Στο πρόσφατο άρθρο μας «Ελληνικός Στρατός: Ο εκσυγχρονισμός των M-270 MLRS και τα πυρομαχικά που πολλαπλασιάζουν την ισχύ τους» (δείτε ΕΔΩ), αναφερθήκαμε στα αμερικανικής προέλευσης πυρομαχικά η χρήση των οποίων, από τους αναβαθμισμένους M-270 MLRS (Multiple Launch Rocket System) του Ελληνικού Στρατού (ΕΣ) θα πολλαπλασιάσει την ισχύ τους.
Στο συγκεκριμένο άρθρο θα παρουσιάσουμε τη γερμανική πρόταση (KMW) για την αναβάθμιση των M-270. Αρχικά να πούμε ότι ο Γερμανικός Στρατός είχε παραλάβει συνολικά 150 M-270 (γνωστά ως MARS ή Mittleres Artillerie Raketen System), εκ των οποίων 38 παραμένουν σε υπηρεσία, αναβαθμισμένοι στο επίπεδο MARS II (MLRS-E). Στην Ιταλία η αναβάθμιση είναι γνωστή ως MLRS Improved, ενώ στη Γαλλία ως LRU (Lance Roquette Unitaire).
Τα κύρια συστατικά της αναβάθμισης MARS II είναι η εγκατάσταση του συστήματος ελέγχου πυρός EFCS (European Fire Control System), η υιοθέτηση του ηλεκτρικού συστήματος κίνησης του εκτοξευτή ELDS (Electrical Launch Drive System) και η εγκατάσταση του αυτόματου συστήματος κατάσβεσης πυρκαγιάς FEU (Fire Extinguishing Unit) στο διαμέρισμα του κινητήρα.
Κύριος στόχος του προγράμματος αναβάθμισης ήταν η προσθήκη της ικανότητας προσβολής στόχων σε μεγάλη απόσταση και με ακρίβεια. Όπως μας έγινε γνωστό, τα MARS II μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλα τα διαθέσιμα πυρομαχικά του M-270, παλαιότερα και νεότερα, δηλαδή τις ρουκέτες M-26, M-26A1, Μ-30A2 και M-31A2 GMLRS, GMLRS-ER (Extended Range), GLSDB της SAAB (Ground Launch Small Diameter Bomb) και τους πυραύλους MGM-140A Block.1, MGM-140B Block.1A και MGM-168 Block.4A (ATACMS : Army Tactical Missile System).
Παράλληλα σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα τα ελληνικά MLRS δύναται να έχουν πρόσβαση και σε άλλα πυραυλικά συστήματα όπως το νέο ευρωπαϊκό βλήμα προορίζεται για χρήση από τα MLRS καθώς και το JFS-M (Joint Fire Support Missile) της MBDA με ορίζοντα το 2025.
Να σημειώσουμε ότι η KMW έχει μακρά προϊστορία στο σύστημα M-270. Συμμετέχει στο πρόγραμμα από το 1975, στην Ομάδα Ευρωπαϊκής Παραγωγής (EPG : European Production Group). Παρήγαγε 150 συστήματα για τη Γερμανία (MARS) και συνολικά 284 εκτοξευτές για την Ιταλία, τη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Γερμανία, ενώ μέχρι και σήμερα παρέχει Τεχνική Υποστήριξη και Διοικητική Μέριμνα στον Γερμανικό Στρατό.
Επίσης είναι ο κύριος ανάδοχος των προγραμμάτων ανάπτυξης του EFCS, του ELDS και του FEU, σε συνεργασία με την Airbus και την Thales (η Airbus επίσης συμμετέχει στο πρόγραμμα από το 1978). Για την ιστορία να πούμε ότι η μελέτη σκοπιμότητας του EFCS, δηλαδή ο καθορισμός των απαιτήσεων, της σκοπιμότητας του προγράμματος και του κόστους ξεκίνησε το 1996.
Στη συνέχεια ακολούθησε η φάση μείωσης του ρίσκου και της τεχνικής απόδοσης-αξιολόγησης, η οποία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2001 και αφορούσε στην επίτευξη της δυνατότητας των καθορισμένων επιχειρησιακών απαιτήσεων, επαναχρησιμοποιήσιμο λογισμικό, πιστοποίηση/χρήση υλικών COTS/MOTS (Commercial Off The Shelf/Military Off The Shelf) σε ποσοστό 80% και κατασκευή πρωτότυπου επίδειξης.
Η φάση πλήρους ανάπτυξης ξεκίνησε τον Μάιο του 2007 με τέσσερα πρωτότυπα, με πολλές δοκιμαστικές βολές, ανάπτυξη βάσης δεδομένων τεχνικών στοιχείων (TDP : Technical Data Package) και με δοκιμή του ολοκληρωμένου συστήματος υποστήριξης (ILS : Integrated Logistics System), που αναπτύχθηκε κατά τη φάση μείωσης του ρίσκου και τεχνικής απόδειξης. Τέλος, το αναβαθμισμένο σύστημα εντάχθηκε σε υπηρεσία στα τέλη του 2010. Συνολικά, έγιναν βολές 224 ρουκετών των 110 χιλιοστών, 54 ρουκετών M-28 (εκπαιδευτικών), έξι ναρκοφόρων ρουκετών AT2 και 11 ρουκετών M-30 (GMLRS).
Δεδομένης της αδυναμίας χρήσης των ρουκετών μεγαλύτερης ακρίβειας και αυξημένου βεληνεκούς GMLRS από την αρχική έκδοση των M-270, η αναβάθμιση τους κρίθηκε απολύτως επιβεβλημένη προκειμένου τα συστήματα να παραμείνουν ικανά στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Πώς; Με την αύξηση του μέγιστου βεληνεκούς εμπλοκής, άρα να εκτελούν βολές από ασφαλέστερες αποστάσεις και μέσω της αύξησης της ακρίβειας της προσβολής. Υπενθυμίζουμε ότι το πρόγραμμα ανάπτυξης των GMLRS ξεκίνησε το Νοέμβριο του 1998 από τις ΗΠΑ και σε συνεργασία με τη Μεγάλη Βρετανία, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Ο πυρήνας του εκσυγχρονισμού:
Όπως προαναφέραμε, «καρδιά» του προγράμματος αναβάθμισης MARS II είναι η εγκατάσταση του συστήματος ελέγχου πυρός EFCS. Εξίσου όμως σημαντική είναι και η υιοθέτηση του ηλεκτρικού συστήματος κίνησης του εκτοξευτή ELDS (Electrical Launch Drive System), που αντικατέστησε το αρχικό, υδραυλικό σύστημα.
Το ELDS αναπτύχθηκε από την KMW και επιτρέπει την ταχύτερη κίνηση και τάξη του εκτοξευτή, ενώ μειώνει και τις ανάγκες και το κόστος συντήρησης και επισκευής.
Το υδραυλικό-μηχανικό σύστημα κίνησης του εκτοξευτή, παρουσιάζει μια σειρά μειονεκτημάτων όπως οι διαρροές (εσωτερικά και εξωτερικά), η μεγάλη κατανάλωση υδραυλικών υγρών και φίλτρων, πολλές βλάβες από διάβρωση και διαρροές κατά την αποθήκευση, ενέχει υγειονομικό κίνδυνο από τα υδραυλικά υγρά, έχει χαμηλή απόδοση ενέργειας από τις μπαταρίες (12% απόδοση για την ύψωση και 17% για το αζιμούθιο), απαιτεί προθέρμανση στις χαμηλές θερμοκρασίες και παράγει μεγάλο υπέρυθρο ίχνος.
Οι διαρροές απαιτούν τη συνεχή επανατοποθέτηση του συστήματος φόρτωσης. Επίσης, το υδραυλικό-μηχανικό σύστημα παράγει υψηλά επίπεδα θορύβου (89 dBA), έχει περίπλοκη διαδικασία αποκατάστασης των βλαβών και πολύ χρονοβόρες εργασίες επισκευών.
Γενικά, έχει υψηλές απαιτήσεις υποστήριξης και συντήρησης (σε προσωπικό και σε υλικά). Αντίθετα το ηλεκτρικό σύστημα κίνησης δεν παρουσιάζει διαρροές, δεν απαιτεί περίοδο προθέρμανσης (άρα έχει ταχεία επιχειρησιακή ετοιμότητα σε όλο το φάσμα των θερμοκρασιών), παρουσιάζει μειωμένο υπέρυθρο ίχνος, μειώνει το θόρυβο (ακουστικό ίχνος) κατά την λειτουργία του (από τα 89 dBA στα 80 dBA, σύμφωνα με την ΚΜW), έχει την ικανότητα της αθόρυβης λειτουργίας, δηλαδή δεν χρησιμοποιεί την κύρια μηχανή, παρουσιάζει βελτιωμένο μέσο χρόνο παρουσίασης βλαβών (άρα ευκολία και χαμηλότερο κόστος υποστήριξης και συντήρησης) και μειωμένο κίνδυνο απειλής λόγω μειωμένου χρόνου εκτελέσεως της αποστολής.
Ο ELDS εκτελεί ταυτόχρονες κινήσεις, σε ύψος και κατεύθυνση, έχει μικρότερους χρόνος ανταπόκρισης, μειωμένο χρόνο μεταξύ αρχής και πέρατος αποστολής βολής και μειωμένο χρόνο φόρτωσης/εκφόρτωσης των κανίστρων των πυρομαχικών.
Η πρόταση αναβάθμισης MARS II περιλαμβάνει και την εγκατάσταση του αυτόματου συστήματος κατάσβεσης πυρκαγιάς στο διαμέρισμα του κινητήρα FEU. Το FEU δεν κάνει χρήση υλικών Halon και CFC, αλλά αζώτου. Το νέο σύστημα πυρόσβεσης επιτρέπει τον αυτόματο εντοπισμό και την κατάσβεση ακόμα και 24 ώρες μετά το πλήγμα. Το FEU εκτελεί αυτόματη παύση λειτουργίας του ανεμιστήρα στο διαμέρισμα κινητήρα, ενσωματώνει θερμικούς αισθητήρες φωτιάς και οπτικοακουστικό σύστημα συναγερμού για ενεργοποίησης του πληρώματος.
Η ανάπτυξη του έγινε στο πλαίσιο της εφαρμογής της Συνθήκη του Μόντρεαλ, για την προστασία του όζοντος, και της κείμενης ευρωπαϊκής νομοθεσίας απαγόρευσης παραγωγής αερίων επικίνδυνων για το στρώμα του όζοντος. Η χρήση του ακίνδυνου/αβλαβούς αζώτου, ενός χαμηλού κόστους υλικού με απεριόριστη διαθεσιμότητα, σημαίνει ότι δεν χρειάζεται καθαρισμός της μηχανής στην περίπτωση της ενεργοποιήσεως του συστήματος πυρόσβεσης κατά λάθος.
Επιπλέον, ενισχύεται η θωράκιση της καμπίνα και ενσωματώνονται νέα και καλύτερα συστήματα επικοινωνιών. Έμφαση έχει δοθεί και στην ασφάλεια και τη βελτιωμένη υποστήριξη χρήστη με επιπρόσθετους αισθητήρες (λαβή ασφαλείας του κάλαθου των ρουκετών, μηχανισμός στήριξης του συστήματος της εκτόξευσης και καταγραφείς θερμοκρασίας και κίνησης), με συστήματα προσδιορισμού θέσης (PNU, οδόμετρο, GPS) και σύστημα διαχείρισης ισχύος (αθόρυβη λειτουργία).
Ακόμη, το MARS II ενσωματώνει βελτιωμένα συστήματα διάγνωσης και υποστήριξης (πίνακας οργάνων, ενδείξεις επί οθόνης και εξωτερικά συστήματα ελέγχου και συντήρησης). Ειδικότερα, η οθόνη διαγνώσεων καταγράφει και προβάλει την ιεράρχηση, το πρωτόκολλο και την περιγραφή του σφάλματος, την κατάσταση του συστήματος και την απαιτούμενη ενέργεια. Παράλληλα, αναπτύσσεται η βάση δεδομένων ανάλυσης δυσλειτουργιών με στατιστικά στοιχεία, τεκμηρίωση, ανάλυση σφαλμάτων και έλεγχο διαμόρφωσης.
Τέλος, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η πρόταση της KMW είναι ύψους € 75 εκατομμυρίων (με βάση την οικονομική προσφορά που κατατέθηκε τον Απρίλιο του 2020) και αφορά στην αναβάθμιση και των 36 εν υπηρεσία εκτοξευτών του ΕΣ, δηλαδή μιλάμε για ένα κόστος περί τα € 2,1 εκατομμύρια ανά εκτοξευτή.
Σε κάθε περίπτωση, τα M-270 του ΕΣ πρέπει να αναβαθμιστούν προκειμένου να παραμείνουν ικανά για αρκετά ακόμη χρόνια, μιας και είναι πολύτιμα για το Πυροβολικό, τον ΕΣ και γενικότερα την αποτρεπτική ισχύ της χώρας. Η αναβάθμιση τους είναι επιβεβλημένη. Αλλά για να μην μείνει ατελής θα πρέπει να συνοδευτεί και από την απόκτηση σύγχρονων, κατευθυνόμενων πυρομαχικών με μεγάλο βεληνεκές συνάμα με την αξιοποίηση σύγχρονων μέσων στοχοποίησης σε βάθος. Έτσι, ο ΕΣ θα έχει στη διάθεση του ένα σύγχρονο και φονικό σύστημα, σε Έβρο και Αιγαίο, ικανό να προσβάλει με μεγάλη επιτυχία τις εχθρικές δυνάμεις σε μεγάλες αποστάσεις εντός της τουρκικής επικράτειας.
Ανακεφαλαιώνοντας, με βάση τα υφιστάμενα δεδομένα μπορούμε να εξάγουμε τα ακόλουθα συμπεράσματα: Αρχικά το πλέον σημαντικό στοιχείο είναι πως η KMW εκσυγχρονίζει το σύνολο των ελληνικών εκτοξευτών Μ-270 MLRS (36 εκτοξευτές) και όχι το μεγαλύτερο μέρος αυτών συγκριτικά με την Lockheed Martin.
Κατά δεύτερον το κόστος εκσυγχρονισμού των εκτοξευτών συγκρατείται σε λογικά και αποδεκτά επίπεδα ενώ από τεχνικής άποψης η πρόταση είναι η πλέον σύγχρονη με επίκεντρο το σύστημα ELDS (Electrical Launch Drive System) που βελτιώνει δραματικά τους χρόνους τάξης και βολής με προφανή και αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματα έναντι του υδραυλικού ή του ηλεκτρο-υδραυλικού.
Τρίτον, τοποθετούνται ευρωπαϊκοί ασύρματοι της σειράς PR4G της Thales διασφαλίζοντας ομοιογένεια, ομοιοτυπία και δυνατότητα επικοινωνίας με το υπόλοιπο δίκτυο επικοινωνιών τόσο του Πυροβολικού Μάχης όσο και του ΕΣ εν αντιθέσει με την επιλογή των SINCGARS (της L3Harris).
Τη Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου θα λάβει χώρα παρουσίαση και της αμερικανικής πρότασης από την Lockheed Martin συνεπώς θα προχωρήσουμε και σε μια ακόμη πιο λεπτομερή σύγκριση και αξιολόγηση των δύο προτάσεων.
