Είναι γεγονός πως το Όπλο του Πεζικού αποτελεί τον κυρίαρχο του πεδίου της μάχης. Το πεζικό είναι αυτό που είτε καταλαμβάνει είτε υπερασπίζεται έδαφος. Το Ελληνικό Πεζικό είναι κατά βάση Μηχανοκίνητο με κύριο μέσο μεταφοράς τα Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού ενώ ένα μικρό μέρος του είναι μηχανοποιημένο με βασικό μέσο μεταφοράς τα φορτηγά οχήματα γενικής χρήσης STAYER 680 M3. Το μηχανοποιημένο πεζικό εδρεύει ως επί το πλείστον στα μικρονήσια της Περιοχής Ευθύνης της ΑΣΔΕΝ ενώ στο Δ Σώμα Στρατού είναι μόνον η 29η Μ/Π ΤΑΞΠΖ (γνωστή και ως 29η Ταξιαρχία Εσωτερικής Ασφάλειας) με αποστολή την ασφάλεια των μετόπισθεν και την αντιμετώπιση ακραίων στοιχείων της Μουσουλμανικής Μειονότητας ή άλλων απειλών υβριδικού χαρακτήρα. Μάλιστα πρόσφατα υπήρξε εκτεταμένη μελέτη της Διεύθυνσης Πληροφοριών της 1ης Στρατιάς που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την δράση εξτρεμιστικών στοιχείων και αναλύει τους πιθανούς τρόπους ενεργείας.

Το ζήτημα των ΤΟΜΠ/ ΤΟΜΑ

Μια εικόνα που δεν αποκλείεται να δούμε σύντομα. Ελληνικό Apache, άρμα μάχης Leo 2 Hel και αμερικανικό M2 κατά τη κίνηση τακτικού συγκροτήματος.

Είναι κοινός τόπος πως το Όπλο του Πεζικού παρέμεινε ο μεγάλος ασθενής τα χρόνια των παχιών αγελάδων. Με εξαίρεση την προμήθεια των κορυφαίων αντιαρματικών όπλων Kornet E που εφοδίασαν τους Λόχους Αντιαρματικών των Μηχανοκίνητων Σχηματισμών της ΑΣΔΕΝ και του Δ Σώματος Στρατού, εξακολουθεί να υφίστανται έλλειψη για ένα σύγχρονο ΤΟΜΠ που θα προσφέρει ευκινησία, προστασία και ικανοποιητική ισχύ πυρός. Παράλληλα, δεν υπήρξε μέριμνα ώστε τα μηχανοκίνητα τάγματα των Τεθωρακισμένων Ταξιαρχιών να εφοδιαστούν με ένα ΤΟΜΑ ώστε να δρουν ακόμα καλύτερα στα Τακτικά Συγκροτήματα αρμάτων μάχης και μηχανοκίνητου πεζικού. Εν τέλει ούτε νέο ΤΟΜΠ/ ΤΟΜΑ αγοράστηκε ούτε κάποια μέριμνα υπήρξε για τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου δυναμικού των ΤΟΜΠ Μ113 και ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΙΙ. Ειδικά το δεύτερο είναι ένα εξαιρετικό όχημα με πολλαπλές δυνατότητες βελτίωσης.

Οι επαφές με την αμερικανική πλευρά για προμήθεια ικανού αριθμού M2 Bradley δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα αφού η απόκτηση των M2 Bradley κρίθηκε ασύμφορη λόγω παλαιότητας και υφιστάμενης κατάστασης. Τα οχήματα απαιτούσαν άμεσα ανακατασκευή και εκτεταμένου όγκου τεχνικές παρεμβάσεις για να έρθουν στην επιθυμητή κατάσταση. Ο Αρχηγός ΓΕΣ Αλκιβιάδης Στεφανής ήταν και είναι μεγάλος υποστηρικτής της ιδέας για την κάλυψη των αναγκών του Πεζικού από τα M2 Bradley γι αυτό και το θέμα ξανά συζητήθηκε στην πρόσφατη συνάντηση του με τον Αμερικανό ομόλογό του, Στρατηγό Mark A. Milley. Σε κάθε περίπτωση αναζητούνται M2 Bradley σε καλή κατάσταση ώστε να ελαττωθεί στο μισό το υφιστάμενο κόστος και να προχωρήσουμε στην άμεση επιχειρησιακή αξιοποίηση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα άμεσης επιχειρησιακής αξιοποίησης μετά τις προσπάθειες του Α/ΓΕΣ Αλκιβιάδη Στεφανή ήταν τα Chinook και τα Kiowa που αμφότερα αναβαθμίζουν κατακόρυφα την Αεροπορία Στρατού. 

Δυστυχώς το βασικό κώλυμα για το Πεζικό ήταν η νοοτροπία που κυριάρχησε τα προηγούμενα έτη και επιτέλους αλλάζει. Εκτός των παραπάνω οι απανωτές μειώσεις θητείας, η έλλειψη εντατικής, πυκνής και ρεαλιστικής εκπαίδευσης καθώς η αδιαφορία των στρατιωτικών ηγεσιών για σύγχρονα ατομικά υλικά έφεραν το Πεζικό στη θέση να θεωρείται: ο φτωχός συγγενής του στρατεύματος.

Οι εξελίξεις

Τα νέα συνοψίζονται ως εξής:

Αλλαγή σύνθεσης ομάδας μάχης

Ατομικά Υλικά

Βελτίωση προστασίας στα ΤΟΜΠ Μ113

Αναβάθμιση Εκπαίδευσης

Οι τελευταίες εξελίξεις μας έκαναν να θέλουμε να προχωρήσουμε σε μια σύντομη ανασκόπηση με στόχο να αποτυπώσουμε ορισμένα θετικά στοιχεία του τελευταίου χρονικού διαστήματος.

Οκταμελής πλέον η μηχανοκίνητη ομάδα μάχης από δεκαμελής με 6 άτομα ομάδα μάχης αντί των 8 και δύο υπηρέτες του ΤΟΜΠ (οδηγός και πολυβολητής).

Η πρώτη εξέλιξη είναι η αλλαγή της ομάδας μάχης του πεζικού από τα 10 στα 8 άτομα. Η παλαιότερη σύνθεση προέβλεπε ομάδα μάχης των 8 ανδρών συν τον οδηγό ΤΟΜΠ και τον πολυβολητή. Τις προηγούμενες ημέρες νέα διαταγή μειώνει τον αριθμό στα 6 άτομα εκ των οποίων προβλέπεται η εξής συγκρότηση: ομαδάρχης, βοηθός ομαδάρχη, ακροβολιστής με G3A3 και διόπτρα STEINER, δύο πολυβολητές με MINIMI των 5,56 χλστ καθώς και νοσοκόμος πεδίου μάχης με την αντίστοιχη υγειονομική συλλογή. Για τους μεν πολυβολητές προβλέπεται η χορήγηση 1000 φυσιγγίων έκαστος ενώ για τους υπόλοιπους ο αριθμός των 180 φυσιγγίων. Άπαντες φέρουν διόπτρες νυχτερινής όρασης ECON Optics ενώ οι δύο πολυβολητές φέρουν δίοπτρα NS 685C που προσαρμόζεται στα πολυβόλα MINIMI. Η λειτουργία των διοπτρών νυχτερινής όρασης NS 685C  με λυχνία τρίτης γενιάς βασίζεται στην ενίσχυση του αστρικού φωτός. Άπαντες στην ομάδα των 6 ανδρών φέρουν φορητό αντιαρματικό όπλο μιας χρήσης M72 LAW ή RPG 18. Η ομάδα μάχης δύναται να φέρει οπλοβομβίδες επί των ατομικών τυφεκίων G3A3 καθώς και όπλο παροχής πυρών υποστήριξης Μ79 των 40 χλστ με εκρηκτικά βομβίδια Μ381 και Μ406.

Σε κάθε ομάδα μάχης του Πεζικού υπάρχουν δύο σύγχρονα πολυβόλα Minimi στη θέση των ΗΚ11.

Η δεύτερη θετική εξέλιξη είναι ο εφοδιασμός με σύγχρονα ατομικά υλικά που ήδη έχει αρχίσει να χορηγείται. Κάθε μηχανοκίνητο τάγμα στις περιοχές ευθύνης της ΑΣΔΕΝ και του Δ Σώματος Στρατού έχει παραλάβει περί τις 30 συλλογές σύγχρονων ατομικών υλικών που περιλαμβάνουν: αντιβαλλιστικά γυαλιά, εξάρτηση -γιλέκο μάχης, επιαγκονίδες, επιγονατίδες, γάντια nomex καθώς και το σχετικά σύγχρονο κράνος Kevlar.  Οι συλλογές που έχουν ήδη χορηγηθεί έχουν ως βασική τους αποστολή τις ασκήσεις της Δυνάμεως Αμέσου Επεμβάσεως ή των Τμημάτων Χρονικών Ετοιμοτήτων. Σταδιακά σύμφωνα με πληροφορίες προβλέπεται αντίστοιχες σύγχρονες συλλογές ατομικών υλικών να χορηγηθούν στο μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού και στελεχών των Μηχανοκίνητων Ταγμάτων Πεζικού.

 

Σταδιακά τα Μηχανοκίνητα Τάγματα Πεζικού περνούν στη νέα εποχή με νέα ατομικά υλικά.

 

Πρότυπο οπλιτών πεζικού σύμφωνα με τη παρουσίαση της Διεύθυνσης Πεζικού του ΓΕΣ.

Η τρίτη θετική εξέλιξη είναι η πρόσφατη διαγωνιστική άσκηση πεζικού στο Δ Σώμα Στρατού. Συγκεκριμένα τη Τετάρτη 4 έως και Παρασκευή 6 Ιουλίου 2018, διεξήχθη στο Πεδίο Βολής «ΨΗΛΟΥ ΣΤΑΛΟΥ», διαγωνισμός μεταξύ Ομάδων Μηχανοκίνητου Πεζικού, με τη συμμετοχή προσωπικού όλων των Μηχανοκίνητων (Μ/Κ) Μονάδων και της Τακτικής Διοίκησης του 21 Μ/Κ Συντάγματος Πεζικού, του Δ΄ Σώματος Στρατού (Δ΄ΣΣ «ΘΡΑΚΗ»). Οι Ομάδες αξιολογήθηκαν σε μία σειρά επιχειρησιακών σεναρίων, που ενδέχεται να συναντήσουν στο σύγχρονο πεδίο μάχης. Μια δοκιμασία με κεντρική καθοδήγηση και εποπτεία από το ΓΕΣ και με προσωπική μέριμνα από τον ίδιο τον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Αλκιβιάδη Στεφανή που προσπαθεί μέσα σε στενά οικονομικά πλαίσια τη διαρκή βελτίωση και ποιοτική εμβάθυνση της υφιστάμενης εκπαίδευσης του πεζικού μέσα από διαγωνισμούς και δοκιμασίες που αναδεικνύουν την ευγενή άμιλλα των συμμετεχόντων.

Η διαγωνιστική άσκηση που πρόσφατα έλαβε μέρος βοηθά ακόμα περισσότερο στην αυτοπεποίθεση των συμμετεχόντων ως ικανών και άξιων πολεμιστών.

Τέταρτη θετική εξέλιξη είναι ο εφοδιασμός των Μ113 με ασπίδιο. Με άρθρο μας, στις 29 Νοεμβρίου 2017 με τίτλο: «Μ-113: Προχωράει το πρόγραμμα εγκατάστασης πυργίσκου προστασίας πολυβολητή» επισημαίναμε τη πορεία και τις εξελίξεις στο πρόγραμμα. Συγκεκριμένα όπως είχαμε γράψει:

Ένα από τα προγράμματα που προχωράει με μεθοδικότητα και αφάνεια από το ΓΕΣ και συγκεκριμένα από τη Διεύθυνση Πεζικού και τη Διεύθυνση Τεχνικού είναι το πρόγραμμα προσθήκης πύργου προστασίας για τον πολυβολητή του Τεθωρακισμένου Οχήματος Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) Μ113. Το προαναφερθέν πρόγραμμα υλοποιείται εκ των ενόντων από τον Ε.Σ. Ειδικότερα, η αρχική μελέτη ανήκει στο 308 Προκεχωρημένο Εργοστάσιο Βάσης το οποίο αξιοποιώντας υλικά του εμπορίου κατάφερε να κατασκευάσει πύργο κατάλληλο για τα Μ-113. Εκ τότε έχουν λάβει χώρα δύο διαφορετικές βελτιώσεις/ τροποιήσεις επί της αρχικής κατασκευής παράλληλα με τις δοκιμές επί του πεδίου φτάνοντας στο σημείο σήμερα το πρόγραμμα να περνά στη τελική του φάση. Στόχος του προγράμματος είναι ο εφοδιασμός συνολικά 600 ΤΟΜΠ με τον πύργο προστασίας του πολυβολητή. Μέχρι στιγμής 82 ΤΟΜΠ έχουν εφοδιαστεί καλύπτοντας δύο μηχανοκίνητα τάγματα πεζικού στη περιοχή ευθύνης του Δ Σώματος Στρατού. Το πρόγραμμα αναμένεται να υλοποιηθεί μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.

Αξίζει να τονιστεί πως το 308 ΠΕΒ προμηθεύεται το κιτ του πυργίσκου από ιδιωτική εταιρεία σε κόστος 720 ευρώ και ακολούθως το κιτ προωθείται στις μονάδες μηχανοκίνητου πεζικού όπου τοποθετείται επί των ΤΟΜΠ. Το βάρος του πυργίσκου είναι 120 κιλά ενώ το υλικό του είναι χάλυβας κατηγορίας Hardox. Το εμπρόσθιο τόξο του πυργίσκου έχει πλάτος 20 χιλιοστά ενώ πλαγιομετωπικά έχει πλάτος 15 χιλιοστά. Στις δοκιμές που εκτελέστηκαν στο πεδίο ασκήσεων – βολών Λιτόχωρου ο πυργίσκος άντεξε σε βολές πολυβόλου 12,7 χιλιοστά από τα 30 μέτρα. Σημειώνεται, πως μέχρι στιγμής δεν έχει προκύψει θέμα ευκινησίας απόρροια του επιπρόσθετου βάρους του πύργου. Με την προσθήκη του παραπάνω πύργου εξασφαλίζεται η αύξηση της επιβιωσιμότητας του πολυβολητή. Σε δεύτερο χρόνο εξετάζεται η περαιτέρω αναβάθμιση της θωράκισης του ΤΟΜΠ Μ-113 και σε επιπλέον σημεία περιμετρικά του ΤΟΜΠ. Μακάρι μετά τα ΤΟΜΠ Μ113 το πρόγραμμα να προχωρήσει και στα ιδιαίτερα αξιόλογα ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΙΙ καθώς και σε άλλα οχήματα όπως τα οχήματα της σειράς Hummer M1114/1115/1118GR ή τα VBL.

Παραπάνω μπορείτε να δείτε εδώ: https://defencereview.gr/tob-m-113-prochorai-programma-egkatastasis-pyrgiskou-prostasias-polyvoliti/

Τα ΤΟΜΠ Μ113 με ασπίδια ήδη έχουν προωθεί και αξιοποιούνται στις περιοχές ευθύνης της 12ης και 16ης Μηχανοκίνητης Μεραρχίας.

Αρχικά στόχος είναι να εγκατασταθούν όσο το δυνατό περισσότερα ασπίδια σε μονάδες μηχανοκίνητου πεζικού πρώτης γραμμής στις Μηχανοκίνητες Μεραρχίες της 12ης και 16ης καθώς και στη 50η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία, τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στις δύο παραπάνω.

Εκτός των ασπιδιών περί τα 50 τεθωρακισμένα οχήματα BMP-1 του Ελληνικού Στρατού, έχουν ήδη μετασκευαστεί σε φορείς του πυροβόλου ZU-23-2 των 23 χλστ. προσθέτοντας έτσι στο ελληνικό οπλοστάσιο ένα όπλο υποστήριξης Πεζικού, το οποίο δεν υπήρχε μέχρι στιγμής. Υπολογίζεται ότι θα μετασκευαστούν συνολικά 50 οχήματα. Όλα τα οχήματα έχουν αναπτυχθεί στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Την πρώτη μετασκευή των συγκεκριμένων ΤΟΜΑ είχε παρουσιάσει το 308 ΠΕΒ τον Νοέμβριο του 2013 σε συνδυασμό με την παρουσίαση και μετασκευασμένων Μ 113 Α1 τα οποία έφεραν τόσο το ZSU-23-2 όσο και το πυροβόλο M-61A1 Vulcan των 20 χλστ.

Τι μέλλει γενέσθαι με τα φορητά αντιαρματικά

Κομβικό σημείο για το Πεζικό αποτελεί το ζήτημα αντικατάσταση των παρωχημένων φορητών αντιαρματικών όπλων μιας χρήσης M72 LAW και RPG-18 των οποίων οι ηλικίες των πυρομαχικών έχουν φτάσει σε οριακό σημείο. Ταυτοχρόνως, σε επαφές με τις ΗΠΑ είναι η ελληνική πλευρά για την απόκτηση ικανού αριθμού αντιαρματικών εκτοξευτών  M901 ITV (Improved TOW Vehicle) με στόχο την αντικατάσταση των FAGOT. Επίσης, η Ιταλία υλοποιεί ένα πρόγραμμα αντικατάστασης 432 εκτοξευτών TOW II και 714 εκτοξευτών MILAN-2T με το ισραηλινό σύστημα Spike. Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για φορητά και όχι επί οχημάτων συστήματα. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για δύο σύγχρονα συστήματα τα οποία, εάν αποκτηθούν, θα ενισχύσουν το αντιαρματικό οπλοστάσιο του ΕΣ σε μεγάλο βαθμό!

Τα φορητά αντιαρματικά μιας χρήσης πρέπει άμεσα να αντικασταθούν.

Μια άλλη περίπτωση που χρήζει ιδιαίτερης διερεύνησης είναι από τη Γαλλία. Η αντικατάσταση των MILAN (κυρίως), αλλά και των FGM-148 Javelin από το σύστημα ΜΜΡ, ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ) να αποκτήσει τα μεταχειρισμένα υπό απόσυρση συστήματα και να ενισχύσει έτσι το δικό του απόθεμα Ο Γαλλικός Στρατός αναμένεται να παραλάβει συνολικά 400 εκτοξευτές και 2.850 βλήματα MMP προς αντικατάσταση των 528 εκτοξευτών MILAN και των 76 εκτοξευτών FGM-148 Javelin. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα MILAN του Γαλλικού Στρατού είναι αναβαθμισμένα και μπορούν να χρησιμοποιήσουν βλήματα της έκδοσης MILAN ER μέγιστου βεληνεκούς 3 χιλιομέτρων. Πρόκειται λοιπόν για μια εξαιρετική ευκαιρία ο ΕΣ να ενισχύσει, με μικρή δαπάνη, την αντιαρματική του άμυνα σε επίπεδο Τάγματος Πεζικού δεδομένου ότι στον ΕΣ τα MILAN είναι εντεταγμένα στους ΛΥΤ (Λόχος Υποστήριξης Τάγματος). Παράλληλα, θα μπορούσαν να αποσυρθούν τα AT-4 Fagot και έτσι να αυξηθεί η ομοιοτυπία και να μειωθούν οι δαπάνες υποστήριξης.

Το θέμα της αντιαρματικής άμυνας το έχουμε θίξει στα παρακάτω άρθρα:

καθώς και εδώ:

 

Πάντως είναι θετικό και συνάμα ουσιαστικό πως σε μια περίοδο με πολύ περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες καταβάλλονται αξιόλογες προσπάθειες για το Όπλο του Πεζικού από την ηγεσία του ΓΕΣ που δείχνει να κατανοεί τα λάθη του παρελθόντος και να προσπαθεί για το καλύτερο.

Όμως αυτό που οφείλουμε να τονίσουμε και να θίξουμε για πολλοστή φορά είναι το ζήτημα της επάνδρωσης: πυλώνας για την αξιοποίηση όλου του υλικού και της ύπαρξης εντατικής και ρεαλιστικής εκπαίδευσης είναι η επάνδρωση των μονάδων. Το Πεζικό νοσεί σοβαρά στην επάνδρωση διότι η θητεία των 9 μηνών είναι τραγικά ανεπαρκής τόσο σε ένταση όσο και σε διάρκεια καθώς ο μαχητής δεν προλαβαίνει να καλύψει ούτε τους δύο βασικούς κύκλους εκπαίδευσης των έξι μηνών έκαστος. Δεν θα επεκταθούμε παραπάνω καθώς προσεχώς έχουμε ήδη ετοιμάσει ένα ολοκληρωμένο άρθρο που καταθέτουμε αναλυτικά με τεκμηρίωση τις σκέψεις μας. Όμως όπως προαναφέραμε σε κάθε ευκαιρία θα το τονίζουμε όχι τόσο προς την στρατιωτική ηγεσία που πολλάκις το έχει εισηγηθεί αλλά σύσσωμα προς τον πολιτικό κόσμο που σφυρίζει αδιάφορα βάζοντας το κομματικό όφελος πάνω από το εθνικό συλλογικό συμφέρον. Από τη μια έχουμε μια ανεπαρκή θητεία και από την άλλη έχουμε ένα γερασμένο στρατό με ΕΠ.ΟΠ και ΕΜΘ/ ΕΠΥ με μέσο όρο ηλικίας τα 40+ έτη. 

Ο Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος Αλκιβιάδης Στεφανής παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς όλα τα θέματα αναβάθμισης του πεζικού.

Είθε οι προσπάθειες από την ηγεσία του ΓΕΣ και ειδικότερα από τον Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Αλκιβιάδη Στεφανή να συνεχιστούν και να ευοδωθούν. Τα τελευταία βήματα που έχουν πραγματοποιηθεί είναι θετικά. Είμαστε αισιόδοξοι.