Στο πλαίσιο αντικατάστασης συστημάτων και ενίσχυσης της αντιαεροπορικής και αντιπυραυλικής ασπίδας της χώρας μας το ΓΕΕΘΑ έχει έρθει σε επαφή με την ισραηλινή πλευρά και έχει ζητήσει προσφορά για αριθμό εκτοξευτών/πυροβολαρχιών για τα συστήματα SPYDER, Barak-MX, David’s Sling και SPYDER AiO (All In One). Το τελευταίο σύστημα από τα τρία έρχεται για να καλύψει και να αντικαταστήσει τα ρωσικής σχεδίασης και προέλευσης αυτοκινούμενα συστήματα SHORADS που κατά βάση καλύπτουν της μηχανοκίνητες μονάδες του Ε.Σ. και κύριες νήσους του ανατολικού Αιγαίου. Η απαίτηση αντικατάστασης των τελευταίων εδράζεται στο γεγονός ότι τα μεν παλαιότερα OSA AKM είναι παρωχημένης τεχνολογίας και μικρής επιχειρησιακής αξίας, ενώ τα δε TOR M1 θα αντιμετωπίσουν ζητήματα λειτουργικότητας στο κοντινό μέλλον λόγω της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία και της διατάραξης των ευρω-ρωσικών σχέσεων. Στο πλαίσιο αυτό η έκδοση SPYDER AiO (All in One) είναι η πιο ολοκληρωμένη και κοντινή έκδοση δυτικού αυτοκινούμενου SHORADS με τα αντίστοιχα ρωσικά που πρέπει να αντικατασταθούν.

Το νεότερο μέλος της οικογένειας SPYDER είναι το SPYDER AiO (All in One) το οποίο είναι ένα πλήρως ευέλικτο και αυτόνομο μέσο αεράμυνας το οποίο αναπτύχθηκε για να καλύψει τις κρίσιμες επιχειρησιακές ανάγκες του σύγχρονου πεδίου μάχης, ικανό για γρήγορη ανάπτυξη μέσα σε λίγα λεπτά, σε δύσκολα εδάφη και με σύντομους χρόνους αντίδρασης. Το AiO παρέχει αξιόπιστη αεράμυνα με ελαχιστοποιημένο αποτύπωμα υλικοτεχνικής υποστήριξης.

Τα κύρια επιχειρησιακά χαρακτηριστικά του συστήματος είναι:

• Πλήρως αυτόνομο σύστημα
• Πολύ μικρός αντίδρασης
• Αυτοδύναμη επίγνωση της κατάστασης μέσω ολοκληρωμένων συστημάτων RF & EO ή μέσω διασύνδεσης με άλλα συστήματα και δίκτυα
• Παθητική λειτουργία εμπλοκής με χρήση των ήλεκτρο-οπτικών αισθητήρων
• Ενσωματωμένη υψηλού βαθμού κυβερνοασφάλεια
• Ενσωματωμένο βοήθημα εκπαίδευσης
• Ελαχιστοποιημένο υλικοτεχνικό αποτύπωμα και μειωμένο κόστος κύκλου ζωής
• Ομοιοτυπία με τα υπόλοιπα μέλη του συστήματος SPYDER (ΗΜΙ, πύραυλοι και ηλεκτρονικά)
• Δυνατότητα αερομεταφοράς

Τα κύρια εξαρτήματα του συστήματος είναι:

• Ένα 8×8 υψηλής κινητικότητας τροχοφόρο φορτηγό όχημα που περιλαμβάνει όλα τα συστήματα.
• Σύστημα Command & Control
• Δύο σταθμοί εργασίας καμπίνας (CWS)
• Οκταπλός εκτοξευτής με πυραύλους I-Derby SR, I-Derby ER, & PYTHON-5 SR
• Αισθητήρες επιτήρησης & ελέγχου πυρός σε ιστό εκτεινόμενο καθ’ ύψος
• Ραντάρ 3D AESA σταθερών στοιχειοκεραιών
• Ηλεκτροπτικό σύστημα TopLite
• Σύστημα τροφοδοσίας

Οι δυνατότητες του συστήματος είναι προσβολή εναέριας απειλής σε εμβέλειας στα 1-40χλμ και υψόμετρο 20μ – 12χλμ. Μπορεί να εμπλέξει ταυτόχρονα τέσσερις στόχους και χρειάζεται τρία λεπτά να μεταβεί από λειτουργία κίνησης σε λειτουργία εκτόξευσης πυραύλου.

Έχει δυνατότητα λειτουργίας αυτόνομα ή διασυνδεδεμένο σε υψηλότερο κλιμάκιο (C2), τα ραντάρ SPYDER AiO εντοπίζουν απειλές εν κινήσει και μεταβαίνουν γρήγορα στη λειτουργία πυροδότησης. Όταν εντοπιστεί μια απειλή ή δοθεί εντολή, το όχημα σταματά, οι γρύλοι σταθεροποίησης εκτείνονται, το ραντάρ εκτείνεται σε πλήρες ύψος και ο εκτοξευτής φτάνει σε σχεδόν κάθετη θέση, έτοιμος για βολή, πυροδότηση – όλα ελέγχονται από το σταθμό εργασίας καμπίνας χωρίς να απαιτείται από το πλήρωμα να εγκαταλείψει την καμπίνα του οχήματος. Το βάρος του φορέα μαζί με το σύστημα αγγίζει τους 30 τόνους.

Πύραυλοι Python 5 & Derby

Όλα τα ανωτέρω συστήματα SPYDER χρησιμοποιούν τους πιο προηγμένους πυραύλους αέρος-αέρος: τον μικρής εμβέλειας PYTHON 5 με διπλή ζώνη και ανιχνευτή υπέρυθρης απεικόνισης Imaging Infra-Red (IIR) & ερευνητή CCD, το I-DERBY SR με ενεργό ραντάρ αναζήτησης και το I-Derby ER, με πυραυλοκινητήρα διπλού παλμού για μεγαλύτερες αποστάσεις. Όλοι αυτοί οι πύραυλοι μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για αποστολές αέρος-αέρος. Οι αεροεκτοξευόμενες εκδόσεις πετυχαίνουν ταχύτητα της τάξης των 4 mach.

Ο πύραυλος Python 5 είναι ο νέος πύραυλος αερομαχίας πολύ υψηλής ευκινησίας της Rafael. Ο Python 5 είναι μια εξέλιξη του Python 4 με συστοιχία εστιακού επιπέδου διπλής ζώνης και ανιχνευτή υπέρυθρης απεικόνισης (IIR) που παρέχει ένα πολύ ευρύ οπτικό πεδίο. Ο Python 5 διατηρεί την ίδια διαμόρφωση κατασκευής –  έλεγχο βήματος και εκτροπής, πτερύγια Canard σε σχήμα δέλτα και δύο πτερύγια ελέγχου περιστροφής και τον ίδιο κινητήρα πυραύλων, κεφαλή και πυροκροτητή – με τον πύραυλο Python 4. Το ευρύ οπτικό πεδίο επιτρέπει το LOAL σε γωνία μεγαλύτερη από 100° εκτός σημείου θέασης. Η αναζήτηση διπλής ζώνης παρέχει αυξημένο εύρος ανίχνευσης, βελτιωμένη διάκριση στόχων έναντι θορύβου του φόντου και χαμηλότερο ποσοστό πρόσκτησης ψευδούς στόχου.

Στη λειτουργία LOAL, τα δεδομένα στόχου μεταφέρονται από τη μονάδα διοίκησης και ελέγχου μέσω του εκτοξευτήρα στον πύραυλο. Τα συστήματα καθοδήγησης και ελέγχου του πυραύλου είναι ενεργά για τρεις φορές μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι για το προηγούμενο Python, επιτρέποντας στον πύραυλο να αντιμετωπίσει στόχους που κάνουν ελιγμούς αποφυγής. Η κεφαλή κατακερματισμού υψηλής εκρηκτικότητας είναι εφοδιασμένη με ενεργό πυροκροτητή εγγύτητας με λέιζερ. Ο πύραυλος έχει μήκος 3,1μ, διάμετρο 16 εκατοστά, εκπέτασμα 64 εκατοστά, βάρος 105 κιλών και φέρει γόμωση 11 κιλών.

Πύραυλος Derby

Ο πύραυλος Derby είναι ένας πύραυλος μεσαίου βεληνεκούς, ενεργής καθοδήγησης που αναπτύχθηκε αρχικά για τον ρόλο αέρος-αέρος. Ο πύραυλος αεράμυνας έχει δυνατότητα παντός καιρού και πέρα από την οπτική εμβέλεια.

Το Derby έχει παρόμοια σχεδίαση με τον πύραυλο Python. Ένα ενεργό ραντάρ ραδιοσυχνοτήτων / ανιχνευτής υπέρυθρων, που αναπτύχθηκε από την IAI, είναι εγκατεστημένο στη μύτη του πυραύλου. Ο πύραυλος ενσωματώνει ένα προηγμένο προγραμματιζόμενο σύστημα ECCM. Το Derby λειτουργεί σε λειτουργία LOBL για εμπλοκή στόχων μικρής εμβέλειας και σε λειτουργία LOAL για εμπλοκές μεσαίου βεληνεκούς. Ο πύραυλος έχει μήκος 3,62μ, διάμετρο 16 εκατοστά, εκπέτασμα 64 εκατοστά, βάρος 118 κιλών και φέρει γόμωση 23 κιλών.

Και οι δύο πύραυλοι θεωρούνται Fire and Forget δίνοντας τη δυνατότητα στο σύστημα να εμπλέξει περισσότερους στόχους και να ανταπεξέλθει σε επιθέσεις κορεσμού. Με τους παραπάνω πύραυλους το σύστημα είναι σε θέση να εμπλέξει στόχους όπως αεροσκάφη, ελικόπτερα, πυραύλους κρουζ, UAV και κατευθυνόμενα πυρομαχικά.

Το SPYDER AiO φαντάζει να είναι ιδανική επιλογή για την αντικατάσταση των ρωσικών συστημάτων σε υπηρεσία με τον Ε.Σ. μένει να δούμε το επόμενο διάστημα τον αριθμό των εκτοξευτών που θα επιλέξει το ΓΕΕΘΑ εάν και εφόσον προχωρήσει στην απόκτηση του συστήματος το οποίο θα καθοριστεί από το κόστος του ισραηλινού συστήματος και των διατιθέμενων κονδυλίων. Η ελληνική πλευρά έχει στα χέρια της την πρόταση της ισραηλινής πλευράς και μένει να δούμε το επόμενο διάστημα αν θα βγει λευκός καπνός. Να υπενθυμίσουμε ότι τα συστήματα που είναι προς αντικατάσταση είναι ένας σεβαστός αριθμός που αποτελείται από 21 εκτοξευτές TOR M1 και 38 OSA AKM μαζί με τα παρελκόμενα των αντίστοιχων πυροβολαρχιών που είναι οχήματα λογιστικής υποστήριξης, αυτοκινούμενα ραντάρ (για τα OSA AKM) και κέντρα διεύθυνσης πυρός. Επομένως το κόστος για ένα προς ένα αντικατάσταση των συστημάτων μαζί με την υλικοτεχνική υποδομή και εκπαίδευση, υπολογίζεται ότι θα είναι αρκετά αλμυρός.