτόχρονα με τα παραπάνω δύναται να βελτιωθεί η θωράκιση, να εγκατασταθούν νέες επικοινωνίες και φυσικά να λάβουν χώρα εργασίες επί των οχημάτων.

Κεντρικό στοιχείο του εν λόγω πακέτου εκυσγχρονισμού είναι η δυνατότητα βολής του νέου βλήματος JFS-M  που αναπτύσσουν οι εταιρείες KMW (μέσω της κοινοπραξίας KNDS), MBDA, Diehl και Roxel και Safran. Το JFS-M είναι όπλο φιλοσοφίας πυραύλου cruise κατηγορίας stand off όπως προαναφέρθηκε και έχει μέγιστο βεληνεκές περί τα 370 χιλιόμετρα. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του παραπάνω βλήματος είναι πως δύναται να προσβάλει και κινούμενους στόχους με ταυτόχρονη ανανέωση των δεδομένων του στόχου (πορεία και ταχύτητα) μέσω ζεύξης δεδομένων (data link) από κάποιο άλλο μέσο όπως πχ UAV ή δορυφόρος.

Σημαντικό πλεονέκτημα της εκσυγχρονισμένης έκδοσης είναι ότι μπορεί να βάλει την GLSDB η οποία διαθέτει μοναδικά χαρακτηριστικά που το καθιστούν μια ιδανική προσθήκη στο Πυροβολικό Μάχης. Δύναται να προσβάλει στόχους σε αποστάσεις των 150 χιλιομέτρων με χειρουργική ακρίβεια ενός μέτρου και το πλέον εντυπωσιακό είναι πως μπορεί να προσβάλει και κινούμενους στόχους όπως πλοία με προϋπόθεση να υπάρχει καθοδήγηση λέιζερ (Laser SDB).

Το πυραυλικό σύστημα βασίζεται σε μια τροποποιημένη βόμβα 250 λιβρών (130 κιλών) που βάλλεται από τους εκτοξευτές M270 MLRS καθώς και τους M142 HIMARS. Κάθε εκτοξευτής M270 δύναται να βάλει ταυτοχρόνως 6 GLSDB και να τις καθοδηγήσει κατά ισάριθμων στόχων με τη φονική ακρίβεια του ενός μέτρου.

Μια ακόμα αξιόλογη πρόταση έρχεται από το Ισραήλ και την Israel Military Industries και ακούει στο όνομα Trajectory Corrected System(TCS). Πρόκειται στην ουσία για μια συλλογή αυξημένης ακριβείας που τοποθετείται στην τυπική ρουκέτα Μ26 του MLRS και την καθιστά κατευθυνόμενη.

Ζήτημα ύψιστης προτεραιότητας οφείλει να είναι και ένα πρόγραμμα επέκτασης ορίου ζωής (SLEP: Service Life Extension Program) των αμερικανικών ATACMS που ήδη βρίσκονται στο ελληνικό οπλοστάσιο. Στόχος μέσω ενός τέτοιου προγράμματος είναι να μειωθεί το κόστος για την ελληνική πλευρά και παράλληλα το υφιστάμενο απόθεμα βλημάτων ATACAMS να είναι πλήρως αξιόμαχο και λειτουργικό δίχως τη πλήρη απαξίωση του.

Τόσο η γερμανική πρόταση όσο και η αμερικανική έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Το ιδανικό από επιχειρησιακής και τεχνικής άποψης θα ήταν ο ΕΣ να επιλέξει και τις δυο διασφαλίζοντας πληθώρα νέων πυρομαχικών και πυραυλικών συστημάτων στην ελληνική αποτροπή. Η κυρίαρχη πρόκληση είναι η διατήρηση των ρουκετών με δυνατότητα πυρομαχικών διασποράς για προσβολές στόχων περιοχής με τη χρήση υποπυρομαχικών.

Όποιο πακέτο εκσυγχρονισμού και αν επιλεγεί θα σημαίνει μεγάλη αναβάθμιση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας των M270. Εκείνο που πρέπει να γίνει ταυτόχρονα με τον εκσυγχρονισμό/αναβάθμιση των MLRS είναι η αύξηση του αριθμού τους.

Το 2013-14 η χώρα και ο ΕΣ έχασε ανεπανάληπτη ευκαιρία να αποκτήσει 40 μεταχειρισμένους εκτοξευτές M270 MLRS από τα αμερικανικά αποθέματα, πρόγραμμα συνολικής αξίας $78,9 εκ., το οποίο θα συμπληρωνόταν από την αναβάθμισή τους μαζί και με τους υπάρχοντες 36 εκτοξευτές στο τότε προσφερόμενο επίπεδο M270A1, την απόκτηση συγχρόνων πυρομαχικών και μάλιστα μέσω συμπαραγωγής στα ΕΑΣ (Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα) και περισσότερων βλημάτων MGM-140/168 ATACMS συνολικού ύψους €530 εκ.

Ταυτόχρονα διαθέσιμα ήταν την ίδια περίοδο 23 συστήματα ΠΕΠ MARS (η γερμανική έκδοση των MLRS) από τα γερμανικά αποθέματα. Τελικά η κυβερνητική αλλαγή του Ιανουαρίου του 2015 έθεσε τέρμα στα φιλόδοξα εκείνα σχέδια αποστερώντας την δυνατότητα άμεσης ενίσχυσης του πυραυλικού ΠΒ του ΕΣ. Επειδή όμως η ανάγκη παραμένει, θα έπρεπε να αναζητηθούν μεταχειρισμένα συστήματα του τύπου, προφανώς από τα αμερικανικά αποθέματα, για τον συνολικό εξοπλισμό 3 Μοιρών στην ηπειρωτική χώρα και αριθμού ανεξάρτητων Πυροβολαρχιών στις κύριες νήσους.

ΠΕΠ RM-70

Ο εκσυγχρονισμός των RM-70 είναι το επόμενο βήμα στην σειρά αναβάθμισης του ελληνικού ΠΒ μάχης. Ο ΕΣ διαθέτει συνολικά 116 εκτοξευτές οι οποίοι χρήζουν αναβάθμισης. Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του συστήματος προβλέπει τον εκσυγχρονισμό 48 συστημάτων σε πρώτη φάση ακολουθούμενα από άλλα 24 σε δεύτερη. Γνώμη μας είναι ωστόσο πως το σχετικό πρόγραμμα πρέπει να επεκταθεί στο σύνολο των συστημάτων με προφανή θετικά αποτελέσματα. Ο εκσυγχρονισμός πρέπει να περιλαμβάνει, πέραν εργονομικών βελτιώσεων στο εκτοξευτή και στο όχημα, την υιοθέτηση συστήματος αυτόματης τάξης του εκτοξευτή που θα συμπιέσει κατά πολύ τον χρόνο τάξης του συστήματος με συνολικά ευεργετικά αποτελέσματα σε ό, τι έχει να κάνει με την ταχύτητα έναρξης πυρός και την εκτέλεση τακτικών “shoot & scoot”.

Το πλέον χαρακτηριστικό υπόδειγμα εκσυγχρονισμού του RM-70 προέρεχεται από την τσεχική εταιρεία Excalibur Army με βάση το πρότυπο αναβάθμισης RM-70 VAMPIRE.

Το πακέτο περιλαμβάνει την ακόλουθη τεχνική πρόταση από την Excalibur Army:

Τοποθετείται νέο σασί και συγκεκριμένα το Τ-815 σειράς 7 στη θέση του υφιστάμενου T-813 (για το οποίο λόγω παλαιότητας υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην εύρεση ανταλλακτικών) καθώς και νέος κινητήρας και καινούργιο σύστημα μετάδοσης.

Η υφιστάμενη καμπίνα θωρακίζεται και αναβαθμίζεται πλήρως με νέα ηλεκτρονικά όπως το σύστημα προσδιορισμού θέσης για ταχύτερη τάξη, νέα μέσα επικοινωνιών (εδώ υπάρχει σχετική πρόταση από την INTRACOM Defense) καθώς και οπτικά βοηθήματα για οδήγηση τη νύχτα (και εδώ δύναται να υπάρξει εμπλοκή ελληνικών εταιρειών όπως της Theon Sensors).

Από τον υφιστάμενο εκτοξευτή παραμένει ο μηχανισμός εκτόξευσης των ρουκετών καθώς και ο μηχανισμός επαναγέμισης. Αμφότερα ανακατασκευάζονται.

Ο δεύτερος άξονας στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού των ΠΕΠ RM-70 είναι ο διπλασιασμός του βεληνεκούς με νέες ρουκέτες. Οι υφιστάμενες ρουκέτες είναι οι JROF και βάλλουν σε μέγιστο βεληνεκές 20 χιλιομέτρων. Η πρόταση της κοινοπραξίας στην οποία συμμετέχουν τρεις εταιρείες είναι η αναβάθμιση μεγάλου μέρος των ρουκετών με βάση το επιτυχημένο μοντέλο της σερβικής ρουκέτας G-2000 που εκτός του διπλασιασμού του βεληνεκούς βελτιώνει κατακόρυφα και την ακρίβεια της ρουκέτας.

Προμήθεια νέων ΠΕΠ

Το πυραυλικό πυροβολικό είναι καθοριστικής σημασίας παράγοντας στο σημερινό και αυριανό πεδίο της μάχης. Κατά τη ταπεινή μας γνώμη επιβάλλεται η μελέτη και άλλων λύσεων ενίσχυσης του πέραν των υφισταμένων. Και μιλάμε ασφαλώς για την προμήθεια νέων ΠΕΠ με αυξημένο βεληνεκές, ισχύ πυρός και καταστρεπτικότητα-φονικότητα.

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα επιλογή είναι η εξέταση των όσων έχει να προσφέρει στο τομέα η ισραηλινή αμυντική βιομηχανία. Ενδεικτικά αναφέρονται τα συστήματα Predator Hawk, EXTRA, Shumadia και LYNX.

Θα σταθούμε λίγο εκτενέστερα στο τελευταίο διότι δύναται να βάλει μεγάλη ποικιλία ρουκετών, διαφόρων μεγεθών, διαμετρημάτων και βεληνεκούς. Το τελευταίο δύναται να βάλλει ρουκέτες τύπου Grad των 122 mm, LAR ή Predator Hawk των 160 mm, την ρουκέτα EXTRA των 306 mm και τo βλήμα cruise Delilah-GL. Αξίζει να σταθούμε λίγο περισσότερο στην ρουκέτα EXTRA. Πρόκειται για όπλο με βεληνεκές διπλάσιο μιας τυπικής ρουκέτα του M270 MLRS(20 -150 Km) που μεταφέρει το διπλάσιο της μεταφερομένης κεφαλής της M26(πολεμική κεφαλή βάρους 150 Kg έναντι 60 κιλών της M26).

Η συνολικού βάρους 430 Kg ρουκέτα μπορεί να βληθεί από ποικιλία πλατφόρμων όπως το M270 MLRS με 4 ρουκέτες έτοιμες για εκτόξευση στη θέση των 6 ρουκετών που αποτελούν τον τυπικό φόρτο κάθε ενός εκ των δύο κελιών του MLRS. Η EXTRA μπορεί να μεταφέρει ποικιλία κεφαλών όπως άνω των 400 βομβιδίων Α/Τ/-κατά προσωπικού, ναρκοφόρο φορτίο, υποπυρομαχικά κατά διαδρόμων και παρόμοια φορτία. Η ρουκέτα είναι κατευθυνόμενη με συνδυασμό IMU/GPS με εκτιμώμενο CEP τα 10 μέτρα.

Άλλη πηγή πιθανής προμήθειας ΠΕΠ είναι η Βραζιλία η οποία έχει παρουσιάσει το σύστημα ASTROS II το οποίο έχει επιδειχθεί ήδη στο ΓΕΣ.

Στην πλέον πρόσφατη έκδοση του φέρεται επί τροχοφόρου οχήματος 8Χ8 και λόγω της σπονδυλωτής κατασκευής του δύναται να βάλει διαφορετικού τύπους ρουκετών αλλά και κατευθυνομένων πυραύλων!

Πιο συγκεκριμένα μπορεί να βάλλει:

-84 ρουκέτες SS-30 των 127 mm με βεληνεκές 30 χιλιόμετρα.

-40 ρουκέτες SS-40 των 180 mm με βεληνεκές 25 χιλιόμετρα.

-12 ρουκέτες SS-60 των 300 mm με βεληνεκές 60 χιλιόμετρα.

-4 ρουκέτες του υπό ανάπτυξη τύπου SS-150 με εκτιμώμενο βεληνεκές τα 150 χιλιόμετρα!

-Το πολλαπλών χρήσεων κατευθυνόμενο βλήμα μέσω οπτικής ίνας FOG-MPM(Fiber Optic Guided Multi-Purpose Missile) με μέγιστο βεληνεκές τα 20-40 χιλιόμετρα.

-Το υπό ανάπτυξη τακτικό βλήμα AV/MT (AVibras Missil Tactico) ή αλλιώς Matador και εκτιμώμενο βεληνεκές τα 300 χιλιόμετρα. Τέσσερα βλήματα δύνανται να μεταφερθούν σε εναν εκτοξευτή.

Οι ρουκέτες μπορούν να φέρουν κεφαλές Υψηλής Εκρηκτικότητας(HE), κεφαλές υποπυρομαχικών με βομβίδια και νάρκες κατά προσωπικού και αντιαρματικές καθώς και κεφαλές άρνησης διαδρόμων.

Κάθε πυροβολαρχία αποτελείται από όχημα διοίκησης και ελέγχου, 6 εκτοξευτές και 6 οχήματα επανεφόρτωσης.

Το σύστημα θα αποτελούσε τέλειο αντίβαρο της παρουσίας του Kasigra σε τουρκική υπηρεσία, ενισχύοντας τις επιχειρησιακές δυνατότητες του ελληνικού πυροβολικού και προσδίδoντας του διευρυμένες δυνατότητες μακρού πλήγματος συμβάλλoντας αποφασιστικά στην άμυνα των νήσων και του μετώπου του Έβρου.

Εκτιμούμε πως η προμήθεια 36 τουλάχιστον συστημάτων LYNX ή ASTROS II είναι εντός των ελληνικών δυνατοτήτων και μάλιστα παρέχοντας σημαντικό κατασκευστικό έργο στην ΕΑΒΙ.

Κύριο επιδιωκόμενο χαρακτηριστικό του φίλιου πυροβολικού είναι η ισχύς και η μάζα πυρός που εκτός της μαζικής χρήσης ΠΕΠ πρέπει και μπορεί να επιτευχθεί με τη χρήση βλημάτων βομβιδοφόρων, βολιδοφόρων και κυρίως θερμοβαρικών. Τα τελευταία μπορούν στην κυριολεξία να εξαϋλώσουν πιθανό εχθρικό προγεφύρωμα στα νησιά θέτοντας τέρμα στις επιθετικές επιδιώξεις του αντιπάλου.

Αξίζει να αναφερθεί το παράδειγμα του Ρωσικού ρουκετοβόλου ΤOS-1 Buratino. Το τελευταίο φέρει 24 στην τελευταία έκδοση του TOS-1A θερμοβαρικές ρουκέτες των 220 mm σε πήγμα άρματος T-72 με αποτελεσματικό βεληνέκες τα 6000-9000 μέτρα ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για άρση ναρκοπεδίων. Το TOS-1 χρησιμοποιηθήκε με επιτυχία από τις Ρωσικές δυνάμεις στην πολιορκία του Γκρόζνυ το 1999 προσβάλλωντας οχυρές και όχι μόνο θέσεις Τσετσένων ανταρτών ενώ χρησιμοποιείται κατά κόρον στις συγκρούσεις στην Ουκρανία.

Η διάθεση μιας πυροβολαρχίας TOS-1A στο πυροβολικό κάθε κύριας νήσου, θα πολλαπλασίαζε την ισχύ πυρός του φίλιου πυροβολικού και την ικανότητα του να προσβάλει με καταστροφικά αποτελέσματα προγεφυρώματα κάνοντας πράξη την επιδίωξη κάθε ανάλογης άμυνας: να πετάξει τον εχθρό στη θάλασσα. Φυσικά παρόμοια συστήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στο μέτωπο του Έβρου σε διάφορες φάσεις του αγώνα. Αντίστοιχα συστήματα και πυρομαχικά θα μπορεί να αναπτύξει και η εγχώρια αμυντική βιομηχανία επί πήγματος αρμάτων δυτικού τύπου.

Αύξηση του αριθμού των PzH-2000

Τα PzH-2000 είναι ιδιαίτερα αξιόλογα συστήματα τα οποία προσδίδουν σημαντικό ποιοτικό προβάδισμα του ελληνικού ΠΒ Μάχης έναντι του τουρκικού. Δυστυχώς ο αριθμός των μόλις 24 μονάδων που υπηρετούν στον ΕΣ είναι απαράδεκτα μικρός και αδυνατεί να κεφαλοποιήσει το περιεχόμενο της προσφερόμενης ποιοτικής υπεροχής. Η option για την προμήθεια 12 επιπλέον μονάδων που περιέχονταν στην συμφωνία αγοράς δεν ασκήθηκε, ενώ χάθηκε κατά το παρελθόν και η ευκαιρία απόκτησης επιπλέον μονάδων από τα γερμανικά (48) και τα ολλανδικά (18) αποθέματα.

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναζητηθούν άμεσα νέα συστήματα, στη μορφή των μεταχειρισμένων από τις χώρες που τα χρησιμοποιούν. Δυστυχώς οι οιωνοί δεν είναι με το μέρος μας καθώς σημαντικός αριθμός συστημάτων δεσμεύεται για την στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία.

Επίσης πρέπει να τεθεί σε κάποια φάση ζήτημα εκσυγχρονισμού των Phz 2000. Τα συστήματα υπηρετούν ήδη 20 χρόνια στο οπλοστάσιο του ΕΣ, ενώ και οι πρόσφατες πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία αναδεικνύουν προβλήματα αξιοπιστίας στην λειτουργία του οπλικού συστημάτος. Σε κάθε περίπτωση η ΔΠΒ πρέπει να παρακολουθεί και να καταγράφει τις εξελίξεις επί του θέματος.

Εκσυγχρονισμός των M-109

Τα M-109 αποτελούν τον κορμό του ελληνικού Α/Κ Πυροβολικού Μάχης. Στον ΕΣ υπηρετούν συνολικά 418 πυροβόλα τα οποία διακρίνονται στις εξής εκδόσεις:

– 51 M-109A1B

– 82 M-109A2

– 50 Μ-109GEA1

– 223 Μ-109GEA2

– 12 Μ-109A5

Αξίζει εδώ ότι στο παρελθόν χάθηκε λόγω ελληνικής ολιγωρίας η ευκαιρία απόκτησης 18+151 ακόμη Α/Κ M-109GEA1 από τα γερμανικά αποθέματα. Σήμερα μεταχειρισμένα συστήματα του τύπου μπορούν να εξασφαλιστούν από την αμερικανική κατά βάση πλευρά στις εκδόσεις –A5 και πιθανώς –A6 Paladin.

Πέραν αυτού υπάρχει άμεση ανάγκη εκσυγχρονισμού και ομοιογενοποίησης του στόλου των M-109 σε ελληνική υπηρεσία. Στην αγορά προσφέρονται διάφορα πακέτα εκσυγχρονισμού των M-109.

Εμείς ξεχωρίζουμε δύο:

Το αμερικανό το οποίο προσωποποιείται στις εκδόσεις M109A6 και M-109A7. Η έκδοση M-109A6 Paladin είναι μια ριζικά αναβαθμισμένη έκδοση με έμφαση στη μαχητική ικανότητα του πυροβόλου, το οποίο μεταφέρει 39 βλήματα, επιτυγχάνει μέγιστο ρυθμό βολής τρία βλήματα σε 15 δευτερόλεπτα ή οκτώ βλήματα τα 60 δευτερόλεπτα, έχει μέγιστο συνεχόμενο ρυθμό βολής ένα βλήμα ανά τρία λεπτά κ.ά. Επιπλέον έχει αυξηθεί η θωράκιση του συστήματος, ενώ έχει ενισχυθεί η υποδομή ηλεκτρονικών συστημάτων όπως και ο βαθμός αυτοματοποίησης με αποτέλεσμα να μειωθούν οι απαιτήσεις επάνδρωσης στα τέσσερα άτομα.

Σήμερα σε παραγωγή βρίσκεται η έκδοση M-109A7 η οποία μοιράζεται πολλά κοινά συστήματα με τα τεθωρακισμένα οχήματα της οικογένειας Bradley. Επιπλέον ενσωματώνει νέες τεχνολογίες, οι οποίες είχαν αναπτυχθεί για το πυροβόλο NLOS (Non-Line-Of-Sight) του ακυρωθέντος προγράμματος FCS (Future Combat Systems). Επιπλέον το κάθε M-109A7 συνοδεύεται και από ένα όχημα μεταφοράς πυρομαχικών M-992A3.

Η έτερη πρόταση που ξεχωρίζουμε είναι αυτή που αναπτύχθηκε από την ολλανδική εταιρία RDM σε συνεργασία με τη γερμανική Rheinmetall και είναι η έκδοση Μ-109L52, η οποία ενσωματώνει το πυροβόλο του PzH-2000 και βελτιώσεις στο σύστημα τροφοδοσίας του πυροβόλου με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο μέγιστος ρυθμός βολής από τα τρία στα 9-10 βλήματα το λεπτό.

Παρενθετικά εδώ να αναφέρουμε πως δεν συμφωνούμε με την προοπτική αντικατάστασης των Α/Κ πυροβόλων M-110A2 των 203 χλστ. Τα εν λόγω συστήματα, παρά τα εγγενή μειονεκτήματα τους (μεγάλος χρόνος τάξης, μεγάλες ανάγκες επάνδρωσης, χαμηλός ρυθμός βολής) αποτελούν αναντικατάστατο τμήμα του ΠΒ Μάχης, λόγω του μεγάλου τους βεληνεκούς και της καταστρεπτικότητας/φονικότητας των πυρομαχικών τους. Μάλιστα η ΕΑΒΙ θα μπορούσε να αναπτύξει, σε συνεργασία με ξένους οίκους, βελτιωμένα πυρομαχικά που θα βελτίωναν κατακόρυφα το βεληνεκές, την ακρίβεια πυρός και την ήδη μεγάλη καταστρεπτικότητα/φονικότητα του συστήματος.

Εξάλλου και το ίδιο το σύστημα είναι δεκτικό σε εκσυγχρονισμό με κάνη των 45 διαμετρημάτων, τοποθέτησης πύργου από Kevlar και άλλες βελτιώσεις όπως έχει επιδειχθεί στο παρελθόν από διάφορα κιτ εκσυγχρονισμού. 

Να σημειωθεί τέλος ότι απαιτείται μαζική και ευρεία εγκατάσταση του ισραηλινού συστήματος τάξης και πλοήγησης NAPOS (Navigation and Pointing System) ώστε τα Μ-109 να εκτελούν ταχείες διαδικασίες τάξης (κατεύθυνσης) και πλήρη υοθέτηση της τακτικής «βάλλω και μετακινούμαι» τόσο ημέρα όσο και νύχτα. Ειδικά για τη νύχτα απαιτείται τα Μ-109 να διαθέτουν πλήρως λειτουργικά και σύγχρονα περισκόπια νυχτερινής οδήγησης παράλληλα με την επιχειρησιακή αξιοποίηση του NAPOS.

Aναλυτικά: NAPOS: Το σύστημα πλοήγησης και τάξης που αξιολογεί το Ελληνικό Πυροβολικό για τα M-109 (https://defencereview.gr/napos-to-systima-ploigisis-kai-taxis-poy-ax/)

Απόκτηση Α/Κ τροχοφόρων πυροβόλων

Ήδη από τη δεκαετία του 1990 υπάρχει εκπεφρασμένο ενδιαφέρον για την απόκτηση Α/Κ τροχοφόρων πυροβόλων για τον εξοπλισμό της Δύναμης Ταχείας Αντίδρασης. Γνώμη μας είναι πως συγκεκριμένου τύπου πυροβόλα μπορούν να εξοπλίσουν  τους σχηματισμούς και τα συγκροτήματα εσωτερικής ασφαλείας του ΕΣ και πιο συγκεκριμένα τις 8^η, 9^η, 29^η ΤΑΞΠΖ και το 10^Ο  (ενισχυμένο) ΣΠ. Επίσης συστήματα του είδους μπορούν να αναπτυχθούν στις κύριες νήσους της ΠΕ της ΑΣΔΕΝ για την πύκνωση του πλέγματος πυρός.

Στην αγορά υπάρχουν πολλά υποδείγματα εμείς θα περιορίσουμε την παρουσίαση μας σε τρία ενδεικτικά:

Το Ισραήλ έχει αναπτύξει το ATMOS-2000 των 155/52 χιλιοστών, το οποίο είναι τοποθετημένο επί οχήματος 6 x 6. Το πυροβόλο έχει αναχορηγία 27 βλημάτων και επιτυγχάνει μέγιστο βεληνεκές 41 χιλιόμετρα με βλήματα αυξημένου βεληνεκούς. Ο μέγιστος ρυθμός βολής είναι της τάξεως των 4-9 βλημάτων το λεπτό με τυπικό ρυθμό τα πέντε βλήματα το λεπτό και μέγιστο τα τρία βλήματα τα 15 δευτερόλεπτα.

Επίσης κορωνίδα ίσως του είδους αποτελεί το σουηδικό FH-77BW L52 Archer των 155/52 χιλιοστών, την νέα έκδοση του οποίου παρουσίασε η BAE Systems στη διεθνή έκθεση «DSEI 2019», είναι σπονδυλωτή, άρα μπορεί να ενσωματωθεί σε διάφορα φορτηγά-οχήματα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, για λόγους μείωσης του κόστους, μια χώρα μπορεί να επιλέξει μόνο τον πύργο του Archer και να τον εγκαταστήσει σε εν υπηρεσία φορτηγά-οχήματα, τα οποία βέβαια πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές.

Το Archer στην «DSEI 2019» ήταν τοποθετημένο σε φορτηγό RMMV HX2 (8 x 8) της Rheinmetall (η αρχική έκδοση του Archer είναι επί οχήματος Volvo A30 6 x 6). Το Archer τάσσεται για βολή σε διάστημα 30 δευτερολέπτων. Ενσωματώνει αυτόματο σύστημα γέμισης με αναχορηγία 21 βλημάτων. Ο μέγιστος ρυθμός βολής είναι οκτώ βλήματα το λεπτό σε αποστάσεις 40-60 χιλιομέτρων, ανάλογα του βλήματος.

Η Νότιος Αφρική από την άλλη έχει αναπτύξει το G6-52 των 155/52 χιλιοστών, το οποίο είναι τοποθετημένο επί τροχοφόρο όχημα 6 x 6 αυξημένης θωράκισης-προστασίας. Το μέγιστο βεληνεκές κυμαίνετε από τα 30 έως τα 67,45 χιλιόμετρα, ανάλογα με τον τύπο του βλήματος (σύμφωνα με την Denel το πυροβόλο πέτυχε βολή στα 73 χιλιόμετρα με το βλήμα M-9703A1 V-LAP). Η αναχορηγία του πυροβόλου είναι 47 βλήματα, ενώ ο μέγιστος ρυθμός βολής είναι τα τέσσερα βλήματα το λεπτό.

Κλείνοντας άλλες εναλλακτικές λύσεις οικονομικότερες αλλά πολύ ικανές είναι τα σερβικά πυροβόλα NORA B-52 ή ακόμη καλύτερα τα Aleksandar καθώς και τα τσεχοσλοβάκικα τροχοφόρα πυροβόλα τύπου Morana, Dita κτλ.

Ρυμολκούμενα (Ρ/Κ) Πυροβόλα

Παρά τη γενική περί του αντιθέτου αντίληψη, τα ρυμουλκούμενα πυροβόλα, παρά τα μειονεκτήματα τους,  διατηρούν μια κάποια χρησιμότητα στο πεδίο της μάχης, όπως καταδεικνύουν και οι πρόσφατες πολεμικές επιχειρήσεις στην Ουκρανία, ειδικά σε συνδυασμό με νέα μέσα (UAVs/Drones).  Ο ΕΣ διατηρεί σε υπηρεσία και σε εφεδρεία πυροβόλα M-114 των 155 χλστ και M-101 των 105 χλστ. Το μείζον μειονέκτημα των ρυμουλκούμενων πυροβόλων είναι η αδυναμία της τακτικής «βάλλω και μετακινούμαι».

Τα πυροβόλα αυτά θα πρέπει να συμπληρωθούν/αντικατασταθούν από νεώτερης κατασκευής πυροβόλα. Οι προφανείς λύσεις είναι η προμήθεια Ρ/Κ πυροβόλων M-198 των 155 χλστ και M-119 των 105 χλστ από τα αποθέματα του US Army.

Τα Ρ/Κ πυροβόλα, πέραν των κύριων, ενδιάμεσων νήσων και μικρονήσων, δύνανται να εξοπλίσουν εφεδρικές/επιστρατευόμενες μονάδες του εσωτερικού ακόμα και της Εθνοφυλακής, αν παρθεί απόφαση για ενίσχυση της τελευταίας.

Νέα πυρομαχικά των 155mm

Κύριο επιχειρησιακό ζητούμενο είναι και η αύξηση του βεληνεκούς του Πυροβολικού Μάχης. Απαιτείται η προμήθεια νέων βελτιωμένων πυρομαχικών επαυξημένου βεληνεκούς. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα Assegai των 155 χιλιοστών. Η νέα έκδοση του πυρομαχικού θα έχει μέγιστο βεληνεκές 70 χιλιόμετρα και θα είναι πλήρως συμβατό με όλα τα πυροβόλα που έχουν κατασκευαστεί με νατοϊκά πρότυπα.

Η τεχνολογία του νέου πυρομαχικού άρχισε να αναπτύσσεται το 2006 από τη Denel, στο πλαίσιο ανάπτυξης του υβριδικού προγράμματος M-9703 Velocity Enhanced Artillery Projectile (VLAP) του πυρομαχικού Extended-Range Full-Bore (ERFB). Κατά τη διάρκεια των δοκιμών το ERFB-VLAP εκτοξεύτηκε από αυτοκινούμενο πυροβόλο G6-52L με τη βοήθεια έξι προωθητικών γεμισμάτων M-64A1, τα οποία εκτόξευσαν το πυρομαχικό με ταχύτητα 1.015 μέτρα το δευτερόλεπτο.

Ωστόσο το βάρους 48 κιλών ERFB-VLAB και η κάννη του G6-52L εσωτερικού όγκου 23 λίτρων δεν είναι συμβατά με τις οδηγίες του νατοϊκού μνημονίου JBMOU (Joint Ballistics Memorandum of Understanding), που αναφέρει πυρομαχικά βάρους 43,5 κιλών και κάννες εσωτερικού όγκου 23 λίτρων.

Τα Assegai έχουν αναπτυχθεί σε δύο εκδόσεις: (α) Το υψηλής εκρηκτικότητας φυσικής θραυσματοποίησης M-2005 με 4,3 κιλά εκρηκτικής ύλης TNT/HNS και (β) το M-0256 IHE-PFF με συμπιεσμένη εκρηκτική ύλη PBX4 και προσχεδιασμένα θραύσματα. Υπό κανονικές καιρικές συνθήκες τα δύο πυρομαχικά επιτυγχάνουν μέγιστο βεληνεκές 41 χιλιόμετρα εάν εκτοξευτούν από κάννη μήκους 39 διαμετρημάτων και όγκου 18 λίτρων ή 54 χιλιόμετρα εάν εκτοξευτούν από κάννη μήκους 52 διαμετρημάτων και όγκου 23 λίτρων.

Αναλυτικά στο παρακάτω άρθρο: Πυρομαχικό 155 χιλιοστών μεγάλου βεληνεκούς από την RDM (https://defencereview.gr/pyromachiko-155-chilioston-megalou-velinekous-apo-tin-rdm/)

Επίσης μια άλλη επιλογή νέων πυρομαχικών είναι της Σλοβάκικης MSM GROUP με την ονομασία ΚΖ 984 (υπάρχουν διάφορες εκδόσεις) νέων πυρομαχικών με βεληνεκή άνω των 40 χιλιομέτρων.

Τέλος να σημειωθεί ότι έτερες εναλλακτικές επιλογές αποτελούν τα πυρομαχικά ακριβείας Bonus των 155 χιλιοστών της BAE Systems ή τα Vulcano της ιταλικής Leonardo. Μια άλλη επιλογή είναι τα M-982 Excalibur (https://defencereview.gr/o-amerikanikos-stratos-epideiknyei-k/).

Υπενθυμίζουμε ότι η Ελλάδα διαθέτει μια μικρή, αλλά πολύτιμη, ποσότητα κατευθυνόμενων βλημάτων πυροβολικού. Πρόκειται για τα γερμανικά DM-702 SMArt-155 και τα ρωσικά Krasnopol. Τα γερμανικά DM-702 SMArt-155, μέγιστου βεληνεκούς 28 χιλιομέτρων, αποκτήθηκαν το 2002 στο πλαίσιο της προμήθειας των 24 PzH-2000 (περί τα 1.000 βλήματα) και παρελήφθησαν την περίοδο 2003-2005.

Σε δοκιμές που έχει κάνει ο Ελληνικός Στρατός το βλήμα έχει αφήσει τις καλύτερες εντυπώσεις, ιδιαίτερα σε σενάρια άρνησης περιοχής σε εχθρικές τεθωρακισμένες και μηχανοκίνητες δυνάμεις. Η χρήση τέτοιων βλημάτων κατά μιας περιοχής όπου κινούνται εχθρικές δυνάμεις μπορεί να επιτύχει την μείωση της επιθετικής ορμής του εχθρού ή, εάν οι απώλειες είναι μεγάλες, να σταματήσει την επίθεση στο σύνολο της.

Προμήθεια SPIKE–NLOS και ALAS κ.α

Η κυοφορούμενη εδώ και καιρό προμήθεια των SPIKE-NLOS είναι ανάγκη να προχωρήσει. Η συμφωνία απόκτησης του συστήματος αφορά σύμφωνα με πληροφορίες 25 συστήματα έκαστο αποτελούμενο από τρεις εκτοξευτές, όχημα διοίκησης καθώς και UAV που εκτελεί διαδικασίες στοχοποίησης. Κάθε εκτοξευτής φέρει 4 βλήματα SPIKE NLOS μέγιστης εμβέλειας 32 χιλιομέτρων ικανά να πλήτουν με χειρουργική ακρίβεια στόχους όπως άρματα μάχης, ΤΟΜΠ, ΤΟΜΑ ή αποβατικές λέμβους.

Ο χειριστής του συστήματος έχει τη δυνατότητα να τροποποιεί τη πορεία των βλήματος κατά τη διάρκεια της πτήσης. Αυτή η δυνατότητα ταυτόχρονα με την μεγάλη εμβέλεια του οπλικού συστήματος το καθιστά ιδανικό για τη προσβολή κινουμένων στόχων όπως αποβατικά σκάφη ή άρματα μάχης.

Τα Spike NLOS ενσωματώνουν ηλεκτροπτικό αισθητήρα και μπορούν να πραγματοποιούν βολές ημέρα και νύχτα και υπυ οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες.

Παράλληλα το ΓΕΣ έχει ενημερωθεί για τις δυνατότητες του σερβικού συστήματος ALAS, με προφανή σκοπό την ένταξη του στο οπλοστάσιο του.

Το πολλαπλών ρόλων ,fiber-optic, μακρού βεληνεκούς βλήμα ALAS(Advanced Light Attack System) της σερβικής ιδιωτικής εταιρείας EdePro που προωθείται από τον κρατικό εξαγωγέα Yugoimport SDDR είναι στην ουσία ένα σύστημα εφάμιλλο με το ακυρωθέν ευρωπαϊκο Polyphem. Το βάρους 55 κιλών βλήμα προωθείται από τον στερεών καυσίμων μονής καύσης στροβιλοκινητήρα TMM-404 που του προσδίδει ταχύτητα 180 μέτρων/δευτερόλεπτο και εμβέλεια 25 χιλιομέτρων. Υπό μελέτη βρίσκεται η ανάπτυξη μιας έκδοσης του βλήματος με βεληνεκές τα 60 χιλιόμετρα (ALAS-C).

Το βλήμα καθοδηγείται προς τον στόχο αξιοποιώντας την τεχνική «man-in-the-loop» μέσω αμφίδρομης ζεύξης δεδομένων διαμέσου οπτικής ίνας η οποία μεταφέρετει την εικόνα της TV/IC κάμερας που βρίσκεται στο ρύγχος του βλήματος στον χειριστή εδάφους. Λόγω της αρχής λειτουργίας της η αντοχή της σε ηλεκτρονικές παρεμβολές είναι εξαιρετική(στην ουσία το βλήμα δεν επηρρεάζεται από αυτές) ενώ προσφέρει την ικανότητα «damage assesment» ήτοι αξιολόγησης αποτελεσμάτων επί του στόχου. Η απόκτηση του εν λόγω βλήματος θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για μια συνολικότερη Ελληνοσερβική συνεργασία στον αμυντικό τομέα, με εκδόσεις του βλήματος να ενδιαφέρουν το Π.Β για προσβολή πλειάδας στόχων, όπως άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα, θέσεις πυροβολικού, ΠΕΠ, σταθμούς διοίκησης, ελέγχου και επικοινωνιών κ.α.

Μια άλλη αξιόλογη πρόταση προσφέρεται από την Ισραηλινή αμυντική βιομηχανία και αφορα το σύστημα Jumper. Στο σύστημα περιλαμβάνει 8 βλήματα έτοιμα προς εκτόξευση επί κιβωτίου με ενσωματωμένο σύστημα καθοδήγησης. Κάθε βλήμα,έχει διαμέτρο 150 mm, βάρος 63 κιλά και εμβέλεια 50 χιλιόμετρα η δε καθοδήγηση του επιτυγχάνεται με συνδυασμό GPS και αισθητήρα laser στην τερματική φάση.

Το σύστημα δύναται να μεταφερθεί επί ελαφρών φορέων όπως οχημάτων Humvee ή να τοποθετηθεί σε σταθερές θέσεις εκτόξευσης. Πρόκειται στην ουσία για ένα σύστημα εφάμιλλο με το ακυρωθέν αμερικανικό XM501 Non-Line-of-Sight Launch System. Τα συγκεκριμένα συστήματα θα προσέδιδαν επίσης αποφασιστικό πλεονέκτημα για την ελληνική πλευρά στις μονομαχίες πυροβολικού και όχι μόνο καθώς θα της επέτρεπαν να προσβάλει από απόσταση και με ασφάλεια τα τουρκικά συστήματα, με παράλληλη οικονομία δυνάμεων, αίρωντας μερικώς την παρατηρούμενη ανισορροπία σε αριθμούς αλλά και οργανωτικές δομές.

Περιφερόμενα πυρομαχικά

Οι σύγχρονες τεχνολογικές εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο στον τομέα των οπλικών συστημάτων έχουν καταδείξει με τον πλέον σαφή τρόπο, την επιχειρησιακή αξία και χρησιμότητα των περιφερόμενων πυρομαχικών. Τα σύγχρονα περιφερόμενα πυρομαχικά προσδίδουν φονική ισχύ πυρός σε συνδυασμό με σχετικά χαμηλό κόστος κτήσης. Για το ελληνοτουρκικό πεδίο αντιπαράθεσης τα καθιστούν ιδανικά τόσο για το θέατρο επιχειρήσεων της Θράκης όσο και αυτό του Αιγαίου.

Θα προτείνουμε δύο λύσεις για την ενίσχυση του ΠΒ Μάχης με περιφερόμενα πυρομαχικά, αυτήν της οικογένειας HERO και το HAROP.

Όσον αφορά την πρώτη, θεωρούμε πως το ΠΒ μπορεί να ενδιαφερθεί για τα συστήματα Hero-400EC, Hero-900 και Hero-1250.

Όσον αφορά το πρώτο πρόκειται για το σύστημα Hero-400EC μεταφερόμενο σε κάνιστρα, ως ατομικός φόρτος ή επί οχημάτων ως σύστημα πολλαπλής εκτόξευσης αιωρούμενων πυρομαχικών. Επικουρικά το Hero-400EC μπορεί να εκτοξευτεί και από σύστημα εκτόξευση ράγας (Rail Launch). Το μέγιστο βεληνεκές αφορά σε τιμή εντός του οπτικού πεδίου (LOS : Line-Of-Sight). Ζυγίζει 50 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 10 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 120 χιλιόμετρα ή 120 λεπτά μέγιστος χρόνος αιώρησης.

Το Hero-900 ζυγίζει 110 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 30 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 150 χιλιόμετρα ή 6 ώρες μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει ηλεκτροκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά στρατηγικών στόχων, καλά προστατευμένων, αλλά και σε αποστολές άρνησης περιοχής.

Τέλος το Hero-1250 ζυγίζει 155 κιλά και ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 50 κιλών. Η μέγιστη εμβέλεια του είναι 200 χιλιόμετρα ή 10 ώρες μέγιστος χρόνος αιώρησης. Ενσωματώνει ηλεκτροκινητήρα. Ενδείκνυται για χρήση κατά στρατηγικών στόχων, καλά προστατευμένων, αλλά και σε αποστολές άρνησης περιοχής.

Από την άλλη το Περιφερόμενο Πυρομαχικό τύπου Harop είναι ένα ηλεκτροπτικά κατευθυνόμενο αιωρούμενο βλήμα, εκτοξευόμενο από επίγειους, θαλάσσιους και εναέριους εκτοξευτές, το οποίο ελέγχεται μέσω σύνδεσης δεδομένων για λειτουργία man-in-the- loop.

Το Harop χρησιμοποιείται για κρούση στόχων υψηλής αξίας, καθώς λειτουργεί με μερική αυτονομία στην μάχη, σε λειτουργίες που αφορούν από την αναζήτηση μέχρι την κρούση του εχθρού. Συνδυάζοντας τα χαρακτηριστικά ενός πυραύλου και ενός UAV, το Harop μπορεί να επιτρέψει την αποτελεσματική εκτέλεση αποστολών χωρίς να βασίζεται σε άλλα εξωτερικά συστήματα στόχευσης και πληροφοριών.

Το Harop μπορεί να επικοινωνεί σε απόσταση έως και 200 χιλιομέτρων με τον χειριστή του, έχει αυτονομία πτήσης 9 ωρών, είναι ικανό να φέρει εκρηκτική κεφαλή βάρους 23 κιλών, ενώ το μέγιστο υψόμετρο πτήσης του είναι τα 15.000 πόδια. Ελέγχεται χρησιμοποιώντας χειροκίνητο MCS τηλεχειριστήριο την ώρα της πτήσης.

Το πυρομαχικό ενσωματώνει υψηλής ποιότητας κάμερα ημέρας-νυκτός που λειτουργεί στο ηλεκτροπτικό και υπέρυθρο φάσμα, διαθέτοντας σύστημα άντι-ραντάρ. Εξοπλίζεται επίσης και με κάμερα υπέρυθρης ακτινοβολίας (FLIR) η οποία προσφέρει ημισφαιρική κάλυψη 360 °. Η χειρισμός μέσω εικόνας-βίντεο βοηθά τον χειριστή στην αξιολόγηση του πεδίου μάχης μέσω ενός συνδέσμου δορυφορικών δεδομένων SATCOM.

Το HAROP επέδειξε την επιχειρησιακή του αξία κατά την πρόσφατη σύγκρουση στο Αρτσάχ (Ναγκόρνο-Καραμπάχ) πλήττοντας και καταστρέφοντας μεγάλο αριθμό εχθρικών στόχων, ανάμεσα τους και αρμενικά συστήματα S-300!

Προμήθεια βαλλιστικών πυραύλων SRBM

Η τουρκική βαλλιστική απειλή είναι δυστυχώς πανταχού παρούσα και επιβάλλει την χρήση συγκεκριμένων αντιμέτρων για την αντιμετώπιση της. Ένα από αυτά είναι η απόκτηση τουλάχιστον ισοδύναμων βαλλιστικών βλημάτων, ώστε να επέλθει κατά κάποιο τρόπο στρατηγική “ισορροπία” δυνάμεων.

Σαν κύριος υποψήφιος για την κάλυψη της σχετικής απαίτησης από πλευράς ΕΣ έχει κριθεί ο ισραηλινής κατασκευής πύραυλος LORA (Long Range Artillery), ο οποίος και έχει επιδεχθεί στην ελληνική πλευρά.

Ο πύραυλος LORA πρωτοεμφανίσθηκε το 2003 σε έκθεση του Ισραηλινού Στρατού, κατασκευάστηκε από τις Israel Aerospace Industries, MLM Division και IMI, ενώ πέραν του Ισραηλινού, τον χρησιμοποιεί και ο Αζερικός Στρατός. Σύμφωνα με την Isra Aerospace Industries, ο LORA έχει διάμετρο 0,624 μέτρα, μήκος 5,2 μέτρα και βάρος εκτόξευσης περίπου 1.600 κιλά.

Μπορεί να μεταφέρει ωφέλιμο φορτίο έως 600 kg και να αναπτύξει μία μόνο κεφαλή (είτε συμβατική είτε πολλαπλών χρήσεων). Χρησιμοποιεί αδρανειακό σύστημα ναυσιπλοΐας INS, ενώ για τερματική καθοδήγηση πλοηγείται τηλεχειριζόμενα μέσω κάμερας. Ο πύραυλος έχει μέγιστη εμβέλεια 430 χιλιομέτρων, κινούμενος με υπερηχητικές ταχύτητες και ακρίβεια 10 m CEP με ικανότητα ελιγμών και αλλαγής δεδομένων πτήσης μέσω δορυφορικής υποβοήθησης GPS.

Το οπλικό σύστημα περιλαμβάνει κυρίως έναν βαλλιστικό πύραυλο και έναν εκτοξευτή μαζί με ένα σύστημα Διοίκησης-Ελέγχου, καθώς και ένα σύστημα επίγειας/θαλάσσιας υποστήριξης. Μπορεί να χτυπήσει με ακρίβεια μια σειρά στόχων, συμπεριλαμβανομένων τακτικών πυραύλων εδάφους-εδάφους (SSM), αεροπορικών βάσεων, πολλαπλών συστοιχιών πυροβολικού, μονάδων αεράμυνας και εχθρικών θέσεων Διοίκησης-Ελέγχου. Παρέχει βελτιωμένο χρόνο απόκρισης στην αλλαγή δεδομένων πτήσης αγνοώντας τους καιρικούς περιορισμούς. Το κόστος συντήρησης του πυραύλου είναι πολύ χαμηλό, καθώς στεγάζεται σε σφραγισμένο κάνιστρο.

Το σύστημα αποτελεί ουσιαστικά “game changer” στο ελληνοτουρκικό σύστημα αντιπαράθεσης, αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο απάντηση στον νεοεμφανιζόμενο TAYFUN αλλά και στους παλιότερους BORA και Yildirim.

Συστήματα στοχοποίησης

Φυσικά η όποια επένδυση και αν γίνει στα μέσα εκπομπής πυρός δεν θα μπορεί να κεφαλοποιηθεί ανάλογα χωρίς ανάλογη επένδυση και στα μέσα στοχοποίησης. Πιο συγκεκριμένα απαιτείται η δημιουργία μιας υποδομής ISTAR σε τακτικό, επιχειρησιακό και στρατηγικό επίπεδο για την πλήρη αξιοποίηση της δύναμης πυρός.

Ραντάρ αντιπυροβολικού και συστήματα παθητικής ανίχνευσης στόχων

Ο Ελληνικός Στρατός αξιοποιεί αριθμό ραντάρ αντιπυροβολικού των τύπων AN/TPQ-36 (V)7 Firefinder, AN/TPQ-37 (V)3 Firefinder και ARTHUR Mod B.

Πιο συγκεκριμένα διατίθενται 10 ραντάρ AN/TPQ-36 (V)7 Firefinder, 8 AN/TPQ-37 (V)3 Firefinder και 3 ARTHUR Mod B. Τα AN/TPQ-36/37 αναπτύσσονται σε επίπεδο Ταξιαρχίας σε αναλογία 3:2 υπέρ των -36.

Εκείνο που απαιτείται είναι αφενώς η αναβάθμιση των ARTHUR Mod B στην πλέον έκδοση Mod D και αφετέρου η αύξηση του αριθμού τους. Πιθανή αναβάθμιση/προμήθεια Mod D θα επέφερε σημαντικές βελτιώσεις όπως η αύξηση της εμβέλειας εντοπισμού στα 100 χιλιόμετρα και η αύξηση του ποσοστού ακρίβειας εντοπισμού στο 99,85% στο μέγιστο βεληνεκές.

Εκείνο που δεν είναι ευρέως γνωστό είναι πως ο ΕΣ και ειδικότερα το Όπλο του Πυροβολικού, διαθέτουν συστήματα ακουστικής ανίχνευσης στόχων τύπου HALO. Το σύστημα χρησιμοποιεί απθητική ακουστική τεχνολογία αποκάλυψης πυρών ΠΒ σε μικρές και μεγάλες απστάσεις με ακρίβεια 50-100 μέτρα σε αποστάσεις έως 10 χιλιόμετρα. Σε πραγματικές συνθήκες μάχης το σύστημα έχει αποδείξει την ικανότητα του να ανιχνεύει εχθρικά πυρά ΠΒ σε αποστάσεις έως και 56 χιλιόμετρα. Το ελληνικό ΠΒ διαθέτει συνολικά 2 συστήματα ενταγμένα στις Διοικήσεις ΠΒ των 12^ης και 16^ης Μ/Κ Μεραρχιών ΠΖ.

Απαιτείται η αύξηση των μονάδων σε τουλάχιστον 10, ώστε να καλυφθούν πλήρως και οι ανάγκες των νησιωτικών ΑΔΤΕ αλλά και της II Μ/Κ ΜΠΖ και της ΧΧ ΤΘΜ.

Στοχοποίηση για λογαριασμό του ΠΒ μπορεί επίσης να λάβει χώρα με την χρήση συστημάτων ΗΠ και πιο συγκεκριμένα ESM, που μπορούν να ανιχνεύσουν τις εκπομπές των εχθρικών ραντάρ αντιπυροβολικού αλλά και τις επικοινωνίες των μονάδων του εχθρικού ΠΒ αλλά όχι μόνο.

Δυστυχώς το παρόν πρόγραμμα του ΕΣ, μέσω της επιλογής της εταιρείας SONAK, κατέληξε σε αποτυχία με αποτέλεσμα ο ΕΣ να στερείται παρόμοιας δυνατότητας. Επειδή το συγκεκριμένο θέμα στον ΕΣ είναι αρμοδιότητας του Όπλου των Διαβιβάσεων, υποσχόμαστε να επανέλθουμε στο αφιέρωμα μας στις ΔΒ.

ΠΑΠ

Κύριος τρόπος για την στοχοποίηση για λογαριασμό του ΠΒ μάχης είναι η χρησιμοποίηση  Προκεχωρημένων Αξιωματικών Παρατηρητών (ΠΑΠ). Οι ΠΑΠ διατίθεται από τις Μοίρες Πυροβολικού στα τμήματα ελιγμού (πεζικό, τεθωρακισμένα). Ιδανικός συνδυασμός θα μπορούσε να είναι η χρήση ενός μη επανδρωμένου αεροσκάφους και συνδυασμού οπτικών βοηθημάτων νέας τεχνολογίας, όπως τα αμερικανικής κατασκευής Lightweight Laser Designator Rangefinder (LLDR) και άλλα βοηθήματα (κυάλια ημέρας νύχτας, καταδείκτες) με άμεση ενσωμάτωση και ολοκλήρωση στο ΣΤΤΕΠ ΔΙΑΣ με παροχή στοιχείων στο Κέντρο Διευθύνσεως Πυρός (ΚΔΠ) και ακολούθως στα πυροβόλα ή ΠΕΠ. Φυσικά, ένα κομβικό ζήτημα είναι οι επικοινωνίες μεταξύ ΠΑΠ – ΚΔΠ – Πυροβόλων ή ΠΕΠ.

Εναέρια Μέσα

Ειδικά όσων αφορά τα δεύτερα θα πρέπει να πούμε πως οι Μοίρες ΠΒ πρέπει να αποκτήσουν οργανικά μέσα UAV τακτικού επιπέδου με εμβέλεια τουλάχιστον τα 20 χιλιόμετρα για χρήση από τους ΠΑΠ όσο και με εμβέλεια τουλάχιστον τα 40 χιλιόμετρα για χρήση από το 3^ο Γραφείο (Εκπαίδευση-Επιχειρήσεις).

Σε επίπεδο Διοίκησης Πυροβολικού δηλαδή σε επίπεδο Μεραρχίας ή Σώματος θα μπορούσε η Διοίκηση Πυροβολικού να αξιοποιεί άλλο UAV σε αποστολές στοχοποίησης για μεγαλύτερο βάθος άνω των 70 χιλιομέτρων ώστε να παρέχονται στοιχεία για βολές σε μεγαλύτερες αποστάσεις επιπέδου Τακτικού και Επιχειρησιακού και από διαφορετικά οπλικά συστήματα που αξιοποιούνται σε επίπεδο Μεραρχίας ή Σώματος όπως είναι οι ΠΕΠ και τα MLRS. Ο συγκεκριμένος τομέας είναι ο κατ’ εξοχήν χώρος δραστηριοποίησης της ΕΑΒΙ που ήδη αναπτύσσει στα πλαίσια διάφορων ερευνητικών προγραμμάτων ανάλογα συστήματα.

Επίσης το παρόν ΣΤΤΕΠ (Σύστημα Τεχνικού και Τακτικού Ελέγχου Πυρός) «ΔΙΑΣ» οφείλει να εκσυγχρονιστεί σε επίπεδο «ΔΙΑΣ-2», το οποίο αναπτύχθηκε εξ’ ολοκλήρου από ελληνικές εταιρείες με την καθοδήγηση της Διεύθυνσης Πυροβολικού του ΓΕΣ και την συνδρομή της Σχολής Πυροβολικού. Έχει δυνατότητα προσδιορισμού στοιχείων βολής για όλους του δυνατούς συνδυασμούς πυροβόλων και πυρομαχικών, τα οποία είναι διαθέσιμα στο Ελληνικό Πυροβολικό. Επίσης παρέχει τη δυνατότητα διαχείρισης τρισδιάστατων ψηφιακών μοντέλων εδάφους και ψηφιακής διασύνδεσης μέσω σταθμών ασυρμάτου, ή μέσω ενσύρματων μέσων επικοινωνιών.

Επίλογος

Στο παρόν άρθρο προσπαθήσαμε να κινηθούμε εντός ρεαλιστικών πλαισίων, καταθέτοντας προτάσεις για την αναβάθμιση του Όπλου του ΠΒ Μάχης. Περιμένουμε τα σχόλια σας και τις προτάσεις σας, ώστε να αναπτυχθεί ένας γόνιμος προβληματισμός για το μέλλον του Όπλου, καθώς αναγνωρίζουμε σαν ιστότοπος τις γνώσεις σας και το ενδιαφέρον σας. Άποψη μας είναι πως το βάρος των εξοπλιστικών για τον Στρατό Ξηράς πρέπει να δοθεί στο ΠΒ.

Σε ξεχωριστή ανάλυση θα αναφερθούμε στο Αντιαεροπορικό Πυροβολικό το επόμενο Σαββατοκύριακο. Επίσης το επόμενο διάστημα θα τοποθετηθούμε με αναλύσεις μας μέσα από το DefenceReview.gr για τις εξοπλιστικές ανάγκες και προτεραιότητες σε Διαβιβάσεις και Μηχανικό ώστε να καλυφθεί το σύνολο των Όπλων του Στρατού Ξηράς.