Στο σημερινό άρθρο θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια αποτίμηση των δυνατοτήτων κρούσης και προσβολής στόχων εδάφους της Π.Α. και της ΤΗΚ. Όπως θα δούμε και παρακάτω από τις πληροφορίες που υπάρχουν σε ανοιχτές πηγές η κατάσταση είναι μάλλον καταθλιπτική για την ελληνική πλευρά λογω της πολυετούς αδράνειας και όχι μόνο.
Πριν όμως κάνουμε την αναφορά στο καθεαυτό οπλοστάσιο των όπλων που απαρτίζουν το οπλοστάσιο κρούσης της κάθε πλευράς, είναι επιβεβλημένο να δούμε ποιά είναι η αεροπορική ισχύς της κάθε πλευράς και πώς αυτή αναμένεται να διαμορφωθεί μέσα στα επόμενα χρόνια, σύμφωνα με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα.
Η Π.Α. έχει σήμερα στη δύναμή της περίπου περίπου 220 μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων των τύπων F-16, Mirage 2000-5, Rafale και F-4E. Με τα όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι σήμερα, αναμένεται η απόσυρση όλων των λειτουργικών αλλά παλαιών F-4E στο άμεσο μέλλον ενώ μέχρι το τέλος του 2025 αναμένεται η ολοκλήρωση των παραδόσεων των 24 γαλλικών αεροσκαφών 4,5 γενιάς Rafale F3R. Παράλληλα συνεχίζεται, με ελαφρές καθυστερήσεις, η αναβάθμιση όλων των F-16C/D Block 52+/52+A στο επίπεδο Viper, η οποία αναμένεται να αποδώσει 83 αεροσκάφη. Τελευταία προσθήκη είναι τα 5ης γενιάς αεροσκάφη F-35A, όπου η ελληνική πλευρά αποδέχθηκε τη LOA για την αγορά σε πρώτη φάση 20 αεροσκαφών του τύπου. Μια επιλογή που όμως δεν αναμένεται να αποδώσει κάποια αεροσκάφη πριν τις αρχές της δεκαετίας του 2030, λόγω των προβλημάτων ανάπτυξης της τελευταίας και πιο ολοκληρωμένης έκδοσης του αεροσκάφους, την οποία επιθυμεί να εντάξει στη φαρέτρα της η ελληνική πλευρά. Επίσης, το ΓΕΑ έχει εγκρίνει την αναβάθμιση των 38 F-16 Block 50 στο επίπεδο Viper ώστε η πλειοψηφία των ελληνικών F-16 να ανήκουν στο τελευταίο και πιο σύγχρονο μοντέλο του αεροσκάφους με πλήρεις δικτυοκεντρικές ικανότητες και ραντάρ AESA, χώρις όμως να έχει υπογραφεί η αντίτοιχη σύμβαση μέχρι σήμερα.
Δυστυχώς, έχουν υπάρξει αναφορές από τα πλέον επίσημα χείλη για απόσυρση των F-16 Block30 και Mirage 2000-5 Mk2 τα επόμενα χρόνια στο όνομα της μείωσης της πολυτυπίας και του κόστους, και πώλησης αυτών σε τρίτες χώρες με την παράλληλη αγορά μερικών Rafale αλλά και των F-35. Μια κίνηση που αναμένεται να μειώσει εκτός της πολυτυπίας και την οροφή των αεροσκαφών με τις όποιες επιχειρησιακές συνέπειες μπορεί αυτή η κίνηση να επιφέρει.
Από την άλλη πλευρά του Αιγαίου η τουρκική Π.Α. διαθέτει σήμερα έναν στόλο από 254 μαχητικά αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων των τύπων F-16 και F-4E. Οι τελευταίες κινήσεις είναι η υπογραφή του συμβολαίου για την απόκτηση 40 νέας κατασκευής F-16 Viper και την ταυτόχρονη αναβάθμιση άλλων 79 F-16C/D Block 50 και Block 52+A στο επίπεδο αυτό. Μία LOA ύψους 23 δις δολαρίων, που όπως θα δούμε και παρακάτω περιείχε εκατοντάδες όπλα για τα νέα αεροσκάφη, που όμως δεν είναι ακόμη γνωστό πόσα από τα όπλα αυτά συμπεριλαμβάνονται στο τελικό συμβόλαιο. Τα υπόλοιπα F-16 Block 40 και 50 έχουν ήδη αναβαθμιστεί στο επίπεδο CCIP.
Όπως έχει γίνει γνωστό τα εναπομείναντα F-16 Block 30/40/50 αναμένεται να αναβαθμιστούν στο επίπεδο Ozgur 2. Ένα τουρκίκης ανάπτυξης πρόγραμμα αναβάθμισης με κύριο συστατικό ένα επίσης τουρκικής ανάπτυξης ραντάρ AESA. Τέλος μετά την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα του F-35, υπό ανάπτυξη βρίσκεται το τουρκικό stealth αεροσκάφος KAAN το οποίο αναμένεται να μπει σε υπηρεσία τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα όμως η ΤΗΚ, διαθέτει και έναν συνεχώς αυξανόμενο στόλο οπλισμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών των τύπων Anka, Aksungur, Bayraktar και στο μέλλον Kizilema.
Επομένως, οι δύο αεροπορίες έχουν συγκρίσιμα επιχειρησιακά μεγέθη. Έχοντας αποτυπώσει παραπάνω τις τελευταίες εξελίξεις στον αεροπορικό στόλο των δύο αεροποριών μπορούμε να προχωρήσουμε και στη σύγκριση του οπλοστασίου τους.
Τα πιο σύγχρονα όπλα προσβολής που διαθέτει η Π.Α. είναι τα αμερικάνικα AGM-184A JSOW και οι γαλλικοί SCALP EG, περίπου 40 και 90 όπλα από το καθένα σύμφωνα με ανοιχτές πηγές. Ο AGM-184C JSOW είναι όπλο ανεμοπορίας υψηλής ακρίβειας με εμβέλεια 12-70 ν.μ. ανάλογα με το ύψος άφεσης, διαθέτει κεφαλή 500 λιβρών τύπου BROACH και καθοδήγηση GPS/INS με IIR στην τελική φάση πρόσκτησης του στόχου. Είναι το πιο πρόσφατο απόκτημα της Π.Α. και αποκτήθηκε το 2007 για τα νέα τότε F-16 Block 52+A. Ο SCALP EG είναι ένας πύραυλος πλεύσης έχει τα ίδια περίπου χαρακτηριστικά με τον JSOW αλλά η εμβέλεια είναι στα 300 χλμ λόγω ύπαρξης κινητήρα ώθησης. Αποκτήθηκαν σε δύο φάσεις το 2000 και 2003 και φέρονται από τα γαλλικά μαχητικά M-2000-5 και Rafale. Επίσης η Π.Α. διαθέτει μερικές δεκάδες όπλα του γαλλικού αντιπλοϊκού πυραύλου ΑΜ-39 Β2 οι οποίοι μετά την απόσυρση των Μ-2000 θα φέρονται από τα Rafale. Και κάπου εδώ τελειώνουν τα εξελιγμένα όπλα για τα ελληνικά γαλλικά μαχητικά.
Πέραν τούτων το οπλοστάσιο διαθέτει ακόμη τους πυραύλους anti-radar AGM-88B που φέρονται απο τα F-16 καθώς και 100 περίπου συλλογές JDAM για βόμβες γενικής χρήσης. Οι πιο σύγχρονες συλλογές καθοδήγησης λέιζερ είναι μερικές δεκάδες Paveway III και Enhanced Paveway II με διατρητικές βόμβες BLU-109 καθώς και μερικές δεκάδες πύραυλοι αέρος εδάφους Η/Ο-IIR καθοδήγησης AGM-65G. Όλα αυτά είναι όπλα επιχειρησιακής αξίας της δεκαετίας του 1990. Τέλος τα πιο σύγχρονα ατρακτίδια στοχοποίησης είναι τα Litening II τα οποία φέρονται από τα F-4E ΡΙ2000. Τα τελευταία χρόνια έχει εγκριθεί η αγορά νέων όπλων και ατρακτιδίων σε μικρούς όμως πάλι αριθμούς λόγω κόστους, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει συμβασιοποιηθεί καμία αγορά.
Από την άλλη πλευρά του Αιγαίου τα πράγματα είναι πολύ καλύτερα. Εκτός των AGM-184 JSOW και των AGM-88B η τουρκική Π.Α. διαθέτει ακόμη τον AGM-184Η με εμβέλεια πέρι τα 270 χλμ ως αντιστάθμισμα των ελληνικών SCALP EG. Διαθέτει επίσης συλλογές JDAM και Paveway, πυραύλους Η/Ο καθοδήγησης AGM-65G και διατρητικές βόμβες BLU-109. Όμως το πιο σημαντικό πλεονέκτημα είναι η εγχώρια παραγωγή πλήθους πυραύλων και συλλογών που δημιουργούν αυτονομία και τακτικό πλεονέκτημα στην τουρκική πλευρά.
Σήμερα είναι σε υπηρεσία οι SOM, πύραυλοι κρουζ με εμβέλεια 250 χλμ και σύστημα καθοδήγησης GPS/INS/TRN και στοχοποίησης IIR, το κιτ ανεμοπορίας KGK αντίστοιχο του JDAM, το κιτ καθοδήγησης GPS/INS HGK/LHGK για βόμβες γενικής χρήσης και ο αντιαρματικός πύραυλος ΜΑΜ. Παράλληλα είναι υπό ανάπτυξη o μίνι κρουζ πύραυλος Kemankes για UCAV, μια αερομεταφερόμενη έκδοση του αντιπλοϊκού πυραύλου Atmaca, νέες εκδόσεις του πύραυλου SOM με διπλή κεφαλή/ διατρητική και κατά πλοίων επιφανείας, οι διατριτικές βόμβες NEB και ΜΚΕ και τέλος ο πύραυλος αντιραντάρ ΑΚΒΑΒΑ ο οποίος θα αντικαταστήσει στο μέλλον τους αμερικάνικης κατασκευής AGM-88B.
Στη φαραωνικού επιπέδου και ύψους 23 δις δολαρίων LOA για τα F-16 Viper υπάρχει πρόβλεψη για την αγορά 864 GBU-39/B SDB, 96 AGM-88B & 96 AGM-88E AARGM, 1334 JDAM και 16 ατρακτιδίων AN/AAQ-33 Sniper ATP τα οποία θα συμπληρώσουν τα 30 ατρακτίδια Sniper που αγοράστηκαν με την αγορά των F-16 Block 50+A.
Εν κατακλείδι, η Π.Α. αντιμετωπίζει σοβαρό θέμα με τα όπλα αέρος εδάφους, πρώτον γιατί τα περισσότερα είναι τεχνολογίας και φιλοσοφίας τουλάχιστον 30 ετών, δεύτερον λόγω του μικρού αριθμού και τρίτον λόγω έλλειψης νέων παραγγελιών που θα διευρύνουν το απόθεμα από τη μία αλλά και θα εντάξουν νέας τεχνολογίας όπλα από την άλλη. Στην άλλη πλευρά βλέπουμε την τουρκική Π.Α. να προχωράει με αργά και σταθερά βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση δημιουργώντας το απόθεμα αλλά και την ικανότητα αυτοεξυπηρέτησης με τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής όπλων. Αυτό το τελευταίο είναι ακρογωνιαίος λίθος για την επίτευξη αυτάρκειας και μεγάλης χρονικής διάρκειας επιχειρήσεων.
