Το άρθρο καταγράφει τις πέντε κύριες εξοπλιστικές προτεραιότητες που θα πρέπει να έχει η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ). Αποτελούν προτεραιότητες σε άμεσο χρόνο δηλαδή σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα και όχι μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα όπως είναι το Νέο Μαχητικό Αεροσκάφος.
Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η No.1 προτεραιότητα της ΠΑ είναι η διαθεσιμότητα των μέσων, γι’ αυτό και προωθούνται σχετικές συμβάσεις εν συνεχεία υποστήριξης (Follow-On-Support : FOS). Είναι μια προτεραιότητα την οποία θεωρούμε αυτονόητη και λογική (δυστυχώς δεν είναι…) γι’ αυτό και δεν την περιλαμβάνουμε στη σχετική λίστα. Επίσης, ακριβώς το ίδιο ισχύει για τις συμβάσεις επαναπιστοποιήσεων πυρομαχικών και όπλων.
Οι πέντε εξοπλιστικές προτεραιότητες αφορούν στην αντικατάσταση παλαιότερων συστημάτων ή την αναβάθμιση τους με νέες ικανότητες. Επίσης αφορούν στην προμήθεια νέων συστημάτων με στόχο της διερεύνηση και επαύξηση των ικανοτήτων της ΠΑ. Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι οι προτεραιότητες αυτές σχεδιάζονται με ορίζοντα βραχυπρόθεσμης υλοποίησης, ενώ αφορούν σε λύσεις που λαμβάνουν υπόψη και την οικονομική συγκυρία.
Μακροπρόθεσμα, η ΠΑ έχει ανάγκη από εξοπλιστικά προγράμματα μεγαλύτερης οικονομικής επιβάρυνσης, όπως είναι η προμήθεια νέου μαχητικού αεροσκάφους και νέου αεροσκάφους προχωρημένης και επιχειρησιακής εκπαίδευσης. Επανερχόμενοι στο αντικείμενο του άρθρου, οι πέντε κορυφαίες εξοπλιστικές προτεραιότητες της ΠΑ είναι: (α) Ο εκσυγχρονισμός του Συστήματος Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ) – Η αναβάθμιση των αεροσκαφών έγκαιρης προειδοποίησης EriEye (β) Η αναβάθμιση των αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot (γ) Η προμήθεια νέων όπλων και (δ) Η προμήθεια νέων ατρακτιδίων στόχευσης και ηλεκτρονικού πολέμου καθώς και (ε) τα UAV.
Είναι ξεκάθαρο ότι η ΠΑ έχει ιεραρχήσει, σε πέντε προτεραιότητες, την έγκαιρη προειδοποίησης, δηλαδή την ανάγκη να γνωρίζει ακριβώς την τακτική και γενικότερη εικόνα στους ελληνικούς ουρανούς, την αντιαεροπορική άμυνα μεγάλου βεληνεκούς, δηλαδή να θέσει την Τουρκική Αεροπορία σε θέση άμυνας και την προμήθεια νέων όπλων και ατρακτιδίων, δηλαδή να διευρύνει τις δικές της επιχειρησιακές ικανότητες και να επιφέρει συντριπτικά πλήγματα, με ακρίβεια και από απόσταση, στην τουρκική στρατιωτική υποδομή.
ΣΑΕ – ΑΣΕΠΕ
Εδώ ξεκινάμε από την ανάγκη τόσο οι χερσαίοι σταθμοί ραντάρ όσο και τα αεροσκάφη σε συνδιασμό με τα πλοία του ΠΝ να έχουν Link 16 άρα δικτύωση και κοινή αντίληψη και σύνθεση της τακτικής κατάστασης. Μια από τις βασικότερες ανάγκες είναι η εγκατάσταση τερματικών Link 16 στα 2000-5 Mk2 και η προσθήκη Link 16 σε όλους τους σταθμούς ραντάρ της ΠΑ.
Ο προτεραιότητα εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης του ΣΑΕ είναι προφανής, λόγω του κρίσιμου ρόλου που διαδραματίζει στην άμυνα της χώρας, καθώς ως αποστολή έχει: Την έγκαιρη αποκάλυψη και παρακολούθηση κάθε ιπτάμενου αντικειμένου, τον προσδιορισμός στοιχείων των αποκαλυπτόμενων ιχνών, τη διευκρίνηση τους, την έγκαιρη προειδοποίηση της ΠΑ, για την αεροπορική δραστηριότητα, την κατεύθυνση των φίλιων αεροσκαφών, για αναγνώριση ή αναχαίτιση, τον τακτικό ελέγχου των αντιαεροπορικών συστημάτων κατευθυνόμενων βλημάτων, την παροχή ναυτιλιακής βοήθειας στα φίλια αεροσκάφη και τη συλλογή και προώθηση μετεωρολογικών πληροφοριών.
Η ανάγκη για νέα επίγεια ραντάρ για την ΠΑ προκύπτει τόσο σε επιχειρησιακό όσο και σε τεχνολογικό επίπεδο. Αυτή τη στιγμή η ΠΑ διατηρεί σε υπηρεσία 27 ραντάρ, εκ των οποίων 12 τριών διαστάσεων (3D) και 15 δύο διαστάσεων (2D). Τα 15 δισδιάστατα ραντάρ, 12 MPDR-90, μέγιστου βεληνεκούς 90 χιλιομέτρων, και τρία AN/TPS-43, μέγιστου βεληνεκούς 470 χιλιομέτρων, είναι όλα ξεπερασμένα τεχνολογικά και πρέπει να αντικατασταθούν. Από τα 12 τρισδιάστατα ραντάρ τα πέντε είναι παλαιά και χρειάζονται αντικατάστασης. Πρόκειται για τα δύο HR-3000 και τα τρία S-743D. Τα υπόλοιπα επτά, δηλαδή το ένα AN/TPS-70, τα πέντε AR-327 Commander και το ένα RAT-31DL παραμένουν ικανά. Συνεπώς, η ΠΑ έχει άμεση ανάγκη αντικατάστασης, λόγω παλαιότητας και ξεπερασμένης τεχνολογίας, τουλάχιστον 20 ραντάρ.
Εκτός της παλαιότητας η ανάγκη για νέα ραντάρ εδράζεται και από επιχειρησιακούς λόγους. Πρώτα απ’ όλα, είναι δεδομένο ότι σε περίπτωση πολέμου με την Τουρκία, όλα τα στατικά ραντάρ αεράμυνας, τόσο της Ελλάδας, όσο και της Τουρκίας, θα αποτελέσουν στόχους πρώτης προτεραιότητας. Και το ότι είναι στατικοί στόχοι, αυτό από μόνο τους μειώνει έως εκμηδενίζει το ποσοστό επιβίωσης τους. Συνεπώς, η όποια απόφαση προμήθειας νέων ραντάρ αεράμυνας θα πρέπει να αφορά σε κινητά συστήματα, ένα πολύτιμο χαρακτηριστικό και πλεονέκτημα στον πόλεμο. Ο δεύτερος επιχειρησιακός λόγος είναι η ανάπτυξη και διάθεση ραντάρ τεχνολογίας AESA, τα οποία επιτυγχάνουν καλύτερες επιδόσεις.
Η Τουρκία ήδη κινείται προς αυτή την κατεύθυνση. Το Νοέμβριο του 2018 η Aselsan ανακοίνωσε ότι ολοκληρώθηκε η ανάπτυξη του κινητού ραντάρ επιτήρησης αέρος TEIRS (Taşınabilir Erken İhbar Radar Sistemlerinin), το οποίο αναπτύσσεται κατόπιν απαίτησης της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας για την προμήθεια τεσσάρων συστημάτων. Το TEIRS, το οποίο ξεκίνησε την ανάπτυξη του το καλοκαίρι του 2016, είναι ραντάρ AESA. Το πρόγραμμα βρίσκεται σε φάση δοκιμών, ενώ η παράδοση του πρώτου ραντάρ στην Τουρκική Αεροπορία προσδιορίζεται για το 2021.
Λύσεις για την Ελλάδα υπάρχουν πολλές και αξιόλογες (σε παρένθεση το μέγιστο βεληνεκές τους). Ενδεικτικά αναφέρουμε τα Giraffe-4A (280 χιλιόμετρα) και Giraffe-8A (470 χιλιόμετρα) της σουηδικής Saab, τα Ground Master-200 (250 χιλιόμετρα) και Ground Master-400 (470 χιλιόμετρα) της γαλλικής Thales, τα Kronos Grand (300 χιλιόμετρα) και Kronos Land (250 χιλιόμετρα) της ιταλικής Leonardo και το ELM-2084 (470 χιλιόμετρα) της ισραηλινής ΙΑΙ (Israel Aerospace Industries).
Υπάρχουν όμως και άλλες λύσεις όπως το σύστημα παθητικής παρακολούθησης στόχων χαμηλού ηλεκτρομαγνητικού ίχνους VERA NG, τσέχικης προέλευσης, το οποίο μπορεί να παρακολουθεί έως 10.000 στόχους σε απόσταση έως και 400 χιλιόμετρα. Κάθε σύστημα αποτελείται από τέσσερις σταθμούς, τρεις παθητικούς αισθητήρες και μια κεντρική μονάδα ελέγχου και πληροφοριών.
Άλλη μια αξιόλογη λύση, την οποία θα μπορούσε να αξιολογήσει η ΠΑ, είναι το παθητικό ηλεκτροπτικό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης Sky Spotter της ισραηλινής Rafael. Το σύστημα χρησιμοποιεί πολλαπλούς αισθητήρες, ημέρας και νύχτας, η χρήση των οποίων δημιουργεί μια παθητική «ομπρέλα» έρευνας και εντοπισμού, άρα έγκαιρης προειδοποίησης σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 100 χιλιομέτρων. Όλα τα συλλεγόμενα δεδομένα και οι πληροφορίες φιλτράρονται και επεξεργάζονται μέσω αυτοματοποιημένων αλγορίθμων, διαδικασιών επεξεργασίας εικόνας και εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Έτσι είναι εφικτός ο εντοπισμός και η ιχνήλαση πολλαπλών απειλών ταυτόχρονα.
EriEye
Τα EriEye είναι για την ΠΑ πραγματικοί πολλαπλασιαστές ισχύος. Λειτουργούν ως κέντρα επιχειρήσεων καθοδηγώντας COMAO και έως πλατφόρμες στοχοποίησης και ηλεκτρονικού πολέμου (ΕLINT/SIGINT). Μέσω των συστημάτων ζεύξης δεδομένων μπορούν να μεταδίδουν εικόνα σε στρατηγεία και φίλια αεροσκάφη, δημιουργώντας πλήρη και σαφή εικόνα της τακτικής κατάστασης. Συνεπώς, η επιχειρησιακή αξία τους είναι δεδομένη.
Κατά την άποψη μας τα EriEye θα πρέπει να αναβαθμιστούν στο επίπεδο GlobalEye, που αποτελεί τη φυσική εξέλιξη των EriEye. Το GlobalEye είναι ένα σύστημα πολλαπλού ρόλου με έμφαση στην έγκαιρη προειδοποίηση και τον εντοπισμό στόχων στον αέρα, τη θάλασσα και το έδαφος.
Η αναβάθμιση των ελληνικών EriEye στο επίπεδο GlobalEye είναι μια εξαιρετική επιλογή-προοπτική καθώς θα μετέτρεπε τα EriEye σε συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης προς όφελος, όχι μόνη της ΠΑ, αλλά του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ) και του Ελληνικού Στρατού, επίσης. ΠΑ, ΠΝ και ΕΣ θα απολαμβάνουν έγκαιρης προειδοποίησης και κοινή και σε πραγματικό χρόνο τακτική εικόνα στο πεδίο μάχης τους.
Σύμφωνα με τη Saab, το ραντάρ AESA του GlobalEye, που είναι τεχνολογίας στοιχείων νιτριδίου του γαλλίου (GaN), επιτυγχάνει εμβέλεια αποκάλυψης στόχων με RCS επιπέδου F-16 Fighting Falcon, πάνω από τα 450 χιλιόμετρα. Παράλληλα, μπορεί να εντοπίσει στόχους στη θάλασσα επιπέδου μικρής λέμβου.
Και ας μην ξεχνάμε ότι η Τουρκία «τρέχει» το πρόγραμμα προμήθειας τεσσάρων αεροσκαφών ηλεκτρονικών παρεμβολών (πρόκειται για το πρόγραμμα Hava SOJ), τα οποία θα μπορούν να εντοπίζουν και να αναγνωρίζουν τα εχθρικά ραντάρ (επίγεια, εναέρια, αντιαεροπορικών συστημάτων) και τα συστήματα επικοινωνιών, να εντοπίζουν τη θέση τους και στη συνέχεια να τα παρεμβάλλουν με στόχο να τα αδρανοποιούν. Σύμφωνα με το ισχύον χρονοδιάγραμμα το πρώτο αεροσκάφος θα πρέπει να παραδώσει το 2023, ενώ οι παραδόσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το 2025.
Patriot
Τα ελληνικά Patriot βρίσκονται σε υπηρεσία εδώ και 20 χρόνια και αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της αντιαεροπορικής άμυνας της ΠΑ. Είναι ικανά συστήματα, αλλά μπορούν να γίνουν ικανότερα, μέσω της υιοθέτησης νέων και βελτιωμένων βλημάτων, της ενσωμάτωσης ραντάρ AESA και άλλων βελτιώσεων. Το ευρύτερο πρόγραμμα αναβάθμισης συστημάτων Patriot στην κόσμο, εφαρμόζεται σήμερα από τον Αμερικανικό Στρατό.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ριζικής αναβάθμισης, η οποία περιλαμβάνει νέους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ελέγχου πυρός, νέα συστήματα επικοινωνιών, νέα ραντάρ, νέο περιβάλλον διασύνδεσης χειριστή-συστήματος και νέα βλήματα. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι που προσφέρει η Raytheon ως συλλογή αναβάθμισης των Patriot όλων των εκδόσεων.
Το αμερικανικό πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε το 2017, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2021. Το πρόγραμμα, που ονομάζεται PDB8 (Post-Deployment Build 8), αφορά, μεταξύ άλλων, την υιοθέτηση ενός νέου ραντάρ το οποίο θα επιτρέψει στα βλήματα PAC-3 MSE να εκμεταλλευτούν στο ακέραιο τις δυνατότητες που έχουν.
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος PDB8 όσες αναλογικές εφαρμογές των Patriot έχουν παραμείνει θα γίνουν ψηφιακές. Το ραντάρ AN/MPQ-65 θα αναβαθμιστεί στο επίπεδο AN/MPQ-65A με 30% περισσότερη εμβέλεια, πολλαπλάσια ταχύτητα επεξεργασίας δεδομένων και αυξημένη αξιοπιστία. Τα μηχανικά μέρη του ραντάρ θα μειωθούν με αποτέλεσμα η συντήρηση και υποστήριξη του να είναι οικονομικότερη. Επίσης θα είναι ανθεκτικότερο σε περιπτώσεις ηλεκτρονικών επιθέσεων.
Η αναβάθμιση του ραντάρ AN/MPQ-65 είναι μεσοπρόθεσμη λύση, μέχρι να ενταχθούν σε υπηρεσία τα νέα ραντάρ AESA της Raytheon, που επέλεξε ο Αμερικανικός Στρατός τον περασμένο Οκτώβριο. Τα νέα ραντάρ θα έχουν ικανότητα έρευνας και εντοπισμού σ’ ολόκληρο το τόξο των 360ο. Το σχετικό συμβόλαιο, ύψους $ 384 εκατομμυρίων, που υπογράφηκε αφορά στην προμήθεια έξι πρωτότυπων προς δοκιμές και αξιολόγησης.
Εκτός του ραντάρ το πρόγραμμα PDB8 περιλαμβάνει και την εγκατάσταση της νέα οθόνης) απεικόνισης δεδομένων WMI (Warfighter Machine Interface, η οποία χρησιμοποιεί έγχρωμες τρισδιάστατες (3D) ενδείξεις με αποτέλεσμα να σημειώνεται κατακόρυφη αύξηση της αντίληψης της τακτικής κατάστασης. Με τις παλαιές οθόνες ο χειριστής θα πρέπει να επιλέξει μεταξύ 100 κατηγοριών (Tab) για να βρει την πληροφορία που θέλει, να την εντυπώσει στη μνήμη του και στη συνέχεια να ψάχνει να βρει μια άλλη πληροφορία.
Για παράδειγμα, σήμερα ένας χειριστής, για να προσδιορίσει εάν ένα αεροσκάφος πετά στο σωστό ύψος και μέσα σ’ ένα αεροδιάδρομο ασφαλείας, θα πρέπει να αναζητήσει τη συγκεκριμένη κατηγορία και να περιηγηθεί στα δεδομένα που έχουν αποθηκευτεί στη συγκεκριμένη κατηγορία μέχρι να βρει την πληροφορία που θέλει. Η διαδικασία αυτή, για έναν έμπειρο χειριστή, απαιτεί χρόνο της τάξεως των 35-40 δευτερολέπτων.
Με τις οθόνες WMI ο χειριστής δεν έχει παρά να μεγεθύνει, δια δακτύλου, σαν σε οθόνη αφής, το ίχνος του αεροσκάφους για να δει, σε τρισδιάστατη απεικόνιση, και από οποιαδήποτε γωνία θέλει, εάν το αεροσκάφος πετά εντός ή εκτός του αεροδιαδρόμου ασφαλείας ή που ακριβώς πετά. Η διαδικασία αυτή απαιτεί μόλις 1-2 δευτερόλεπτα.
Τέλος, ένα άλλο κρίσιμο σημείο της αναβάθμισης, που ονομάζεται CCMP1 (Combined Crypto Modernization Phase 1), αφορά στην εγκατάσταση νέων router και συνδέσεων για ασφαλή διαβίβαση δεδομένων και επικοινωνία BLOS (Beyond Line of Sight).
Η αναβάθμιση των ελληνικών Patriot, στα πρότυπα του αμερικανικού προγράμματος, σε συνδυασμό με την απόκτηση νέων βλημάτων, θα διατηρήσει τα Patriot στην αιχμή της τεχνολογίας. Έτσι θα συνεχίσουν να αποτελούν μια θανάσιμη απειλή για την Τουρκική Αεροπορία και μάλιστα σε φονικότερο επίπεδο.
Όπλα
Η απόκτηση νέων όπλων, σε συνδυασμό με το πρόγραμμα αναβάθμισης των F-16 στο επίπεδο Viper, είναι ένα πρόγραμμα που έχει ως στόχο να διευρύνει τις ικανότητες της ΠΑ να προσβάλει εχθρικούς στόχους σε μεγάλες αποστάσεις. Τα βλήματα τα οποία ενδιαφέρουν την ΠΑ είναι τα βλήματα κατά πλοίων AGM-84 Harpoon και JSN, τα βλήματα προσβολής μεγάλου βεληνεκούς AGM-158 JASSM.
Το ενδιαφέρον της ΠΑ σε βλήματα προσβολής από απόσταση (Stand-Off) εδράζεται στην επιχειρησιακή αξία των συγκεκριμένων όπλων, τα οποία μπορούν να μεγιστοποιήσουν το αποτέλεσμα μιας αεροπορικής επιδρομής χωρίς να θέσουν σε μεγάλο κίνδυνο τα φίλια αεροσκάφη, λόγω της μεγάλης απόστασης που μπορούν να αφεθούν, σε σχέση με την θέση του στόχου.
Η ένταξη σε υπηρεσία των S-400 από την Τουρκία, καθιστά την προμήθεια βλημάτων Stand-Off μεγάλη αναγκαιότητα και σημαντικό παράγοντα επικράτησης της ΠΑ σε μια ενδεχόμενη αναμέτρηση με την Τουρκική Αεροπορία. Στον τομέα αυτό τα SCALP-EG και τα AGM-154 JSOW δεν αρκούν αριθμητικά και το οπλοστάσιο της ΠΑ χρειάζεται ενίσχυση, ιδανικά με το AGM-158 JASSM.
To AGM-158 JASSM είναι βλήμα υψηλής ακρίβειας, σχεδιασμένο να προσβάλει σταθερών στόχων υψηλής αξίας με ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα, αλλά και κινητών στόχων, ενώ η άφεση του πραγματοποιείται σε μεγάλη απόσταση. Η εμβέλεια του AGM-158 JASSM ξεπερνά τα 370 χιλιόμετρα. Η κατεύθυνση προς το στόχο γίνεται με ένα συνδυασμό GPS και INS. Στη τελική φάση της πτήσης το βλήμα χρησιμοποιεί αυτόνομη τερματική καθοδήγηση υψηλής ακρίβειας με ερευνητή υπέρυθρων. Να σημειωθεί ότι παλαιότερη κρούση της Ελλάδας για αποδέσμευση του βλήματος απαντήθηκε αρνητικά. Σήμερα όμως, δεδομένων των εξαιρετικών σχέσεων Ελλάδας-ΗΠΑ, η αποδέσμευση του ίσως είναι δυνατή.
Το βλήμα κατά πλοίων JSM (Joint Strike Missile), έκδοση του NSM (Naval Strike Missile), είναι μια εναλλακτική επιλογή που ενδιαφέρει την ΠΑ. Πιθανή επιλογή του θα προσδώσει στα ελληνικά F-16 Viper νέες δυνατότητες προσβολής στόχων επιφανείας. Το JSM σχεδιάστηκε όχι μόνο ως βλήμα κατά πλοίων, αλλά και κατά στόχων εδάφους, για χρήση από τα αεροσκάφη F-35A Lighting II και F-16. To JSM ενσωματώνει πολεμική κεφαλή βάρους 230 κιλών και επιτυγχάνει μέγιστο βεληνεκές περί των 280 χιλιομέτρων.
Εναλλακτικά της επιλογής του JSM είναι το βλήμα AGM-84 Block.2 Harpoon, το οποίο έχει επιλέξει το Μπαχρέιν, για τα μαχητικά F-16 Block.70, και η Ταϊβάν για τα δικά της F-16 Viper. Συνολικά το F-16 μπορεί να μεταφέρει έως δύο βλήματα AGM-84 Harpoon, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι τα συγκεκριμένα βλήματα έχουν πιστοποιηθεί στο αεροσκάφος. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα «f-16.net» τα ελληνικά F-16 της έκδοσης Block.52+ έχουν πιστοποιηθεί στη χρήση των AGM-84 Harpoon, από κατασκευής τους.
Σύμφωνα με την ίδια ιστοσελίδα οι τροποποιήσεις που απαιτούν τα F-16 για να μπορούν να χρησιμοποιήσουν βλήματα AGM-84 Harpoon είναι η προσθήκη των απαιτούμενων αλγορίθμων στο σύστημα SMS (Stores Management System) του αεροσκάφους και η τροποποίηση του συστήματος διασύνδεσης (interface) του βλήματος και του αεροσκάφους.
Ενδιαφέρον υπάρχει και για τα βλήματα αντί-ραντάρ AGM-88E AARGM, ως μέσω εμπλοκής των S-400. Το AGM-88E AARGM αποτελεί αναβάθμιση του AGM-88Β/C HARM, τον οποίο χρησιμοποιούν η Ελλάδα και η Τουρκία για την προσβολή στόχων ραντάρ (σταθερά και κινητά), καθώς και σταθμούς επικοινωνιών. Η αναβάθμιση που φέρει ο AGM-88E AARGM σε σχέση με τον προκάτοχό του, είναι πιο σύγχρονο λογισμικό για αυξημένα ποσοστά επιτυχίας, παθητικό ραντάρ για να συνεχίζει να εγκλωβίζει ραντάρ τα οποία σταμάτησαν να εκπέμπουν, καθώς και επιπλέον ενεργό ερευνητή χιλιοστομετρικού κύματος για την τερματική του καθοδήγηση προς το στόχο.
Επίσης, διαθέτει και δορυφορική ζεύξη δεδομένων, για να στέλνει εικόνες του στόχου στο κέντρο επιχειρήσεων, λίγο πριν την πρόσκρουση του, το οποίο κι έχει ως αποτέλεσμα την εξακρίβωση της. Αν και το μέγιστο βεληνεκές δεν αυξήθηκε (παρέμεινε στα 150 χιλιόμετρα περίπου), εντούτοις υπάρχει σε φάση ανάπτυξης νέα γενιά AGM-88, ο AGM-88G AARGM-ER, ο οποίος θα χρησιμοποιεί κινητήρα ramjet, με συνέπεια να επιτυγχάνει διπλάσιο βεληνεκές (της τάξης των 300 χιλιομέτρων). Στην ουσία ο AGM-88G είναι ένα Stand-Off βλήμα αντί-ραντάρ, ικανό να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε οποιαδήποτε αεράμυνα, άρα και στο τουρκικό ΣΑΕ.
Ατρακτίδια
Τα ατρακτίδια στόχευσης και ηλεκτρονικού πολέμου είναι ένας τομέας που η ΠΑ θέλει να ενισχυθεί σημαντικά, λόγω της επιχειρησιακή αξίας που έχουν τα ατρακτίδια στις σύγχρονες αεροπορικές επιχειρήσεις. Οι επιλογές που εξετάζονται είναι αρκετές, όπως το Sniper ATP (Advanced Targeting Pod) της Lockheed Martin, το οποίο έχει τη δυνατότητα του εντοπισμού, της αναγνώρισης, της αυτόματης ιχνήλασης και της κατάδειξης στόχων σε μεγάλες αποστάσεις. Μπορεί επίσης να υποστηρίξει την καθοδήγηση όλων των πυρομαχικών καθοδήγησης λέιζερ και GPS κατά στατικών ή κινούμενων στόχων.
Ένα άλλο ατρακτίδιο που έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον της ΠΑ είναι το Legion, επίσης της Lockheed Martin, το οποίο είναι ένας αισθητήρας πολλαπλών λειτουργιών, παθητικός, ο οποίος υποστηρίζει τις διαδικασίες στόχευσης σε περιβάλλον άρνησης χρήσης ραντάρ. Το βασικό σύστημα που ενσωματώνει το Legion είναι ο αισθητήρα IRST21 (Infra-Red Search & Track 21), ο οποίος σε συνδυασμό με έναν προηγμένο επεξεργαστή επιτυγχάνει υψηλής πιστότητας ανίχνευση και παρακολούθηση εναέριων στόχων.
Ένα εξίσου σημαντικό πλεονέκτημα του Legion είναι η κοινή αρχιτεκτονική διασύνδεσης που ενσωματώνει, κάτι που του επιτρέπει να εναλλάσσεται ως φορτίο από αεροσκάφος σε αεροσκάφος χωρίς επιπρόσθετες απαιτήσεις πιστοποίησης. Επίσης, η εικόνα του Legion μπορεί να διαβιβαστεί σε άλλες φίλιες δυνάμεις μέσω του συστήματος ζεύξης δεδομένων. Το Legion μπορεί να εκτελεί έρευνα αέρος-αέρος ανεξάρτητα ή ταυτόχρονα με το ραντάρ του αεροσκάφους, να ανακαλύπτει στόχους και αυτοί οι στόχοι να πλήττονται από το αεροσκάφος χωρίς να έχουν κάποια ένδειξη προειδοποίησης επερχόμενης απειλής (παθητική λειτουργία).
Δύο ατρακτίδια της ισραηλινής Rafael, είναι και αυτά δυνητικές επιλογές. Πρόκειται για το Lite Shield και το SkyShield. Το Lite Shield είναι ένα ατρακτίδιο ηλεκτρονικού πολέμου και συγκεκριμένα ηλεκτρονικής επίθεσης, σχεδιασμένο ώστε να παρέχει εγγύς προστασία και συνοδεία σε φίλια μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία εκτελούν αποστολές προσβολής. Η προστασία γίνεται μέσω ηλεκτρονικών παρεμβολών. Το Lite Shield είναι μικρό, σε μέγεθος και διαστάσεις, ατρακτίδιο, το οποίο έλκει την καταγωγή του από το γνωστό Litening. Σε επιχειρησιακό επίπεδο το Lite Shield προστατεύει το σχηματισμό των φίλιων αεροσκαφών, που βρίσκεται σε αποστολές προσβολής, μέσω του εντοπισμού και της ηλεκτρονικής προσβολής των εχθρικών αντιαεροπορικών μέσων (τόσο των ραντάρ όσο και των εκτοξευτών). Στην ουσία το σύστημα δημιουργεί έναν αεροδιάδρομο, μέσα στον οποίο κινείται με ασφάλεια η φίλια αεροπορική δύναμη, προσβάλει στους εχθρικούς στόχους, και επιστρέφει, επίσης με ασφάλεια, στη βάση της.
Το Lite Shield τοποθετείται στο σημείο ανάρτησης ατρακτιδίων του F-16, δηλαδή κάτω από τον αεραγωγό, άρα δεν δεσμεύει σταθμό ανάρτησης οπλισμού ή εξωτερικής δεξαμενής καυσίμου. Επιγραμματικά τα οφέλη του Lite Shield είναι: (α) Η συνεχής παροχή προστασίας ηλεκτρονικού πολέμου στα φίλια μαχητικά αεροσκάφη (β) Είναι πλήρως επιχειρησιακό και δεν χρειάζεται προσχεδιασμός αποστολής (γ) Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην προσβολή κινούμενων στόχων (δ) Ένα ατρακτίδιο αρκεί για την προστασία ενός σχηματισμού αεροσκαφών (ε) Εξουδετερώνει την ανάγκη προμήθειας ενός εξειδικευμένου αεροσκάφους ηλεκτρονικού πολέμου και (στ) Έχει μικρό κόστος προμήθειας και ενσωμάτωσης-πιστοποίησης σε αεροσκάφη, τα οποία ήδη έχουν πιστοποιηθεί να χρησιμοποιούν το ατρακτίδιο Litening.
Το Sky Shield είναι ένα ατρακτίδιο υποστήριξης ηλεκτρονικού πολέμου, το οποίο παρέχει προστασία κατά των εχθρικών ραντάρ. Το σύστημα μπορεί να παρεμβάλει πολλαπλές απειλές, είναι σπονδυλωτό, άρα μπορεί να προσαρμοστεί στις ανάγκες της κάθε αποστολής, είναι πλήρως αυτόνομο, ενώ μπορεί να προσαρμοστεί σε μικρές ή μεγάλες αεροπορικές πλατφόρμες. Είναι μια ολοκληρωμένη λύση ηλεκτρονικού πολέμου, πολλαπλού ρόλου, που προσφέρει υποστήριξη, μέσω παρεμβολών, και χρησιμοποιείται σε αποστολές συνοδείας, καταστολής εχθρικής αεράμυνας (SEAD : Suppression on Enemy Air Defense) και αυτοπροστασίας. Το Sky Shield έχει τη δυνατότητα παρεμβολής όλων των τύπων ραντάρ, ενώ έχει τη δυνατότητα συλλογής και διαβίβασης δεδομένων, σχετικών με τα ραντάρ που παρεμβάλει.
Ο παρεμβολέας του Sky Shield επιλέγει τον στόχο και στη συνέχεια χρησιμοποιεί την τακτική της ταχείας εναλλαγής πομπών MBAT (Multi-Beam Array Transmitter : Πομπός Διάταξης Πολλαπλών Δεσμών) με στόχο την ταυτόχρονη παρεμβολή και εξαπάτηση πολλαπλών απειλών, μέσω της αποτελεσματικής κατευθυνόμενης εκπομπής (Directional Transmission). Στην ουσία το Sky Shield δημιουργεί μια ηλεκτρονική ασπίδα, η οποία απαγορεύει στις εχθρικές αντιαεροπορικές δυνάμεις να προσβάλουν τις φίλιες, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες επιτυχίας της αποστολής.
Αύξηση δυνατοτήτων ISR
Είναι στρατηγικής αξίας για τη ΠΑ η αύξηση των δυνατοτήτων μετάδοσης πληροφοριών και στοχοποίησης. Μια από τις μεγαλύτερες ανάγκες για τη ΠΑ είναι η απόκτηση Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών ώστε να εξυπηρετούνται οι ανάγκες συλλογής πληροφοριών, στοχοποίησης (κατάδειξη στόχων) και επιτήρησης μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο διακλαδικότητας και ανταλλαγής τακτικής εικόνας με τους άλλους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων. Η λύση η οποία προκρίθηκε το προηγούμενο χρονικό διάστημα ήταν αυτή της τριετούς ενοικίασης Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών τύπου HERON κατηγορίας Medium Altitude Long Endurance (MALE) Israel Aerospace Industries από την εταιρεία από το Ισραήλ.
Τέλος, απαραίτητη ενέργεια σε επίπεδο συμπλήρωσης αριθμού αεροσκαφών και αντικατάστασης παλαιότερων πρέπει να είναι η εύρεση μεταχειρισμένων αεροσκαφών όπως είναι τα Mirage της Αεροπορίας της Ταϊβάν.
