Το πρόγραμμα πρόσκτησης νέων ελικοπτέρων έρευνας – διάσωσης (SAR) καθώς και έρευνας – διάσωσης μάχης (CSAR) αποτελεί κατά τη τρέχουσα χρονική περίοδο πρόγραμμα ύψιστης επιχειρησιακής προτεραιότητας για τη Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) με άμεσο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης. Όπως σημειώνουμε σε προγενέστερο άρθρο – ανάλυση μας, οι επιτελείς της ΠΑ δεν υιοθέτησαν τη λύση των αμερικανικών UH-60M Blackhawk παρά τις πιέσεις που τους ασκήθηκαν. Στη παρακάτω αποκλειστική ανάλυση του γράφοντος και του DefenceReview.gr αναλύονται και τεκμηριώνονται όλοι οι λόγοι για τους οποίους η ΠΑ στρέφεται στη λύση των ιταλικών ελικοπτέρων AW 139 ως τη βέλτιστη επιλογή.

Με πρωταρχικό στόχο την αντικατάσταση των γερασμένων ΑΒ205 η ΠΑ οδηγήθηκε στην εκκίνηση προγράμματος πρόσκτησης νέων ελικοπτέρων έρευνας – διάσωσης και έρευνας – διάσωσης μάχης. Συγκεκριμένα η ΠΑ πρόκρινε ως τη βέλτιστη λύση τη προμήθεια 9 ελικοπτέρων έρευνας – διάσωσης και 4 ελικοπτέρων έρευνας – διάσωσης μάχης. Κυρίαρχο γνώρισμα των τελευταίων η εγκατάσταση οπλισμού και θωράκισης. Δυνατότητα νυχτερινών πτήσεων με πλήρως ψηφιακό cockpit και διόπτρες νυχτερινής πτήσης θα φέρουν αμφότερα όπως και ραντάρ καιρού καθώς και όλα τα σύγχρονα ναυτιλιακά βοηθήματα και μέσα επικοινωνιών.

Διεθνής Εμπορική Επιτυχία

Πρόκειται για το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα ελικοπτέρου πολλαπλού ρόλου τα τελευταία 20 χρόνια με 1300 παραγγελίες εκ των οποίων 1130 έχουν ήδη παραδοθεί, 300 πελάτες σε 80 χώρες, 3,6 εκατομμύρια ώρες πτήσης σε παντός είδους αποστολές σε πάσης φύσεως κλιματολογικές/ περιβαλλοντολογικές συνθήκες. Τα ελικόπτερα στο σύνολο των χρηστών τους παρουσίασαν εγνωσμένη μηχανική αξιοπιστία και υψηλές διαθεσιμότητες που άγγιζαν το 95%. Πάνω από 400 ελικόπτερα ΑW139 εκτελούν αποστολές SAR σε όλες τις ηπείρους συσσωρεύοντας 1 εκατομμύριο ώρες πτήσης σε τέτοιου είδους αποστολές. Δεκάδες χώρες επιχειρούν απολύτως επιτυχημένα με τα ελικόπτερα AW 139. Το ελικόπτερο χρησιμοποιείται σε αποστολές SAR από τις Ιταλία, Μάλτα, Κύπρο, Εσθονία, Κροατία, Ισπανία, Σουηδία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Μαλαισία, Ινδονησία, Αυστραλία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και στη Βόρεια Αφρική.

Η διαμόρφωση της καμπίνας του ΑW 139 υπερτερεί καταλυτικά έναντι του UH-60M.

Αξιοπιστία

Στα κομβικά πλεονεκτήματα που συνηγορούν υπέρ του ιταλικού ΑW 139 είναι η μηχανική του αξιοπιστία και η διασφάλιση υψηλών διαθεσιμοτήτων. Η Leonardo παρέχει βάση της εμπειρίας όλων των χρηστών σε διεθνές επίπεδο σύγχρονες λύσεις και δυνατότητες τεχνικής υποστήριξης και εκπαίδευσης σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους οι οποίες μειώνουν το κόστος και αυξάνουν τη διαθεσιμότητα, αξιοποιώντας το μειωμένο αριθμό εξαρτημάτων σε σύγκριση με παλαιότερους τύπους ελικοπτέρων.

Στο σκέλος της συντήρησης υφίστανται ευκολία πρόσβασης σε όλα τα κύρια συστήματα, καθώς και λύσεις ψηφιακής υποστήριξης και εκπαίδευσης (πτήση, συντήρηση, μέλη πληρώματος). Στις 29 Δεκεμβρίου 2014 κατά τη διάρκεια της διεθνούς αποστολής SAR που ξεκίνησε για να διασώσει επιβάτες από τη φωτιά που εκδηλώθηκε στο πλοίο Norman Atlantic και με τη συμμετοχή ελληνικών μέσων SAR, δύο AW139 της ιταλικής ακτοφυλακής και τρία HH-139 της ιταλικής Πολεμικής Αεροπορίας συνέβαλαν στη διάσωση δεκάδων και δεκάδων άτομα που βρίσκονται σε κίνδυνο σε ασταμάτητα 15 ώρες λειτουργίας.

Επιχειρησιακή και τεχνική ανωτερότητα σε σχέση με άλλους τύπους Ε/Π για Έρευνα & Διάσωση

Το ΑW 139 είναι το καλύτερο στη κατηγορία του σε χαρακτηριστικά ταχύτητας, ισχύος, ωφέλιμου φορτίου και χώρου καμπίνας, με νέα ηλεκτρονικά συστήματα νέας γενιάς, 1000+ Kit που παραμετροποιούν στο μέγιστο τις δυνατότητες των αποστολών. Από πλευράς μεταφορικής ικανότητας το AW139M μπορεί να εξυπηρετεί μέχρι 15 επιβάτες ή εναλλακτικά 10 επιβάτες και 2 φορεία ή 10 εξοπλισμένους στρατιώτες σε διαμόρφωση ειδικών αποστολών.

Λανθασμένα θεωρείται πως το AW 139 είναι μια πολιτική σχεδίαση ελικοπτέρου που δεν έχει σχεδιαστεί για στρατιωτική χρήση. Ειδικότερα αναφέρεται πως έχει δυνατότητα λειτουργίας run dry του Main Gear box για 60+ λεπτά ( όταν το standard προαπαιτούμενο ανέρχεται στα 30 λεπτά) το οποίο αυξάνει την αξιοπιστία, την ασφάλεια και την επιβιωσιμότητα σε αποστολές Ειδικών Δυνάμεων και κατ’ επέκταση πολεμικές αποστολές. Είναι σχεδιασμένο να επιχειρεί σε όλες τις καιρικές και περιβαλλοντολογικές συνθήκες, ανταποκρινόμενο στις πιο απαιτητικούς κανονισμούς ασφαλείας (συμπεριλαμβανομένης της ενσωματωμένης επίπλευσης και της σωσίβιας λέμβου για προσθαλάσσωση με κατάσταση θαλάσσης 6).

Χαρακτηριστικά, η οικογένεια UH-60 δεν είναι εφοδιασμένη με τυπικό εξοπλισμό SAR όπως σύστημα επίπλευσης έκτακτης ανάγκης και σχεδίες. Ένα ακόμη σημείο στο οποίο το AW139 υπερτερεί του UH-60M είναι η ασφάλεια πτήσεων.

Εξάλλου το ελικόπτερο σχεδιάστηκε ως ιδανικός αντικαταστάτης των Huey/B212-412, το οποίο είναι ήδη σε υπηρεσία στην Ιταλία (ΕΔ, ΣΑ) και τις ΗΠΑ (USAF’s Boeing MH-139 Grey Wolf ως παραλλαγή του AW139 προς αντικατάσταση του UH-1N ξεπερνώντας τον ανταγωνισμό του Black Hawk. Το AW139 έθεσε νέα πρότυπα όσον αφορά τη συνολική απόδοση (ταχύτητα, υψόμετρο, εμβέλεια/διάρκεια πτήσης), χώρο καμπίνας και ωφέλιμο φορτίο, περιθώρια ισχύος σε κρίσιμες συνθήκες, ασφάλεια. Πολλά παραδείγματα αυτού περιλαμβάνουν τη σταδιακή ανανέωση και εκσυγχρονισμό του στόλου ελικοπτέρων της ιταλικής κυβέρνησης , καθώς και την πιο πρόσφατη επιλογή του Boeing MH-139A Grey Wolf (βασισμένο στην πλατφόρμα Leonardo AW139) από την USAF για να αντικαταστήσει το UH- 1N.

Το AW139 παρέχει υψηλότερη μέγιστη ταχύτητα και ταχύτητα πλεύσης (άρα μεταβαίνει πιο γρήγορα στη περιοχή ενδιαφέροντος) από το S-70i/UH-60M. Χάρη στους πιο αποδοτικούς κινητήρες και τις μεγαλύτερες εσωτερικές δεξαμενές καυσίμου, το AW139 εκτελεί μεγαλύτερες αποστολές άρα μεγαλύτερη αυτονομία και ακτίνα δράσης συγκριτικά με το UH-60M. Από τεχνικής άποψης, το AW139 χαρακτηρίζεται από υψηλότερη αναλογία ισχύος προς βάρος με αποτέλεσμα καλύτερη οροφή αιώρησης και σε συνθήκες Hot & High.

Αναφορικά με τα 4 ιταλικά AW 139Μ θα διαθέτουν ολοκληρωμένο σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου, οπλισμό αποτελούμενο από πυροβόλα καθώς και θωράκιση.

Κόστος Αρχικής Απόκτησης και Συνολικά Κόστος Κύκλου Ζωής

Σύμφωνα με τη τεχνοοικονομική μελέτη της ΠΑ το AW 139 αποτελεί τη πλέον οικονομική λύση τόσο ως προς το κόστος απόκτηση όσο και προς το συνολικό κόστος κύκλου ζωής (κόστος ώρας πτήσης, κόστη συντήρησης). Συγκεκριμένα το AW 139 με βάση τη τεχνική αξιολόγηση της ΠΑ κατετάγη ως το πρώτο και ως το πλέον οικονομικό ελικόπτερο με 2000€ ανά ώρα. Η τιμή αγοράς του ανέρχεται σε μόλις 19 εκατομμύρια ευρώ όταν τόσο το UH-60M όσο και το Η225Μ ξεπερνούν τα 40 εκατομμύρια ευρώ με πολλάπλασιο κόστος ανά ώρα πτήσης.

Υπεροχή κατέγραψαν οι επιτελείς της ΠΑ και όσο αναφορά τη συντήρηση και τεχνική υποστήριξη των ιταλικών AW 139 συγκριτικά με το UH-60M όσο και το Η225Μ.

Μοναδικό πλεονέκτημα είναι η διαθεσιμότητα συστήματος Performance Based Logistics (PBL) της Leonardo. Το PBL εγγυάται τον έλεγχο του προϋπολογισμού και την προβλεψιμότητα και βασίζεται στο «σύστημα πληρωμής ανά ώρα». Υφίσταται μια ολοκληρωμένη παροχή εφοδιαστικής υποστήριξης που καλύπτει όλα τα εξαρτήματα και παρέχει επισκευή, γενική επισκευή, αντικατάσταση ή/και ανταλλαγή εξαρτημάτων, συμπεριλαμβανομένων ανταλλακτικών ΛΟΛ- ΛΟΖ (Life Limited parts), υλικών που υπόκεινται σε κύκλο Γενικής επισκευής και υλικών που υπόκεινται σε κύκλο προγραμματισμένης επιθεώρησης.

AW139 Heliconia 2022

Τα πλεονεκτήματα ενός PBL μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

– Έλεγχος προϋπολογισμού, χάρη στο εγγυημένο σταθερό κόστος ανά ώρα πτήσης (για ανταλλακτικά, επισκευή και γενική επισκευή). Τα έξοδα συντήρησης ελικοπτέρων είναι πιο προβλέψιμα καθώς σταθεροποιούνται στο επίπεδο χρήσης του αεροσκάφους. Μόλις γίνει γνωστή η προβλεπόμενη δραστηριότητα πτήσης, οι δραστηριότητες προϋπολογισμού και πρόβλεψης που αναφέρονται στις εργασίες συντήρησης γίνονται ευκολότερες.

– Περιορισμένη διοικητική ενασχόληση: Δεν χρειάζονται συγκεκριμένα αιτήματα για προσφορά, εντολές αγοράς κ.λπ. Η λιτή διοικητική δραστηριότητα είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τις προσδοκίες του προϋπολογισμού του Στρατιωτικού Πελάτη.

– Διατήρηση της αξίας του ενεργητικού: Πρόγραμμα Υλικής Υποστήριξης που εγγράφεται απευθείας στον επίσημο κατασκευαστή (OEM) και υποδηλώνει ότι η προμήθεια γνήσιων πιστοποιημένων ανταλλακτικών καθώς οι λοιπές δραστηριότητες συντήρησης εκτελούνται σύμφωνα με τις απαιτήσεις του OEM. Αυτό παρέχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα για την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, καθώς ο στόλος των ελικοπτέρων θα διατηρήσει την αξία του το μέλλον.

Τα ιταλικά AW 139 είναι και φθηνότερα στην απόκτηση αλλά και στο κόστος κύκλου ζωής έναντι των  ελικοπτέρων UH-60 των οποίων τα κόστη (απόκτησης και κόστος κύκλου ζωής) είναι τουλάχιστον 20% υψηλότερα.

Συμπερασματικά:

Τα ευέλικτα και προσαρμοσμένα προγράμματα Logistic Support εξασφαλίζουν πολύ υψηλή λειτουργική διαθεσιμότητα (90%). Το AW139 υποστηρίζεται από δυνατότητες ψηφιακής συντήρησης και αποτελεσματικής χρήσης που βασίζονται σε προηγμένες υπηρεσίες τεχνολογίας AI για να διασφαλιστεί μεγαλύτερη ασφάλεια, σχεδιασμός συντήρησης και μείωση του κόστους. Ο τύπος έχει ως αποτέλεσμα την πιο οικονομική λύση με το χαμηλότερο κόστος κύκλου ζωής στην κατηγορία του. Όλα τα μέλη του πληρώματος, συμπεριλαμβανομένων των πιλότων, των ειδικών αποστολών και των τεχνικών, έχουν πρόσβαση σε ολοκληρωμένη εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης της προσομοίωσης και της εικονικής πραγματικότητας, προσαρμοσμένη σε συγκεκριμένες ανάγκες.

Οικονομίες κλίμακας λόγω πολλών χρηστών διεθνώς

Το AW139 χρησιμοποιείται ευρέως ως η ραχοκοκαλιά των αποστολών επιχειρήσεων ελικοπτέρων SAR στα κράτη τόσο στη Βόρεια όσο και στη Νότια Μεσόγειο από χειριστές, συμπεριλαμβανομένων των ενόπλων δυνάμεων, των σωμάτων ασφάλειας, της ακτοφυλακής και των κυβερνητικών υπηρεσιών, γεγονός που οδηγεί σε σημαντικά πλεονεκτήματα και οικονομίες κλίμακας στις επιχειρήσεις αλλά και γενικότερα στα κόστη συντήρησης και κύκλου ζωής.

Αντίθετα, κανένας άλλος χειριστής της Μεσογείου δεν χρησιμοποιεί Blackhawks για αποστολές SAR/CSAR. Υπάρχουν ορισμένες αεροπορικές μονάδες μικτής διαμόρφωσης που χρησιμοποιούνται από την τουρκική αστυνομία για την εκτέλεση μικτών αποστολών και το ρουμανικό Υπουργείο Εσωτερικών που αγόρασε πρόσφατα ορισμένες μονάδες για τα καθήκοντα Πολιτικής Προστασίας.

Σύγχρονη σχεδίαση με διαρκή εξέλιξη

Το AW139 είναι μια σύγχρονη σχεδίαση με ανώτερα ηλεκτρονικά και αισθητήρες συγκριτικώς με το UH-60M Blackhawk. Διαθέτει ένα εξαιρετικά σύγχρονο ψηφιακό πιλοτήριο με όλα τα απαραίτητα βοηθήματα ναυτιλίας, επικοινωνιών, διοίκησης και ελέγχου ενώ δύναται να εγκατασταθούν πλήρεις δυνατότητες αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου. Αντίθετα το Blackhawk είναι μια παλαιότερη σχεδίαση περασμένων δεκαετιών η οποία ειδικά στο κόμματι των επιχειρήσεων SAR/ CSAR υστερεί καταλυτικά έναντι του AW139 (αναφερόμαστε πάντα στο UH-60M που προτείνεται για τη χώρα μας και τη ΠΑ). Ένα κομβικό μειονέκτημα των UH-60M είναι η έλλειψη ραντάρ καιρού τεχνικό σύστημα απαραίτητο για ελικόπτερα σε επιχειρήσεις SAR. Συγκεκριμένα το AW139 διαθέτει ενσωματωμένο και ολοκληρωμένο ραντάρ καιρού ενώ στη περίπτωση του UH-60M πρέπει να αγοραστεί με άλλη σύμβαση και ακολούθως να ενσωματωθεί και να ολοκληρωθεί στο ελικόπτερο.

Κλείνοντας, κάλλιστα επίσης το AW139 μπορεί να αξιοποιηθεί και τα από Σώματα Ασφαλείας (Λιμενικό, ΕΛ.ΑΣ, Πυροσβεστικό Σώμα, ΕΚΑΒ) καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα επιχειρησιακών αναγκών (SAR, Troop Transport, Cargo, MEDEVAC, air patrol, Fire Fighting). Ενδεικτικά αναφέρεται πως τα AW139 μπορούν να αποκτηθούν με ευρωπαϊκά κονδύλια από τα αρμόδια Υπουργεία καλύπτοντας πολλές αποστολές για το Λιμενικό Σώμα, την Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα καθώς και το ΕΚΑΒ.

Συμπερασματικά

Λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παραπάνω λόγους η ΠΑ προέκρινε το AW139 ως τη βέλτιστη επιλογή συνεκτιμώντας τη σχεδίαση του ελικοπτέρου, τη διεθνή εμπορική και επιχειρησιακή επιτυχία του συγκεκριμένου τύπου, τεχνικά χαρακτηρηστικά και δυνατότητες, κόστος απόκτησης και συνολικό κόστος κύκλου ζωής καθώς και το μοντέλο τεχνικής υποστήριξης και συντήρησης του ελικοπτέρου το οποίο του διασφαλίζει εγγυημένα υψηλές διαθεσιμότητες.