Η προοπτική μίσθωσης δύο φρεγατών για το ΠΝ αποτέλεσε, όπως ήταν λογικό, αντικείμενο για το ΠΝ δημόσιας διαβούλευσης και αντιπαράθεσης. Οφείλουμε να τονίσουμε ευθύς εξ αρχής πως κανένα εξοπλιστικό πρόγραμμα δεν δύναται να θεωρείται ως η βέλτιστη επιλογή αφού κάθε επιλογή συγκεντρώνει αντικειμενικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Στις παρακάτω γραμμές θα προχωρήσουμε σε μια πρώτη αποτίμηση και έναν σύντομο σχολιασμό της επιλογής αυτής.
Καταρχάς οφείλουμε να επισημάνουμε πως η έλευση των δύο πλοίων μέσα στο καλοκαίρι του 2018 αποτελεί από μόνο του ένα θετικό γεγονός που ενισχύει καθοριστικά τις δυνατότητες του ΠΝ. Αδιαμφισβήτητα, πρόκειται για μια σύγχρονη σχεδίαση με πολλές νέες τεχνολογίες που σήμερα δεν διαθέτει το ΠΝ.
Αποτελούν οι FREMM την κατάλληλη επιλογή;
Η απάντηση είναι σύνθετη. Εξαρτάται με το τι θέλουμε και το τι μπορούμε να έχουμε. Εν πρώτοις εφόσον χρειαζόμαστε πλοία με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής, τότε δεν αποτελούν μια καλή επιλογή. Εφόσον μιλάμε για πλοία γενικών καθηκόντων, τότε ναι, είναι μια καλή επιλογή. Τα κύρια μειονεκτήματα των πλοίων έγκειται στην μικρή αναχορηγία, στην έλλειψη βλημάτων ASTER-30 και στην μη ύπαρξη συστήματος εγγύς αυτοπροστασίας CIWS. Το ραντάρ των πλοίων συγκαταλέγεται στα πολύ καλά ραντάρ διεθνώς με νέες τεχνολογίες αιχμής και δυνατότητες να εμπλέκει ταυτοχρόνως έως και 16 στόχους, τη στιγμή που τα υφιστάμενα πλοία του ΠΝ μπορούν να εμπλέκουν ως δύο εναέριους στόχους. Επίσης, φέρουν κορυφαία σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου, επικοινωνιών, συστήματος μάχης, ανθυποβρυχιακού πολέμου και επιχειρήσεων επιφανείας.
Το κυριότερο όμως είναι ότι η FREMM αποτελούν μια επιλογή γρήγορης και άμεσης ενίσχυσης του ΠΝ σε μια πολύ ασταθή περίοδο για τα ελληνοτουρκικά. Είναι μια μεταβατική επιλογή που θα επιτρέψει στο ΠΝ να έχει τον κατάλληλο χρόνο ως την ναυπήγηση και επιχειρησιακής ένταξης των κορυφαίων Belharra. Επίσης, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από το ΓΕΝ τα πλοία εξετάζει να κρατήσει τα πλοία μετά τη παρέλευση της χρονικής περιόδου leasing, δηλαδή μετά το 2023.
Μπορούμε να έχουμε πλοία με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής;
Υπό τις σημερινές συνθήκες πολύ δύσκολο. Κυρίως για δημοσιονομικούς λόγους. Ασφαλώς και χρειαζόμαστε αυτά τα πλοία αλλά οι οικονομικοί περιορισμοί είναι αμείλικτοι. Υπό ιδανικές συνθήκες πλοία όπως τα Ισπανικά Álvaro de Bazán, τα Ολλανδικά LCF ή οι Γερμανικές F-124 θα αποτελούσαν κορυφαίες επιλογές που θα απογείωναν τις δυνατότητες του ΠΝ στο κομμάτι της αεράμυνας περιοχής. Όμως η χρόνια εγκατάλειψη των εξοπλιστικών από το 2005 έως σήμερα δεν επιτρέπει ανοικτούς δημόσιους διαγωνισμούς που θα επιτρέπει στο Π.Ν να αξιολογεί με σκληρούς απαράμιλλους όρους τις τεχνικές προδιαγραφές των πλοίων ώστε συμπίπτουν απολύτως με τις ανάγκες του ΠΝ.
Η επιλογή των FREMM συγκεντρώνει πλεονεκτήματα ως προς το οικονομικό πλαίσιο της συμφωνίας, την γρήγορη έλευση και το σκέλος της αποπληρωμής του προγράμματος.
SCALP NAVAL: Ένα επιπλέον στρατηγικό όπλο στο ελληνικό οπλοστάσιο
Όχι, δεν θα προσπαθήσουμε να σας χρυσώσουμε το χάπι. Ούτε να σας πείσουμε για το υπερόπλο που θα ανατρέψει υπέρ μας το ισοζύγιο ισχύος. Όμως σε κάθε περίπτωση είναι μια κρίσιμη παράμετρος που ενισχύει κατακόρυφα την αποτρεπτική ισχύ της χώρας.
Η ύπαρξη βλημάτων SCALP NAVAL που δύναται να χτυπούν στόχους υψηλής αξίας σε μεγάλο στρατηγικό βάθος, είναι από μόνη της μια επιλογή που αυξάνει το τίμημα και το κόστος της οποιασδήποτε τουρκικής κίνησης εις βάρος της χώρας μας. Πρακτικά ενισχύει αποφασιστικά την ελληνική αποτροπή αφού ο επιτιθέμενος καλείται να πληρώσει μεγάλο τίμημα. Διότι ως αποτροπή λογίζεται η καταβολή μεγαλύτερου κόστους από αυτό του οφέλους. Ακόμα και εάν η ΠΑ διαθέτει SCALP EG, η ύπαρξη ακόμα περισσότερων φορέων εκτόξευσης είναι game changer. Το ΠΝ για πρώτη φορά στην ιστορία του αποκτά ένα όπλο στρατηγικής αξίας. Οι μέχρι τώρα πληροφορίες φέρουν τη Γαλλική πλευρά να αποδεσμεύει αυτά τα όπλα ενώ ως τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές οι ΗΠΑ δεν έχουν εκδηλώσει ανησυχίες ως προς την απόκτηση απόρροια των εξαιρετικών ελληνοαμερικανικών σχέσεων που βρίσκονται σε ιστορικό επίπεδο εν αντιθέσει με την επιλογή των SCALP EG πριν χρόνια. Βεβαίως, η ύπαρξη όπλων που δύναται να πλήξουν στόχους σε μεγάλο βάθος απαιτούν και τα ανάλογα μέσα κατάδειξης στόχων. Υπενθυμίζεται, πως κομβικό ρόλο στην κατάδειξη στόχων για τα μαχητικά της Π.Α που φέρουν τα SCALP EG διαδραματίζει ο δορυφορικός σταθμός Τανάγρας με τον δορυφόρο HELIOS II προσδίδοντας δυνατότητες δορυφορικής στοχοποίησης. Οι φωτογραφίες που λαμβάνονται από το HELIOS II αφορούν όχι μόνο τον στόχο, αλλά και την ακριβή διαδρομή μέχρι τον στόχο, την διαμόρφωση του εδάφους, τις εναλλακτικές οδούς προσέγγισης του βλήματος, την αποφυγή εστιών Α/Α όπλων κλπ. Η ποιότητα είναι εξαιρετική και η είσοδος της Ελλάδας στο κλαμπ των χωρών που διαθέτουν βλήματα cruise σίγουρα θα αλλάξει πολλά δεδομένα. Τα στοιχεία για τους στόχους που στέλνει το HELIOS II αποθηκεύονται στο βλήμα. Το θέμα της κατάδειξης στόχων θα μας απασχολήσει σε προσεχές μας άρθρο.
Η παράμετρος της ναυτικής διπλωματίας
Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο έπαιξε το σκέλος των politics που επέδειξε η Γαλλική πλευρά. Αφενός ως προς το οικονομικό σκέλος και αφετέρου προς το πολιτικό και διπλωματικό. Σε επίπεδο υψηλής στρατηγικής διασφαλίζουν τις πολύ καλές σχέσεις με τη Γαλλία που στηρίζει τις ελληνικές θέσεις στα ελληνοτουρκικά αναγνωρίζοντας έμπρακτα τις πάγιες θέσεις της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Γενικώς, το ΠΝ δίνεται ιδιαίτερη βάση στη ναυτική διπλωματία ως εργαλείο άσκησης εξωτερικής πολιτικής και προβολής της εθνικής ισχύος σε αποστολές ΝΑΤΟ και ΕΕ όπως αντιστοίχως με τα ΑΦΝΣ P-3B Orion.
Στη παρούσα χρονική και οικονομική στιγμή οι Fremm αποτελούν μια ικανοποιητική επιλογή. Το ΓΕΝ και συγκεκριμένα ο Α/ΓΕΝ Αντιναύαρχος ΠΝ Νικόλαος Τσούνης επέδειξε ρεαλισμό έχοντας κατά νου, τους οικονομικούς και χρονικούς περιορισμούς και παράλληλα διορατικότητα πιέζοντας τη πολιτική ηγεσία για ΑΜΕΣΗ ενίσχυση του ΠΝ. Με την έλευση των Fremm το ΠΝ προχωρά σε τεχνολογικό άλμα, ιδίως στο ζήτημα των δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων και επίγνωσης τακτικής κατάστασης που αποδεικνύει τη πρωτοπόρα αντίληψη των στελεχών του ΠΝ. Στη περίπτωση που οι Fremm περιέλθουν μόνιμα στο ΠΝ καλύπτεται εν μέρει, η ανάγκη για πλοία γενικών καθηκόντως ως η συνέχεια των φρεγατών “S” ως την έλευση των υπερσύγχρονων Belharra. Οι τελευταίες θα δώσουν την απαιτούμενη επιχειρησιακή ώθηση στο κομμάτι αεράμυνας περιοχής απόρροια της ύπαρξης 32 βλημάτων Aster-30 και ραντάρ Sea Fire της Thales με τεχνολογίες GaN που αποτελούν τη state of the art προσέγγιση στα ραντάρ.
