Το θέμα των επιχειρησιακών ικανοτήτων των γαλλικών βλημάτων ΑSTER, το έχουμε σχολιάσει κατ’ επανάληψη μέσα από το DefenceReview.gr. Πολλάκις έχουμε αναφερθεί στη στρατηγική τους αξία για το Πολεμικό Ναυτικό και τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις γενικότερα. Το παραπάνω επιβεβαιώνεται από τις νέες επιτυχίες των γαλλικών βλημάτων ΑSTER 30, οι οποίοι κατάφεραν να αναχαιτίσουν με απόλυτη επιτυχία, τρεις βαλλιστικούς πυραύλους των Χούθι. Το τελευταίο 24ωρο η γαλλική φρεγάτα Alsace έβαλε κατά τριών βαλλιστικών πυραύλων εκτοξεύοντας ισάριθμο αριθμό βλημάτων ΑSTER 30. Σημειώνεται, πως η αντιμετώπιση βαλλιστικών απειλών είναι ένα σύνθετο τακτικό ζήτημα αυξημένης δυσκολίας. Η εμπλοκή των βαλλιστικών πυραύλων έχει σχεδόν ταυτοχρόνως αξιοποιώντας το ραντάρ HERAKLES της γαλλικής FREMM “Alsace”.
H ποιότητα των Aster είναι κορυφαία και αδιαμφισβήτητη. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα αποτελέσματα της άσκησης FORMIDABLE SHIELD 2021. Γενικότερα τα γαλλικά βλήματα (Aster 15/ 30, VL Mica NG) ξεχωρίζουν γιατί είναι ενεργού ερευνητή, με μεγάλη No Escape Zone, αντοχή στα αντίμετρα και υψηλό Pk (Probability Kill). Επειδή αυτά δεν είναι διαπιστώσεις του κατασκευαστή ή προώθηση ενός πυραύλου ας δούμε τι έγινε στη νατοϊκή άσκηση FORMIDABLE SHIELD 2021. (https://sfn.nato.int/newsroom/2021/the-french-fs-forbin-destroys-a-supersonic-target-with-a-combat-loaded-aster-30-fire-during-atsea-demoformidable-shield-2021.aspx). H γαλλική φρεγάτα «Forbin» κλάσης HORIZON εκτοξεύει ASTER 30 και καταστρέφει επιτυχώς στόχο ιπτάμενο με ταχύτητα 3000+ χιλιομέτρων ανά ώρα, λίγα μέτρα πάνω από τα κύματα. Ο στόχος πετά εξαιρετικά χαμηλά (sea skimming) με υπερ υψηλή ταχύτητα 3000 χιλιομέτρων ανά ώρα (1600+ μ.α.ω ή 2.449 Mach) στο θαλάσσιο πεδίο δοκιμών και βολών των νήσων Hebrides, ανοικτά των δυτικών ακτών του βόρειου τμήματος της Σκωτίας. Το παραπάνω επιβεβαιώνει πως η τακτική χρήση των βλημάτων Aster είναι ως εξής: shoot-look-shoot (1 βλήμα ανά στόχο) και όχι ως shoot-shoot-look δηλαδή βολή δύο βλημάτων ανά στόχο.
Συγκεκριμένα είχαμε αναφέρει σε ανάλυση μας με τίτλο: Πολεμικό Ναυτικό: Η αναγκαία προσθήκη των VL MICA NG στο ελληνικό οπλοστάσιο συνδυαστικά με την ναυπήγηση των Gowind και τους Aster 30, η οποία δημοσιεύτηκε τη 1η Οκτωβρίου 2021 τα εξής: Οφείλουμε επίσης να αναφέρουμε πως η συνήθης τακτική για την εμπλοκή εναέριων στόχων υψηλών επιδόσεων όπως τα μαχητικά είναι δύο βλήματα ανά στόχο τόσο για τους ESSM όσο και για τους SM-2. Στις νεότερες εκδόσεις των προαναφερθέντων όπλων όπως των ESSM Block II και SM-2 Block IIIC ενεργού καθοδήγησης ενδεχομένως να μην ισχύει. Απεναντίας, στη περίπτωση των γαλλικών βλημάτων τόσο των Aster όσο και των VL MICA κάτι τέτοιο δεν αποτελεί τον κανόνα. Αμφότερα τα βλήματα διακρίνονται για την υψηλή ευελιξία τους κατά τη τερματική φάση εμπλοκής του στόχου. Σε γενικές γραμμές για να το θέσουμε όσο πιο επιγραμματικά γίνεται δύο είναι οι κύριες τακτικές για την αντιμετώπιση εναέριων απειλών. Η πρώτη αναφέρεται ως shoot-shoot δηλαδή βολή δύο βλημάτων ανά στόχο και η δεύτερη ως shoot-look-shoot αναλόγως δηλαδή της επιτυχίας του πρώτου βλήματος εκτοξεύεται και δεύτερο. Όλα αυτά βέβαια είναι συνάρτηση πολλών παραγόντων και κυρίως της τακτικής κατάστασης. Ασφαλώς όσο νεότερης γενιάς, σχεδίασης και φιλοσοφίας είναι τα βλήματα τόσο πιο εύκολη η εμπλοκή του στόχου αφού τα βλήματα εκτός της ακτίνας, διακρίνονται για την αντοχή τους στα αντίμετρα, τις ικανότητες ελιγμών, τις φορτίσεις G κτλ. Δεδομένου ότι τα πλοία του ΠΝ επιχειρούν σε κοινές ομάδες μάχης πλοίων οι VL MICA NG θα μπορούν να δρουν συνδυαστικά με τους Aster 30 στα πλαίσια συνεργατικών εμπλοκών. Για τις συνεργατικές εμπλοκές θα ακολουθήσει ξεχωριστή ανάλυση και τα νέα δεδομένα που φέρνουν οι FDI HN στο ΠΝ.
Όλα τα παραπάνω έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα δεδομένου πως το ΠΝ θα αποκτήσει τους γαλλικούς ASTER 30.
ASTER 30 – Διαφορετική φιλοσοφία, αυξημένη ευελιξία και φονικότητα
Ο γαλλοϊταλικός ASTER 30 είναι ένας πύραυλος επιφανείας – αέρος, νεότερης σύλληψης σε σχέση με το SM-2, καθώς ουσιαστικά η ανάπτυξή του ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του ’80 (1989), μέσω της υπογραφής μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των κυβερνήσεων της Γαλλίας και της Ιταλίας για την ανάπτυξη μίας νέας οικογένειας αντιαεροπορικών πυραύλων. Η ονομασία ASTER προήλθε από την σύντμηση των λέξεων Aerospatiale Terminale, αλλά και την αρχαία ελληνική λέξη ΑΣΤΗΡ (Αστέρας).
Εδώ το μήκος είναι 4,9 μέτρα, ελαφρά μεγαλύτερο από αυτό του SM-2. Όλα τα άλλα είναι εντελώς διαφοροποιημένα, γεγονός που αποκαλύπτει ότι ο ASTER 30 είναι όπλο νεότερης γενιάς και άλλης φιλοσοφίας. Η διάμετρος του είναι ίδια με αυτή του μικρότερου ASTER 15 (18 εκατοστά) με τον οποίο είναι πανομοιότυπος ώς προς την αεροδυναμική διαμόρφωση, αλλά με επιμηκυμένη άτρακτο.
Και το βάρος του ανέρχεται σε 450 μόλις κιλά. Χρησιμοποιούμε τη λέξη “μόλις” γιατί είναι κατά 250 περίπου ολόκληρα κιλά μικρότερο από αυτό του SM-2. Αυτή η σημαντική διαφορά βάρους, εξηγεί και τη μεγαλύτερη ακτίνα (160 χιλιόμετρα) του αμερικανικού όπλου. Μεγαλύτερος πυραυλοκινητήρας που λειτουργεί και ώς επιταχυντής (booster) και περισσότερο στερεό καύσιμο. O ASTER 30 αναπτύσσει σημαντικά μεγαλύτερη ταχύτητα. 4,5 Μάχ (1.531 μέτρα ανά δευτερόλεπτο) σε σχέση με τα 3,5 Μάχ (1.191 μέτρα ανά δευτερόλεπτο) του SM-2. Αντισταθμίζει δηλαδή τη μικρότερη ακτίνα του, με το να φτάνει ταχύτερα στο στόχο του! Χρησιμοποιεί έναν μεγάλο επιταχυντή (booster), τον οποίο απορρίπτει κατά την πτήση, όταν εξαντληθεί το καύσιμο του. Μπορεί να λειτουργήσει και ώς πύραυλος μέσης ακτίνας από τη στιγμή που η πολεμική του κεφαλή ενεργοποιείται σχεδόν αμέσως μετά την εκτόξευσή του (απόσταση τριών χιλιομέτρων)!
Εξασφαλίζονται έτσι δύο σημαντικά πλεονεκτήματα. Το πρώτο είναι ότι το όπλο επιταχύνει στη μέγιστη ταχύτητα πλεύσης του πολύ γρήγορα, εξασφαλίζοντας πολύτιμο χρόνο αντίδρασης στο πλοίο – φορέα για την άμυνά του. Το δεύτερο είναι ότι κατά τη φάση πρόσκτησης του στόχου είναι εξαιρετικά ευέλικτο. Ενώ αναφέρεται ότι έχει την ίδια επιχειρησιακή οροφή των 65.000 περίπου ποδών (20.000 μέτρα) με τον SM-2, ο ASTER 30 είναι πολύ πιο ευέλικτος στην τερματική φάση πρόσκτησης. Η ικανότητα ελιγμών που δίνει ο κατασκευαστής, οριοθετείται με την ανάπτυξη δυναμικών φορτίσεων μέχρι και 60G! Επιτυγχάνεται όχι μόνο αεροδυναμικά αλλά και μέσω της αλλαγής της διεύθυνσης του ανύσματος της ώσης (thrust vectoring). Οι μηχανισμοί (ακροφύσια) του συγκροτήματος thrust vectoring, είναι εγκατεστημένοι “γύρω” από το κέντρο βάρος του (το σύστημα ονομάζεται PIF-PAF) προκειμένου να επιτυγχάνεται η μέγιστη δυνατή αποτελεσματικότητα και αμεσότητα εκτροπής.
Ενδεικτικό της ικανότητας ελιγμών των πυραύλων ASTER 15/30, είναι το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια δοκιμών, έχουν επιτευχθεί αλλαγές πορείας 90 μοιρών! Διαφημίζονται από την κατασκευάστρια MBDA ώς “Hit ot Kill” φιλοσοφίας όπλα. Σε δοκιμή που πραγματοποιήθηκε στις 23 Νοεμβρίου του 1997 (https://www.flightglobal.com/aster-15-hits-sea-skimming-target-drone-in-test/18867.article), σε περιβάλλον ισχυρών ηλεκτρονικών αντιμέτρων εναντίον χαμηλά ιπτάμενου στόχου (στο μέγεθος πυραύλου Exocet) τύπου C22, χρησιμοποιήθηκε ένας ASTER 15 με συστήματα τηλεμετρίας στη θέση της πολεμικής του κεφαλής (γόμωση). Σκοπός ήταν η συνεχής καταγραφή της απόστασής του από το στόχο. Όταν ο τελευταίος ανακτήθηκε, βρέθηκαν πάνω του δύο βαθιές χαρακιές από τα σταθερά πτερύγια του ASTER! O ταχύτερος ASTER 30 είναι ακόμα πιο φονικός λόγω της μεγαλύτερης κινητικής του ενέργειας στην τερματική φάση που διασφαλίζει η υψηλότερη ταχύτητά του (4,5 Mαχ) και λόγω της μεγάλης ικανότητας ελιγμών. Που εξαρτάται επίσης από την κινητική ενέργεια…
Και περνάμε στον αισθητήρα ραντάρ ενεργού καθοδήγησης. Ο οποίος λειτουργεί στη μπάντα (ζώνη συχνοτήτων) Ku (12-18 GHz). Στον νέο ASTER 30 1 NT (New Technology), o ενεργός αισθητήρας ραντάρ παλμικού ντόπλερ, έχει αντικατασταθεί από νεότερο που λειτουργεί στη μπάντα Ka. Αποτέλεσμα είναι ο από μεγαλύτερες αποστάσεις εντοπισμός του στόχου και η με μεγαλύτερη ακρίβεια καθοδήγησης, μαζί με τις απαιτούμενες αλλαγές πορείας, εναντίον του (https://www.youtube.com/watch?v=JG2B-Ot9SL4 ). Τέλος, η βάρους 15 κιλών θραυσματογόνος πολεμική κεφαλή του ASTER 30 είναι κατευθυντική. Δηλαδή το ωστικό κύμα που δημιουργεί κατά την έκρηξή της, εστιάζεται προς την πλευρά του στόχου και δεν διαχέεται προς όλες τις κατευθύνσεις. Αυτό που πραγματικά ενδιαφέρει την ελληνική πλευρά είναι το γεγονός ότι ο ASTER 30 1NT παρέχει τη δυνατότητα καταστροφής βαλλιστικών πυραύλων με βεληνεκές μέχρι 1500 χιλιόμετρα και δυνατότητα μεταφοράς πολλαπλών πολεμικών κεφαλών. Υπό ανάπτυξη τελεί και μία εξωατμοσφαιρική έκδοση του πυραύλου, ο ASTER 30 Block 2 BMD, με ικανότητα ανάσχεσης βαλλιστικών πυραύλων βεληνεκούς 3000 χιλιομέτρων.
