Πρόκειται για το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Δημοσίων Υπαίθριων Συναθροίσεων. Αναλυτικά:

Το προσωπικό που χρησιμοποιεί η Ελληνική Αστυνομία για τη διαχείριση των συναθροίσεων χωρίζεται σε τρεις ευρείες κατηγορίες: α) δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης, β) ευέλικτες μονάδες με δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης και γ) δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης. Μία ειδική κατηγορία προσωπικού είναι οι ομάδες συλλήψεων, οι οποίες μπορούν να υπάρχουν ως αυτόνομες ομάδες ή να σχηματίζονται από προσωπικό των άλλων ομάδων ειδικά για τη διαχείριση μίας συνάθροισης. Η αξιοποίηση του προσωπικού συναρτάται από τις διαθέσιμες ομάδες που υπάρχουν σε κάθε Γενική Αστυνομική Περιφέρεια στην οποία πραγματοποιείται μία συνάθροιση.

Το Προσωπικό που χρησιμοποιεί η Αστυνομία για τη Διαχείριση των Συναθροίσεων

Η Γενική Αστυνομική Διεύθυνση Αττικής, στην οποία διοργανώνεται και ο μεγαλύτερος αριθμός συναθροίσεων, έχει στη διάθεση της τις παρακάτω ομάδες, το προσωπικό των οποίων αξιοποιείται στη διαχείριση των συναθροίσεων:

• Δυνάμεις ήπιας αστυνόμευσης: Τροχαία, ΟΔΟΣ, Αστυνομικοί σε μέτρα Τάξης, Διαμεσολαβητές.

• Ευέλικτες Μονάδες με δυνατότητα δυναμικής παρέμβασης: ΔΡΑΣΗ, ΔΙΑΣ, ΟΠΚΕ.

• Ομάδες συλλήψεων.

• Δυνάμεις επιβολής και αποκατάστασης της τάξης: Διμοιρίες ΥΜΕΤ και ΥΑΤ

Διοίκηση, Συντονισμός και Έλεγχος

Η διαχείριση μίας συνάθροισης από πλευράς Αστυνομίας γίνεται εντός ενός σαφούς ορισμένου πλαισίου ιεραρχίας και διοίκησης όπου όλοι έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες και υποχρεώσεις. Ειδικότερα, για το συντονισμό και τον έλεγχο των δυνάμεων της Αστυνομίας που επιχειρούν για τη διαχείριση των συναθροίσεων ακολουθείται οριοθετημένη διαδικασία που χωρίζεται σε τρία επίπεδα:

ΤΑΚΤΙΚΟ: Περιλαμβάνονται οι ομάδες / μονάδες που δρουν στο πεδίο πριν, κατά τη διάρκεια της συνάθροισης και μετά την ολοκλήρωση αυτής. Το προσωπικό, ανάλογα με την αποστολή του, οργανώνεται σε υποομάδες / ομάδες/ διμοιρίες με τον αντίστοιχο συντονισμό. Το σύνολο των δυνάμεων πεδίου υπάγεται στη Διοίκηση του Επικεφαλής των αστυνομικών δυνάμεων που εμπλέκονται στη διαχείριση της συνάθροισης. Η οριζόντια διαλειτουργικότητα των επί μέρους ομάδων εξασφαλίζεται μέσω των διαύλων επικοινωνίας. Παράλληλα, υπάρχει κάθετη διασύνδεση επικοινωνίας με το Επιχειρησιακό επίπεδο Διοίκησης.

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟ: Λειτουργεί στο Κέντρο Επιχειρήσεων της εκάστοτε Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης. Το επίπεδο του επιχειρησιακού συντονισμού και η στελέχωση του Κέντρου Επιχειρήσεων κλιμακώνεται σε αντιστοιχία με την εκτίμηση της επικινδυνότητας και της πολυπλοκότητας μία συνάθροισης.

Υπό πλήρη σύνθεση Επικεφαλής τίθεται ο εκάστοτε Γενικός Αστυνομικός Διευθυντής και ο Διευθυντής Αστυνομίας εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων όπου με εντολή του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, ο συντονισμός μπορεί να ανατεθεί σε ανώτερο επιτελικό στέλεχος (π.χ. Γενικός Επιθεωρητής Αστυνομίας).

Στο Κέντρο Επιχειρήσεων παρίσταται, κατά περίπτωση, εισαγγελέας, ο οποίος εποπτεύει τη διαδικασία διαχείρισης, παρέχοντας θεσμική εγγύηση για τη τήρηση της νομιμότητας και τη διαπίστωση τυχόν έκνομων ενεργειών κατά τη διάρκεια των αστυνομικών επιχειρήσεων.

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ: Το ανώτατο επίπεδο διοίκησης, στο Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας, με ρόλο εποπτείας και κεντρικών κατευθύνσεων.

Κλιμακούμενη χρήση μέσων

Το νέο δόγμα της Ελληνικής Αστυνομίας για τη διαχείριση των συναθροίσεων δίνει έμφαση στον περιορισμό των εντάσεων, στην πρόληψη συγκρούσεων και στη χρήση ήπιων μεθόδων (διαμεσολάβηση, επικοινωνία, ενεργητικός διάλογος) για την αποφυγή κλιμακώσεων. Για αυτό λόγο, τη διαχείριση των συναθροίσεων αναλαμβάνουν ομάδες ήπιας αστυνόμευσης (ΟΔΟΣ, Διαμεσολαβητές, ένστολοι Αστυνομικοί σε μέτρα τάξης, Τροχαία κτλ).

Η καταστολή περιορίζεται στο ελάχιστο και μόνο κατόπιν εξάντλησης όλων των ηπιότερων αποτρεπτικών μέσων. Η χρήση δακρυγόνων μέσων και η εμπλοκή διμοιριών ΥΑΤ θα αξιοποιείται μόνο ως ύστατη επιχειρησιακή επιλογή σε περιπτώσεις διάλυσης, επεισοδίων ή επιθέσεων κατά των εμπλεκόμενων αστυνομικών δυνάμεων, τηρουμένων των αρχών της αναγκαιότητας, της αναλογικότητας και της επιείκειας.

Η επιχειρησιακή αστυνομική δράση προϋποθέτει τη χρήση εξοπλισμού και μέσων, τα οποία η διεθνής πρακτική έχει καταδείξει ότι ενισχύουν και εξασφαλίζουν την αποτελεσματική αντιμετώπιση των βίαιων επεισοδίων, διασφαλίζοντας παράλληλα τη συνάθροιση και την προστασία των συγκεντρωμένων και των διερχόμενων πολιτών. Η χρήση τους γίνεται βάσει κωδικοποιημένης κλίμακας, ανάλογης με την επικινδυνότητα του μέσου της επίθεσης, της απειλής και της διακύβευσης των εννόμων αγαθών.

Η διαχείριση των βίαιων επεισοδίων στο πλαίσιο μίας δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης γίνεται από τις κατεξοχήν εξειδικευμένες μονάδες της Ελληνικής Αστυνομίας για την επιβολή και την αποκατάσταση της τάξης (ΥΜΕΤ, ΥΑΤ). Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ακολουθεί προτεινόμενη κωδικοποιημένη κλίμακα μέσων.

Τονίζεται πως τα δύο τελευταία στάδια της κλίμακας (χρήση νερού και χρήση δακρυγόνων μέσων και χειροβομβίδων κρότου λάμψης) μπορεί να αξιοποιηθούν διαφορετικά, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που επικρατούν και την αναγκαιότητα διαχείρισης της κατάστασης.

Αξιοποίηση Τεχνολογικών Μέσων

Η αξιοποίηση τεχνολογικών οπτικοακουστικών μέσων είναι σημαντική για την αποτελεσματική διαχείριση των συναθροίσεων. Ειδικότερα, η αξιοποίηση της εικόνας από φορητές και σταθερές κάμερες, αλλά και από εναέρια μέσα (drones, ελικόπτερα κ.α.) μπορεί να αξιοποιηθεί για το σχεδιασμό και την υλοποίηση επιχειρησιακών παρεμβάσεων στο πεδίο, στο προανακριτικό έργο, στο σχηματισμό δικογραφιών, στην προσπάθεια ταυτοποίησης, εντοπισμού και σύλληψης δραστών βίαιων επεισοδίων, στη διαφάνεια των παρεμβάσεων της Αστυνομίας και στην αποτύπωση των πραγματικών γεγονότων που συντελούνται στο πλαίσιο μίας συνάθροισης.

Στο πλαίσιο του νέου επιχειρησιακού δόγματος, οι αστυνομικοί των ομάδων ΥΑΤ, ΥΜΕΤ, ΔΡΑΣΗ και ΟΠΚΕ που συμμετέχουν στη διαχείριση των συναθροίσεων θα φέρουν στην στολή τους φορητή κάμερα ή θα φέρουν φορητή κάμερα χειρός. Επίσης, κάμερες μπορούν να υπάρχουν και στα οχήματα ρίψης νερού. Για τη χρήση των καμερών θα προηγείται σχετική ενημέρωση στους συγκεντρωμένους.

Η συλλογή και η επεξεργασία του υλικού θα πραγματοποιείται σύμφωνα με το νομικό πλαίσιο που καθορίζει το Π.Δ. 75/2020 για τη χρήση συστημάτων επιτήρησης με τη λήψη ή καταγραφή ήχου ή εικόνας σε δημόσιους χώρους.

Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης παρουσίασε σήμερα, Πέμπτη 21 Ιανουαρίου 2021, στη διάρκεια διαδικτυακής συνέντευξης Τύπου, το νέο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Δημοσίων Υπαίθριων Συναθροίσεων, το οποίο χαρακτήρισε ως το πρώτο δημόσιο βήμα των αλλαγών που θα γίνουν και θα οδηγήσουν την Αστυνομία στον 21ο Αιώνα.

Όπως είπε, «η αστυνομία δηλώνει, για πρώτη φορά, δημόσια το πώς θα εφαρμόσει τον νόμο περί συναθροίσεων. Για πρώτη φορά τολμά να αναφερθεί ακόμη και στην επιχειρησιακή της φιλοσοφία. Εξηγεί τι κάνει, τι προσπαθεί, πώς δρα. Αυτοδεσμεύεται και απομυθοποιεί. Κάνει το πρώτο βήμα για συνεννόηση! Γιατί η διαχείριση της συνάθροισης, η περιφρούρηση της συνάθροισης είναι ευθύνη πολλών, όχι μόνο της αστυνομίας».

Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη αναφέρθηκε στην καθιέρωση ενός νέου modus operandi , το οποίο προβλέπει την αξιολόγηση σε διαβαθμισμένη κλίμακα της επικινδυνότητας μιας συνάθροισης, που αποτελεί και την καρδιά του συστήματος, καθώς «στη βάση της αξιολόγησης καταρτίζονται τα επιχειρησιακά σχέδια». «Επιχειρησιακά πρέπει να αυξηθεί η ευελιξία των δυνάμεων στο πεδίο και να μειωθεί η ένταση στη χρήση μέσων» είπε ο κ. Χρυσοχοΐδης. Επιπλέον, καθιερώνεται η κλιμακούμενη χρήση μέσων στις συναθροίσεις. Η χρήση νερού ή δακρυγόνων είναι η τελευταία καταφυγή, ιδίως, σε ότι αφορά τα δακρυγόνα, ξεκαθάρισε ο κ. Υπουργός. Όπως σημείωσε, «εκείνο που σαφώς αποτελεί δέσμευση, πλέον, της αστυνομίας είναι η αναλογική και κατά το δυνατόν περιορισμένη χρήση των δακρυγόνων».

«Σε κάθε συνάθροιση τα τέσσερα σκαλιά μας είναι προετοιμασία, επικοινωνία, δράση και λογοδοσία», δήλωσε ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και τόνισε πως «θα εξαντλούνται τα όρια επιείκειας και τα περιθώρια συνεννόησης, γιατί το δικαίωμα της έκφρασης είναι αδιαπραγμάτευτο. Αυτό ισχύει χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις. Εξίσου αδιαπραγμάτευτο είναι και το δικαίωμα της πόλης να λειτουργεί. Η διαμαρτυρία και η κανονικότητα δεν είναι αντινομικές. Διαδηλωτές και μη διαδηλωτές δεν είναι εχθροί. Εμείς θα κάνουμε το παν για να εξασφαλίσουμε τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, το δικαίωμα της επιλογής του πολίτη».

Στη συνέχεια ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη παρουσίασε τις λεπτομέρειες εφαρμογής και τη νέα επιχειρησιακή φιλοσοφία που εισάγει το Σχέδιο Διαχείρισης Δημόσιων Υπαίθριων Συναθροίσεων. «Το 2021 η Αστυνομία ΑΛΛΑΖΕΙ ΕΠΟΧΗ, θα γίνει η ΕΛ.ΑΣ. του 21ου αιώνα. Εξωστρεφής, σύγχρονη, ευέλικτη, αποτελεσματική. Από τη στολή μέχρι την ψυχή», κατέληξε χαρακτηριστικά ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.