Εξαιρετικά υψηλές είναι οι τιμές που έδωσε η αμερικανική αεροδιαστημική εταιρεία Lockheed Martin απαντώντας στη Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) αναφορικά με τη πρόσκτηση νέων μεταγωγικών αεροσκαφών C-130J. Σύμφωνα με πληροφορίες του DefenceReview.gr το κόστος αγγίζει τα 1.8 δισεκατομμύρια δολάρια για 6 νέα C-130J με ένα αρχικό πακέτο τεχνικής υποστήριξης. Αντί του 1.5 δισεκατομμυρίων δολαρίων που γράφεται το πραγματικό κόστος είναι 1.8!!!! Συγκεκριμένα για κάθε αεροσκάφος C-130J η τιμή διαμορφώνεται στα 290 εκατομμύρια δολάρια.

Εξαιρετικά επιφυλακτικοί και προβληματισμένοι είναι οι επιτελείς της ΠΑ και η ηγεσία του ΓΕΑ με γνώμονα αυτές τις κυριολεκτικά εξωπραγματικές τιμές.

Φυσικά το ερώτημα είναι γιατί η ελληνική κυβέρνηση, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ) και η ΠΑ στρέφονται απευθείας στη Lockheed Martin και όχι σε έναν ανταγωνιστικό διάλογο ώστε να εξεταστούν και άλλες δυνητικές επιλογές. Ή γιατί δεν διενεργείται ένας διεθνής διαγωνισμός ώστε να αξιολογηθούν όλες οι εναλλακτικές και φυσικά να πιεστεί και η Lockheed Martin; Ως πότε η ελληνική κυβέρνηση και το ΥΠΕΘΑ θα στρέφεται απευθείας σε εταιρείες (κάθε εθνικότητας) καταργώντας τους διεθνείς διαγωνισμούς που προσφέρουν διαφάνεια και ανταγωνιστικό περιβάλλον;

Ουδείς αμφισβητεί την ανάγκη για νέα μεταγωγικά αλλά το κόστος της πρότασης της Lockheed Martin είναι εξωφρενικό! Και επειδή όπως λέει ο σοφός λαός «υπάρχουν και αλλού πορτοκαλιές, που κάνουν πορτοκάλια» θα έπρεπε κ. Υπουργέ Εθνικής Άμυνας να αναζητήσετε άλλες λύσεις αντί των απευθείας επαφών με την Lockheed Martin.

Στο ΥΠΕΘΑ και τη ΠΑ οφείλουν να δουν το παράδειγμα της Ολλανδίας η οποία απέρριψε τα C-130J λόγω υψηλού κόστους και μειωμένων επιχειρησιακών δυνατοτήτων συγκριτικά με τα C-390 της βραζιλιάνικής Embraer. Παραθέτουμε και το σχετικό άρθρο το οποίο είχαμε δημοσιεύσει προ μερικών μηνών και ειδικότερα στις 17 Φεβρουαρίου 2023 με τίτλο: «C-130J Super Hercules vs. C-390 Millennium: Τα κριτήρια επιλογής του βραζιλιάνικου αεροσκάφους από την Ολλανδία» (https://defencereview.gr/c-130j-super-hercules-vs-c-390-millennium-ta-kritiria-epilogis-toy-vraz/)

Θα ξανά θέσουμε ένα ερώτημα που είχαμε θέσει και τον Σεπτέμβριο του 2019 εν μέσω αξιολόγησης των προτάσεων για το Πολεμικό Ναυτικό, στη χώρα υπάρχει εθνικός προμηθευτής για τα εξοπλιστικά προγράμματα;

Το παράδειγμα της Ολλανδίας

Ένα πολύ ενδιαφέρον έγγραφο (δείτε ΕΔΩ) της Ολλανδικής Βουλής προς τον Υπουργό Άμυνας της χώρας, με ημερομηνία 16 Ιουνίου του 2022, καταγράφει τα αποτελέσματα της έρευνας αγοράς της Ολλανδίας, στο πλαίσιο του προγράμματος νέου τακτικού μεταφορικού αεροσκάφους, δηλαδή του προγράμματος αντικατάστασης των τεσσάρων αεροσκαφών C-130H/H-30 Hercules. Αξίζει να σημειωθεί ότι μια ημέρα αργότερα, στις 17 Ιουνίου, το Υπουργείο Άμυνας της Ολλανδίας ανακοίνωσε ότι ο αντικαταστάτης των C-130H/H-30 θα είναι το C-390 Millennium της Embraer και όχι το C-130J Super Hercules της Lockheed Martin.

Υπενθυμίζουμε ότι τον Οκτώβριο του 2020 η Ολλανδία ανακοίνωσε ότι θα αποσύρει πρόωρα και να αντικαταστήσει γρηγορότερα τα εν υπηρεσία C-130H/H-30 με νέα αεροσκάφη. Αρχικά, πρόθεση της Ολλανδίας ήταν να αναβαθμίσει μερικώς τα αεροσκάφη, έτσι ώστε να παραμείνουν επιχειρησιακά μέχρι το 2030 και μετά να τα αντικαταστήσει (την περίοδο 2031-2033), αλλά τελικά επικράτησε το σενάριο της άμεσης απόσυρσης και αντικατάστασης. Από τα τέσσερα αεροσκάφη, δύο είναι C-130H (παρελήφθησαν μεταχειρισμένα το 2005), και δύο είναι C-130H-30 (παρελήφθησαν μεταχειρισμένα το 1992).

Ο βασικός λόγος της απόφασης απόκτησης νέου αεροσκάφους τακτικών μεταφορών, όπως αναφέρει το έγγραφο, είναι ότι «οι εκκενώσεις στο Αφγανιστάν το 2021 και η δραστικά μεταβαλλόμενη κατάσταση ασφαλείας στην ανατολική Ευρώπης πέρυσι έχουν υπογραμμίσει τη σημασία της εγγυημένης διαθεσιμότητας της δικής μας τακτικής και στρατηγικής μεταφορικής ικανότητας για τις Ολλανδικές Ένοπλες Δυνάμεις». Το νέο αεροσκάφος «πρέπει να μπορεί να μεταφέρει διαφορετικούς τύπους εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των πυρομαχικών, ή τουλάχιστον 60 αλεξιπτωτιστών. Πρέπει επίσης να μπορεί να μεταφέρει φορτίο σε απόσταση πάνω από 2.000 ναυτικά μίλια», αναφέρει το έγγραφο.

Στην κατηγορία «φάση έρευνας» το έγγραφο αναφέρει ότι η Ολλανδία κατέληξε σε δύο δυνητικά κατάλληλους υποψήφιους, το C-130J και το C-390M. Στην κατηγορία «αποτελέσματα» το έγγραφο αναφέρει: «Η φάση της έρευνας δείχνει ότι το C-390M είναι ο μόνος υποψήφιος εντός του προϋπολογισμού-στόχου που μπορεί να καλύψει τις απαιτήσεις στα πλαίσια του Commercial/Military Off The Shelf (COTS/MOTS). Πληροί σχεδόν όλες τις απαιτήσεις και μπορεί να παραδοθεί και να πιστοποιηθεί εντός της καθορισμένης προθεσμίας. Σε σύγκριση με το C-130J, το C-390M έχει μεγαλύτερη διαθεσιμότητα και απαιτεί σημαντικά λιγότερη συντήρηση. Ως αποτέλεσμα, μπορούν να πραγματοποιηθούν περισσότερες ώρες πτήσης με τον ίδιο αριθμό αεροσκαφών».

«Το C-390M βαθμολογείται υψηλότερα από το C-130J σε αριθμό επιχειρησιακών και τεχνικών απαιτήσεων και καλύπτει τις επιχειρησιακές ανάγκες. Το C-130J μπορεί να καλύψει τις ολλανδικές επιχειρησιακές ανάγκες, αλλά στη συνέχεια πρέπει να είναι εξοπλισμένο με διάφορα εξειδικευμένα στοιχεία αποστολής που δεν είναι διαθέσιμα στη διαμόρφωση που απαιτείται από εμάς για COTS/MOTS. Το C-390M απαιτεί λιγότερη συντήρηση και μπορεί να προσφέρει περισσότερες ώρες πτήσης ανά αεροσκάφος, σε σχέση με το C-130J. Με βάση τις πληροφορίες που ελήφθησαν στη Φάση Β, το C-390M μπορεί να καλύψει την ελάχιστη απαίτηση των 2.400 ωρών πτήσης με τέσσερα αεροσκάφη. Πέντε αεροσκάφη μπορούν να καλύψουν την απαίτηση για 4.000 ώρες πτήσης. Από την άλλη, με βάση τις πληροφορίες που ελήφθησαν κατά τη φάση της έρευνας, απαιτούνται τουλάχιστον πέντε C-130J για 2.400 ώρες πτήσης, ενώ πέντε C-130Jδεν επαρκούν για να καλύψουν την απαίτηση των 4.000 ωρών», συνεχίζει το έγγραφο. Στην κατηγορία «κόστος διάρκειας ζωής» το έγγραφο αναφέρει: «Το εκτιμώμενο κόστος κύκλου ζωής του C-390M είναι εντός του προϋπολογισμού που έχει διατεθεί. Αντίθετα, το εκτιμώμενο κόστος ζωής του C-130J είναι εκτός».