Σε προγενέστερη δημοσίευση μας είχαμε αναφερθεί εκτενώς στο πρόγραμμα Mirage 2000-5Mk.2 και στο πώς εδώ και 15 τουλάχιστον χρόνια αφέθηκε σε εκκρεμότητα ένα τόσο κρίσιμο για την ελληνική άμυνα συνολικά, ζήτημα, όπως αυτό του εκσυγχρονισμού των παλαιών Mirage 2000EG/BG στο επίπεδο -5Mk.2 και τα τελευταία χρόνια και αυτό της υποστήριξης του στόλου των μαχητικών του τύπου.
Παρακάτω θα αναφερθούμε, με όσα στοιχεία έχουμε στη διάθεσή μας, στην προοπτική εκσυγχρονισμού των παλιών ελληνικών Mirage 2000EG/BG. Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα με τη σειρά. Από την Thales που ουσιαστικά είναι ο κύριος προμηθευτής (όχι ανάδοχος) του προγράμματος εκσυγχρονισμού των 51 ινδικών Mirage 2000H/TH, έχουν γίνει τρεις προτάσεις αναβάθμισης των ελληνικών μαχητικών.
Η πρώτη που αφορά 17 από τα 19 εναπομείναντα αεροπλάνα του τύπου, περιλαμβάνει την αντικατάσταση του ραντάρ RDM-3 από το RDY-2 (αναφέρεται ότι το ραντάρ είναι ίδιο με αυτό που εγκαταστάθηκε στα μαχητικά της Ινδίας), την πλήρη διαμόρφωση του πιλοτηρίου, την πιστοποίηση του ατρακτιδίου ASTAC, την αναβάθμιση του συστήματος αυτοπροστασίας και Η/Π, ICMS 2000Mk.1 στο επίπεδο –Mk.3(;), την εγκατάσταση νέου υπολογιστή αποστολής, καθώς και δύο πρόσθετων φορέων οπλισμού. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης και την παροχή ανταλλακτικών, ενώ το ύψος της έχει υπολογιστεί σε 670 εκατομμύρια ευρώ. Άλλα 140 εκατομμύρια ευρώ κοστολογείται η υποστήριξη και αναβάθμιση των υφιστάμενων όπλων από την MBDA.
Η δεύτερη πρόταση που έγινε προς την ελληνική πλευρά και ονομάστηκε ενδιάμεση λύση, δεν περιλαμβάνει την πιστοποίηση του ατρακτιδίου ELINT/SIGINT τύπου ASTAC που μέχρι πρότινος η Πολεμική Αεροπορία αξιοποιούσε επιχειρησιακά επάνω στα RF-4E της 348 Μοίρας και η διαμόρφωση του πιλοτηρίου είναι διαφορετική. Αντικαθίσταται το HUD και τοποθετούνται δύο μόνο οθόνες, ενώ περιλαμβάνεται και Link 16.
H τρίτη λύση, που προτάθηκε ως η πλέον οικονομική, περιλαμβάνει ότι και η πρώτη, καλύπτοντας μόνο 12 αεροπλάνα όμως. Τα υπόλοιπα πέντε προτείνεται να αξιοποιηθούν ως πηγή ανταλλακτικών. Το συνολικό κόστος για την ενδιάμεση λύση υπολογίζεται σε 545 εκατομμύρια ευρώ, ενώ σε 560 εκατομμύρια ευρώ εκτιμάται το κόστος της οικονομικής λύσης για τον εκσυγχρονισμό των 12 μονάδων. Σημειώστε ότι η Πολεμική Αεροπορία απέρριψε άμεσα αυτή την εκδοχή…
Οι διεθνείς εξελίξεις και η ελληνική περίπτωση
Περισσότερες τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με τις προτάσεις της Thales για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών Mirage 2000 δεν έχουμε… Θεωρούμε όμως ότι δεν είναι αναγκαίες ούτως ή άλλως. Γιατί τα νούμερα μιλούν από μόνα τους. Δεν χρειάζεται παρά μια απλή διαίρεση για να δει κανείς ότι το κόστος εκσυγχρονισμού ανά αεροσκάφος, ανέρχεται σε 39,4 εκατομμύρια ευρώ, μέσω της πρώτης –πλήρους- λύσης, χωρίς να συνυπολογίσουμε τα όπλα… Αντίστοιχα το κόστος ανά μονάδα με την ενδιάμεση λύση, φτάνει τα 32 εκατομμύρια ευρώ…
Ταπεινή μας άποψη είναι ότι τα νούμερα αυτά είναι εξωπραγματικά όχι μόνο για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά και για τα παγκόσμια.Το ποσό των 2,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων που επένδυσαν οι Ινδοί για τον εκσυγχρονισμό των δικών τους 51 Mirage 2000H/TH, είχε γίνει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα αντικείμενο έντονου και πολύπλευρου σχολιασμού στη χώρα, τόσο από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης όσο και από διάφορους, επίσημους και μη, φορείς. Το πρόγραμμα τελικά υλοποιήθηκε για διάφορους λόγους. Ο πρώτος είναι ότι η Ινδική Αεροπορία έμεινε πολύ ικανοποιημένη από τις επιδόσεις και το ιστορικό ασφαλείας του Mirage 2000, από τότε που εντάχθηκε σε υπηρεσία στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ΄80. Σημειώστε ότι τα ινδικά Mirage 2000, εξοπλισμένα με ατρακτίδια Litening και βόμβες καθοδήγησης λέιζερ (LGBs) των 1000 λιβρών, (στη διαδικασία ενσωμάτωσης και των δύο είχαν συνδράμει αποφασιστικά οι Ισραηλινοί) είχαν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στις επιχειρήσεις του Καργκίλ στο Κασμίρ το Μάιο του 1999. Τότε είχαν προσβάλει με μεγάλη ακρίβεια οχυρωμένες δυνάμεις του Πακιστανικού Στρατού, αναγκάζοντάς τις σε απαγκίστρωση και υποχώρηση. Η επικράτηση των Ινδών στο Καργκίλ επομένως είναι ένα ισχυρό ψυχολογικό στοιχείο της επιλογής εκσυγχρονισμού, αλλά… Υπάρχουν και άλλα.
Κύριος στόχος και πάγια πολιτική των Ινδών, είναι η πρόσβαση σε κρίσιμες τεχνολογίες σχετικές με την ανάπτυξη όχι μόνο μαχητικών αεροπλάνων, αλλά προηγμένων οπλικών συστημάτων κάθε είδους. Ο εκσυγχρονισμός των Mirage 2000H/TH και η προμήθεια 500 πυραύλων αέρος-αέρος MICA EM και –IR που είχε προηγηθεί ελάχιστα, μέσω ενός συμβολαίου ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων (υπογράφηκε αρχές του 2012), σε συνδυασμό με την επιλογή του Rafale ως του νέου μαχητικού της Ινδίας, ήταν μία συνολική προσπάθεια όχι μόνο να καταστεί η ινδική αμυντική βιομηχανία κατασκευαστής του γαλλικού μαχητικού και εξαγωγικός του φορέας, αλλά και να μεταφερθεί στη χώρα πολύτιμη τεχνογνωσία. Οι Ινδοί λοιπόν φρόντισαν να «χρυσώσουν το χάπι» και κατόπιν ζήτησαν τα πάντα από τους Γάλλους. Θέλουν, κόντρα στην Κίνα, να αποκτήσουν την υπόσταση υπερδύναμης. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η διαπραγμάτευση για τα Rafale ξεπέρασε τα τρία χρόνια και θα μπορούσαμε εκ του ασφαλούς να πούμε ότι συνεχίζεται… Έχουν παραγγελθεί 36 αεροπλάνα και η απαίτηση του προγράμματος είναι 126!
Τέλος και η προοπτική –αν υπήρξε ποτέ τέτοια- αγοράς αριθμού μαχητικών Mirage 2000-9, δεν υφίσταται πλέον δεδομένης της πρόσφατης απόφασης των ΗΑΕ να προβούν σε μία χαμηλού κόστους αναβάθμιση των 50 αεροπλάνων του τύπου που διατηρούν σε υπηρεσία, προκειμένου να καταστούν ικανά να μεταφέρουν νέα όπλα, με σημαντικότερο από αυτά τον αέρος-αέρος, μέσης-μεγάλης ακτίνας Meteor. Στο πρόγραμμα Mirage 2000-9, τα ΗΑΕ είχαν επενδύσει στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 (μαζί με την προμήθεια των όπλων και των ατρακτιδίων στοχοποίησης Damocles) περί τα 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια! Είναι λογικό να επιθυμούν την χρονική παράταση της μεγάλης αυτής επένδυσης προκειμένου να την αποσβέσουν στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.
Τα στοιχεία που παραθέτουμε θεωρούμε ότι είναι παραπάνω από αρκετά για να πείσουν ότι θέμα εκσυγχρονισμού των ελληνικών Mirage 2000EG/BG δεν μπορεί να τεθεί… Τα αεροπλάνα του τύπου απλά θα παραμείνουν σε υπηρεσία για λίγα ακόμη χρόνια και κατόπιν θα αποσυρθούν. Ο ΑΜ-39 Exocet όπως και το ατρακτίδιο ASTAC μπορούν (με κάποιο κόστος βέβαια) να πιστοποιηθούν στο -5Mk.2, ενώ το ίδιο μπορεί να γίνει και με τον Meteor. Δεν υπάρχει κάποια άλλη προοπτική.
Ανακεφαλαιώνοντας, άποψη μας είναι πως πρέπει ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ να προχωρήσει άμεσα στο πρόγραμμα FOLLOW ON SUPPORT ώστε να αποκατασταθούν οι διαθεσιμότητες των αεροσκαφών και από εκεί και πέρα να κρατήσουμε τα αεροσκάφη όσο το δυνατό περισσότερα χρόνια μπορούμε. Δεδομένου πως το αεροσκάφος είναι εξαιρετικά ισχυρό από πλευράς δομικής κατασκευής εφόσον υπάρχει απόθεμα ανταλλακτικών μπορεί να μείνει στη Π.Α τουλάχιστον για άλλα 10 χρόνια. Μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση είναι τα Mirage F1 που ακόμα και όταν αποσύρθηκαν αρκεί κανείς να έβλεπε τα σκέλη προσγείωσης για να αντιληφθεί την ΑΡΙΣΤΗ κατάσταση που βρίσκονταν το αεροσκάφος όταν αποσύρθηκε και πως είχε πολλά χρόνια μπροστά του απόρροια ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ.
Ο εκσυγχρονισμός με τις τιμές που δίνουν οι Γάλλοι, την πολιτική μάρκετιγνκ που ακολουθούν και την αδυναμία ενός σοβαρού χρηματοδοτικού πλαισίου αντίστοιχου των αμερικανικών FMS είναι δύσκολο να λάβει χώρα. Εκτός αυτού δεν είναι δυνατόν να προσφέρουν αεροσκάφος εν έτει 2017 δίχως AESA. Μόνον εάν η Γαλλική πλευρά σκεφθεί έξυπνα και προσφέρει ανταγωνιστικές τιμές και ΣΟΒΑΡΟ χρηματοδοτικό πλαίσιο στήριξης μπορούμε να μιλάμε για εκσυγχρονισμό.
Δυστυχώς εγκληματικές αμέλειες των προηγούμενων κυβερνήσεων ΑΠΑΞΙΩΣΑΝ τα αεροσκάφη και τώρα είναι αργά δεδομένων των οικονομικών συνθηκών.