Στο ερώτημα αυτό είχαμε προ καιρού απαντήσει αρνητικά. Με αφορμή την είδηση της απόσυρσης αριθμού (12) βομβαρδιστικών αεροσκαφών Mirage 2000D από τις τάξεις της Γαλλικής Αεροπορίας (AdlA), σε συνδυασμό με τον μίνι εκσυγχρονισμό των εναπομεινάντων 55 μονάδων, είχαμε τότε επισημάνει
(https://defencereview.gr/neo-machitiko-gia-tin-polemiki-aeropor/)  ότι τα αεροσκάφη αυτά ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ κατάλληλα για την Πολεμική Αεροπορία. Η οποία -και το αναλύσαμε διεξοδικά- θα πρέπει να στραφεί είτε στα γαλλικά -5F, είτε στα καταριανά -5EDA/DDA, είτε στα -5ΕΙ/DI της μακρινής Ταϊβάν.

Επειδή από ότι όλα δείχνουν, στην πραγματικότητα είναι εξαιρετικά δύσκολο σενάριο το να αποκτηθεί έστω και μικρός αριθμός αυτών των -5, θα κάνουμε μία αναλυτικότερη αναφορά εδώ… Ο γαλλικός επιχειρησιακός σχεδιασμός για την επόμενη δεκαετία (μέχρι το 2030), προβλέπει την παραμονή του Mirage 2000 ως τύπου σε υπηρεσία. Τα παλιά Mirage 2000C έχουν πρακτικά αποσυρθεί, ενώ το καλοκαίρι του 2018 αποσύρθηκαν επίσημα και τα πυρηνικής κρούσης Mirage 2000N. Γεγονός που σε συνδυασμό με το ότι με βάση τον ισχύοντα σχεδιασμό η Γαλλική Αεροπορία, μαζί με τη Ναυτική Αεροπορία, θα διατηρήσουν συνολική δύναμη 225 μαχητικών, μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι Mirage 2000-5F δεν είναι, και δεν θα είναι μέχρι το 2030, διαθέσιμα.

Ο αριθμός των 225 μαχητικών, αποτελεί προϊόν σημαντικών περικοπών στους γαλλικούς αμυντικούς προϋπολογισμούς, παρά το γεγονός ότι η δέσμευση των γαλλικών ενόπλων δυνάμεων για τη συνολική προμήθεια 290 μαχητικών Rafale όλων των εκδόσεων σε βάθος χρόνου, παραμένει… Επομένως, δεν έχει μάλλον κανένα νόημα να στραφούμε στη Γαλλία για μεταχειρισμένα -5F, αλλά μόνο στο Κατάρ και την Ταϊβάν. Σημαντικό πλεονέκτημα των 12 μαχητικών του Κατάρ είναι το ότι είναι ΗΔΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΑ για την αξιοποίηση του SCALP-EG, αλλά και το ατρακτιδίου ηλεκτρονικής αναγνώρισης/παρακολούθησης (ELINT/SIGINT), τύπου ASTAC. Στα -5ΕΙ/DI της Ταιβάν πιστοποιημένα είναι μόνο όπλα αέρος-αέρος και το ASTAC.

Φυσικά, θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι και οι δύο αυτές επιλογές, αν κάποτε κάποιος μπει στη διαδικασία να τις διερευνήσει, έχουν κόστος. Και μάλιστα θα είναι σημαντικό… Με το Κατάρ δε, λόγω των σχέσεων του με την Τουρκία, τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα… Επειδή όμως στις διακρατικές και τις διεθνείς σχέσεις τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανο ή αδύνατο, πιστεύουμε ότι η ελληνική πλευρά θα άξιζε να κάνει κάποιες διερευνητικές επαφές. Γιατί σε ότι αφορά στα Mirage 2000-5 του Κατάρ, θα μπορούσαμε να εξετάσουμε και μία άλλη εναλλακτική που έμμεσα θα μας απάλλασσε από το κόστος. Την εκπαίδευση μηχανικών και προσωπικού άλλων ειδικοτήτων του Κατάρ στη χώρα μας. Είναι κάτι που -τουλάχιστον στην ΕΑΒ- έχει γίνει επανηλλειμένα στη χώρα μας τα τελευταία 40 χρόνια.

MIRAGE 2000Ν και -D. Οι εξειδικευμένες εκδόσεις κρούσης

H ένταξη της Γαλλίας στην ομάδα των χωρών με δυνατότητα πυρηνικής κρούσης στις αρχές της δεκαετίας του ΄60, ήταν καθοριστικής σημασίας γεγονός για την ανάδειξή της σε μία από τις μεγάλες δυνάμεις του Δυτικού κόσμου και του πλανήτη γενικότερα. Aυτό το γεγονός σε συνδυασμό με το ότι η τεχνογνωσία των Γάλλων στο χώρο των βαλλιστικών πυραύλων, ήταν εξαιρετικά περιορισμένη, ώθησαν στην ανάπτυξη του Mirage IV στα τέλη της δεκαετίας του ’50.

Δεκαπέντε περίπου χρόνια αργότερα στο πλαίσιο του προγράμματος ανάπτυξης του ACF, η Armee de l’Air έθεσε σαν βασική προδιαγραφή την ικανότητα του νέου αεροσκάφους να μεταφέρει έναν επίσης νέο τακτικό πύραυλο οριζόντιας πλεύσης, εφοδιασμένο με πυρηνική κεφαλή. Ο ASMP (Air-Sol Moyenne Portee/Αέρος-εδάφους μέσης ακτίνας), εκτός από το νέο αεροσκάφος της Γαλλικής Αεροπορίας, επρόκειτο να πιστοποιηθεί και στο στρατηγικού χαρακτήρα Mirage IV, αλλά και στο Super Etendard του Γαλλικής Ναυτικής Αεροπορίας, φέροντας είτε μία θερμοπυρινική κεφαλή 150 κιλοτόνων τύπου ΤΝ80, ή την ισχύος 300 κιλοτόνων ΤΝ81.

Όταν τα πράγματα άλλαξαν το 1975 και το σχέδιο του μονοκινητήριου και σημαντικά μικρότερου σε διαστάσεις Delta 2000, εμφανίστηκε στο προσκήνιο, οι Γάλλοι αποφάσισαν την ανάπτυξη δύο διαφορετικών εκδόσεων του αεροσκάφους για την κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών της AdlA. Η έκδοση αναχαίτισης, το Μirage 2000C (στις τάξεις της AdlA είναι γνωστό και ως Mirage 2000DA-Defense Aerienne) που προηγήθηκε του εξειδικευμένου Mirage 2000 κρούσης, αποτέλεσε τη βάση για την εξέλιξή του. Η νέα έκδοση που αρχικά έφερε την ονομασία Mirage 2000P (Penetration-διείσδυση) και ελάχιστα αργότερα ονομάστηκε Mirage 2000N (Nucleaire) προκειμένου να αποφεύγεται κάθε σύγχυση με το Mirage IVP, προήλθε από το διθέσιο Mirage 2000B σε σύγκριση με το οποίο εξωτερικά δεν διαφέρει. Η μόνη διαφορά του –Ν εντοπίζονταν στο ότι είναι δομικά ενισχυμένο, ιδιαίτερα στα σημεία σύνδεσης ατράκτου-πτέρυγας, προκειμένου να εξασφαλιστούν μεγαλύτερα περιθώρια δομικής αντοχής κατά τις χαμηλού ύψους διεισδύσεις του αεροσκάφους με υψηλές ταχύτητες.

Η διθέσια διαμόρφωση επιλέχθηκε προκειμένου να περιοριστεί ο φόρτος εργασίας του χειριστή ο οποίος σε μία αποστολή κρούσης με χαμηλόϋψη διείσδυση, θα έπρεπε εκτός από το να πετά το αεροσκάφος, να κάνει και τις δουλείες του WSO (War Systems Officer) στις οποίες μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται η διαχείριση των οπλικών συστημάτων, των συστημάτων ηλεκτρονικών αντιμέτρων (ECM), η ναυτιλία και ο χειρισμός του ραντάρ. Ενώ λοιπόν εξωτερικά το Mirage 2000N δεν διέφερε από το Mirage 2000B, ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός του ήταν εντελώς διαφοροποιημένος και απόλυτα εξειδικευμένος για την εκτέλεση αποστολών κρούσης. Πιο συγκεκριμένα το ραντάρ RDI στο ρύγχος αντικαταστάθηκε από το Antilope-5 το οποίο αναπτύχθηκε από την Thomson-CSF σε συνεργασία με την Dassault Electronique. Σύστημα εφοδιασμένο με πομπό λυχνίας οδεύοντος κύματος (Travelling Wave Tube Transmitter) συνοχής φάσης, ο οποίος λειτουργεί (εκπέμπει και λαμβάνει) στη ζώνη συχνοτήτων Ku.

Το Antilope-5 παρά το γεγονός ότι σαν σύστημα απέδιδε τη μεγαλύτερη έμφαση, όσον αφορά τις λειτουργικές του διαμορφώσεις, στις λειτουργίες αέρος-εδάφους, περιλάμβανε και λειτουργίες αέρος-επιφανείας. Στις διαμορφώσεις αέρος-εδάφους πέρα από τις λειτουργίες αποστασιομέτρησης, ένδειξης κινούμενου στόχου, αυτόματης άφεσης οπλισμού και ανανέωσης στοιχείων ναυτιλίας σε συνεργασία και με τα δύο αδρανειακά συστήματα πλοήγησης, περιλαμβάνονται και λειτουργίες παρακολούθησης αναγλύφου (ΤFR) και χαρτογράφησης. Στη διαμόρφωση παρακολούθησης αναγλύφου το ραντάρ παρείχε στο πλήρωμα τη δυνατότητα ασφαλούς πτήσης πάνω από το έδαφος σε ελάχιστο ύψος 91 μέτρων (300 μόλις ποδών) και με ταχύτητα πλεύσης 600 κόμβων (1.111,8 χ.α.ώ.), αναλαμβάνοντας την αποφυγή των φυσικών εμποδίων που βρίσκονται στo ίχνος πτήσης του αεροσκάφους.

Στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό του Mirage 2000N περιλαμβάνονταν δύο INS τύπου ULISS 52P της SAGEM, δύο ραδιοϋψόμετρα τύπου AHV-12 της TRT, υπολογιστής αποστολής Type 2084 της Dassault Electronique και αυτόματος πιλότος SFENA ΑΡ606. Στον θάλαμο διακυβέρνησης το σύστημα προβολής στοιχείων TMV-980 της Sextant (περιλάμβανε το HUD τύπου VE-130 και την τρίχρωμη οθόνη απεικόνισης στοιχείων VMC-180) των Μirage 2000C και –Β είχε διατηρηθεί. Η βασική διαφορά σε σύγκριση με τον πίνακα οργάνων στον θάλαμο διακυβέρνησης των –C και –Β, εντοπίζεται στο ότι η βασική οθόνη VMC-180 τροποποιήθηκε ώστε να παρέχει και απεικόνιση ψηφιακού, κινούμενου χάρτη (ICARE-Indicateur CArtographie et Radar Electronique). Eπιπλέον, στον εξοπλισμό αποστολής των Mirage 2000N, περιλαμβάνονταν και μία κατακόρυφης θέας φωτομηχανή TRT ή OMERA της Thomson-CSF.

Η Dassault υπέγραψε συμβόλαιο με το Γαλλικό Υπουργείο Άμυνας για τη διεξαγωγή μελετών ανάπτυξης της έκδοσης πυρηνικής κρούσης του Mirage 2000 στις 15 Δεκεμβρίου του 1978. Η οριστική απόφαση για την υιοθέτηση ενός διθέσιου αεροσκάφους πάρθηκε τον Αύγουστο του 1979 και η υπογραφή συμβολαίου για την κατασκευή δύο πρωτοτύπων έγινε στις 5 Μαρτίου του 1981. Το πρώτο από αυτά, το Mirage 2000N-01, εφοοδιασμένο με κινητήρα M53-5, πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση από το κέντρο δοκιμών του Istres στις 3 Φεβρουαρίου του 1983 με χειριστή τον Michel Porta και τo δεύτερο, το Mirage 2000N-02, ακολούθησε στις 21 σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου.

Tα πρώτα Mirage 2000N εντάχθηκαν σε υπηρεσία στην AdlA στις 30 Μαρτίου του 1987. Από τις 75 συνολικά μονάδες της έκδοσης αυτής οι 25 πρώτες (s/n 301 έως 325) είχαν πιστοποιηθεί μόνο για την μεταφορά του πυραύλου ASMP και πυραύλων αέρος-αέρος, μικρής ακτίνας R.550 magic για αυτοπροστασία από την στιγμή που, όπως και το διθέσιο –Β, δεν διέθεταν τα πυροβόλα DEFA 554 και έφεραν το χαρακτηριστικό –Κ1. Τα υπόλοιπα 50 αεροσκάφη, που παραδόθηκαν σαν Mirage 2000N-K2, είχαν τη δυνατότητα μεταφοράς συμβατικού οπλικού φορτίου, όχι όμως και βλημάτων ή βομβών καθοδήγησης λέιζερ. Επίσης τα –Κ2, εκτός από το σύστημα προειδοποίησης εντοπισμού-εγκλωβισμού από ραντάρ άλλων μαχητικών (RWR) τύπου Serval της Thomson-CSF και τον παρεμβολέα Cameleon της Dassault Electronique που είναι εγκατεστημένος στο πίσω τμήμα της βάσης του ουραίου κάθετου σταθερού (στον μικρό κώνο επάνω από το ακροφύσιο του κινητήρα), έφεραν στο εσωτερικό των αεροδυναμικών καλυμμάτων πίσω από την πτέρυγα (Karman fairings) και εκτοξευτές αερόφυλλων και θερμοβολίδων τύπου Spirale της Matra. Αργότερα το σύστημα Spirale εγκαταστάθηκε και στα –Κ1. Θα πρέπει τέλος εδώ να σημειώσουμε ότι όλα τα Mirage 2000N παραγωγής αλλά και τα –D που ακολούθησαν, έφεραν κινητήρες Μ53-Ρ2.   

Aν και οι αρχική πρόθεση της ΑdlA ήταν η προμήθεια 110 Mirage 2000N, τελικά μόνο 75 κατασκευάστηκαν και παραδόθηκαν, καθώς αποφασίστηκε η ανάπτυξη μίας πιο προηγμένης έκδοσής του, με κύριο ρόλο την εκτέλεση τακτικών αποστολών κρούσης από μικρό ύψος και με μεγάλες ταχύτητες. Το Mirage 2000D (Diversifie) πιστοποιήθηκε εξαρχής για την μεταφορά όλων των συμβατικών και μη όπλων αέρος-εδάφους του γαλλικού οπλοστασίου, καθώς και των συστημάτων κατάδειξης/απεικόνισης στόχων που μεταφέρονται σε ατρακτίδια, ενώ διατήρησε την ικανότητα μεταφοράς του πυραύλου ASMP. H νέα έκδοση κρούσης προήλθε από την ανάγκη αναπλήρωσης της δύναμης των Mirage IIIE που η AdlA απέσυρε μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, αλλά και από το γεγονός ότι το πρόγραμμα ανάπτυξης του Rafale –που επρόκειτο προς τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 να αναλάβει και τέτοιους ρόλους- είχε ήδη αρχίσει να καθυστερεί σημαντικά.

Αρχικά η πρόθεση της AdlA ήταν τα αεροσκάφη αυτά να μην αξιοποιηθούν επιχειρησιακά σε ρόλους πυρηνικής κρούσης, αν και θα είχαν τη δυνατότητα μεταφοράς της πυρηνικής βόμβας ελεύθερης πτώσης ΑΝ 52 και να χρησιμοποιηθούν σε καθαρά τακτικό επίπεδο. Τότε ήταν που προκειμένου να διακρίνονται από τα –Ν, τα αεροσκάφη της νέας έκδοσης ονομάστηκαν Mirage 2000N’. Μέσα στο 1990 όμως υιοθετήθηκε το –D (Diversifie-διαφοροποιημένο), προκειμένου να υπάρχει σαφής διαχωρισμός, ενώ αποφασίστηκε και η πιστοποίηση του ASMP με σκοπό την εξασφάλιση ικανότητας πυρηνικών πληγμάτων.

Το πρώτο πρωτότυπο του Mirage 2000D, το Mirage 2000D-01, που προήλθε από την τροποποίηση του πρώτου πρωτοτύπου του Mirage 2001 (N-01), πραγματοποίησε την παρθενική του πτήση στις 19 Φεβρουαρίου του 1991 και το δεύτερο (D-02), που επίσης προήλθε από την τροποποίηση του Μirage 2000N-02, πρωτοπέταξε ένα περίπου χρόνο αργότερα, στις 24 Φεβρουαρίου του 1992.

Σε ότι αφορά τον βασικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό, τα Mirage 2000D δεν διαφέρουν σε τίποτα από τα –Ν, διαθέτουν δηλαδή ψηφιακή αρτηρία δεδομένων Digibus, δύο αδρανειακά συστήματα ναυτιλίας INS τύπου SAGEM ULISS 52Ρ τα οποία όμως πλαισιώθηκαν και από GPS, ραδιοβοηθήματα VOR/ILS τύπου Socrat 8900 και TACAN τύπου Deltac ή NC12 της Thomson-CSF και δύο ραδιοϋψόμετρα τύπου ΑΗV-12 της TRT. Από εκεί και πέρα ο υπολογιστής αποστολής είναι ο Type 2084XR της Dassault Electronique, ο αυτόματος πιλότος είναι τύπου SFENA ΑΡ607 και το ραντάρ είναι πάλι το Antilope 5, αλλά σε μία αναβαθμισμένη έκδοσή του, το Antilope 5-3C (Antilope 50) που επιπρόσθετα έχει πλήρεις δυνατότητες ναυτιλίας με βάση τη μορφολογία του εδάφους.

Τέλος, σε ότι αφορά στο σύστημα απεικόνισης στοιχείων και εδώ έγιναν κάποιες -σημαντικές όμως- αλλαγές. Από τo σύστημα ΤΜV-980 έχει παραμείνει μόνο το Head Up Display τύπου VE-130. Η εγκατεστημένη στο κάτω κεντρικό τμήμα του πίνακα οργάνων (Head Down Display), τρίχρωμη οθόνη απεικόνισης στοιχείων τύπου VMC-180, αντικαταστάθηκε από μία έγχρωμη οθόνη CRT στην οποία απεικονίζονται ενδείξεις από το ραντάρ και στοιχεία αποστολής, ενώ στο αριστερό τμήμα του πίνακα οργάνων την θέση των συμβατικών οργάνων ελέγχου πτήσεως, τοποθετηθηκε μία οθόνη απεικόνισης στοιχείων πολλαπλών λειτουργιών, τεχνολογίας CRT και διαστάσεων 8,89 x 11,43 εκατοστών, τύπου FCD 34 της Sextant Avionique. Όλα αυτά ισχύουν για τον εμπρός θάλαμο διακυβέρνησης του χειριστή, καθώς ο πίνακας οργάνων του χειριστή οπλικών συστημάτων, είναι εξοπλισμένος με δύο οθόνες FCD 34 (δεξί και αριστερό τμήμα), θυμίζοντας έντονα τη διαμόρφωση του πίνακα οργάνων του Mirage 2000-5. To Μirage 2000D επομένως είναι το πρώτο Mirage 2000 που ενσωμάτωσε προηγμένη διαμόρφωση απεικόνισης στοιχείων, καθώς αναπτύχθηκε μέσα στη δεκαετία του ΄90, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον σε αυτόν τον τομέα, αποτέλεσε τη βάση για την ανάπτυξη και την τελική διαμόρφωση του θαλάμου διακυβέρνησης του πολλαπλού ρόλου Mirage 2000-5. Tα πρώτα έξι Mirage 2000D παραγωγής (R1N1L) είχαν τη δυνατότητα μεταφοράς όπλων αέρος-εδάφους (πυραύλων και βομβών) κατευθυνόμενων μέσω λέιζερ. Τα υπόλοιπα όμως (διαμόρφωση R2) πιστοποιήθηκαν για τη χρήση όλων των γαλλικών αερομεταφερόμενων όπλων, συμπεριλαμβανομένου και του πυραύλου οριζόντιας πλεύσης Apache (Scalp EG).

Tέλος, σε ότι αφορά το σύστημα αυτοπροστασίας το Mirage 2000D υπήρξε η πρώτη έκδοση του τύπου που εφοδιάστηκε με ολόκληρο το πακέτο που περιλαμβάνει το ICMS 2000 Mk.2 και όχι με κάποια υποσυστήματα αυτού, ενώ υπήρξε και η πρώτη έκδοση στην οποία εγκαταστάθηκε το σύστημα DDM (Detecteur Depart Missile), εντοπισμού εκτόξευσης πυραύλων (SA-7, SA-13, STINGER) από το έδαφος, το οποίο αναπτύχθηκε από την Matra σε συνεργασία με την SAT. H ανάπτυξη του συστήματος είχε ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο του 1995 και η εγκατάστασή του στα Mirage 2000D επισπεύτηκε μετά από την κατάρριψη ενός τέτοιου αεροσκάφους, πάνω από το Σεράγεβο τις απογευματινές ώρες της 30ης Αυγούστου του 1995. Τελικά το DDM –που μπορεί να ενσωματωθεί στο σύστημα αυτοπροστασίας ICMS- εγκαταστάθηκε σε όλα τα Mirage 2000D και –Ν καθώς και σε όσα Mirage 2000C της AdlA συμμετείχαν στις επιχειρήσεις στη Βοσνία.

Σε υπηρεσία στη Γαλλική Αεροπορία

To πρώτο Mirage 2000NΚ1 παραδόθηκε στην AdlA και την EC 1/4 «Dauphine» στις 30 Μαρτίου του 1988, στην αεροπορική βάση Luxeuil (BA-116) στο St. Sauveur. H ΕC 1/4 κηρύχθηκε επιχειρησιακή την 1^η Ιουλίου του 1988 και ακριβώς ένα χρόνο αργότερα, την 1^η Ιουλίου του 1989, ακολούθησε και η δεύτερη Μοίρα των –Ν, η EC 2/4  «La Fayette» με τα περισσότερα από τα αεροσκάφη της να είναι της διαμόρφωσης -Κ2. Η EC 3/4 “ Limousin» κηρύχθηκε επιχειρησιακή την 1^η Ιουλίου του 1990 και η τελευταία Μοίρα που παρέλαβε Mirage 2000N, προκειμένου να τα αξιοποιήσει όμως σε ρόλους κρούσης με συμβατικά όπλα, ήταν η EC 2/3 «Champagne” με έδρα την αεροπορική βάση του Nancy (BA-133), την 1^η Σεπτεμβρίου του 1991. Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι μέχρι την ημερομηνία αυτή, οι Μοίρες των Mirage 2000N ήταν ενταγμένες στην Τακτική Αεροπορική Δύναμη της AdlA (FATac), από τη στιγμή που στην Στρατηγική Aεροπορική Δύναμη (Forces Aeriennes Strategiques) περιλαμβάνονταν μόνο τα Mirage IVP. Την 1^η Σεπτεμβρίου του 1991 λοιπόν η St. Sauveur η EC 1/4 πέρασε στη δύναμη της FAS και το ίδιο έγινε και με όλες τις άλλες Μοίρες των –Ν μέχρι το 1996 που τα Mirage IVP αποσύρθηκαν από την ενεργό υπηρεσία.

Η πρώτη Μοίρα των Mirage 2000D που κατέστη επιχειρησιακή ήταν η EC 1/3 «Navarre» στην αεροπορική βάση του Nancy (BA-133), στις 31 Μαρτίου του 1994. Ακολούθησαν οι EC 3/3 «Ardennes” τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς και EC 2/3 «Champagne” που μέχρι τότε ήταν εξοπλισμένη με Mirage 2000N και επιχειρούσε αποσπασμένη από την αεροπορική βάση του Istres (BA-125), μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 1996, όταν πλέον αποσύρθηκαν και τα τελευταία Mirage IVP από την ενεργό υπηρεσία. Με την απόσυρση των Mirage 2000N το καλοκαίρι του 2018, το ρόλο πυρηνικής κρούσης για την AdlA, ανέλαβε το Rafale. Παρά το γεγονός αυτό, αποφασίστηκε η παράταση της επιχειρησιακής ζωής του Mirage 2000D, οπότε και οι τρείς Mοίρες που προαναφέραμε στη βάση Nancy-Ochey, στη βορειοδυτική Γαλλία, θα παραμείνουν ενεργές.

Mirage 2000D-Ο εκσυγχρονισμός και η ελληνική διάσταση

Παραθέσαμε τα στοιχεία του ιστορικού ανάπτυξης των Mirage 2000N και -D και όχι την εμπλοκή τους σε επιχειρήσεις ανά τον κόσμο από τότε που εντάχθηκαν σε υπηρεσία (Γιουγκοσλαβία, Αφγανιστάν, Λιβύη, Αφρική) για ένα και μόνο λόγο… Για να επιβεβαιώσουμε το γεγονός ότι δεν έχουν παρά ελάχιστα πράγματα, από πλευράς εξοπλισμού αποστολής πάντα, κοινά σε σχέση με τα ελληνικά Mirage 2000E και Mirage 2000-5Mk.2. Οι Γάλλοι προώθησαν εμπορικά το Mirage 2000E ώς πλατφόρμα πολλαπλών ρόλων στη δεκαετία του ’80, με το ραντάρ RDM. Το τελευταίο όμως στην πραγματικότητα δεν είχε τέτοιες δυνατότητες… Αυτός ήταν και ο λόγος για τον οποίο αναπτύχθηκαν τα -Ν και -D ώς πλατφόρμες αέρος-εδάφους και κατόπιν και το πραγματικά πολλαπλών ρόλων -5Mk.2.

Το -D εμάς θα μας ενδιέφερε, αποκλειστικά και μόνο λόγω της δυνατότητάς του να αξιοποιεί τον SCALP-EG. Για να μπούμε στον κόπο και το έξοδο να πάρουμε, έστω και δωρεάν, μία τόσο παλιά πλατφόρμα, και κατόπιν να πιστοποιήσουμε το ASTAC που το έχουμε εκτός ενέργειας από τότε που αποσύρθηκαν τα RF-4E, και τους MICA IR, ούτε λόγος να γίνεται… Ο σημαντικότερος αποτρεπτικός παράγοντας είναι το κόστος, αλλά υπάρχουν και άλλοι στους οποίους θα αναφερθούμε παρακάτω. Όσο για το κόστος, είναι πραγματικά τεράστιο και δυσανάλογο του χρονικού διαστήματος που τα αεροπλάνα αυτά θα παραμείνουν σε υπηρεσία, υπάρχουν τα εξής δεδομένα…

H γαλλική κυβέρνηση μέσω της DGA είχε για πρώτη φορά ανακοινώσει την πρόθεσή της να προβεί στον εκσυγχρονισμό και των 77 Mirage 2000D που διατηρούσε τότε (Σεπτέμβριος 2010) σε υπηρεσία, με στόχο να τους αποδώσει δυνατότητες πολλαπλού ρόλου. Δηλαδή και δυνατότητες αέρος-αέρος. Χωρίς να έχει διευκρινιστεί αν το πακέτο που είχε προταθεί τότε, περιλάμβανε και νέο ραντάρ, το συνολικό κόστος, περιλαμβανόμενης και της πιστοποίησης του ατρακτιδίου ELINT/SIGINT, βάρους 400 κιλών, ASTAC. To κόστος και για τα 77 αεροπλάνα που διατηρούσε τότε σε υπηρεσία η AdlA είχε υπολογιστεί στο αστρονομικό ποσό των 10 εκατομμυρίων ευρώ ανά μονάδα!

Λόγω των περικοπών που προαναφέραμε στους γαλλικούς αμυντικούς προϋπολογισμούς, το πρόγραμμα αυτό δεν υλοποιήθηκε ποτέ… Παρόλα αυτά αποφασίστηκε τον Ιούλιο του 2016 ο εκσυγχρονισμός 55 Mirage 2000D, με κόστος τριών εκατομμυρίων ευρώ ανά μονάδα! Το ASTAC είχε ήδη πιστοποιηθεί στα αεροσκάφη του τύπου από το καλοκαίρι του 2015, μετά την απόσυρση των Mirage F 1CR. Δεν γνωρίζουμε σε πόσα Mirage 2000D αποδώθηκε αυτή η ικανότητα (της αξιοποίησης του ASTAC…), αλλά έμμεσα βγήκε εκτός του προϋπολογισμού του νέου προγράμματος εκσυγχρονισμού μέσης ζωής (MLU)! Αυτό που θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο, είναι ότι το ατρακτίδιο ΔΕΝ είναι πιστοποιημένο στα αεροσκάφη που αποσύρθηκαν. Είναι άλλος ένας από τους αποτρεπτικούς παράγοντες που προαναφέραμε…

Όπως δεν είναι βέβαιο ότι και τα αεροσκάφη που αποσύρθηκαν είναι πιστοποιημένα για την μεταφορά και αξιοποίηση του SCALP-EG. Μέσω του προγράμματος Mirage 2000D MLU, το οποίο θα υλοποιηθεί σε επίπεδο μονάδας, θα πιστοποιηθούν το ατρακτίδιο εντοπισμού/στοχοποίησης Talios της Thales, το ατρακτίδιο DEFA 550F, με το γνωστό πυροβόλο των 30 χιλιοστών, φερόμενο εξωτερικά, τα όπλα αυτόνομης κατεύθυνσης/πρόωσης ΑASM-Hammer και ο αέρος-αέρος MICA IR. Ο τελευταίος θα αντικαταστήσει τον R550 Magic 2 που τα αεροσκάφη του τύπου έφεραν για σκοπούς αυτοάμυνας. Οι συνεργιστικές επιχειρήσεις με τα Rafale της Αdla και της Ναυτικής Αεροπορίας, προϋποθέτουν και την εγκατάσταση Link 16 στα Mirage 2000D MLU, αλλά δεν υπάρχει καμία αναφορά οπουδήποτε σχετικά με τέτοιο ενδεχόμενο…

Τέλος, επεμβάσεις θα γίνουν τόσο στο ραντάρ Antilope 50 με την αντικατάσταση συγκεκριμένων μονάδων και πλακετών, όσο και στο σύστημα ναυτιλίας και άφεσης οπλισμού του αεροσκάφους, ενώ θα προστεθούν άλλα τρία Hardpoints στην κοιλιά της ατράκτου, προκειμένου να αυξηθεί η μεταφορική ικανότητα σε οπλικό φορτίο. Όσα προαναφέρθηκαν, μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το κόστος μίας απόπειρας αξιοποίησης μαχητικών κρούσης Mirage 2000D, θα ήταν ασύμφορο για την Πολεμική Αεροπορία. Και αν αναρωτιέστε γιατί τα νούμερα σε ότι αφορά στα οικονομικά κόστη στους εκσυγχρονισμούς των γαλλικών μαχητικών, είναι ασύγκριτα μεγαλύτερα σε σχέση με τα αμερικανικά, θυμηθείτε ότι οι αριθμοί παραγωγής των πρώτων είναι υποδεκαπλάσιοι των αμερικανικών μαχητικών (η παραγωγή του F-16 θα ξεπεράσει τις 5000 μονάδες τη στιγμή που το Mirage 2000 κατασκευάστηκε σε λιγότερα από 700 αντίτυπα όλων των εκδόσεων!). Και αυτό είναι κάτι που απλά σημαίνει ότι το κόστος ανάπτυξης, που είναι συνήθως μεγάλο, μετακυλίεται σε πολύ μικρότερους αριθμούς παραγωγής, με αποτέλεσμα να διαμορφώνει πολύ υψηλή τιμή.

Ένας δεύτερος λόγος κατακόρυφης αύξησης του κόστους, είναι η ίδια η αυτόνομη αμυντική πολιτική των Γάλλων. Πρόκειται για τη μοναδική χώρα στην Ευρώπη και από τις λίγες στον κόσμο, που σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και κατασκευάζουν μαχητικά αεροπλάνα και το σύνολο των συστημάτων τους αξιοποιώντας αποκλειστικά και μόνο απάρτια και λογισμικό τα οποία αναπτύσσονται εγχώρια ή κυκλοφορούν στο ελεύθερο εμπόριο χωρίς εξαγωγικούς περιορισμούς. Στη συγκεκριμένη περίπτωση για παράδειγμα, τον εκσυγχρονισμό των Mirage 2000D της AdlA, η αναβάθμιση κάποιων μονάδων του ραντάρ και μέρους του εξοπλισμού αποστολής είναι customized… Είναι δηλαδή σχεδιασμένη και θα υλοποιηθεί αποκλειστικά και μόνο με βάση τις απαιτήσεις ενός συγκεκριμένου χρήστη… Πέρα από το οικονομικό λοιπόν, είναι και το τεχνικό ρίσκο πολύ μεγάλο για την Πολεμική Αεροπορία.