Ο πόλεμος στην Ουκρανία μας έχει διδάξει πολλά, όπως κάνει κάθε πόλεμος. Ένα (1) από τα διδάγματα από την Ουκρανία είναι η αξία των κατευθυνόμενων πυρομαχικών πυροβολικού, αλλά και η τρωτότητα τους στις παρεμβολές. Τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά πυροβολικού αναπτύχθηκαν προκειμένου ένας (1) στόχος να προσβάλλεται άμεσα και με ακρίβεια με την πρώτη βολή. Γιατί; Διαπιστώθηκε ότι η χρήση αριθμού συμβατικών πυρομαχικών για την προσβολή ενός στόχου, είχε ως αποτέλεσμα την έκθεση του πυροβόλου σε πυρά αντί-πυροβολικού.
Οι συνεχόμενες βολές ενός (1) πυροβόλου από την ίδια θέση βολής δίνουν τη δυνατότητα στα εχθρικά ραντάρ εντοπισμού πυρών να εντοπίσουν γρήγορα τη θέση του φίλιου πυροβόλου και στις εχθρικές δυνάμεις να εκτελέσουν πυρά αντί-πυροβολικού, αυτό, εκ των πραγμάτων, θέτει το φίλιο πυροβόλο και το πλήρωμα του σε κίνδυνο. Το κατευθυνόμενο πυρομαχικό έρχεται να εξαλείψει αυτό το μειονέκτημα: Το φίλιο πυροβόλο εκτελεί μια (1) βολή και προσβάλλει το στόχο. Αμέσως μετά φεύγει από το σημείο βολής, για άλλη θέση, και έτσι δεν απειλείται.
Πιστεύουμε ότι η απόκτηση κατευθυνόμενων πυρομαχικών για το Ελληνικό Πυροβολικό είναι μια στοχευμένη λύση αύξησης της ακρίβειας των βολών, άρα και της συνολικής αποτελεσματικότητας των ελληνικών πυροβόλων. Τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά δεν είναι μόνο αποτελεσματικά κατά συμβατικών στόχων, αλλά, όπως αποδείχθηκε και στις επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν, είναι εξίσου αποτελεσματικά και κατά ασύμμετρων απειλών που επιχειρούν από δύσκολα εδάφη, όπως είναι οι ορεινές περιοχές ή οι αστικές περιοχές.
Άλλοι παράγοντες που επηρέασαν την ανάπτυξη των κατευθυνόμενων πυρομαχικών είναι η οικονομία και ο περιορισμός των απωλειών από φίλια πυρά. Η χρήση των κατευθυνόμενων πυρομαχικών μειώνει τον αριθμό των πυρομαχικών που χρειάζονται για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος και μάλιστα κάτω από οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες, συνεπώς οδηγεί σε οικονομία πυρομαχικών και μείωση των αναγκών ανεφοδιασμού. Από την άλλη είναι ιδανικά για βολές κοντά σε θέσεις φίλιων στρατευμάτων, με αποτέλεσμα τον περιορισμό των φίλων απωλειών.
Τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά εκτοξεύονται και κινούνται ανοδικά. Όταν φτάσουν σε προκαθορισμένο ύψος απελευθερώνουν δύο (2) υπό-πυρομαχικά, τα οποία συνδυάζουν αισθητήρα υπέρυθρων, αισθητήρα χιλιομετρικού κύματος και πολεμική κεφαλή υψηλής εκρηκτικότητας. Τα υπό-πυρομαχικά ερευνούν το χώρο για πιθανούς στόχους. Μόλις ανιχνευτεί στόχος ξεκινά η διαδικασία προσβολής του, ενώ το σύστημα καθοδήγησης τροποποιεί ανάλογα την πορεία τους. Σε περίπτωση μη ανίχνευσης στόχου, τα υπό-πυρομαχικά διαθέτουν μηχανισμό αυτοκαταστροφής, ο οποίος ενεργοποιείται μόλις πέσουν στο έδαφος.
Να σημειωθεί ότι σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά μπορούν να ενσωματώνουν μονοκόμματη πολεμική κεφαλή για αποτέλεσμα κατά πιο δύσκολων στόχων, όπως οι οχυρώσεις. Τα πιο διαδεδομένα κατευθυνόμενα πυρομαχικά είναι το M-172 Copperhead, το M-982 Excalibur, το BONUS, το SMArt-155, το Vulcano, το Krasnopol (Ρωσία), ενώ η Γαλλία αναπτύσσει το δικό της κατευθυνόμενο πυρομαχικό (Katana). Το μεγάλο μειονέκτημα των κατευθυνόμενων πυρομαχικών είναι το μεγάλο τους κόστος, το οποίο κυμαίνεται από τις € 50.000 έως τις € 80.000 περίπου, ανάλογα με το πυρομαχικό.
Ωστόσο, πρόκειται για πυρομαχικά που πολλαπλασιάζουν την αξία των πυροβόλων και διευρύνουν το επιχειρησιακό ρόλο τους. Για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε αντιαρματικό ρόλο ή σε ρόλο άρνησης πρόσβασης περιοχής. Η χρήση των κατευθυνόμενων πυρομαχικών κατά μιας συγκεκριμένης περιοχής, όπου κινούνται εχθρικές τεθωρακισμένες και μηχανοκίνητες δυνάμεις, μπορεί να επιτύχει την μείωση της επιθετικής ορμής του εχθρού ή να σταματήσει την επίθεση στο σύνολο της, εάν οι βολές είναι επιτυχημένες και οι απώλειες του εχθρού μεγάλες.
Εναλλακτικά των κατευθυνόμενων πυρομαχικών υπάρχουν και άλλες, ποιο φτηνές λύσεις, όπως είναι η συλλογή M-1156 PGK (Precission Guidance Kit), η οποία σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε από την Alliant Techsystems σε συνεργασία με την Interstate Electronics Corporation, και βρίσκεται ήδη σε παραγωγή ή η ανάλογη συλλογή LR-PGK (Long-Range Precision Guidance Kit), την οποία έχει αναπτύξει η BAE Systems και η οποία βρίσκεται σε φάση δοκιμών.
Η συλλογή M-1156 PGK τοποθετείται στο ρύγχος του πυρομαχικού και ενσωματώνει σύστημα καθοδήγησης GPS και πτερύγια για έλεγχο και διόρθωση πτήσης. Η LR-PGK συνδυάζει αισθητήρα GPS με πτερύγια ελέγχου πτήσης και μπορεί να ενσωματωθεί σε νέα ή παλαιότερα πυρομαχικά των 155 χιλιοστών. Τέλος, συλλογή τροποποίησης συμβατικών πυρομαχικών πυροβολικού σε κατευθυνόμενα αναπτύσσει και η τουρκική Roketsan. Πρόκειται για την GK (Güdüm Kitlerinin), η οποία βρίσκεται σε φάση δοκιμών.
Όπως αναφέραμε στην αρχή του άρθρου, στην Ουκρανία δεν έχει αναδειχθεί μόνο η επιχειρησιακή αξία των κατευθυνόμενων πυρομαχικών, αλλά και η τρωτότητα τους. Συγκεκριμένα, ο Αμερικανικός Υποστράτηγος Antonio Aguto, Διοικητής του κοινού στρατηγείου SAGU (Security Assistance Group-Ukraine), του Αμερικανικού Στρατού, Ναυτικού, Αεροπορίας και Πεζοναυτών, δήλωσε πρόσφατα ότι κάποια από τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά, που έχουν σταλεί και χρησιμοποιούνται στην Ουκρανία, έχουν αντιμετωπιστεί με επιτυχημένες ηλεκτρονικές παρεμβολές από τη Ρωσία.
Επίσης παραδέχθηκε, με έναν βαθμό ανησυχίας, ότι «οι παρεμβολές στις ικανότητες μας για προσβολές ακριβείας είναι πρόκληση … Πρέπει να βελτιώσουμε τα όπλα μας για να είναι αρκετά ανθεκτικά και ευέλικτα ώστε να μπορούν αυτό που κάνουν οι αντίπαλοι μας … Μέσα σε εβδομάδες ή μήνες από τη στιγμή που θα χρησιμοποιήσουμε κάτι στο πεδίο της μάχης, οι αντίπαλοι μας βρίσκουν τρόπους να αντιμετωπίσουν αυτές τις δυνατότητες μας».
Νωρίτερα, αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, επικαλούμενα έγγραφα του αμερικανικού Υπουργείου Άμυνας, ανέφεραν ότι η Ρωσία έχει τα κατάλληλα μέσα ηλεκτρονικού πολέμου, με τα οποία προσπαθεί να παρεμβάλει τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά που οι ΗΠΑ και άλλες χώρες έχουν στείλει στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τα ίδια δημοσιεύματα, τα ρωσικά συστήματα παρεμβάλουν το σήμα GPS των συγκεκριμένων πυρομαχικών σε αποστάσεις έως και 15 χιλιόμετρα.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε ότι τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά πυροβολικού δεν είναι η «μαγική λύση» ή η «απόλυτη» λύση για το πυροβολικό. Είναι όμως καλύτερα από τα συμβατικά πυρομαχικά και φθηνότερα από τις κατευθυνόμενες ρουκέτες, οι οποίες όμως είναι πιο φονικές από τα κατευθυνόμενα πυρομαχικά. Πιστεύουμε όμως ότι είναι μέσα που αν ενταχθούν στο ελληνικό οπλοστάσιο θα αυξήσουν την ακρίβεια των βολών του ελληνικού πυροβολικού, τόσο στον Έβρο όσο και στα νησιά.
Αφιέρωμα της ιστοσελίδας μας στα κατευθυνόμενα πυρομαχικά όλμων μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω:
Αφιέρωμα της ιστοσελίδας μας στα κατευθυνόμενα πυρομαχικά ναυτικών πυροβόλων μπορείτε να διαβάσετε παρακάτω: