H A2/AD, ή «Anti-Access/Area-Denial» ή αλλιώς »φυσαλίδες», είναι μια επιχειρησιακή στρατηγική που επιδιώκει να δημιουργήσει ζώνες αποκλεισμού σε όλο το φάσμα της πολεμικής διαδικασίας (έδαφος, κυβερνοχώρος, θάλασσα, αέρας, διάστημα), εντός των οποίων η διείσδυση από ένα εχθρικό σύστημα είναι είτε αδύνατη, είτε εξαιρετικά δαπανηρή.

Aφορμή ήταν το παρακάτω βίντεο που δημοσιεύτηκε σήμερα.

Ως εκ τούτου, η A2/AD μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον περιορισμό της πρόσβασης σε μια περιοχή μέσω της ανάπτυξης διαφόρων οπλικών συστημάτων, τα οποία λειτουργούν συνεργατικά διεξάγοντας την διαδικασία Αναγνώρισης-Κρούσης στο ελάχιστο χρονικό διάστημα. Χαρακτηριστικότερα συστήματα δημιουργίας μίας τέτοιας Ζώνης Άρνησης Πρόσβασης Περιοχής είναι οι αντιπλοϊκοί πύραυλοι, τα αντιαεροπορικά βλήματα, τεχνολογίες jamming και φθηνοί αισθητήρες ISR.

Bastion-P 

To Bastion-P (ή SSC-5) είναι ένα Ρωσικό κινητό αμυντικό πυραυλικό σύστημα παράκτιας άμυνας στο οποίο η Ρωσία στηρίζει ένα μεγάλο μέρος της προβολής ισχύος εκτός των συνόρων της. Είναι ικανό να εκτοξεύσει 2 αντιπλοϊκούς πυραύλους cruise P-800 Oniks/Υakhont με εμβέλεια από 150 μέχρι 300 χιλιόμετρα, οι οποίοι στην αρχική φάση της πτήσης λειτουργούν με υγρό καύσιμο, ενώ στην υπερηχητική φάση κινούνται με κινητήρα ramjet πετώντας έως και 5 μέτρα πάνω από την θάλασσα. Είναι εξοπλισμένος με εκρηκτική κεφαλή που ζυγίζει 210-250 kg. ενώ σύμφωνα με δήλωση του Ρώσου Υπουργού Άμυνας, Sergey Soigou, μπορεί να φιλοξενήσει και πυρηνική κεφαλή.

Ο πύραυλος χρησιμοποιεί τεχνολογία sea-skimming πετώντας από 5 έως 14.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και είναι ικανός να διεξάγει ελιγμούς στο υπερηχητικό στάδιο της πορείας του. Μέσω του χαμηλού προφίλ πτήσης και δεδομένου του σχεδιασμού του είναι αρκετά δύσκολο να καταστραφεί από αμυντικά συστήματα τύπου CIWS (Close-In Weapon Systems). Στο πρώτο στάδιο της πτήσης πλοηγείτε μέσω δορυφορικής υποβοήθησης (GLONASS) ενώ στο τερματικό στάδιο κατευθύνεται προς τον στόχο μέσω ενεργού ραντάρ που διαθέτει στην κεφαλή του.

Βολή πυραύλου P800 Onix από το λιμάνι Latakia της Συρίας

Μία πυροβολαρχία Bastion-Ρ αποτελείται από τέσσερεις κινητούς εκτοξευτές, ένα κέντρο Διοίκησης-Ελέγχου, ένα ρωσικό ραντάρ OTHR (over-the-horizon radar) ενώ ταυτόχρονα στα πεδία που επιχειρεί συμπληρώνετε και από δύο συστήματα ηλεκτρονικών παρεμβολών τύπου Leer-2 τα οποία σύμφωνα με τον Ρώσο αμυντικό αναλυτή, Alexander Vladimirov, έχουν δώσει ουσιαστικότερη διάσταση στα πεδία δράσης των Ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Ενδεικτικά αναφέρεται πως ένα Leer-2 έχει εμβέλεια 25 χιλιομέτρων, προσβάλει δίκτυα GSM και επικεντρώνεται στην παρεμβολή-αποδιοργάνωση των εχθρικών επικοινωνιών με αρκετά μεγάλη επιτυχία στην διένεξη της Κριμαίας το 2014.

Δικτυοκεντρική συνεργία πυροβολαρχίας Bastion σε παράκτιο περιβάλλον.

Bal

To Bal (ή SSC-6) είναι ένα Ρωσικό κινητό αμυντικό πυραυλικό σύστημα παράκτιας άμυνας που επιχειρεί στο λιμάνι της Κριμαίας και σε διάφορες ρωσικές βάσεις στον Αρκτικό Ωκεανό. Ένας εκτοξευτής είναι ικανός να εκτοξεύσει 8 αντιπλοϊκούς πυραύλους cruise Kh-35 και Kh-35U οι οποίοι διαθέτουν κεφαλή τύπου HE-FRAG 145 kg. Ο Kh-35U στο αρχικό στάδιο της πορείας του λειτουργεί με αδρανειακό σύστημα καθοδήγησης INS ενώ στο τερματικό στάδιο κατευθύνεται μέσω του ενεργού ραντάρ της κεφαλής του. Ως μέγιστη εμβέλεια έχει τα 260 χιλιόμετρα και λειτουργεί με υγρό καύσιμο. Στην εκσυγχρονισμένη έκδοσή του πλοηγείτε μέσω δορυφορικής υποβοήθησης και είναι ικανός να διεξάγει ελιγμούς ιδιαίτερα στο τερματικό στάδιο της πορείας του.

Μία πυροβολαρχία Bal διαθέτει τέσσερις εκτοξευτές, δύο οχήματα Διοίκησης-Ελέγχου, ενώ η συνολική συστοιχία μπορεί να τεθεί σε επιχειρησιακή λειτουργεία μέσα σε 10 λεπτά. Οι εκτοξευτές λαμβάνουν δεδομένα στοχοποίησης από ευρεία γκάμα πλατφορμών, συμπεριλαμβανομένων UAV Forpost II, αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας Il-38, ενώ φημολογείται πως θα διασυνδέονται (όπως και το Bastion) με το νέο Ρωσικό UAV Orion, παρεμφερές του MQ-1 Predator.  

Πυροβολαρχία Bal εξοπλισμένη με Kh-35U και ραντάρ ηλεκτρονικού πολέμου

Club-M

Το Club-M είναι ένα εν διαμορφώσει ρωσικό κινητό σύστημα παράκτιας άμυνας ικανό να λειτουργήσει σε πληθώρα πεδίων, δεδομένων των λειτουργειών του. Σύμφωνα με το Ρωσικό Πρακτορείο TASS δεν εξειδικεύεται μόνο σε αντιπλοϊκές βολές, αλλά θα χρησιμοποιηθεί και για προσβολή στόχων στην στεριά. Κάθε εκτοξευτής μπορεί να βάλει μέσω τεσσάρων ή έξι πυραύλων Kalibr (τύποι Kalibr: 3M-54E1, 3M-54KE, 3M-54KE1, 3M-14KE και 3M-14KE1) με εμβέλεια από 200 έως 300 χιλιόμετρα. Οι πύραυλοι Kalibr χρησιμοποιούνται κυρίως από Ρωσικά πλοία και υποβρύχια του Πολεμικού Ναυτικού, στο αρχικό στάδιο της πορείας τους μπορούν να λειτουργήσουν είτε μέσω δορυφορικής πλοήγησης είτε μέσω λειτουργίας INS ενώ στην τελευταία φάση κατευθύνονται μέσω ενεργού ραντάρ κεφαλής.

Η πιο εξελιγμένη μορφή του Kalibr έχει φορτωμένη στην κεφαλή του μία τρισδιάστατη βιβλιοθήκη απειλών και προγραμματίζεται να χτυπάει με ακρίβεια στόχους που έχουν φορτωθεί με την μορφή φωτογραφίας στην βιβλιοθήκη απειλών του. Μία πυροβολαρχία Club-Μ περιλαμβάνει τουλάχιστον τέσσερις εκτοξευτές, ένα κέντρο Διοίκησης-Ελέγχου και ένα ενεργό ή παθητικό ραντάρ. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως οι Kalibr μπορούν να πάρουν δεδομένα στοχοποίησης από πληθώρα πλατφορμών οπότε οι πυροβολαρχίες Club-M αναμένεται να λειτουργήσουν συνεργατικά και με άλλες ναυτικές πλατφόρμες, κυρίως σε περιοχές όπου το Πολεμικό Ναυτικό της Ρωσίας έχει έντονη παρουσία (Αρκτικός, Μαύρη Θάλασσα). 

Βολή πυραύλου Kalibr κατά την διάρκεια άσκησης του Ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού στην Μεσόγειο

Ρωσικές ζώνες Α2/ΑD υπάρχουν σε διάφορα σημεία πέριξ της Ρωσικής επικράτειας, όπως σε ένα εκτεταμένο δίκτυο βάσεων στον Αρκτικό Ωκεανό, στην Συρία, στην βόρεια θάλασσα της ανατολικής Ρωσίας, στην Βαλτική ενώ η πιο πυκνή ζώνη βρίσκεται στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας. Κομβικά συστήματα που πλαισιώνουν τα προαναφερθέντα δίκτυα παράκτιας άμυνας είναι οι S-400 Triumph, oι S-300V, τακτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι Iskander, αεροσκάφη Su-30SM εξοπλισμένα με πυραύλους αέρος-αέρος μεγάλου βεληνεκούς, ενώ τεράστια σημασία από μέρους Ρωσίας δίνεται στην κατασκευή συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου.

Murmansk BN

Το κυριότερο εκ των συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου είναι το Murmansk BN το οποίο επιχειρεί στο λιμάνι της Ουκρανίας στην Μαύρη Θάλασσα και πλησίον των Βαλτικών Χωρών. Ο βασικός στόχος σχεδιασμού του είναι η διεξαγωγή πληροφοριοκεντρικού πολέμου έναντι των νατοϊκών δικτύων C4ISR με σκοπό την αποδιοργάνωση της δικτυοκεντρικής συνεργίας των αμερικανικών πλατφορμών μάχης. Το σύστημα αποτελείται από μία γεννήτρια, τέσσερις κεραίες 32 μέτρων, εφτά φορτηγά KamAz, ένα κέντρο Διοίκησης Ελέγχου ενώ παράλληλα είναι ικανό να διεξάγει παρεμβολές σε αποστάσεις έως και 5.000 χιλιομέτρων.

Στην επιχειρησιακή του διάσταση κατά τον πόλεμο της Κριμαίας 2014 λειτούργησε συνεργατικά με το Moskva-1 το οποίο συλλέγει και εντοπίζει πληροφορίες ηλεκτρονικών σημάτων (SIGINT), oι οποίες προωθούνται στα κέντρα Διοίκησης-Ελέγχου και μέσω λειτουργίας geolocation εντοπίζεται η θέση του στόχου η οποία εν συνεχεία καταστρέφεται από το πυροβολικό. Το 90% των Ουκρανικών Στρατευμάτων στον πόλεμο της Κριμαίας καταστράφηκε από πυρά πυροβολικού μέσω παρόμοιων διαδικασιών στοχοποίησης.

Ιnfographic του Ρωσικού Υπουργείου Άμυνας σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του Murmansk BN σε συνδυασμό με το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου Krashuka-4
Μία πυροβολαρχία Bal διαθέτει τέσσερις εκτοξευτές, δύο οχήματα Διοίκησης-Ελέγχου, ενώ η συνολική συστοιχία μπορεί να τεθεί σε επιχειρησιακή λειτουργεία μέσα σε 10 λεπτά.