H πολεμική αναμέτρηση στην Ουκρανία προσφέρει χρήσιμα συμπεράσματα και διδάγματα για τη χώρα μας και τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Θα επισημαίνουμε λοιπόν με κάθε μας ανάλυση και άρθρο, αυτά τα συμπεράσματα που οφείλουμε να κατανοήσουμε και να αξιολογήσουμε ενδελεχώς. Πρωταρχικός ρόλος της ιστοσελίδας είναι η αμυντική ανάλυση και η παράθεση όλων των τεχνολογικών εξελίξεων σε στρατιωτικό επίπεδο.

Στρατιωτικές πηγές των ΗΠΑ αναφέρουν την εκτόξευση περισσότερων από 100 βαλλιστικών πυραύλων 9Μ723 του συστήματος Iskander M και πυραύλων 9Μ728 του συστήματος Iskander -K. Και οι δύο αυτοί πύραυλοι εδάφους – εδάφους, έχουν ακτίνα 500 περίπου χιλιομέτρων, ενώ το βάρος της πολεμικής τους κεφαλής (Μ), φτάνει τα 1500 κιλά. Μιλάμε δηλαδή για τριπλάσια καταστροφική ισχύ σε σχέση με τους Kalibr.

Αναφορές υπήρξαν επίσης και για τη χρήση βαλλιστικών πυραύλων μικρής ακτίνας (150 χιλιόμετρα περίπου) Tochka (SS – 21 Scarab κατά ΝΑΤΟ) με κεφαλές των 500 κιλών και από τις δύο πλευρές, αφού το συγκεκριμένο όπλο είναι διαθέσιμο και στο οπλοστάσιο των Ουκρανών. Ωστόσο αυτές οι αναφορές θα πρέπει μάλλον να αντιμετωπιστούν με ιδιαίτερη επιφύλαξη, λόγω του σχετικά μεγάλου CEP (μεγαλύτερο των 10 μέτρων), των πυραύλων αυτών. Για την εξαγωγική έκδοση Iskander – E (SS – 26 Stone), ακτίνας 280 περίπου χιλιομέτρων για παράδειγμα, το CEP αναφέρεται στα 30 μέτρα.

Προσβολή εγκαταστάσεων αεροδρομίου. Το μέγεθος της έκρηξης θα μπορούσε να φανερώνει την πρόσκρουση βαλλιστικού πυραύλου. Παρά το γεγονός αυτό, ακόμη και η μικρότερης ισχύος συμβατική κεφαλή ενός πυραύλου cruise, μπορεί να προκαλέσει έκρηξη τέτοιων διαστάσεων, αν χτυπηθεί αποθήκη πυρομαχικών επί παραδείγματι.

Κατά συνέπεια οι αναφορές που έκαναν λόγο για την εκτόξευση 160 τουλάχιστον βαλλιστικών πυραύλων και πυραύλων τύπου cruise στα δύο πρώτα εικοσιτετράωρα της ρωσικής επίθεσης, δεν θα πρέπει να θεωρούνται ακριβείς ώς προς την αναλογία τουλάχιστον, των δύο αυτών διαφορετικών κατηγοριών όπλων που χρησιμοποιήθηκαν για τους από αέρος βομβαρδισμούς. Γιατί όλες οι ενδείξεις και οι πληροφορίες που υπάρχουν, συντείνουν στο ότι ο αριθμός των πυραύλων τύπου cruise που έπληξαν στόχους εντός της Ουκρανίας, ήταν συντριπτικά μεγαλύτερος σε σχέση με τον αντίστοιχο των βαλλιστικών.

Σύμφωνα με πληροφορίες του υπουργείου άμυνας της Ουκρανίας κατά τις πρώτες πρωινές ώρες της ρωσικής επίθεσης, προσέβαλαν στόχους 30 περίπου πύραυλοι cruise τύπου 3M-14 Kalibr, που εκτοξεύθηκαν από μονάδες του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Ο 3Μ-14 είναι η υπερηχητική έκδοση του Kalibr, ενώ ο υποηχητικός 3Μ-54 που αναφέρεται ότι αναπτύσσει υπερηχητικές ταχύτητες κατά την τελική φάση προσέγγισης προς το στόχο, είναι μεγαλύτερης ακτίνας (1500 χιλιόμετρα τουλάχιστον).

Εκτ΄όξευση πυραύλων cruise τύπου Kalibr από μονάδες επιφανείας του Ρωσικού Ναυτικού.

Από τα τηλεοπτικά στιγμιότυπα που έκαναν το γύρο του κόσμου, φαίνεται ότι οι πύραυλοι cruise που συνέλαβε ο τηλεοπτικός φακός, πετούσαν προς τους στόχους τους με υποηχητικές ταχύτητες. Γεγονός που ενισχύει την ένδειξη ότι οι εκτοξεύσεις έγιναν από την Θάλασσα του Αζόφ και ότι αξιοποιήθηκε κυρίως η υποηχητική έκδοση του πυραύλου Kalibr (3M-54). Σε ότι αφορά στην αξιοποίηση στρατηγικών βομβαρδιστικών Tu-95, Tu-142, Tu-160 και Tu-22 για την εκτόξευση πυραύλων cruise εναντίον στόχων στην Ουκρανία, επίσης δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένες πληροφορίες.

Οι πύραυλοι cruise που είναι πιστοποιημένοι στα στρατηγικά αυτά βομβαρδιστικά αεροπλάνα μεγάλης ακτίνας, είναι ο παλιός Kh-555 που αποτελεί έκδοση μεγαλύτερης ακτίνας (3.500 χιλιομέτρων) και με συμβατική πολεμική κεφαλή, του πυρηνικής γόμωσης Kh-55 (AS – 15 Kent κατά ΝΑΤΟ) και ο πιο σύγχρονος χαρακτηριστικών VLO (stealth) Kh-101 (κεντρική φωτογραφία). Και οι δύο αυτοί πύραυλοι είναι υποηχητικοί, ενώ ο Kh – 101 χρησιμοποιήθηκε για την προσβολή στόχων και στη Συρία το 2015.

Kh-31. O υπερηχητικός αντι – ραντάρ και αντιπλοϊκός πύραυλος που χρησιμοποίησαν και οι ΗΠΑ ώς ιπτάμενο στόχο!

Οι επιθέσεις με πυραύλους cruise συνεχίστηκαν καθόλη τη διάρκεια των επιχειρήσεων μέχρι στιγμής, με ποιο πρόσφατη την προσβολή εγκαταστάσεων καυσίμου και φυσικού αερίου κοντά στο Κίεβο. Παράλληλα, τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αποδεικνύουν και την εκτενή χρήση υπερηχητικών πυραύλων αντι-ραντάρ τύπου Kh-31. To ειδικών χαρακτηριστικών αυτό όπλο που μετά από πολλές δεκαετίες εξακολουθεί να βρίσκεται σε υπηρεσία σε αναβαθμισμένη μορφή, επάνω σε πολλά ρωσικά τακτικά μαχητικά (Su – 27SM, Su – 30MKI (Ινδία), Su-25, Su-34, Su-35, MiG-29M, HAL Tejas (Ινδία), MiG-29K και Su-24M).

To εκπληκτικό είναι ότι η αρχική έκδοση παραγωγής του όπλου είχε χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν και από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ στο πλαίσιο δοκιμών του αντιαεροπορικού/αντιπυραυλικού συστήματος AEGIS, ώς υπερηχητικός στόχος! Η επιχειρησιακή ζωή του Kh-31 ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ώς υπερηχητικό (ταχύτητα 2,5 mach) αντι – ραντάρ όπλο που παράλληλα εισήλθε σε παραγωγή και ώς αντιπλοϊκός πύραυλος. Οι αρχικές του εκδόσεις Kh-31A (αντιπλοϊκός) και Kh-31P (αντι – ραντάρ), διέφεραν αποκλειστικά και μόνο ώς πρός τον αισθητήρα στο ρύγχος τους.

Τρία διαφορετικά προφίλ πτήσης του αντιπλοϊκού Kh-31A, όπως καταγράφηκαν από τις δοκιμές του στις ΗΠΑ, πριν από 25 χρόνια. Επάνω, με πτήση σε μεγάλο ύψος και κατακόρυφη προσβολή του στόχου, η ακτίνα φτάνει τα 49 ναυτικά μίλια (90,7 χιλιόμετρα). Κάτω, με προφιλ πτήσης σε μικρότερα ύψη και τεχνική sea skimming, η ακτίνα περιορίζεται σημαντικά. Με υπερηχητική ταχύτητα όμως και για τα τρία προφίλ…

Και οι δύο έχουν την κωδική νατοϊκή ονομασία AS-17 Krypton, με τον αντιπλοϊκό να διαθέτει ενεργό αισθητήρα ραντάρ και τον αντι – ραντάρ να χρησιμοποιεί παθητικό αισθητήρα. Η καθοδήγηση κατά τη διαδρομή προς το στόχο γίνεται μέσω INS. Αρχικά η ακτίνα του πυραύλου έφτανε στα 70 μόλις χιλιόμετρα. Η ακτίνα των σημερινών αναβαθμισμένων εκδόσεων που βρίσκονται σε υπηρεσία, αναφέρεται ότι ξεπερνά τα 150 χιλιόμετρα.

Το προωστικό σύστημα του πυραύλου είναι αυλωθητής (ramjet), ο οποίος ενεργοποιείται λίγα δευτερόλεπτα μετά την εκτόξευσή του όπλου. Την επιτάχυνσή του σε ταχύτητες επαρκείς για τη λειτουργία του αυλωθητή (ramjet), εξασφαλίζει αμέσως μετά το αεροσκάφος – φορέα, ένας πυραυλοκινητήρας. Που απορρίπτεται αμέσως μετά την παύση της λειτουργίας του.

Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για όπλο του οποίου η σχεδίαση ανάγεται στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ‘70, με την ανάπτυξή του να ολοκληρώνεται εντός της δεκαετίας του ‘80 με μάλλον αργούς ρυθμούς, το DR αποδίδει έμφαση σε αυτό από τη στιγμή που τα ίδια αυτά σχεδιαστικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά, υιοθετούνται σήμερα σε πολλά δυτικά πυραυλικά συστήματα. Δεν είναι μόνο ο αέρος – αέρος METEOR που χρησιμοποιεί αυλωθητή για την πρόωσή του και επιτυγχάνει ταχύτητες πλεύσης 4,5 mach…

Από τις δοκιμές του συστήματος AEGIS…

O FC/ASW (https://defencereview.gr/nea-eyropaika-stratigika-opla-gallia/) που πρόκειται να ενταχθεί σε υπηρεσία στα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας προς αντικατάσταση των SCALP-EG, Exocet και Harpoon που χρησιμοποιεί το Βρετανικό Ναυτικό (RN), είναι ένα μόνο δείγμα της νέας αυτής τεχνολογικής φιλοσοφίας. Ο AARGM-ER και άλλοι πύραυλοι αέρος – αέρος και αέρος – εδάφους που θα ακολουθήσουν, θα είναι πολυηχητικοί και μεγάλης ακτίνας.

Kh-31A φορτωμένος σε F-16, κατά τις δοκιμές του στις ΗΠΑ ώς MA-31 (αριστερά). Δεξιά νεότερη έκδοση του αντιραντάρ Kh-31P σε διαδικασία φόρτωσης σε μαχητικό της οικογένειας Su-27.

Θα ακολουθήσει σειρά αφιερωμάτων βασισμένη στα διδάγματα από τις πολεμικές επιχειρήσεις που λαμβάνουν χώρα στην Ουκρανία σχετικών με τον επανεξοπλισμό των Ενόπλων Δυνάμεων με βάση τα διδάγματα και τα συμπεράσματα.