Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις για τα προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού δεδομένης της απόφασης της αμερικανικής κυβέρνησης να ακυρώσει το πρόγραμμα ναυπήγησης των αμερικανικών φρεγατών νέας γενιάς Constellation. Σημειώνεται πως ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας και η στρατιωτική ηγεσία είχαν αναγάγει το ζήτημα των αμερικανικών φρεγατών νέας γενιάς Constellation σε «σημαία» για την ενίσχυση του ελληνικού στόλου. Μολονότι, υπήρχαν δεκάδες αναφορές στις ΗΠΑ που αναφέρονταν τεκμηριωμένα σε υπερβάσεις κόστους και χρονοδιαγράμματος, η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία διαφήμιζε τις αμερικανικές φρεγάτες Constellation ως μια ρεαλιστική επιλογή για το Πολεμικό Ναυτικό. Μάλιστα, για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα των φρεγατών Constellation έχουν καταβληθεί και 2.7 εκατομμύρια ευρώ προκειμένου το Πολεμικό Ναυτικό να συμμετέχει στη φάση της σχεδίασης. Η συμμετοχή του Πολεμικού Ναυτικού είχε εγκριθεί αρχικά από το Ανώτατο Ναυτικό Συμβούλιο και ακολούθως από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων καθώς και από την αρμόδια επιτροπή εξοπλιστικών της Βουλής.
Και το ερώτημα που προκύπτει είναι φυσικά τι γίνεται τώρα με αυτά τα χρήματα; Υπενθυμίζεται πως στις 29 Ιανουαρίου 2024 ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας ανέφερε πως το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) θα συμμετέχει στο αμερικανικό πρόγραμμα ναυπήγησης νέων φρεγατών και ακολούθως θα προχωρήσει στη ναυπήγηση έως 7 νέων αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation. Σύμφωνα με τον ΥΕΘΑ, η ναυπήγηση των φρεγατών της κλάσης Constellation σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί σε ελληνικά ναυπηγεία.
Από τις δηλώσεις του ΥΕΘΑ είχαν «χυθεί τόνοι μελανιού» προκειμένου να επιχειρηματολογήσουμε μέσα από τα κείμενα και τις αναλύσεις γιατί η ναυπήγηση των αμερικανικών φρεγατών της κλάσης Constellation δεν αποτελούσε μια ρεαλιστική επιλογή για την ενίσχυση του Πολεμικού Ναυτικού. Σημειώνεται ότι το κόστος της αρχικής συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα ώστε να προχωρήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες με την αποστολή της Letter Of Acceptance (LoA) τον Απρίλιο του 2025 και στη συνέχεια την αναλυτική ενημέρωση όπως ήδη έχει ανακοινώσει το Yπουργείο Εθνικής Άμυνας ήταν 2,7 εκ ευρώ.
Στις 13 Απριλίου 2024, ο γράφων, Διευθυντής Σύνταξης του DefenceReview.gr σημειώνει τα παρακάτω προς τη πολιτική και στρατιωτική ηγεσία σε άρθρο με τίτλο: «Constellation για το Πολεμικό Ναυτικό: Τέσσερα ερωτήματα και επισημάνσεις που πρέπει να απαντήσει η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ».
Με νέες του δηλώσεις ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκος Δένδιας, αναφέρθηκε για πολλοστή φορά στο αφήγημα των Constellation για το Πολεμικό Ναυτικό. Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, συμμετείχε τη Τετάρτη 10 Απριλίου 2024, στο 9ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών (“DELPHI ECONOMIC FORUM ΙΧ”). Μεταξύ των όσων συζήτησε ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας με τον Καθηγητή Διεθνών Σχέσεων και Διευθυντή του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων, Κωνσταντίνο Φίλη ήταν και τα ναυπηγικά προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού. Ειδικότερα, ο ΥΕΘΑ σημείωσε τα εξής: «Παράδειγμα, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό χρειάζεται μια καινούργια φρεγάτα. Είναι πολύ λογικό να μπούμε στο πρόγραμμα Constellation του αμερικανικού ναυτικού που μας προσφέρεται ως επιλογή εξαιτίας της αναβάθμισης των σχέσεων μας, να το συνσχεδιάσουμε μαζί με το αμερικανικό ναυτικό. Να παράξουμε στην Ελλάδα τις φρεγάτες που χρειαζόμαστε, υπολογίζουμε περίπου 7. Αλλά κυρίως, όχι μόνο να υποστηρίξουμε μετά αυτές τις φρεγάτες, αλλά να υποστηρίξουμε και όλες τις άλλες φρεγάτες όλων των άλλων κρατών και των Ηνωμένων Πολιτειών που δρουν στην περιοχή και χρειάζονται επισκευές. Αυτό μόνο μπορεί να συντηρήσει για 40 χρόνια ελληνικά ναυπηγεία».
Ο ΥΕΘΑ για μια ακόμη φορά επισήμανε τη νέα σχεδίαση των αμερικανικών φρεγατών Constellation ως τη βέλτιστη επιλογή για το Πολεμικό Ναυτικό. Στο σημείο αυτό θα σχολιάσουμε και θα τεκμηριώσουμε τα γραφόμενα μας σημειώνοντας τα εξής.
Επισήμανση πρώτη. Για το πρόγραμμα των αμερικανικών φρεγατών Constellation ως δυνητική επιλογή για το Πολεμικό Ναυτικό δεν υπάρχει (προς το παρόν) η παραμικρή αναφορά για τη διαμόρφωση των ελληνικών πλοίων. Για να το πούμε όσο πιο απλά και κατανοητά γίνεται δεν γνωρίζουμε την ακριβή τους διαμόρφωση. Γνωρίζουμε τη διαμόρφωση των αμερικανικών πλοίων αλλά δεν υπάρχουν ακριβή δεδομένα για την τεχνική διαμόρφωση των ελληνικών Constellation.
Δύο σημαντικά κεφάλαια της «ατζέντας 2030», την απόκτηση 20 αεροσκαφών F35 και τη διερεύνηση συμμετοχής στο πρόγραμμα ναυπήγησης των φρεγατών Constellation, εισηγήθηκε στη σημερινή κοινοβουλευτική επιτροπή Εξοπλιστικών, ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας, Ν. Δένδιας.
Την απόκτηση 20 αεροσκαφών F35, των πιο εξελιγμένων αεροσκαφών που πετάνε αυτή τη στιγμή: Είναι ένα σημαντικό όπλο, που θα δώσει μεγάλη δυνατότητα στην Πολεμική Αεροπορία. Θα διασφαλίσει τη δυνατότητα αποτροπής οποιαδήποτε απειλής κατά της χώρας από οπουδήποτε και αν προέρχεται, σημείωσε ο κ. Δένδιας.
Από την άλλη, την έναρξη διερεύνησης συμμετοχής στο πρόγραμμα ναυπήγησης στην Ελλάδα της φρεγάτας Constellation, της νέας γενιάς φρεγάτας του αμερικανικού ναυτικού: Μιας φρεγάτας, που εφόσον αποφασίσουμε την ναυπήγηση της μετά από αυτό το αρχικό στάδιο, θα αποτελέσει σημαντικό όπλο για το Πολεμικό Ναυτικό, παρατήρησε ο κ. Δένδιας, προσθέτοντας ότι θα είναι το δεύτερο μεγάλο όπλο μετά τις φρεγάτες Belhara που θα μπορέσει να στηρίξει την πορεία του ΠΝ στον 21ο αιώνα.
«Θέλω να δηλώσω μεγάλη ικανοποίηση για το επίπεδο της συζήτησης, αλλά και τη συναίνεση που σε βασικά θέματα διαμορφώθηκε» είπε ο κ. Δένδιας στους δημοσιογράφους.
Επισήμανση δεύτερη. Λαμβάνοντας υπόψιν πως δεν γνωρίζουμε τη ακριβή τεχνική διαμόρφωση των ελληνικών Constellation δεν γνωρίζουμε και το τελικό κόστος. Μάλιστα διαφημίζεται πως οι Constellation μπορούν να ναυπηγηθούν στην Ελλάδα αλλά άγνωστο που και φυσικά με τι κόστος. Να σημειωθεί ότι στο πρόγραμμα ναυπήγησης των κορβετών, υπήρχε μια αύξηση της τάξης του 20% για τη ναυπήγηση των πλοίων στη χώρα μας.
Επισήμανση τρίτη. Ουδεμία πληροφορία υπάρχει ως προς το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του προγράμματος, τη στιγμή που στις ΗΠΑ σημειώνονται καθυστερήσεις στο πρόγραμμα των αμερικανικών Constellation. Πότε δηλαδή θα ξεκινήσει το πρόγραμμα, με τι κόστος, σε τι ορίζοντα υλοποίησης των εργασιών και πότε θα παραδοθούν στο Πολεμικό Ναυτικό τα πλοία. Ως εκ τούτων, όλα είναι στον «αέρα» δίχως σαφή δεδομένα κόστους, διαμόρφωσης των πλοίων και χρονοδιαγράμματος παράδοσης των νέων φρεγατών.
Επισήμανση τέταρτη. Με γνώμονα την υφιστάμενη τεχνική διαμόρφωση των αμερικανικών Constellation ποια είναι τα ηλεκτρονικά και οπλικά συστήματα τα οποία αποδεσμεύονται για το Πολεμικό Ναυτικό; Ουδείς μπορεί να απαντήσει με απόλυτη ασφάλεια. Διατηρούμε πολλές επιφυλάξεις.
Συνεπώς, αυτά τα οποία αναφέρονται για τις Constellation δεν αποτελούν έναν ολοκληρωμένο στρατηγικό σχεδιασμό για το Πολεμικό Ναυτικό με σαφή και ακριβή δεδομένα αλλά ένα επικοινωνιακό – κομματικό αφήγημα. Ένας σοβαρός σχεδιασμός θα έπρεπε να λάβει υπόψιν του τις άμεσες και βραχυπρόθεσμες ανάγκες του Ελληνικού Στόλου και να προκρίνει λύσεις κοστολογημένες και με πλήρη ακρίβεια όλων των επιμέρους παραμέτρων (διαμόρφωση των πλοίων, κόστη, χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος).
