Συνεκπαίδευση μεταξύ προσωπικού του Λιμενικού Σώματος και των Ειδικών Δυνάμεων του Στρατού Ξηράς πραγματοποιήθηκε κατά το προγενέστερο χρονικό διάστημα. Στο επίκεντρο βρέθηκαν τα σουηδικά ταχύπλοα σκάφη CB90 που υπηρετούν στο Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή και προσωπικό της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών που εδρεύει στον Βόλο. Η συνεκπαίδευση πραγματοποιήθηκε εντός του Παγασητικού κόλπου από πλωτό σκάφος του Λιμενικού Σώματος και των Ελλήνων Πεζοναυτών σε αντικείμενα και διαδικασίες φόρτωσης προσωπικού και υλικού καθώς και επιβίβασης – αποβίβασης των στελεχών της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών. Στην επιχειρησιακή συνεκπαίδευση συμμετείχε και Αρματαγωγό της κλάσης «ΙΑΣΩΝ» της Διοίκησης Αμφίβιων Δυνάμεων του Αρχηγείου Στόλου Πολεμικού Ναυτικού δεδομένου πως αξιολογείται από το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας και το Γενικό Επιτελείο Στρατού σε συνεργασία με το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού η δυνητική χρήση των CB90 ως σκάφων εφόδου στα πλαίσια διενέργειας αποβατικών επιχειρήσεων.
To ζήτημα της απόκτησης σκαφών εφόδου υψηλών επιχειρησιακών ικανοτήτων και αμιγώς στρατιωτικών προδιαγραφών έχει απασχολήσει τη στρατιωτική ηγεσία εδώ και αρκετά χρόνια. Από το 2022 είχαμε γράψει αποκλειστικά σε άρθρο με τίτλο: «Aποκλειστικό: Ο Στρατός Ξηράς σχεδιάζει την απόκτηση νέων ταχυπλόων με επίκεντρο το CB-90» στις 26 Ιουλίου 2022 πως τόσο το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (Διοίκηση Ειδικού Πολέμου) όσο και το Γενικό Επιτελείο Στρατού (Διεύθυνση Ειδικών Δυνάμεων) έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους στην απόκτηση σκαφών προκειμένου να καλυφθούν οι σχετικές επιχειρησιακές ανάγκες ταχείας μεταφοράς προσωπικού σε βράχους, βραχονησίδες και μικρονήσια του Ανατολικού Αιγαίου επ’ ωφέλειά μονάδων Αμφίβιων Καταδρομέων αλλά και των Πεζοναυτών. Σε πρώτη φάση σχεδιάζεται από το ΓΕΣ και το ΓΕΕΘΑ η απόκτηση ενός αριθμού σκαφών όπως τα CB-90 ώστε επιτέλους οι Αμφίβιοι Καταδρομείς και οι Πεζοναύτες να διαθέτουν σκάφη στρατιωτικών προδιαγραφών και όχι πολιτικές σχεδιάσεις πνευστών σκαφών (φουσκωτά) αμφίβολης επιχειρησιακής αξίας λόγω εγγενών μειονεκτημάτων (έλλειψη θωράκισης, περιορισμένη ακτίνα δράσης, αδυναμία ύπαρξης κατάλληλου οπλισμού, μικρό εκτόπισμα). Υπενθυμίζεται ότι τα σουηδικής προέλευσης ταχύπλοα CB90 έχουν αξιολογηθεί εδώ και τρείς δεκαετίες από το Λιμενικό Σώμα ενώ έχουν αποκτηθεί τρία σκάφη τα οποία υπηρέτησαν τόσο στο Ιόνιο όσο και στο Ανατολικό Αιγαίο.
Κατά τη παρούσα φάση οι επιτελείς καταρτίζουν τις επιχειρησιακές προδιαγραφές και τα τεχνικά στοιχεία που θα πρέπει να έχουν τα υποψήφια σκάφη. Κύρια στοιχεία είναι τα σκάφη να είναι μήκους τουλάχιστον 15 μέτρων, με δυνατότητα μεταφοράς κατ’ ελάχιστο 18-20 στρατιωτών μετά φόρτου μάχης τρίτης γραμμής σε ειδικό χώρο με προδιαγραφές θωράκισης έναντι όπλων μικρού διαμετρήματος, ικανότητας να φέρουν τηλεχειριζόμενο ή τηλεχειριζόμενους σταθμούς οπλισμού ή ακόμη και εγκατάστασης βλημάτων μικρού βεληνεκούς για τη προσβολή στόχων καθώς και πλήρους εξοπλισμού σύγχρονων αισθητήρων και μέσων διοίκησης και ελέγχου.
Οι πρώτες αναφορές μιλούν για κόστος ανά σκάφος περί τα 3 με 4 εκατομμύρια ευρώ, ποσό ανάλογο ενός σύγχρονου σκάφους στρατιωτικών προδιαγραφών όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω. Σε επιτελικό επίπεδο στόχος του ΓΕΕΘΑ είναι η ταχεία μεταφορά δυνάμεων, η ενίσχυση και προενίσχυση νήσων και μικρονήσων, η υποστήριξη κύριων και ενδιάμεσων νήσων στη Περιοχή Ευθύνης της ΑΣΔΕΝ, η ανακατάληψη μικρονήσων και βραχονησίδων καθώς και οι καταδρομικές ενέργειες στα μικρασιατικά παράλια. Τα σκάφη σχεδιάζεται να υπηρετούν στις Μοίρες Αμφίβιων Καταδρομών (ή Ειδικά Τμήμα Εθνοφυλακής) και παράλληλα να εξυπηρετούν και τις Δυνάμεις Αμέσου Επεμβάσεως που αποτελούνται από τμήματα των Ταγμάτων Πεζικού. Σημειώνεται ότι οι Ειδικές Δυνάμεις και συγκεκριμένα οι Μοίρες Αμφίβιων Καταδρομών στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου θα αποκτήσουν τα επόμενα χρόνια τα σκάφη Viking Norsafe S-1200 Armored Munin. Η σύμβαση για τα 41 σκάφη ανέρχεται στα 16 εκατομμύρια ευρώ. Όπως τονίζουν επιτελείς του ΓΕΣ και του ΓΕΕΘΑ στον γράφοντα το προαναφερθέν πρόγραμμα αφορά την αντικατάσταση του υφιστάμενου στόλου σκαφών Magna 690 RIB που υπηρετούν στα ΕΤΕΘ. Συνεπώς η ανάγκη για σκάφη εφόδου με ικανότητας παροχής πυρών υποστήριξης και θωράκισης όπως το CB-90 ή άλλες σχεδιάσεις (Μ12) παραμένει δεδομένη. Αξίζει να σημειωθεί πως οι γερανοί των αρματαγωγών του ΠΝ μεταφέρουν ήδη τις αποβατικές ακάτους (ΑΒΑΚ) που ζυγίζουν 10 τόνους έκαστη οπότε ίσως να μπορεί να εξεταστεί η μικρή αύξηση του φορτίου τους στους 13 – 14 τόνους ώστε να μπορούν να μεταφέρουν τα M12 Jurmo ή των CB90 ώστε τα σκάφη αυτά να μπορούν να λειτουργούν και από μητρικό πλοίο.
Το CB-90 New Generation στο στόχαστρο του ΓΕΕΘΑ και του ΓΕΣ
Η σουηδική SAAB παρουσίασε στα πλαίσια της έκθεσης αμυντικών συστημα΄των DSEI 2021 στο Λονδίνο το νέο CB-90 New Generation. Στο CB-90 New Generation έχουν λάβει χώρα μια σειρά από βελτιώσεις όπως το νέο τακτικό σύστημα μάχης ικανό να διασυνδέεται και χαρακτηρίζεται από διαλειτουργικότητα με άλλα οπλικά συστήματα όπως πλοία και εναέρια μέσα, νέους αισθητήρες όπως το ηλεκτροπτικό σύστημα επί των σκαφών καθώς και το ραντάρ Saab Giraffe 1X μια εξαιρετική προσθήκη ικανή να παρέχει στο σκάφος τη κατάλληλη έγκαιρη προειδοποίηση από πλειάδα απειλών (UAV, αεροσκάφη, ελικόπτερα). Σε γενικές γραμμές η βασική αποστολή παραμένει η ίδια για το σκάφος που σχεδιάστηκε για τις ανάγκες των ειδικών δυνάμεων της Σουηδίας στο αρχιπελαγικό περιβάλλον της σκανδιναβικής χώρας: ταχεία μεταφορά και ανάπτυξη αμφίβιων δυνάμεων σε δυσπρόσιτα σημεία και βραχώδεις ακτές. Το CB90 Next Generation (CB90 NG) έχει μήκος 16,3 μέτρα, αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα 45 κόμβων ενώ με έχει ακτίνα δράσης 300 ναυτικά μίλια με συνεχή ταχύτητα 38 κόμβων σε κατάσταση θάλασσας 1. Το σκάφος της Saab μεταφέρει 21 πλήρως εξοπλισμένους στρατιώτες.
Το CB90 Next Generation (CB90 NG) δέχεται πλειάδα και πληθώρα οπλικών συστημάτων ικανά να παρέχουν κατασταλτικό πυρ και πυρά υποστήριξης στις αμφίβιες δυνάμεις που αποβιβάζονται. Ενδεικτικά αναφέρεται η τηλεχειριζόμενη οικογένεια πύργων οπλισμού της Saab με την ονομασία Trackfire. To Trackfire διαμετρήματος 12,7 χιλιοστών δοκιμασμένο από τις σουηδικές αμφίβιες δυνάμεις διακρίνεται για την ακρίβεια πυρών σε μεγάλες αποστάσεις. Επίσης, στο σκάφος μπορούν να τοποθετηθούν και «μικρά» κατευθυνόμενα βλήματα όπως τα Helfire, τα γαλλικά MMP ή τα αντιαεροπορικά βλήματα βραχέως βεληνεκούς τύπου RBS-70. Σημειώνεται, ότι τα ελληνικά CB-90 του Λιμενικού Σώματος διαθέτουν και δύο μικρού διαμετρήματος πολυβόλα 7,62 χιλιοστών στη πλώρη μέσα σε κρύπτες και με τηλεχειριζόμενη λειτουργία μέσα από την καμπίνα διακυβέρνησης. Προσφάτως είχαμε γράψει πως το Σουηδικό Ναυτικό ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία με τη Saab δοκιμάζει την χρήση της νέας ελαφριάς τορπίλης Torpedo-47 (Tp-47), των 400 χιλιοστών, από ταχύπλοο σκάφος CB-90. Εκτός από το CB-90 δοκιμές εκτόξευσης της τορπίλης θα γίνουν και από μη-επανδρωμένο σκάφος. Πρόκειται για τορπίλη ηλεκτρικής πρόωσης, ενσύρματης καθοδήγησης με προηγμένο σύστημα ανίχνευσης και πλοήγησης. Ζυγίζει 340 κιλά, εκ των οποίων 50 κιλά ζυγίζει η πολεμική κεφαλή, και έχει μήκος 2,85 μέτρα. Το μέγιστο βεληνεκές της είναι 50 χιλιόμετρα, ενώ μπορεί να επιχειρεί σε βάθος 300+ μέτρα. Μπορεί να επιτύχει μέγιστη ταχύτητα 40+ κόμβους (74+ χιλιόμετρα την ώρα). Επίσης μπορεί να εφοδιαστεί και με το τρισδιάστατο ραντάρ Giraffe 1X.
Παράλληλα, η Σουηδία ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε πρόγραμμα προμήθειας νέων πυραύλων παράκτιας άμυνας, με τους οποίους θα εξοπλίσει τα ταχύπλοα σκάφη CB-90. Οι νέοι πύραυλοι θα αποκαλούνται RBS-18. Οι πύραυλοι θα είναι μικρού βεληνεκούς δεδομένου ότι τα CB-90 έχουν μήκος 16 μέτρα, πλάτος τέσσερα μέτρα και επί του καταστρώματος το βάρος δεν μπορεί να ξεπερνά τα 1.400 κιλά. Το πρόγραμμα προμήθειας των νέων πυραύλων εντάσσεται στο πρόγραμμα «Amfbat 2030», το οποίο έχει στόχο να αυξήσει την ισχύ των Σουηδών Πεζοναυτών με χρονικό ορίζονται το 2030. Ένα από τα στοιχεία του προγράμματος «Amfbat 2030» είναι να δώσει στους πεζοναύτες την ικανότητα να μάχονται και να προσβάλλουν στόχους αποτελεσματικά από τα σκάφη τους, χωρίς να υπάρχει ανάγκη αποβίβασης. Στο πλαίσιο του προγράμματος ήδη η Σουηδία έχει ανακοινώσει ότι θα αποκτήσει CB-90 με όλμους των 120 χιλιοστών, ενώ σκάφη του τύπου θα εξοπλιστούν και με αντιαεροπορικά πυροβόλα. Προκειμένου να υπάρχει μια τάξη μεγέθους κόστους, το καλοκαίρι του 2024 η σουηδική Saab ανακοίνωσε ότι υπέγραψε σύμβαση με τη Σουηδία, ύψους € 35.274.651,16, για την προμήθεια 10 ταχύπλοων σκαφών CB-90 νέας γενιάς (έκδοση HSM). Τα 10 νέα CB-90 HSM θα προστεθούν στα 18 σκάφη του ίδιου τύπου που η Σουηδία απέκτησε το 2019. To CB-90 HSM είναι το τελευταίο μέλος της οικογένειας των ταχύπλοων σκαφών CB-90. Στην νέα έκδοση το CB-90 έχει καλύτερες επιδόσεις, μεγαλύτερη ισχύ πυρός και μεγαλύτερες ικανότητες επιτήρησης.
