Γράφει ο Β.Κ. από το blog AmynaGR.

Σκοπός του παρόντος άρθρου είναι να θίξει ένα θέμα που δεν έχει παρουσιαστεί στον Ελληνικό αμυντικό τύπο μέχρι στιγμής, κι αφορά το Τουρκικό Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ), και ειδικότερα το Τουρκικό ΣΑΕ της Δυτικής Τουρκίας που μας αφορά άμεσα. Οι πληροφορίες έχουν αντληθεί από τον Τουρκικό αμυντικό τύπο καθώς κι από αξιόπιστα forum.

Τί είναι ΣΑΕ;

Για να λειτουργήσει και αποδώσει ο μηχανισμός της Αεράμυνας απαιτείται συνεχής ροή πληροφοριών σχετικά με τον εχθρό και η ύπαρξη δυνατοτήτων τακτικού ελέγχου των επιχειρήσεων Αεράμυνας Τις παραπάνω δραστηριότητες τις επιτελεί το Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ), το οποίο αποτελείται οπό ένα πλέγμα σταθμών Ραντάρ, Μονάδων, Σταθμών Διοικήσεως και μέσων που καλύπτει όλη την έκταση της επικράτειας και µε το οποίο εξασφαλίζεται ο έλεγχος του εναέριου χώρου, η ταχεία και έγκαιρη προειδοποίηση των Μονάδων των Ενόπλων Δυνάμεων και των Υπηρεσιών Πολιτικής Αεράμυνας για επικείμενη εχθρική απειλή από τον αέρα καθώς και ο συντονισμός και έλεγχος των πυρών των A/A όπλων. Συνεπώς ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου αποτελείται από διάφορα επίπεδα Διοικήσεως τα οποία είναι διασυνδεδεμένα μεταξύ τους και που σκοπό έχουν την ορθή διαχείριση τομέων κι ευθυνών.

Οργάνωση Τουρκικού ΣΑΕ

Το Τουρκικό ΣΑΕ διαμορφώνεται ως εξής:

  • ΚΕΠΙΧ/Τ.ΓΕΕΘΑ: Από το ΚΕΠΙΧ του Τουρκικού ΓΕΕΘΑ όπου συγκεντρώνονται όλες οι πληροφορίες από όλες τις πηγές. Εδρεύει στην Άγκυρα. Είναι το όργανο μέσω του οποίου ασκείται η Διοίκηση κι ο Έλεγχος όλων των όπλων κι αισθητήρων που αφορούν την Α/Α άμυνα και προειδοποίηση.
  • 1Ο Αεροπορικό Κέντρο Ελέγχου (ΑΚΕ): Είναι όργανο το οποίο είναι υπεύθυνο να συλλέγει και να επεξεργάζεται τις πληροφορίες από έναν ορισμένο τομέα της Τουρκικής επικράτειας, αυτόν της δυτικής Τουρκίας. Είναι υπεύθυνο να συλλέγει και να επεξεργάζεται όλες τις πληροφορίες από όλους τους αισθητήρες της Δ.Τουρκίας και της Κύπρου, και αφού τους επεξεργαστεί να στείλει την «ολοκληρωμένη εικόνα» στο ΚΕΠΙΧ/ Τ.ΓΕΕΘΑ. Η έδρα του είναι στο Εσκί Σεχίρ.
  • Είναι το αντίστοιχο του 1ου ΑΚΕ για την Ανατολική Τουρκία. Η έδρα του βρίσκεται στο Ντιγιάρμπακιρ.

Συνεπώς, θα αναλύσουμε το 1ο ΑΚΕ, καθώς είναι το όργανο το οποίο είναι υπεύθυνο για την Τουρκική Αεράμυνα του Έβρου, του Αιγαίου και της Κύπρου.

Oι χώροι ευθύνης του 1ου και 2ου ΑΚΕ αντίστοιχα.

1ο Αεροπορικό Κέντρο Ελέγχου.

Όπως προείπαμε το 1ο ΑΚΕ εδρεύει στο Εσκί Σεχίρ. Είναι όργανο το οποίο συλλέγει κι αναλύει δεδομένα από δύο ειδών πηγές, οι οποίες είναι οι κάτωθι:

  • Από τα σταθερά ραντάρ, τα ΑΣΕΠΕ και τα ραντάρ των πλοίων τα οποία είναι ενταγμένα στο Σύστημα Ανταλλαγής Πληροφοριών του ΝΑΤΟ.
  • Από τα κινητά ραντάρ TRS-22XX της Γαλλικής Thompson, τα οποία είναι ενταγμένα μόνο στο Εθνικό Σύστημα Πληροφοριών της Τουρκίας.
To κινητό ραντάρ TRS-22XX της Γαλλικής Thompson. Δεξιά του βλέπουμε το ΚΕΠΙΧ του ραντάρ, κάτι που του επιτρέπει να δρα ανεξάρτητα σε περίπτωση ανάγκης.

Ο λόγος για τον οποίο οι Τούρκοι δημιούργησαν κι Εθνικό Δίκτυο συλλογής πληροφοριών, είναι διότι δεν επιθυμούν να μοιράζονται με τους υπόλοιπους συμμάχους του ΝΑΤΟ πληροφορίες όπως η ακριβείς θέσεις των ραντάρ τους, και λοιπές ευαίσθητες γι’ αυτούς λεπτομέρειες.

Τουρκικά χερσαία ραντάρ

Η Τουρκία διαθέτει τα εξής χερσαία ραντάρ.

3D S band:

  • 4 ΗR-3000.
  • 3 ΑΝ/ΤPS 64.
  • 1 RAT-31SL.
  • 14 κινητά ραντάρ TRS-22XX τα οποία ανήκουν στο Τουρκικό Εθνικό Σύστημα Πληροφοριών

3D L band:

  • 6 RAT-31DL .
  • 3 FPS-117.

2D:

  • 4 FPS-88 / S-269. Πιθανόν έχουν αποσυρθεί κι αντικαταστάθηκαν από τα 3 ΑΝ/ΤPS-64.

Είναι παραπάνω από φανερό ότι η Τουρκία διαθέτει ένα σύνθετο και υψηλών δυνατοτήτων ΣΑΕ που της επιτρέπει να επιβλέπει αρκετά καλά τον εναέριο χώρο της. Τι ισχύει όμως στην περίπτωση της που χρειαστεί να επιβλέψει τον εναέριο χώρο του Αγαίου;

Η Τουρκία διαθέτει 6 συνολικά ραντάρ RAT-31 DL της SELEX, τα οποία είναι σύγχρονα 3D ραντάρ L Band.

Διάταξη Τουρκικών χερσαίων ραντάρ του 1ου ΑΚΕ.

Σταθερά ραντάρ:

  • Yenice (ΒΑ της Ανδριανούπολης: RAT-31 DL.
  • Σμύρνη: RAT-31 DL.
  • Κας (Φοινίκη): HR-3000.
  • Anamur (Απέναντι από Κύπρο): FPS-117.
  • Κιουτάχεια: Πιθανώς ΑΝ/ΤPS-64.
  • Bartin: FPS-117.
  • Ιnebolu (Δυτικά της Σινόπης): RAT-31 SL.
  • Ιzmit: Πιθανώς ΑΝ/ΤPS-64.

Κινητά ρανταρ TRS-22XX στα παράλια της Μ.Ασίας (με κατεύθυνση Β-Ν):

  • Ίμβρος.
  • Edremit.
  • Karaburun.
  • Σμύρνη.
  • Gazemir.
  • Datca.
  • Προφήτης Ηλίας (Κύπρος).
  • Υπάρχουν κι άλλα 3 κινητά ραντάρ τα οποία ανήκουν στο 1ο ΑΚΕ, αλλά βρίσκονται πιο ανατολικά από τα παράλια της Μ.Ασίας. (Cukurkoy, Eregit, Karaman). Εδώ να σημειώσουμε ότι σε ενδεχόμενη Ελληνοτουρκική αναμέτρηση, όλα τα TRS-22XX μπορούν να προωθηθούν στα παράλια της Μ.Ασίας, συμπληρώνοντας ή και αντικαθιστώντας τα ήδη υπάρχοντα.
H διάταξη των ραντάρ του 1ου ΑΚΕ του Τουρκικού ΣΑΕ. Με κίτρινο χρώμα είναι τα κινητά ραντάρ TRS-22XX, με κόκκινο τα σταθερα ραντάρ και με πράσινο χρώμα η έδρα του 1ου ΑΚΕ και το ΚΕΠ των Δαρδανελίων.

Εμβέλειες αποκάλυψης του Τουρκικού επίγειου ΣΑΕ στο Αιγαίο.

Οι εμβέλειες αποκάλυψης αεροδυναμικών στόχων όπως μαχητικά αεροσκάφη, διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της ταχύτητας του μαχητικού, της ραδιοτομής του, και του ύψους πτήσης του. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζουν η καμπυλότητα της Γης, καθώς και η ύπαρξη ορεινών όγκων των νησιών του Αν. Αιγαίου. Περισσότερα για τους περιορισμούς των επίγειων ραντάρ μπορείτε να βρείτε σε ένα παλαιότερο άρθρο μας, εδώ.

Θεωρητική απόσταση εντοπισμού στόχων όπως μαχητικά F-16, τα οποία ίπτανται σε μεγάλο υψόμετρο (20-30.000 πόδια).
Θεωρητική απόσταση εντοπισμού στόχων όπως μαχητικά F-16, τα οποία ίπτανται σε μέσο υψόμετρο (5-15.000 πόδια).
Θεωρητική απόσταση εντοπισμού στόχων όπως μαχητικά F-16, τα οποία ίπτανται σε χαμηλό υψόμετρο (300-500 πόδια).

Επίλογος

Είναι αυτονόητο ότι στον εντοπισμό τυχόν εναέριων στόχων θα συμμετέχουν και τα ραντάρ των πλοίων, των μαχητικών αεροσκαφών, και κυρίως των 4 ΑΣΕΠΕ Ε-7Τ. Κι αν για τα Ελληνικά μαχητικά η απροειδοποίητη προσέγγιση είναι μία φορά δύσκολη, για την Τουρκική Αεροπορία είναι πολλαπλάσια δύσκολότερη, εξαιτίας της επιθετικής της στάσης και του εξαναγκασμού της να δράσει σε εχθρικό περιβάλλον.