Η Πολεμική Αεροπορία βασίζεται καθαρά στη Νατοϊκή επιχειρησιακή φιλοσοφία. Πράγμα που δεν θα πρέπει να θεωρείται παράδοξο υπό την έννοια ότι ουσιαστικά πήρε τη σύγχρονη μορφή της στα χρόνια της δεκαετίας του ’50, αμέσως μετά την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ μαζί με την Τουρκία τον Φεβρουάριο του 1952.

Μέχρι τότε ήταν μια πολύ μικρή αεροπορική δύναμη. Προπολεμικά δε, δεν είχε να επιδείξει κάτι, πλην των επιχειρήσεων του ελληνοϊταλικού πολέμου, δεδομένου ότι ως τρίτο Όπλο, ως τρίτος Κλάδος των ενόπλων δυνάμεων, συγκροτήθηκε επίσημα το 1930, αλλά δημιουργήθηκε την περίοδο 1937-1940 μέσω των μαζικού χαρακτήρα, για τα ελληνικά δεδομένα, παραγγελιών αεροσκαφών και υλικού από καθεστώς του Ιωάννη Μεταξά. Η Πολεμική Αεροπορία λοιπόν που σε ένα χρόνο θα συμπληρώσει 90 ολόκληρα χρόνια ζωής, επί εφτά δεκαετίες έχει χτίσει τον επιχειρησιακό της χαρακτήρα, επάνω στα πρότυπα του ΝΑΤΟ. Τα οποία βέβαια μπορούν να λειτουργήσουν αλλά υπό την προϋπόθεση της εξασφάλισης ποιοτικής και ποσοτικής υπεροχής. Υπό άλλες συνθήκες θα πρέπει να τροποποιηθούν. Τι εννοούμε με αυτό…

Εννοούμε φυσικά το παράδειγμα της Σουηδίας. Η οποία δεν υπήρξε ποτέ μέλος του ΝΑΤΟ. Για να εφαρμόσει τη δικής της ανεξάρτητη εξωτερική και αμυντική πολιτική. Στο πλαίσιο της οποίας εξωτερικής πολιτικής εντασσόταν πάντα η πάγια θέση της να μείνει εκτός επιρροής των ΗΠΑ, με παράλληλη δυνατότητα αντιμετώπισης της Ρωσίας σε στρατιωτικό επίπεδο. Ας μην βιαστούν κάποιοι να χαμογελάσουν ειρωνικά με αυτό το τελευταίο και ας θυμηθούν ή ας ανατρέξουν στο πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα κατά τον ρωσοφιλανδικό πόλεμο…

Λοιπόν, για να μην μακρηγορούμε… Οι Σουηδοί στην ποσότητα αντιτάσσουν την ιδιόμορφη επιχειρησιακή τους φιλοσοφία και την ποιότητα. Σκεφτείτε ότι πρώτοι στον κόσμο υιοθέτησαν τη χρήση Data Link επάνω στα μαχητικά Draken από τα χρόνια της δεκαετίας του ‘60! Όσο για την ποιότητα το μαχητικό Gripen που έχουν στη διάθεσή τους, μπορεί από πλευράς ακτίνας και μεταφορικής ικανότητας σε οπλικό φορτίο να μην είναι κορυφαίο, αλλά… ΕΙΝΑΙ ΑΠΟΛΥΤΑ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ σε όλους του υπόλοιπους τομείς. Για τα υποβρύχια που σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και ναυπηγούν ΑΥΤΟΝΟΜΑ, μπορείτε να διαβάσετε πράγματα εδώ (https://defencereview.gr/a26-i-soyidiki-protasi-gia-tis-anagkes-to/ ).

Για τα ραντάρ, τα συστήματα επικοινωνιών και τα συστήματα ζεύξης δεδομένων, δεν χρειάζεται να πούμε πολλά… Η παρουσία της μικρής μεν, αλλά άκρως αποτελεσματικής σουηδικής βιομηχανίας σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι παραπάνω από εμφανής. Κλείνουμε τη μικρή αυτή παρένθεση σημειώνοντας ότι “κομμάτια” του σουηδικού επιχειρησιακού δόγματος θα πρέπει να υιοθετήσουμε και εμείς αν θέλουμε πράγματι να ασκήσουμε εξωτερική πολιτική και να προασπίσουμε την εδαφική μας ακεραιότητα. Γιατί είναι πασιφανές πλέον ότι δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε επιχειρησιακά με τη θηλιά των δανειστών-εταίρων μας στο λαιμό από τη μία πλευρά και από την άλλη βρισκόμενοι απέναντι σε μία Τουρκία που υπερεξοπλίζεται και διαπραγματεύεται με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία υπό συνθήκες ίσου προς ίσον, χάρη στον πακτωλό των χρημάτων που δέχεται από τις χώρες του Περσικού Κόλπου.

Διασπορά-Το πρωταρχικό χαρακτηριστικό των ανορθόδοξων αεροπορικών επιχειρήσεων που πρέπει να υιοθετήσουμε.

Στο ζήτημα της δημιουργίας ενός πραγματικά αποτελεσματικού συστήματος διασποράς από την Πολεμική Αεροπορία, είχαμε για πρώτη φορά αναφερθεί στο αφιέρωμά μας στο σουηδικό Gripen E. Στο βίντειο της κατασκευάστριας SAAB (https://defencereview.gr/oti-grapsame-gia-to-gripen-se-ena-vinteo-poy-a/ ), όσα περιγράψαμε γραπτώς, απεικονίζονται εξόχως παραστατικά με εικόνα και ήχο. Άποψή μας είναι ότι θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα τέτοιο σύστημα. Οι συνθήκες από πλευράς μορφολογίας του εδάφους, αλλά και από πλευράς διαμόρφωσης και κατάστασης του οδικού δικτύου, θεωρούμε ότι μας το επιτρέπουν με ασφάλεια πλέον στη χώρα μας.

Επιπρόσθετα, ένα τέτοιο δίκτυο διασποράς θα πρέπει να μελετηθεί και να “στηθεί” και στην ελεύθερη Κύπρο. Όχι μόνο για να εξυπηρετηθεί η άμυνα της Μεγαλονήσου. Αλλά και για να υπάρχει η δυνατότητα διεξαγωγής αεροπορικών επιχειρήσεων και πρόκλησης πληγμάτων, βαθιά εντός της τουρκικής επικράτειας και από εκεί. Ακόμα και με συμβατικά όπλα… Δηλαδή βόμβες καθοδήγησης λέιζερ (LGB), και πυραύλους αέρος-εδάφους, ή ρουκέτες. Όλα όσα αναφέραμε προϋποθέτουν ότι σε κάθε πολεμική Μοίρα με ονομαστική δύναμη 20 μαχητικών, τα 15 τουλάχιστον θα πρέπει να είναι σε καθημερινή βάση μόνιμα διαθέσιμα για την κάλυψη των αναγκών εκπαίδευσης και επιχειρήσεων. Δηλαδή ΠΑΓΙΑ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ σε ποσοστό 75% με 80%.

Σημαίνει επίσης ότι σε κάθε πολεμική Μοίρα θα πρέπει να συγκροτηθούν δύο τουλάχιστον κλιμάκια με την ακριβή σύνθεση του προσωπικού όλων των ειδικοτήτων, αλλά και των υλικών και των όπλων που θα πρέπει να είναι έτοιμα για φόρτωση και μετακίνηση για τον προορισμό τους στο ελάχιστο δυνατό χρονικό διάστημα. Σημαίνει τέλος ότι στις εκπαιδεύσεις του προσωπικού, στο ετήσιο πρόγραμμα, θα πρέπει να περιληφθούν όλες οι διαδικασίες που προβλέπει μία μεταστάθμευση, μαζί με κάθε επανεξυπηρέτηση και επανεξοπλισμό μαχητικού.

Αυτό για το οποίο μπορούμε να σας διαβεβαιώσουμε είναι το γεγονός ότι όλες αυτές οι διαδικασίες δεν είναι ξένες στο προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας. Ιπτάμενο και εδάφους. Πολλές ελληνικές Μοίρες έχουν ενταχθεί στις δυνάμεις ταχείας αντίδρασης του ΝΑΤΟ (NRF-NATO Reaction Forces) ή QRF, τα τελευταία 20 χρόνια (341, 331, 340, 347) και μάλιστα με άριστα αποτελέσματα στο σύνολο των αξιολογήσεων που περιλάμβανε κάθε τέτοια διαδικασία. Δεν μιλάμε επομένως για κάτι ακατόρθωτο ή ιδιαίτερα πολύπλοκο για το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας. Απόφαση και σχεδιασμός χρειάζονται από την πλευρά της πολιτικής και της στρατιωτικής ηγεσίας.

Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου συστήματος διασποράς, κατάλληλου για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων από τμήματα του εθνικού οδικού δικτύου, ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ότι οι κύριες βάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας θα πρέπει να καταργηθούν. Το αντίθετο… Στο πλαίσιο του σχεδιασμού του νέου συστήματος διασποράς, θα πρέπει να προβλεφθεί και η ενεργοποίηση αποθηκών και εγκαταστάσεων φύλαξης/συντήρησης οπλισμού και υλικών-εξοπλισμού επανεξυπηρέτησης (turn-around) σε αεροδρόμια που είναι ανενεργά. Όπως είναι αυτό του Αγρινίου. Και επειδή το ίδιο πρέπει να γίνει σε αεροδρόμια όπως αυτό της Καβάλας, της Καρπάθου, ή της Αλεξανδρούπολης, εδώ μπαίνει και ένα άλλο μεγάλο ζήτημα. Αυτό της διατήρησης όλων των διαθέσιμων διαδρόμων απο/προσγείωσης ενεργών στον ελληνικό χώρο, ηπειρωτικό και νησιωτικό, μέσω της ανακατανομής προσωπικού και μέσων.

Από πλευράς κύριων μονάδων της Πολεμικής Αεροπορίας, η μόνη που ίσως θα μπορούσε να απενεργοποιηθεί προς εξοικονόμηση σημαντικών οικονομικών πόρων σε ετήσια βάση, θα ήταν, κατά την άποψή μας πάντα, αυτή της 117 Πτέρυγας Μάχης στην Ανδραβίδα. Μιλάμε για τη μονάδα μετά την απόσυρση των Phantom F-4E AUP, όχι για τον διάδρομο και τις σημαντικότερες εγκαταστάσεις. Βέβαια το να διατηρηθούν όλοι αυτοί οι διάδρομοι, μαζί με ορισμένες κτιριακές εγκαταστάσεις ενεργά είναι ένα σημαντικό οικονομικό θέμα, αλλά… Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι πολλά από αυτά τα αεροδρόμια χρησιμοποιούνται καθ ‘όλη της διάρκεια του έτους και για την εξυπηρέτηση εμπορικών πτήσεων.

Με άλλα λόγια το μόνο που χρειάζεται σε καιρό ειρήνης είναι η διατήρηση συγκεκριμένων κτιριακών εγκαταστάσεων ενεργών, καθώς φυσικά και των διαδρόμων απο/προσγείωσης, έτσι ώστε σε καιρό επιχειρήσεων να μπορούν να μετεγκατασταθούν εκεί ΑΜΕΣΑ προσωπικό, υλικό, οπλισμός και μέσα επίγειας εξυπηρέτησης, μαζί φυσικά με αντιαεροπορικά συστήματα μικρής ακτίνας.

Όσο παράδοξο και αν ακούγεται αυτό που θα σημειώσουμε, το μεγαλύτερο πρακτικό πρόβλημα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Πολεμική Αεροπορία σε περίπτωση που θα υποχρεωθεί να διεξάγει επιχειρήσεις από τμήματα του εθνικού οδικού δικτύου, είναι το ότι θα πρέπει να βρει έναν τρόπο να τα διατηρεί καθαρά. Καλά σκουπισμένα! Ο λόγος είναι ότι η θέση του αεραγωγού στο F-16 δημιουργεί ιδανικές συνθήκες για την εισρόφηση ξένων σωμάτων στον κινητήρα (FOD-Foreign Objects Damage), με ότι αυτό μπορεί κατά περίπτωση να συνεπάγεται…

Τα επιχειρησιακά οφέλη

Τι μας εξασφαλίζει όμως η δυνατότητα να επιχειρούμε με μεγάλη διασπορά, από διαφορετικά σημεία του ελλαδικού χώρου; Πρώτα από όλα να ξεκαθαρίσουμε ότι ασφαλώς δεν θα αποτρέψει και δεν θα μας προστατεύσει από αυτό που ονομάζουμε πρώτο πλήγμα. Θα μας δώσει όμως τα περιθώρια και τη δυνατότητα να αντιδράσουμε δυναμικά και σε πολύ μικρό χρόνο, ανταποδίδοντας μεγάλη ισχύ πυρός… Το πρώτο πλήγμα με βάση τη λογική δεν μπορεί να έχει στόχο δεν μπορεί να έχει στόχο όλες τις ελληνικές αεροπορικές βάσεις ταυτόχρονα. Για το απλούστατο λόγο ότι ο αριθμός των επιτιθέμενων μαχητικών που θα πρέπει να εμπλακεί θα είναι τόσο μεγάλος, που δεν θα μπορέσει να διεισδύσει απαρατήρητος.

Οι στόχοι του πρώτου πλήγματος θα είναι αυστηρά επιλεγμένοι και πέρα από επιχειρησιακό, θα έχουν κυρίως ψυχολογικό αντίκτυπο… Οι αεροπορικές βάσεις και οι διάδρομοι σε αεροδρόμια όπως η Καβάλα, η Σκύρος, η Κάρπαθος, η Λήμνος, η Σητεία και πολλά άλλα, θα είναι τακτικοί στόχοι σε εικοσιτετράωρη βάση. Επομένως, ακόμα και αν το σύνολο των διαδρόμων απο/προσγείωσης στις κύριες βάσεις της Πολεμικής Αεροπορίας και στα ανά την Ελλάδα αεροδρόμια τεθούν εκτός ενέργειας, μέσω του εκτεταμένου συστήματος διασποράς θα έχουμε τη δυνατότητα να διατηρήσουμε τα περισσότερα μαχητικά μας όχι μόνο ανέπαφα, αλλά και ικανά να επιχειρήσουν εναντίον στόχων στο θέατρο επιχειρήσεων, αλλά και στο εσωτερικό της Τουρκίας.

Η τεράστια και καθοριστική αξία της πληροφορίας

Αυτός που έχει πρώτος την αξιόπιστη πληροφορία, είναι και αυτός που θα επικρατήσει… Είναι βασικός κανόνας των πολεμικών επιχειρήσεων με διαχρονική ισχύ. Και εδώ είναι που βρίσκεται το πραγματικά δύσκολο κομμάτι των αεροπορικών -και όχι μόνο- επιχειρήσεων για εμάς. Γιατί είμαστε πολύ πίσω σε ότι αφορά, στη συλλογή, την ενοποίηση και την ασφαλή μετάδοση πληροφοριών και εικόνας σε πραγματικό χρόνο… Σε όλα τα μέσα. Ιπτάμενα επίγεια και θαλάσσια. Παράγοντες καθοριστικοί γα την πλήρη και στον κατάλληλο χρόνοι εκμετάλλευσης των δυνατοτήτων των μέσων που έχουμε στη διάθεσή μας, διακλαδικά.

Η τεχνολογία, η τεχνογνωσία μαζί φυσικά με το κατάλληλο έμψυχο δυναμικό, υπάρχουν στη χώρα μας. Δεν είναι όμως κανένας κρατικός φορέας, και κατ’ επέκταση και ιδιωτικός, διατεθειμένοι να το εκμεταλλευθούν αυτό… Παρά το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία χιλιάδες νέοι, κυρίως, επιστήμονες, έχουν φύγει στο εξωτερικό, εξακολουθεί να υπάρχει το κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό στη χώρα μας. Παρόλα αυτά τίποτα… Η σταθερή δικαιολογία, η μόνιμη “καραμέλα” πλέον, ότι δεν υπάρχουν κονδύλια σε συνδυασμό με τη στασιμότητα στην κάλυψη ακόμη και στοιχειωδών εξοπλιστικών αναγκών, δεν έχει καμία βάση.

Πρώτα από όλα γιατί και στα χρόνια που δαπανήθηκαν σημαντικά ποσά για την άμυνα, δεν έγινε καμία απολύτως προσπάθεια να ασχοληθούμε με συστήματα αυτού του είδους. Ακόμη και σε μορφές τους που θα κάλυπταν πάγιες, καθημερινές ανάγκες επικοινωνίας σε επίπεδο μονάδων και όχι μεγάλων σχηματισμών. Συστήματα ασφαλών επικοινωνιών και ζεύξης δεδομένων, αλλά και παρεμβολείς, chaff & Flare dispencers για ελικόπτερα και μεταφορικά αεροσκάφη, towed decoys και πολλά άλλα συστήματα θα μπορούσαν να έχουν αναπτυχθεί εγχώρια. Συστήματα όχι μεγάλης πολυπλοκότητας και με συγκεκριμένες δυνατότητες, προσαρμοσμένες σε ιπτάμενες πλατφόρμες είτε μόνιμα, είτε με τη μορφή ατρακτιδίων.

Συστήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου: Γιατί δεν πρόκειται να αναπτυχθούν στην Ελλάδα (Μέρος Γ)

Και τώρα που δεν υπάρχουν κονδύλια προς διάθεση για την υλοποίηση μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων, θα μπορούσαμε να αντέξουμε τις χρηματοδοτικές ανάγκες προγραμμάτων έρευνας και ανάπτυξης συγκεκριμένων συστημάτων… Η αλήθεια είναι ότι κουβαλάμε ένα εξαιρετικά “βαρύ” παρελθόν. Που αποδεικνύει ότι σε πολιτικό επίπεδο δεν πάρθηκε ποτέ η απόφαση να πάρουμε το θέμα της εθνικής μας κυριαρχίας στα χέρια μας και να μην το παραχωρήσουμε προς διαχείριση σε τρίτους. Ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα αυτής της πραγματικότητας, η οποία σήμερα καθιστά οποιοδήποτε αντίστοιχο εγχείρημα πρακτικά αδύνατο, είναι η περίπτωση του Συστήματος Επικοινωνιών Ζώνης Μάχης “Ερμής” του Ελληνικού Στρατού. Επιλέξαμε δύο τυχαία δημοσιεύματα από το διαδίκτυο στα οποία αναφέρεται πώς εξελίχθηκε το ιστορικό ανάπτυξης του συστήματος αυτού. Εδώ: http://ixnos.blogspot.com/2010/06/blog-post_8507.html μπορείτε να διαβάσετε το πρώτο και εδώ https://www.tovima.gr/2014/05/09/society/synexizetai-i-diki-gia-ta-eksoplistika-systimata-ermis/ το δεύτερο…

Αυτά που θα διαβάσετε και στα δύο αυτά δημοσιεύματα που παραθέτουμε, είναι και ο λόγος για τον οποίο η ελληνική αμυντική βιομηχανία ΔΕΝ ΑΝΕΠΤΥΞΕ ΠΟΤΕ τέτοιου είδους συστήματα. Και είναι και ο λόγος για τον οποίο δεν πρόκειται να αναπτύξει τέτοια συστήματα και στο μέλλον… Αν δεν καθοριστεί συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο επάνω στο οποίο να “πατά” η συγγραφή ΟΛΩΝ ανεξαιρέτως των συμβάσεων και αν δεν αρχίσει να λειτουργεί όπως πρέπει και ΑΜΕΣΑ η δικαιοσύνη, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα. Κακά τα ψέματα λοιπόν κυρίες και κύριοι… Κάθε κράτος που θέλει να σέβεται τους πολίτες του και την αξιοπρέπειά του και να διατηρεί την ανεξαρτησία του και την εθνική του κυριαρχία ΔΕΝ ΑΦΗΝΕΙ να εξελιχθούν προγράμματα όπως το “Ερμής” . Δεν αφήνει δηλαδή εκπροσώπους εταιρειών (ξένων και ελληνικών) και εγχώριους “παράγοντες” να αλωνίζουν…

Ο ηλεκτρονικός πόλεμος και η τέχνη της παραπλάνησης

Αν στη συλλογή και τη μετάδοση της πληροφορίας είμαστε πίσω, σε συστήματα, εξοπλισμό και τακτικές ηλεκτρονικού πολέμου και παραπλάνησης, δεν έχουμε παρά να επισημάνουμε ότι απέχουμε έτη φωτός από οτιδήποτε ισχύει σε μία πραγματικά σύγχρονη αεροπορική δύναμη. Και εξηγούμαστε… Σε περίπτωση σύρραξης με την Τουρκία, έστω και ολιγοήμερης, είναι σημαντικό και επιχειρησιακά και ψυχολογικά να απαντήσουμε ΑΜΕΣΑ και με μεγάλη αποτελεσματικότητα στο τουρκικό πρώτο πλήγμα. Το πρώτο πρόβλημα που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε σε ένα τέτοιο εγχείρημα, είναι το μεγάλο στρατηγικό “βάθος” της Τουρκίας. Οι αποστάσεις από τα παράλια της Μικράς Ασίας μέχρι την Άγκυρα και ακόμη ανατολικότερα είναι μεγάλες, όπως μεγάλες είναι και οι αποστάσεις στον άξονα βορράς-νότος.

Επομένως πρέπει να έχουμε στη διάθεσή μας και επαρκή αριθμό μαχητικών αεροπλάνων κατάλληλα εξοπλισμένων (Link-16, προηγμένα συστήματα αυτοπροστασίας και Η/Π και παρεμβολείς σε ατρακτίδια, μαζί με ρυμουλκούμενα δολώματα-towed decoys), με μεγάλη αυτονομία και μεταφορική ικανότητα σε οπλικό φορτίο, ή επαρκή αριθμό υποστρατηγικών και στρατηγικών όπλων. https://defencereview.gr/ilektronikos-polemos-ta-sygchrona-epichirisiaka-dedomena-meros-v/

Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα που που θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε, είναι το ότι θα χρειαστεί να πετάξουμε πάνω από εχθρικό έδαφος κατά τη μεγαλύτερη διάρκεια ή κατά το μεγαλύτερο μέρος κάθε αποστολής. Επομένως θα αντιμετωπίσουμε ένα καλά οργανωμένο δίκτυο αεράμυνας , το οποίο θα πρέπει να “τρυπήσουμε” και να παραπλανήσουμε με συντονισμένες κινήσεις και ενέργειες.

Βέβαια κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποκλειστικά και μόνο με τα συστήματα αυτοπροστασίας και Η/Π που φέρουν τα μαχητικά αεροσκάφη. Κυρίως γιατί τα συστήματα αυτά έχουν το μέγεθος και την ισχύ εκπομπής που απαιτείται για να “τυφλώσουν” ή να δημιουργήσουν εικόνες ψευδοστόχων σε εχθρικά μαχητικά και όχι σε μεγάλες μονάδες ραντάρ αεράμυνας και σταθμούς διοίκησης στο έδαφος. Άρα χρειαζόμαστε εξειδικευμένα αεροσκάφη ηλεκτρονικού πολέμου, εξοπλισμένα με ισχυρούς κατευθυντικούς παρεμβολείς, τα οποία θα ανοίξουν το δρόμο των ελληνικών μαχητικών προς τους στόχους τους Μία πλατφόρμα όπως τα τουρκικά Global 6000 του προγράμματος Hava SOJ (https://defencereview.gr/xekinise-i-kataskeyi-toy-protoy-aeros/ )

Επειδή φυσικά κονδύλια για την υλοποίηση ενός τέτοιου προγράμματος, δεν θα είναι διαθέσιμα για πολλά ακόμη χρόνια, αλλά και επειδή για την προστασία τέτοιων αεροσκαφών θα απαιτηθεί σημαντική δύναμη μαχητικών, ισοδύναμη αυτής μίας πολεμικής Μοίρας, θα πρέπει να αναζητήσουμε σημαντικά οικονομικότερες εναλλακτικές. Μία από αυτές δεν μπορεί να είναι άλλη από τη χρήση μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAV) εξοπλισμένων με παρεμβολείς. Πρόκειται για οικονομική λύση η οποία δεν εμπεριέχει τεχνικά ρίσκα και επιχειρησιακά μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική. Και ας μην βιαστεί οποιοσδήποτε να συμπεράνει ότι δεν υπάρχουν τέτοια συστήματα διαθέσιμα, ή ότι η ανάπτυξή τους θα απαιτήσει τη δαπάνη σημαντικού χρόνου και χρήματος. Δείτε το γιατί…

Οι κατευθυνόμενοι στόχοι της 3Σιγμα

Η ελληνική 3Σιγμα που είχε εξαγοραστεί από την EADS, διέκοψε τις δραστηριότητές της την περίοδο 2011-2012. Για αρκετά χρόνια προμήθευε τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις αλλά και πολλές ξένες (16 τον αριθμό μεταξύ των οποίων και η Τουρκική Αεροπορία!) με ιπτάμενους κατευθυνόμενους στόχους. Των οποίων το κόστος ανά μονάδα ήταν μικρότερο από αυτό ενός UAV και σημαντικά μικρότερο από αυτό ενός UCAV. Δύο από τα προϊόντα της 3Σιγμα, το Iris Jet και το δικινητήριο Perseas Twin Jet, είχαν αυτονομία μίας μόλις ώρας (60 λεπτών).

Αν ρίξετε μία ματιά στις επιδόσεις και τις δυνατότητές τους θα δείτε ότι μπορούσαν να πετάξουν σε ύψος μέχρι και 33 πόδια (10 μόλις μέτρα) εξοπλισμένα με ραδιοϋψόμετρο! Το Perseas Twin Jet μπορούσε να πετάξει με μέγιστη ταχύτητα 240 κόμβων μέχρι τα 20.000 πόδια περίπου, ενώ το IRIS Jet με μέγιστη ταχύτητα 460 κόμβων σε μέγιστο ύψος 40.000 ποδών! Διόλου ευκαταφρόνητες επιδόσεις… Για φορείς παρεμβολέων. Οι οποίοι μπορούν όπως βλέπετε στις φωτογραφίες να εκτοξευτούν από οπουδήποτε. Δηλαδή ακόμη και από τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου… Ένας αριθμός 100 τέτοιων ψευδοστόχων, που θα έφεραν παρεμβολείς, θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στην τουρκική αεράμυνα, πετώντας σε συγκεκριμένες διαδρομές σε περιοχές κοντά σε τουρκικές μονάδες ραντάρ και προκαλώντας κορεσμό. Με στόχο να παραπλανήσουν, έτσι ώστε τα μαχητικά να περάσουν από άλλες περιοχές σε μικρό ύψος, απαρατήρητα…

Η ιστορία του ελληνικού παρεμβολέα E2-92

Δεν ισχυριζόμαστε ότι ανακαλύψαμε τον τροχό… Πρόκειται για μία αρκετά παλιά ιστορία η οποία εφέτος συμπληρώνει 20 χρόνια… Το τι συνέβη με το συγκεκριμένο σύστημα μπορείτε να το διαβάσετε, και να αποκομίσετε συμπεράσματα, στον διάλογο που ακολούθησε σχετική επερώτηση στη Βουλή το 2011… Αυτό που θέλουμε εμείς να πούμε από την πλευρά μας είναι ότι δυνατότητες ανάπτυξης τέτοιων συστημάτων εξακολουθούν αν υπάρχουν και ότι μία χαμηλού κόστους ισχυρότερη (μεγαλύτερης ισχύος εκπομπής) έκδοση του Ε2-92, θα μπορούσε να αναπτυχθεί για τον σκοπό που αναλύουμε για την διεξαγωγή επιχειρήσειων κορεσμού και παραπλάνησης της τουρκικής αεράμυνας δηλαδή…

Διαβάστε τους διαλόγους της επερώτησης, παρακάτω. Παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον…

ΗΛΙΑΣ ΠΟΛΑΤΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η ερώτηση κατετέθη πρώτα γραπτώς στην προηγούμενη κυβέρνηση, δεν απαντήθηκε και γι’ αυτό επανέρχομαι με την ίδια ερώτηση, αυτή τη φορά ως επίκαιρη ερώτηση.

Υπάρχουν πολλά δημοσιεύματα, σύμφωνα με τα οποία ένα ελληνικής σχεδιάσεως αμυντικό σύστημα, παθητικό, μπήκε πάνω σε παλιάς τεχνολογίας Α7 αεροσκάφη, πολύ παλαιότερα από ό,τι είναι τα καινούργια F-16 που είχαν να αντιμετωπίσουν σε μία αερομαχία. Πραγματικά έγιναν τελείως αόρατα με το ελληνικής τεχνολογίας σύστημα.

Αυτό το σύστημα, σύμφωνα πάντα με τα δημοσιεύματα, από το 2003 που έχει σχεδιαστεί, παρουσιάστηκε κατ’ επανάληψη στις διάφορες ηγεσίες του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης. Παρ’ όλα αυτά βλέπουμε μέχρι σήμερα –δηλαδή οκτώ περίπου χρόνια μετά το σχεδιασμό του- να μην μπαίνει σε λειτουργία και να μη βελτιώνει κατ’ αυτόν τον τρόπο, με ιδιαιτέρως χαμηλό κόστος, τις αμυντικές ικανότητες της χώρας. Πολλά από τα δημοσιεύματα λένε το ότι είναι ελληνικής σχεδιάσεως και το ότι είναι ιδιαιτέρως χαμηλού κόστους είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημά του, γιατί κανείς δεν μπορεί να ελπίζει σε μίζες από ένα ελληνικό σύστημα, άρα θάβεται. Ενδεχομένως θα το δούμε κάποτε να πουλιέται σε ξένες χώρες και θα έρθει τότε ως συνοδευόμενο από μίζες προς την ελληνική Κυβέρνηση ή οποιονδήποτε άλλον που παίρνει τις αποφάσεις και τότε φυσικά θα εγκριθεί.

Αν αφήσουμε έξω αυτή τη θεωρία με τις μίζες που βέβαια με τα υποβρύχια έχει έρθει στο προσκήνιο και με όλες αυτές τις μεθοδεύσεις που έχουν γίνει για τα υποβρύχια. Αλλά, παρ’ όλα αυτά, έχουμε έναν «ωχαδερφισμό» στις αρμόδιες υπηρεσίες, έχουμε μια δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και μία νοοτροπία που ό,τι προέρχεται από την Ελλάδα πρέπει να μείνει στο περιθώριο.

Είναι πολύ σημαντικά τα ερωτήματα. Εγώ εδέχθην πάρα πολλές παραινέσεις από απλούς πολίτες, που το είδαν δημοσιευμένο, να προβώ σε αυτήν την ερώτηση και είναι ιδιαιτέρως ενδιαφέρουσα η άποψη της σημερινής Κυβερνήσεως.
Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Βύρων Πολύδωρας): Ευχαριστούμε τον κ. Πολατίδη.
Παρακαλείται ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Γιάννης Ραγκούσης, να λάβει το λόγο προκειμένου να απαντήσει στον ερωτώντα συνάδελφο.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΥΣΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε συνάδελφε, νομίζω ότι ορθώς και ευλόγως υποβάλατε τη συγκεκριμένη ερώτηση, γιατί πράγματι όταν κανείς πληροφορείται το σύνολο των στοιχείων που αναφέρατε, οδηγείται εύκολα σε μια σειρά από ερωτήματα στα οποία κι εσείς οδηγηθήκατε.
Τώρα, βεβαίως, όπως συνήθως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις, όχι, όμως, πάντοτε, όπως πολύ σωστά είπατε -και δυστυχώς υπάρχουν τέτοιες αποδείξεις για σοβαρά θέματα, όπως τα υποβρύχια που αναφέρατε τελευταία- η εξήγηση είναι πιο πραγματική και πιο συγκεκριμένη και νομίζω ότι πράγματι πρέπει να σας δώσω τα στοιχεία που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή στην πολεμική αεροπορία και άρα και στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Αναφέρεστε στο εργαστηριακό πρωτότυπο του συστήματος Ε2-92 και αλλιώς Παρεμβολέα Αυτοπροστασίας Αεροσκαφών. Αυτό το σύστημα πράγματι αναπτύχθηκε από το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας και στη συνέχεια ανατέθηκε στην ΕΑΒ η παραγωγή δύο βιομηχανικών πρωτοτύπων μέσω της σύμβασης 006/99.

Τα βιομηχανικά πρωτότυπα κατασκευάστηκαν και εγκαταστάθηκαν σε δύο αεροσκάφη Α7. Μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος πραγματοποιήθηκαν πτητικές δοκιμές το 2003 εναντίον αεροσκαφών F16, δοκιμές από τις οποίες η επιτροπή έκρινε ότι τα αποτελέσματα ήταν όντως ικανοποιητικά.

Η ΕΑΒ στη συνέχεια υπέβαλε πρόταση προσφοράς στην Πολεμική Αεροπορία που αφορούσε στην παραγωγή 40 υπαρχόντων συστημάτων Ε2-92 για τοποθέτηση στα αεροσκάφη Α7, πάντοτε στο ίδιο πλαίσιο και με τα ίδια χαρακτηριστικά με τα βιομηχανικά πρωτότυπα.
Στη συνέχεια, ωστόσο, η Πολεμική Αεροπορία λαμβάνοντας υπόψη το απαιτούμενο χρονοδιάγραμμα της πρότασης της ΕΑΒ, σε συνδυασμό με την επικείμενη τότε απόσυρση των αεροσκαφών Α7, έκρινε ότι δεν υφίσταται επιχειρησιακή απαίτηση αποδοχής της εν λόγω πρότασης.

Το Δεκέμβριο του 2007 η ΕΑΒ υπέβαλε εκ νέου πρόταση στην Πολεμική Αεροπορία, η οποία αφορούσε στην εγκατάσταση του Ε2-92 στα αεροσκάφη F4. Στα αεροσκάφη F4, με πρωτοβουλίες προσωπικού της Πολεμικής Αεροπορίας -το υπογραμμίζω αυτό- έχουν ήδη αναπτυχθεί άλλα συστήματα και βελτιωμένες τεχνικές λειτουργίας των υφιστάμενων συστημάτων τους, τα οποία επιτυγχάνουν με αποτελεσματικό τρόπο την προστασία των αεροσκαφών F4 εναντίον σύγχρονων απειλών.Κατά συνέπεια, η Πολεμική Αεροπορία έκρινε ότι δεν υφίσταται επιχειρησιακή απαίτηση αντικατάστασης του υφιστάμενου συστήματος από το Ε2-92.

Πέραν των προαναφερθέντων, -και με αυτό ολοκληρώνω την απάντησή μου- επισημαίνεται ότι στο πλαίσιο της δύσκολης δημοσιονομικής συγκυρίας της χώρας και με δεδομένο ότι το προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας κατάφερε με ελάχιστο κόστος να πετύχει ικανοποιητική προστασία των F-4 με τα υπάρχοντα συστήματα, δεν κρίνεται σκόπιμη η επένδυση εκ μέρους της Πολεμικής Αεροπορίας και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην αντικατάσταση του υφιστάμενου συστήματος από το E2-92.

Θέλω να επισημάνω δύο ακόμη πράγματα: πρώτον, ότι δεν είναι δυνατή η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του E2-92 επί του αεροσκάφους F-4, δεδομένου ότι δεν έχει εγκατασταθεί στον εν λόγω τύπο αεροσκαφών και συνεπώς η λειτουργία του δεν έχει ελεγχθεί σε πτητικές δοκιμές. Δεύτερον, ότι οι τεχνικές προδιαγραφές του E2-92 θεωρούνται πλέον παλαιάς τεχνολογίας, ενώ αυτό είναι προσανατολισμένο να λειτουργεί μόνον εναντίον του αεροσκάφους F-16 και συνεπώς δεν παρέχει προστασία έναντι άλλου τύπου απειλών.

Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε, με το εξής. Θα σας είναι χρήσιμο, κύριε Πολατίδη, να το λάβετε κι αυτό υπόψη σας. Επειδή συνήθως στην τεχνολογική πρόοδο το πρώτο βήμα δίνει πολλές φορές τα περιθώρια για να υπάρξει κι ένα δεύτερο βήμα, μετεξέλιξης παραδείγματος χάρη του συστήματος αυτού, που θα μπορούσε να εξετάσει κανείς πράγματι την αξιοποίησή του σε πάρα πολλές περιπτώσεις, νομίζω ότι αυτό μας επιτρέπει να επανέλθουμε στο θέμα, για να δούμε αν και κατά πόσον πράγματι θα μπορούσε μια μετεξέλιξη αυτού του συστήματος να βρει σημαντική, ευρεία χρήση στις Ένοπλες Δυνάμεις και ιδιαίτερα στην Πολεμική Αεροπορία και βεβαίως στο βαθμό που αυτό προέρχεται και από ελληνικά μυαλά και ελληνικά χέρια αυτό, όπως καταλαβαίνετε, θα ήταν ακόμη περισσότερο επιδιωκόμενο κι ακόμη καλύτερο.
Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο Βουλευτής Σερρών του ΛΑ.Ο.Σ. κ. Ηλίας Πολατίδης έχει το λόγο.

ΗΛΙΑΣ ΠΟΛΑΤΙΔΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, λέτε ότι στα F-4 δεν έχει γίνει δοκιμή. Τι εμποδίζει το να γίνει δοκιμή; Οικονομικοί είναι οι λόγοι; Τεχνικοί είναι οι λόγοι; Γιατί τόσα χρόνια εξέλιπε το ενδιαφέρον; Αν και νομίζω ότι εφόσον ο κύριος όγκος των μαχητικών της τουρκικής Αεροπορίας είναι τα F-16 δεν είναι μεγάλο μειονέκτημα αυτό και ενδεχομένως η υιοθέτηση αυτού του συστήματος και η βελτίωσή του θα μπορούσε να επεκτείνει και το χρόνο ζωής των A-7, να μην χρειαστεί δηλαδή να γίνει η απόσυρσή τους. Όμως όταν ξεκινήσουμε με ένα σύστημα το οποίο θα έχει ελληνική τεχνογνωσία, σε μελλοντικές αγορές οποιωνδήποτε αεροσκαφών θα μπορεί αυτή η τεχνογνωσία να μετεξελιχθεί, να ενισχυθεί και να μπουν τέτοια συστήματα. Να μην έρθουν δηλαδή τα έτοιμα, που έρχονται από τον οποιονδήποτε ξένο κατασκευαστή, αλλά να χρησιμοποιηθεί το ελληνικό σύστημα και έτσι να μειωθεί συνολικά το κόστος της αγοράς αυτής.

Υπάρχει όμως ξεκάθαρα μία αντίληψη από το Υπουργείο Άμυνας και από την Πολεμική Αεροπορία, η οποία δεν ευνοεί τα ελληνικά συστήματα, όπως προείπα, διότι είναι χαμηλού κόστους και δεν μπορούν να φέρουν άλλα πλεονεκτήματα σε αυτούς που εγκρίνουν.

Υπάρχει και το αντίστοιχο πρόβλημα με το ραντάρ ελληνικής προελεύσεως, το CCIAS, το οποίο ανέπτυξαν Έλληνες επιστήμονες από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Ούτε αυτό προωθείται. Δεν παίρνει τη σειρά του, παρ’ όλο που πάλι υπάρχει ενθουσιασμός, όταν παρουσιάζεται, από τις ηγεσίες και της Αεροπορίας αλλά και του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης.

Το πρόβλημα όμως είναι ότι αν δεν ξεκινήσουμε κάποτε και αν δεν επενδύσουμε στην ελληνική βιομηχανία των οπλικών συστημάτων γενικώς, θα είμαστε μια ζωή πίσω. Γνωρίζετε πολύ καλά ότι το Ισραήλ που έχει πολύ μεγάλη επιρροή στην πολιτική των ΗΠΑ και είχε λόγω των πολέμων το ’67 και το ‘73 άφθονο πολεμικό υλικό από την Αμερική, παρ’ όλα αυτά προσπάθησε και έχει δημιουργήσει μια τεράστια αμυντική βιομηχανία, η οποία είναι εξαγωγός και λέγεται μάλιστα ότι ενδιαφέρεται να αγοράσει και τα ελληνικά αμυντικά συστήματα.

Εμείς πάμε στην αντίθετη κατεύθυνση. Απαξιώνουμε την ελληνική βιομηχανία και θέλουμε να τα φέρουμε όλα εισαγόμενα. Το αν ο δικός μας δρόμος, αυτός που ακολουθήθηκε τέλος πάντων τα τελευταία είκοσι χρόνια, είναι ο ενδεδειγμένος ή αυτός του Ισραήλ, νομίζω ότι η θέση των δύο χωρών μπορεί να αποδείξει ποιος είχε δίκιο και ποιος άδικο.
Πρέπει λοιπόν να επενδύσουμε εκεί πάση θυσία και μάλιστα υπ’ αυτές τις δύσκολες συνθήκες. Αντί να χαρίζουμε χρήματα συνεχώς στους Γερμανούς για πληρωμές για υποβρύχια τα οποία δεν υπάρχουν, εφόσον μας κατηγορούν ότι χρωστάμε λεφτά, ότι δεν τα πληρώνουμε, ότι είμαστε τεμπέληδες κι όλα αυτά, εφόσον μας κατηγορούν λοιπόν για όλα αυτά, να σταματήσουν και οι πληρωμές για υποβρύχια τα οποία δεν παρεδόθησαν κι ενδεχομένως θα αργήσουν πάρα πολύ να παραδοθούν. Υπενθυμίζω ότι το 2006, σύμφωνα με τις αρχικές συμβάσεις, έπρεπε όλα τα υποβρύχια να είχαν παραδοθεί.

Οφείλουμε, λοιπόν, να ενισχύσουμε σε αυτές τις συνθήκες την ελληνική βιομηχανία, διότι μακροπρόθεσμα θα κερδίσουμε πάρα πολλά χρήματα, περισσότερα χρήματα από ότι μπορούμε να ελπίζουμε ότι θα κερδίσουμε, με κάποιες ρυθμίσεις μέσω άλλων τομέων, οι οποίες δεν είναι τελικά αποδοτικές.

Λόγω των γεωπολιτικών συνθηκών, οι οποίες υπάρχουν στην Ελλάδα, λόγω του ότι έχουμε απέναντι μας την Τουρκία, είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε αμυντικές δαπάνες. Πρέπει αυτές οι αμυντικές δαπάνες και να πιάνουν τόπο, αλλά και να δίνουν δουλειά στα ελληνικά μυαλά και στα ελληνικά χέρια.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας, κ. Ιωάννης Ραγκούσης, έχει το λόγο, για τη δευτερολογία του.
Ορίστε, κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΑΓΚΟΥΣΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Άμυνας): Ίσως, κύριε Πολατίδη, δεν έγινε κατανοητό κάτι το οποίο αναφέραμε στη απάντηση που σας δώσαμε προηγουμένως και το οποίο προέρχεται από την ενημέρωση της Πολεμικής Αεροπορίας, δηλαδή ότι τα αεροσκάφη F-4 έχουν ένα πιο εξελιγμένο σύστημα αυτοπροστασίας, σύμφωνα με αυτή την ενημέρωση, που προήλθε πάλι από την Πολεμική μας Αεροπορία.

Τώρα εγώ θέλω να σας πω χωρίς να περιττολογώ ότι πολλά από αυτά που μας είπατε είναι στοιχεία μιας αντίληψης με την οποία νομίζω ότι κανένας δεν θα μπορούσε εύκολα να διαφωνήσει και δεν πρέπει να διαφωνεί. Η αξιοποίηση κάθε ιδέας, κάθε πρότασης τεχνογνωσίας, κάθε τεχνολογικής προόδου, που μπορεί να προέρχεται ιδιαίτερα από Έλληνες επιστήμονες, είναι όχι απλώς ευπρόσδεκτη, αλλά ένας επιδιωκόμενος σκοπός.

Νομίζω προσωπικά, κύριε Πολατίδη, ότι ίσως είναι η πιο κρίσιμη στρατηγική πρόκληση για το μέλλον των Ενόπλων Δυνάμεων αυτή, η οποία αποτυπώνεται στο ερώτημα του πού θέλουμε τεχνολογικά, σε ποια κατεύθυνση θέλουμε τεχνολογικά να οδηγήσουμε και να αναπτύξουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις και τα αμυντικά συστήματα που αυτές διαθέτουν. Νομίζω δε, ότι η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι πρωταρχικής σημασίας, γιατί μετά θα μας δώσει τη δυνατότητα σε αυτή τη βάση να αξιολογούμε κάθε πρόταση, από όπου και αν προέρχεται. Αλλά η απάντηση στο προηγούμενο ερώτημα επίσης, θα μας δώσει την ευκαιρία να προσανατολίσουμε τις ελληνικές, ερευνητικές δυνατότητες -όπου αυτές υπάρχουν και αναπτύσσονται, στα Πανεπιστήμια, στα Ανώτατα ή Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, σε ιδιωτικά Κέντρα- και άρα έτσι, να υπάρχει –θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω- ένας εθνικός προσανατολισμός έρευνας και ανάπτυξης των Ενόπλων Δυνάμεων μακροπρόθεσμος και ο οποίος θα μας δώσει πολλές λύσεις, σε πολλά από τα προβλήματα, όχι που έχουμε τόσο πολύ, αλλά που είναι βέβαιο ότι σύντομα θα αντιμετωπίσουμε.

Γιατί, όπως και εσείς αναφέρατε, οι εξελίξεις στις Ένοπλες Δυνάμεις χωρών γύρω από τη δική μας, προοιωνίζονται μια σειρά από ανάγκες, μια σειρά από προκλήσεις, μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα που θα πρέπει η Ελλάδα να απαντήσει. Και θα πρέπει να απαντήσει με ένα θετικό και έναν αποτελεσματικό τρόπο.

Σας ευχαριστώ.

Βάσει της απάντησης του κου Ραγκούση, η Πολεμική Αεροπορία ΔΕΝ έκρινε επιχειρησιακά αναγκαία και οικονομικά συμφέρουσα την παραγωγή και εγκατάσταση του Ε2-92 επάνω στα F-4E AUP με την αιτιολογία ότι είχε ήδη πετύχει την προστασία του με τα υπάρχοντα συστήματα. Ποια υπάρχοντα συστήματα; Εξ όσων γνωρίζουμε σύστημα αυτοπροστασίας δεν είχε εγκατασταθεί στα αεροσκάφη του τύπου αυτού, τα οποία ακόμα και μετά τον εκσυγχρονισμό τους διατήρησαν τους παλιούς δέκτες προειδοποίησης RWR τύπου ALR-66 και τους εκτοξευτές θερμοβολίδων και αερόφυλλων ALE-47. Δεν είμαστε βέβαιοι για το αν με την σταδιακή απόσυρση των A-7E από τις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας, τα RWR τύπου ALR-91 που φορούσαν τα αεροσκάφη αυτά αφαιρέθηκαν για να αντικαταστήσουν τα ALR-66 επάνω στα F-4E AUP. Ακόμη και αν αυτό ισχύει όμως, δεν υπήρχε -και εξακολουθεί να μην υπάρχει- παρεμβολέας…

Ασφαλές συμπέρασμα επομένως δεν μπορεί παρά να είναι το γεγονός ότι από το 1999 που ξεκίνησε η ανάπτυξης του Ε2-92, μέχρι και σήμερα, θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει σημαντικά βήματα και στο κομμάτι αυτό. Προτιμήσαμε να το αφήσουμε στο συρτάρι, όπως και πολλά άλλα. Με ότι αυτό συνεπάγεται… Η ίδια ιστορία επαναλαμβάνεται, με διαφορετικές εκδοχές, ξανά και ξανά. Ανάμεσα σε όλα τα άλλα, οι ελληνικές πολιτικές ηγεσίες , και κατ’ επέκταση και οι στρατιωτικές, δεν φαίνονται διατεθειμένες ακόμη και υπό τα ασφυκτικά στενά πλαίσια του δημοσιονομικού ελέγχου και της ξένης εποπτείας, να ιεραρχήσουν και να κατηγοριοποιήσουν τις πραγματικές ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων.

Ενδεικτικότερο και χαρακτηριστικότερο παράδειγμα από τον εκσυγχρονισμό των γηραιών P-3B του Πολεμικού Ναυτικού δεν υπάρχει… O εκσυγχρονισμός τεσσάρων αεροσκαφών του τύπου, που είχαν παροπλιστεί από το 2008-2009, εγκρίθηκε από το ΚΥΣΕΑ του Αυγούστου του 2014, περίοδο κατά την οποία ώς αξιωματική αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα ο Π. Καμμένος, πρόεδρος των ΑΝΕΛ, είχαν επικρίνει έντονα την απόφαση αυτή… Ενάμιση χρόνο αργότερα, μέσω του ΚΥΣΕΑ της 15ης Μαρτίου του 2015, ως κυβέρνηση πλέον, ΥΠΕΓΡΑΨΑΝ τον εκσυγχρονισμό και, μέσω πιστώσεων FMS οι οποίες είναι έντοκο δάνειο ΔΕΝ παρέχονται δωρεάν, ΠΡΟΚΑΤΈΒΑΛΑΝ σε χρονικό διάστημα δύο ετών το 55% της προϋπολογιζόμενης αξίας του προγράμματος! Δεν θα αναλωθούμε στο τι μεσολάβησε από τον Αύγουστο του 2014 μέχρι το Μάρτιο του 2015… Θα σταθούμε όμως στο ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ… Που δεν είναι άλλο από την ουσιαστική αδυναμία εκσυγχρονισμού των τεσσάρων MEKO 200HN.