Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο είχαμε αναφερθεί στις εξοπλιστικές ανάγκες των Τεθωρακισμένων και του Πεζικού. Συνεχίζουμε τη σειρά αφιερωμάτων σήμερα με την Αεροπορία Στρατού και αύριο με το Πυροβολικό (Μάχης και Αντιαεροπορικό). Θα ακολουθήσουν το επόμενο Σαββατοκύριακο για τις Διαβιβάσεις και το Μηχανικό.

Το Όπλο της Αεροπορίας Στρατού (AΣ) είναι το νεώτερο στην σειρά κατάταξης των Όπλων του ΕΣ. Αν και χαρακτηρίζεται ως “Όπλο Ελιγμού” στην πραγματικότητα συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του “Όπλου Ελιγμού” με αυτά των “Όπλου Υποστηρίξεως Μάχης” και “Σώματος Υποστηρίξεως”.

Όλες οι πολεμικές συγκρούσεις της τελευταίας 30ετίας έχουν καταδείξει την επιχειρησιακή του αξία, τόσο στα πλαίσια συμβατικών επιχειρήσεων (ειδικά στα πλαίσια του αμερικανικού δόγματος της “Αεροεδαφικής Μάχης”), όσο και στα πλαίσια αντι-ανταρτικών/αντι-τρομοκρατικών επιχειρήσεων. Ταυτόχρονα όμως έχει καταδειχθεί και η τρωτότητα του κύριου μέσου του, του ελικοπτέρου.

Η Ελληνική ΑΣ χαρακτηρίζεται δυστυχώς από επιχειρησιακή ασυμμετρία στην ανάπτυξη των μέσων της, καθώς διαθέτει σχετικά επαρκή μεν αριθμό σύγχρονων Επιθετικών Ελικοπτέρων (AH-64A/D Apache) και Μεταφορικών ελικοπτέρων Μέσης/Μεγάλης Μεταφορικής (CH-47D/SD Chinook) ικανότητας, μικρότερο αριθμό Σύγχρονων Μέσης μεταφορικής ικανότητας (NH-90) με προβληματική διαδικασία ένταξης σε υπηρεσία και εν συνέχεια υποστήριξης, μεγάλο αριθμό παρωχημένης έως πεπαλαιωμένης τεχνολογίας ελικοπτέρων γενικής χρήσης (UH-1H), ενώ στερείται παντελώς κρισιμότατης επιχειρησιακής σημασίας σύγχρονων ελικοπτέρων εφόδου(UH-60 Blackhawk), κάτι απλώς απαράδεκτο με βάση το δόγμα της και τις προβλεπόμενες αποστολές που πρόκειται να αναλάβει. Την δύναμη της συμπληρώνουν ελικοφόρα αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας (U-17 κ.α) και ελικοπτέρων ποικίλων αποστολών.

Θα ήταν μεγάλη παράλειψη μας, να μην τονίσουμε πως επιβάλλεται η αύξηση του αριθμού των αποφοιτούντων από τη Σχολή Αεροπορίας Στρατού. Αυτό προφανώς έχει άμεση σχέση και με τις παραγωγικές σχολές του Στρατού Ξηράς. Ωστόσο για να υπάρχει πλήρης αξιοποίηση των υφιστάμενων μέσων αλλά των μελλοντικών προσθηκών η λογική επιβάλλει αύξηση του ιπτάμενου και τεχνικού προσωπικού ώστε να διασφαλίζεται η ενδεδειγμένη αναλογία ιπτάμενων ανά πτητικό μέσο.  

Προτάσεις εξοπλιστικού εκσυγχρονισμού

Η ΑΣ έχει ανάγκη από γενναίες επενδύσεις προκειμένου να εκσυγχρονίσει το οπλοστάσιο της και να αποδώσει όσα προσδοκά από αυτήν ο φίλιος σχεδιασμός. Δυστυχώς η εξοπλιστική δυσπραγία της τελευταίας 15ετίας-20ετίας, έχει οδηγήσει τα πράγματα σε οριακό σημείο ενώ και όσα εξοπλιστικά βήματα προηγήθηκαν απέχουν πόρρω από το να έχουν ολοκληρωθεί. Στις παρακάτω γραμμές θα παρατεθούν ορισμένες προτάσεις για την εξοπλιστική αναβάθμιση της ΑΣ με στόχο την μετεξέλιξη της σε μια σύγχρονη δύναμη ικανή για επιχειρήσεις υπό κλιμακώμενες συνθήκες.

Οργανωτική ενίσχυση και μετεξέλιξη της ΑΣ

Προτού κατατεθούν οι όποιες προτάσεις για την εξοπλιστική ενίσχυση της ΑΣ, πρέπει προηγουμένως να αναφερθούμε στην προτεινόμενη οργανωτική της δομή.

Η συρρίκνωση του μεγέθους του ΕΣ, ως αποτέλεσμα των αναδιοργανώσεων της τελευταίας 25ετίας, που έγιναν με βάση λανθασμένες και εν πολλοίς αυθαίρετες παραδοχές, τον έχουν μετατρέψει σε φάντασμα του αλλοτινού εαυτού του και τον έχουν καταστήσει αδύναμο στο να μπορεί να ανταπεξέλθει σε συμβατική σύγκρουση (υπερ) υψηλής έντασης, έκτασης και παρατεταμένης διάρκειας. Απαιτείται συνολική αναθεώρηση προς τα επάνω της δομής και της παρατακτής δύναμης του στρατεύματος για να επιτευχθεί ο στόχος της αμυντικής επάρκειας.

Εδώ ας μας επιτραπεί μια παρένθεση. Ο οργανωτικός και επιχειρησιακός σχεδιασμός της ΑΣ, τέλη δεκαετίας του 1990-αρχές δεκαετίας του 2000 προέβλεπε την ανάπτυξη τριών ΤΑΞΑΣ, έκαστη με 1 ΤΕΕΠ, 1 ΤΕΑΣ με CH-47 και 1 ΤΕΑΣ με ελικόπτερα εφόδου. Τελικά με τις “αναδιοργανώσεις-αποδιοργανώσεις” του ΕΣ που ακολούθησαν τα επόμενα χρόνια συρρικνώθηκε σε σχέση με τον αρχικό σχεδιασμό η δύναμη της ΑΣ σε μια ΤΑΞΑΣ με υφιστάμενα τρία ΣΥΑΣ (Συγκρότημα Αεροπορίας Στρατού).

Θα ήταν ιδανικό για τον ΕΣ να διαθέτει δυο ΤΑΞΑΣ.

Λαμβάνοντας ως βάση αυτόν τον (μερικώς) αποδεκτό αρχικό σχεδιασμό θα προβούμε στην κατάθεση των προτάσεων μας. Και λέμε «μερικώς αποδεκτό» διότι θεωρούμε πως τα δεδομένα έχουν άλλάξει και επιβάλλεται η ενίσχυση της ΑΣ σε σχέση με τον τότε σχεδιασμό.

Κατά τη γνώμη μας επιβάλλεται η δημιουργία και δεύτερης ΤΑΞΑΣ.

Επιστρέφοντας στην οργανωτική ανάπτυξη της ΑΣ, αυτή πρέπει να περιλαμβάνει όμως προείπαμε 2 ΤΑΞΑΣ, κάθεμία με 1 Τάγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων (ΤΕΕΠ), 1 Τάγμα Ελικοπτέρων Ένοπλης Αναγνώρισης (ΤΕΕΑΝ), 1 Τάγμα Αεροπορίας Στρατού με ελικόπτερα Μέσης/Μεγάλης Μεταφορικής Ικανότητας, 1 ΤΕΑΣ με ελικόπτερα Μέσης Μεταφορικής Ικανότητας και 1 ΤΕΑΣ με ελικόπτερα “εναέριας εφόδου”.

Αυτό θέτει το πλαίσιο των προτάσεων μας και φυσικά απαιτεί σημαντικότατη δέσμευση πόρων (οικονομικών, προσωπικού, υποδομών) για την υλοποίηση τους. Προφανώς η άμεση, σε εύλογο χρονικό διάστημα, υλοποίηση όλων αυτών των προτάσεων είναι αδύνατη και έτσι πρέπει να τεθεί ως καταληκτικό όριο το έτος 2035.

Ο στόλος των CH-47 κρίνεται σκόπιμο να αδιαταχθεί εγγύτερα με τις αεροκίνητες ταξιαρχίες που θα μετακινήσει όπως η 71η Αερομεταφερόμενη και η 1η ΤΑΞ Καταδρομών – Αλεξιπτωτιστών.

Κλείνοντας τη παρούσα ενότητα θα παραθέσουμε μια ανάλυση του Διευθυντή Σύνταξης του DefenceReview.gr Ιωάννη Νικήτας με θέμα Αεροπορία Στρατού: Αναδιάταξη πτητικών μέσων και ενίσχυση ικανοτήτων (https://defencereview.gr/aeroporia-stratoy-anadiataxi-ptitik/). Στον παραπάνω σύνδεσμο θίγεται αναλυτικά το ζήτημα της αναδιάταξης πτητικών μέσων απόρροια των επιχειρησιακών αναγκών των δυνάμεων ελιγμού.

Συγκεκριμένα στην ανάλυση επισημαίνεται:

Ο Ελληνικός Στρατός (ΕΣ) διαθέτει δύο αερομεταφερόμενες ταξιαρχίες. Την 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία (71η Α/Μ ΤΑΞ «Πόντος») και την 5η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία (5η Α/Μ ΤΑΞ «V Μεραρχία Κρητών»). Η 5η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία βρίσκεται στη Κρήτη και περιλαμβάνει το 545 και 547 Αερομεταφερόμενα Τάγματα με περιοχές ευθύνης την ΑΣΔΕΝ. Βέβαια Ταξιαρχία είναι στα χαρτιά καθότι διαθέτει μόνον δύο ενεργά τάγματα αντί τριών που περιλαμβάνει το τριαδικό σύστημα δομής του ΕΣ.

Στη Μακεδονία βρίσκεται η 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία η οποία διαθέτει τρία αερομεταφερόμενα τάγματα. Τόσο η 5η όσο και η 71η διαθέτουν και άλλες μονάδες και υπομονάδες όμως για λόγους οικονομίας χώρου δεν τις αναφέρουμε αναλυτικώς. Παρατηρείται το εξής παράδοξο ζήτημα ως προς τη διάταξη των δυνάμεων.

Η Αεροπορία Στρατού πρόσφατα ενίσχυσε τις αεροκίνητες δυνατότητες της με την απόκτηση 10 μεταχειρισμένων ελικοπτέρων CH-47D Chinook από τις ΗΠΑ. Συνολικώς, 25 βαρέα ελικόπτερα Chinook είναι στην Πάχη. Το σύνολο των ελικοπτέρων μολονότι προβλέπονταν να αναδιαταχθεί σε Μακεδονία και Κρήτη έμεινε στη Πάχη Μεγάρων στην Αττική.

Η συνέχεια του άρθρου εδώ: https://defencereview.gr/aeroporia-stratoy-anadiataxi-ptitik/

Επιθετικά Ελικόπτερα (Ε Ε/Π)

Τα 28 Ε Ε/Π AH-64 Apache (19 της έκδοσης –A και 9 της έκδοσης –D Longbow) αποτελούν την αιχμή του δόρατος της ΑΣ. Είναι όμως μάλλον προφανές πως ο αριθμός τους είναι οριακά επαρκής για να φέρει εις πέρας το επιχειρησιακό έργο που αναμένεται να τους ανατεθεί εν καιρώ πολεμικών επιχειρήσεων και πρέπει να αυξηθεί. Με βάση την προτεινόμενη οργανωτική δομή, είναι απαραίτητος ο εφοδιασμός σε βάθος χρόνου 2 ΤΕΕΠ με 36-40 επιθετικά ελικόπτερα (έκαστο ΤΕΕΠ με 18 ελικόπτερα). Ο προφανής τύπος είναι τα AH-64 και δεν βλέπουμε περίπτωση αυτό να αλλάξει.

Η ισχύς πυρός των Apache AH-64A θα αυξηθεί καταλυτικά με την επιχειρησιακή προσθήκη των Spike

Για μεγαλύτερη ευκολία εφοδιασμού του συνόλου των προτεινόμενων μονάδων προτείνεται η υιοθέτηση του οργανωτικού εκείνου μοντέλου που προβλέπει 18 AH-64 ανά ΤΕΕΠ. Έτσι απαιτούνται συνολικά τουλάχιστον 14 νέα ελικόπτερα για τον πλήρη εξοπλισμό δυο ταγμάτων συν τα υφιστάμενα, κάτι που στην δεδομένη συγκυρία είναι απλώς πολύ δύσκολο να συμβεί, έτσι απαιτούνται πιο ρεαλιστικοί στόχοι.

Οι τελευταίοι μπορεί να εκφράζονται με την δημιουργία σε πρώτη φάση 2 ΤΕΕΠ, ένα εκ των οποίων θα είναι εφοδιασμένα με τα εκσυγχρονισμένα AH-64A και ένα με τα AH-64D Longbow. Η ελληνική πλευρά οφείλει να κινηθεί άμεσα και αποφασιστικά στην εξασφάλιση των επιπλέον AH-64D Longbow, από μεταχειρισμένα αποθέματα του US Army.

Να σημειωθεί πως ο εκσυγχρονισμός των ΑΗ-64Α επιβάλλεται να προχωρήσει άμεσα σε βάση το ισραηλινό μοντέλο της Elbit Systems και να εκσυγχρονιστεί το σύνολο των ηλεκτροπτικών συγκροτημάτων του ελικοπτέρου καθώς και να εφοδιαστούν με τα βλήματα SPIKE. Παράλληλα σε δεύτερο χρόνο είναι αναγκαίο ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων AH-64D Longbow (ιδανικά σε επίπεδο Guardian).

Η πλέον δύσκολη ενέργεια δεδομένων των δημοσιονομικών περιορισμών είναι η απόκτηση επιπρόσθετου αριθμού επιθετικών ελικοπτέρων ώστε να αυξηθεί ο σημερινός αριθμός των 28 Ε Ε/Π.

Το πρόγραμμα απόκτησης επιπλέον ελικοπτέρων AH-64 και μάλιστα στην έκδοση –E Guardian, πρέπει να ακολουθηθεί και με την απόκτηση επιπρόσθετων ελικοπτέρων για την συμπλήρωση ενός στόλου συνολικά 36 ελικοπτέρων για 2 πλήρη ΤΕΕΠ.

To ιδανικό για τον ΕΣ θα ήταν να διαθέτει δυο πλήρη ΤΕΕΠ των 36 ελικοπτέρων. Για τα AH-64D είναι απαραίτητο να εκσυγχρονιστούν εγκαίρως στο επίπεδο E.

Ελικόπτερα Ένοπλης Αναγνώρισης

Η επένδυση της ΑΣ στα OH-58D Kiowa Warrior δεν επιτρέπεται να πάει χαμένη. Τα συγκεκριμένα ελικόπτερα αποτελούν ουσιαστικά “ελβετικούς σουγιάδες”, ικανά να φέρουν εις πέρας πολλές αποστολές με μικρό κόστος και μεγάλη επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα.

Επίσης τα ελικόπτερα του τύπου θα μπορούσαν να ενταχθούν και στις μονάδες των επιθετικών ελικοπτέρων AH-64 Apache, κατά τα πάλαι ποτέ αμερικανικά πρότυπα, σχηματίζοντας συζευγμένα σύνολα ελικοπτέρων.

Κάθε ΤΕΕΠ εκτιμάται πως μπορεί να αποτελείται από 3 Διμοιρίες των 6 ελικοπτέρων AH-64 και μία Διμοιρία των 6 ελικοπτέρων OH-58. Επίσης θα κρίνονταν σκόπιμη η μελέτη δημιουργίας ανεξάρτητων Υπομονάδων ελικοπτέρων OH-58 Kiowa Warrior προς εξυπηρέτηση ειδικών σκοπών, αν και αυτό θα έθετε επαυξημένα πρότυπα διοικητικής μέριμνας.

Όμως το πλέον σημαντικό ζήτημα στα ελικόπτερα OH-58D Kiowa Warrior είναι ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού με σύγχρονα και ολοκληρωμένα συστήματα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου. Αυτό άλλωστε πρέπει να είναι το πρωταρχικό μέλημα για την Αεροπορία Στρατού αναφορικά με τα OH-58D Kiowa Warrior. Στα Kiowa Warrior επιβάλλεται επίσης να αξιοποιηθούν σύγχρονα μέσα διοίκησης και ελέγχου, συστήματα επικοινωνιών, πλοήγησης – ναυτιλίας κτλ.

Βαρέα ελικόπτερα CH-47 Chinook

Σήμερα στον ΕΣ και την ΑΣ υπηρετούν συνολικά 25 CH-47D Chinook. Ο αριθμός κρίνεται ικανοποιητικός δεδομένης της τελευταίας απόκτησης ελικοπτέρων από τα αμερικανικά αποθέματα. Είναι μονόδρομος η ομογενοποίηση του στόλου των 25 CH-47D Chinook στην έκδοση CH-47F.

Η συμπλήρωση και ολοκλήρωση του εξοπλισμού αυτοπροστασίας, επικοινωνιών, συντήρησης, υποστήριξης του δυναμικού της ΑΣ είναι εκ των ουκ άνευ προϋπόθεση για τη συμμετοχή του σε πραγματικές επιχειρήσεις. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως ο εξοπλισμός αυτοπροστασίας πρέπει να αποτελείται κατ’ ελάχιστον από εκτοξευτή θερμοβολίδων και αεροφύλλων, RWR, LWR, DIRCM και προαιρετικά MLDS ή MAW.

Και εδώ όμως θέλουμε να επισημάνουμε πως απαιτούνται νέα συστήματα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου. Οι ανεπάρκειες της ΑΣ σε αυτόν τον τομέα είναι τραγικές. Περιθώρια να χαθούν ανθρώπινες ζωές χειριστών ή προσωπικού που μεταφέρεται απλά δεν υπάρχουν!

Όπως προαναφέραμε ωστόσο σε τακτικό επίπεδο είναι αναγκαία η αναδιάταξη των ελικοπτέρων CH-47D Chinook.

Ελικόπτερα μέσης μεταφορικής ικανότητας

Θα πούμε κάτι για το οποίο ξέρουμε πως θα γίνουμε στόχος κριτικής. Κατά τη γνώμη μας η προμήθεια των NH-90 ήταν εξ’ αρχής λανθασμένη επιλογή. Ο λόγος δεν έχει να κάνει με την σκοπιμότητα απόκτησης ενός ελικοπτέρου της κατηγορίας αλλά με την επιλογή του συγκεκριμένου τύπου ελικοπτέρου.

Σε ρεπορτάζ μας παλιότερα σε μονάδα της Αεροπορίας Στρατού, μας είχε εκτεθεί ο προβληματισμός των στελεχών για τον συγκεκριμένο τύπο ελικοπτέρου, λόγω της ιδιαίτερα «ντελικάτης» φύσης του. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο που οι χώρες-χρήστες, η μία πίσω από την άλλη σπεύδουν να το «ξεφορτωθούν», επιλέγοντας πιο ασφαλείς επιλογές. Εναλλακτικά εάν η ΑΣ επιθυμούσε ελικόπτερο της συγκεκριμένης κατηγορίας θα έπρεπε να κινηθεί προς την απόκτηση του S-92 Superhawk.

Το συγκεκριμένο έχει αποδειχθεί επιτυχημένο επιχειρησιακά και θα εξασφάλιζε, λόγω της αμερικανικής του προέλευσης, μεγάλη τυποποίηση και ομοιογένεια με το υπόλοιπο υλικό της ΑΣ.

Αν πάλι κρινόνταν σκόπιμη η απόκτηση ενός ευρωπαϊκού ελικοπτέρου, το AS 532 Cougar θα ήταν πολύ πιο ορθολογική επιλογή. Άλλωστε και η Τουρκική αεροπορία στρατού, η οποία κρίνεται ως υποδειγματικό παράδειγμα στην ανάπτυξη του όπλου,  κινήθηκε προς αυτή την κατεύθυνση, ήδη από τη δεκαετία του ’90. Και εδώ που τα λέμε τίποτα δεν μας εξαναγκάζει να επιμείνουμε σε μια λάθος επιλογή. Τα NH-90 κατά την ταπεινή γνώμη του γράφοντος θα έπρεπε να προσφερθούν προς πώληση ή προς ανταλλαγή, κατά προτίμηση σε μια χώρα της Αραβικής Χερσονήσου και να αποκτηθούν στην θέση τους ένας από τους υποδειχθέντες τύπους ελικοπτέρων.

Αξίζει να τονιστεί βέβαια πως η ελληνική πλευρά για τις διαθεσιμότητες των ΝΗ90 έχει μεγάλες ευθύνες εκ των οποίων η κυριότερη είναι η μη υπογραφή σύμβασης τεχνικής υποστήριξης. Και τούτο είναι κάτι που οφείλουμε να το τονίζουμε συνέχεια.

Τα ΝΗ90 διαθέτουν μοναδικά πτητικά χαρακτηρηστικά αλλά οι διαθεσιμότητες τους είναι ανεπαρκείς λόγω της μη υπογραφή σύμβασης τεχνικής υποστήριξης

Απόκτηση αριθμού ελικοπτέρων εναέριας εφόδου

Ο προφανής υποψήφιος εδώ είναι το S-70 Blackhawk το οποίο πρέπει να αποκτηθεί σταδιακά σε βάθος χρόνου σε 60 μονάδες (σε πρώτο χρόνο περίπου 40 νέα ελικόπτερα). Είναι προφανείς οι οικονομίες κλίμακας και οι προοπτικές για την απόσπαση βιομηχανικού έργου που θα εξασφαλίζονταν σε αυτήν την περίπτωση.

Μια ακόμα ενδιαφέρουσα προοπτική σε περίπτωση παραγγελίας για την έκδοση UH-60M Blackhawk είναι η απόκτηση πρόσθετου αριθμού μεταχειρισμένων ελικοπτέρων του τύπου της έκδοσης –A+ ή και –L, υπό τη μορφή ΑΩ (αντισταθμιστικών ωφελημάτων).

Απόκτηση ελικοπτέρων Ειδικών Επιχειρήσεων

Στόχος εδώ πρέπει να είναι η απόκτηση αριθμού ελικοπτέρων προς υποστήριξη των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων. Γνώμη μας είναι πως η δημιουργία ενός εναέριου στόλου αποτελούμενου από 4 ελικόπτερα MH-47G, 8 ελικοπτέρων μέσης μεταφορικής ικανότητας διαμόρφωσης Ειδικών Επιχειρήσεων και 12 MH-60M σε συνδυασμό με 6-8 OH-58D σε ρόλο Ένοπλης Αναγνώρισης-Υποστήριξης-Συνοδείας καλύπτει σε αρχικό στάδιο την επιχειρησιακή απαίτηση για λογαριασμό της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) του ΓΕΕΘΑ.

Ελικόπτερα Γενικής Χρήσης

Η απόκτηση ελικοπτέρων γενικής χρήσης (utility) δεν μπορεί να λείπει από το κάδρο προμηθειών της ΑΣ. Κι αυτό διότι πρέπει να καλυφθούν και άλλες αποστολές (γενικών μεταφορών, διοικητικής μέριμνας μονάδων και σχηματισμών της ΑΣ, συνδέσμου, επιτήρησης, περιπολίας κτλ). Τα υπάρχοντα UH-1H θεωρούμε πως έχουν εξαντλήσει το προσδόκιμο της επιχειρησιακής τους ζωής και πως δεν έχουν τίποτα άλλο να δώσουν.

Tα ελικόπτερα γενικής χρήσης δεν αποτελούν πολυτέλεια. Στη φωτογραφία το UH-72 Lacota

Πρέπει να αντικατασταθούν από έναν άλλο τύπο ελαφρού ελικοπτέρου ικανού να φέρει εις πέρας αντίστοιχες αποστολές. Προτείνεται η απόκτηση ενός ελικοπτέρου της κατηγορίας του UH-72 Lacota το οποίο μπορεί να καλύψει την συγκεκριμένη επιχειρησιακή απαίτηση. Ο αριθμός των υπό πρόταση ελικοπτέρων είναι υπό διερεύνηση, πάντως δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να είναι μικρότερος των 10 – 12 μονάδων.

Αεροσκάφη Σταθερής Πτέρυγας

Η ΑΣ στερείται επί του παρόντος αεροσκάφη σταθερής πτέρυγας αξιώσεων.  Τα υπάρχοντα U-17 είναι εξαιρετικά περιορισμένων δυνατοτήτων και εύρους αποστολών. Η τουρκική αεροπορία στρατού αντιθέτως εντάσσει στις τάξεις της μια παραλλαγή του Hurkus (την –C), κατά κύριο λόγο για παροχή Εγγύς Αεροπορικής Υποστήριξης αλλά και Επιτήρησης εφοδιασμένο με ατρακτίδιο EO/IR και οπλισμένο με Α/Τ Κ/Β UMTAS και κατευθυνόμενες με laser ρουκέτες Cirit των 2.75 in.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’90 η ΑΣ σκόπευε να αιτηθεί την απόκτηση μεταχειρισμένων OV-10D Bronco που εκείνο τον καιρό έθετε εκτός υπηρεσίας η Luftwaffe. Φαίνεται πως ρόλοι όπως η Επιτήρηση του Πεδίου της Μάχης ήταν στις προθέσεις να περάσουν, μερικώς έστω, υπό την επιχειρησιακή ευθύνη της ΑΣ.

Η δημιουργία Μοίρας ή, αρχικά έστω, Σμήνους/Σμηνών αεροσκαφών όπως το μονοκινητήριο AT-6E Wolverine και το Wasp της Icarus Aerospace θα ήταν μια κίνηση προς την σωστή κατεύθυνση. Κάτι τέτοιο θα απελευθέρωνε και σημαντικό δυναμικό της ΠΑ που σήμερα είναι δεσμευμένο στην εκτέλεση παράμοιων αποστολών για λογαριασμό του ΕΣ, προς εκτέλεση άλλων πιο αεροπορικών αποστολών.

Συμπλήρωση του εξοπλισμού αποστολής των ενάεριων μέσων της ΑΣ

Το αναφέραμε παραπάνω αλλά θα το επαναλάβουμε. Είναι απλώς απαράδεκτο πολύτιμα μέσα της ΑΣ, όπως τα Kiowa Warrior, να επιχειρούν δίχως συστήματα αυτοπροστασίας και πλήρη εξοπλισμό επικοινωνιών. Η συμπλήρωση και ολοκλήρωση του εξοπλισμού αυτοπροστασίας, επικοινωνιών, συντήρησης, υποστήριξης του δυναμικού της ΑΣ είναι εκ των ουκ άνευ προϋπόθεση για τη συμμετοχή του σε πραγματικές επιχειρήσεις. Ενδεικτικά να αναφέρουμε πως ο εξοπλισμός αυτοπροστασίας πρέπει να αποτελείται κατ’ ελάχιστον από εκτοξευτή θερμοβολίδων και αεροφύλλων, RWR, LWR, DIRCM και προαιρετικά MLDS ή MAW.

Tα σκληρά διδάγματα από την Ουκρανία αποκαλύπτουν πως κάθε ελικόπτερο και αεροσκάφος οφείλει να φέρει τα πιο σύγχρονα συστήματα αυτοπροστασίας.

Απόκτηση UAV

Η ΑΣ οφείλει να κινηθεί τάχιστα στην προμήθεια συστημάτων τακτικών UAV και σύζευξη κάποιων εξ’ αυτών με τις μονάδες επιθετικών ελικοπτέρων. Για του λόγου του αληθές σε κάθε Τάγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων του Αμερικανικού Στρατού υπηρετούν 12 UAV RQ-7 Shadow τα οποία δρουν σαν προωθημένοι παρατηρητές για τα AH-64D/E Apache και τους μεταδίδουν εικόνα μέσω data-link. Παρόμοια οφείλει να είναι και η προσέγγιση της ΑΣ αν θέλουμε να μιλάμε για είσοδο της στην εποχή της διαλειτουργικότητας και των δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων.

Επίσης η, σε δεύτερο χρόνο, απόκτηση UAV προς κάλυψη των αναγκών Αναγνώρισης, Επιτήρησης, Στοχοποίησης, Αξιολόγησης Ζημιών ακόμα και Προσβολής για λογαριασμό των Σχηματισμών του ΕΣ, όχι απλά δεν πρέπει να αποκλειστεί αλλά αντιθέτως επιβάλλεται. Κάποια βήματα έχουν ήδη γίνει και μάλιστα από τον ίδιο τον ΕΣ και ειδικότερα το ΚΕΤΕΣ, το οποίο έχει αναπτύξει το UAV “ΠΕΡΣΕΑΣ” το οποίο και αναπτύσσεται σε επίπεδο Ταξιαρχίας. Πολλά ωστόσο επιπλέον μπορούν να γίνουν με σημαντικότατη δυνητική εμπλοκή της ΕΑΒΙ.

Ενίσχυση και ανανέωση του αποθέματος όπλων της ΑΣ

Στον συγκεκριμένο τομέα οι λύσεις είναι κυριολεκτικά πάμπολλες και επαφίεται στην ίδια την ΑΣ να επιλέξει τις βέλτιστες από πλευράς κόστους και επιχειρησιακής απόδοσης. Πέραν της πεπατημένης, στη μορφή της απόκτησης πρόσθετων βελτιωμένων βλημάτων AGM-114K/L, υπάρχει η προοπτική απόκτησης βλημάτων HELLFIRE εκτεταμένου βεληνεκούς AGM-114R-4 με βεληνεκές τα 24 χιλιόμετρα, όπως επίσης και βλημάτων Brimstone, Spike-ER2 και Spike-NLOS, LAHAT καθώς και βλημάτων Nimrod 3 με βεληνεκές έως τα 50(!) Km. Φυσικά το τελευταίο απαιτεί καθοδήγηση τερματικής φάσης laser, κάτι που μπορεί να γίνει από προωθημένο επίγειο παρατηρητή ή άλλο εναέριο μέσο με καταδείκτη laser όπως ένα UAV.

Τα Spike NLOS προσδίδουν μέγιστη εμβέλεια 32 χιλιομέτρων υπο ιδανικές συνθήκες και με τα κατάλληλα οπτικά βοηθήματα στοχοποίησης.

Επίσης η συμπλήρωση του οπλισμού προσβολής στόχων εδάφους με κατευθυνόμενες με laser ή και IIR ρουκέτες των 70 χλστ είναι εκ των ουκ άνευ, με σημαντική δυνητική συμβολή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Επείγει επίσης η προμήθεια εκτοξευτών εναερίων βλημάτων AIM-92 ATAS για εξοπλισμό των AH-64 Apache και OH-58 Kiowa Warrior, τόσο για αυτοπροστασία έναντι εναέριων απειλών όσο και για δίωξη ελικοπτέρων.

Απαραίτητη φυσικά είναι και η προμήθεια συλλόγων APKWS II οι οποίες μετατρέπουν απλές ρουκέτες σε ρουκέτες με υψηλή ακρίβεια.

Άλλες πιο τολμηρές και ανορθόδοξες λύσεις είναι ο εφοδιασμός των AH-64 με βλήματα AGM-65D/E/H Maverick, κάτι που μπορεί να γίνει με την συνεργασία της κατασκευάστριας εταιρείας και εμπλοκή των ΚΕΤΕΣ και ΚΕΤΑ, καθώς και η πιστοποίηση μείζονων βλημάτων αερομαχίας AIM-9L/I ή και AIM-2000 IRIS-T στα AH-64.

Προσωπικό

Το ζήτημα επάρκειας προσωπικού και συγκεκριμένα χειριστών και τεχνικών είναι ιδιαίτερα νευραλγικό για το προσεκτικό παρατηρητή των αμυντικών θεμάτων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Είναι μάλιστα το σημαντικότερο δεδομένου πως ο παράγοντας άνθρωπος είναι ο βασικός συντελεστής για το αξιόμαχο των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Θα ήταν μεγάλη παράλειψη μας, να μην τονίσουμε πως επιβάλλεται η αύξηση του αριθμού των αποφοιτούντων από τη Σχολή Αεροπορίας Στρατού. Αυτό προφανώς έχει άμεση σχέση και με τις παραγωγικές σχολές του Στρατού Ξηράς. Ωστόσο για να υπάρχει πλήρης αξιοποίηση των υφιστάμενων μέσων αλλά των μελλοντικών προσθηκών η λογική επιβάλλει αύξηση του ιπτάμενου και τεχνικού προσωπικού ώστε να διασφαλίζεται η ενδεδειγμένη αναλογία ιπτάμενων ανά πτητικό μέσο.  

Τα τελευταία χρόνια τα πτητικά μέσα της ΑΣ αυξήθηκαν με την έλευση των Chinook και των Kiowa Warrior. Οι αριθμοί πτητικών μέσων από μόνοι τους δεν λένε τίποτα εάν δεν συνοδεύονται από επάρκεια χειριστών και τεχνικών.

Υποδομές – Εγκαταστάσεις

Οι υποδομές και εγκαταστάσεις είναι στα πλέον σημαντικά ζητήματα εξοπλιστικής ενίσχυσης της ΑΣ. Οι ανάγκες είναι μεγάλες και η σπουδαιότερη είναι η μαζική χρήση υπόστεγών και καταφυγίων για τα ελικόπτερα. Αντιλαμβανόμαστε πως σε καιρό επιχειρήσεων τα ελικόπτερα επιχειρούν από χώρους διασποράς αλλά είναι κρίσιμο εν καιρώ ειρήνης να εξασφαλιστούν σύγχρονες υποδομές ώστε τα ελικόπτερα να προστατεύονται τουλάχιστον από τα στοιχεία της φύσης.

Επίλογος

Γνωρίζουμε πως οι προτάσεις μας είναι εύκολο να κατηγορηθούν ως μαξιμαλιστικές και μη εφαρμόσιμες. Αποτελούν όμως έναν ιδεατό στόχο αναπτύξεως της ΑΣ. Κάποια στιγμή είναι απαραίτητο να αποβάλλουμε σαν Έθνος συμπλέγματα μινιμαλισμού και αυτοπεριορισμού στην έννοια του “ρεαλιστικά εφικτού” αν θέλουμε ειλικρινά να προοδεύσουμε.

Η τάξη φιλόδοξων στόχων είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη μεγάλων κατακτήσεων, έστω και απομειωμένων σε σχέση με τις αρχικές φιλοδοξίες. Σε κάθε περίπτωση η κατάθεση των προτάσεων μας έλαβε υπόψη τις επιχειρησιακές ανάγκες, την στρατιωτική ορθοδοξία και τον ψυχρό ρεαλισμό. Η σκέψη πως είναι δυνατόν να καλυφθούν κρίσιμες εθνικές προτεραιότητες χωρίς την ανάπτυξη αντίστοιχης προσπάθειας και την κατάθεση αντίστοιχου κόπου είναι έξω από την δική μας λογική.