Αφορμή για το άρθρο αποτέλεσαν τα σχόλια σας σχετικά με τις εκδόσεις των Rafale που πρόκειται να προμηθευτεί η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) και κυρίως οι διαφορές μεταξύ τους. Η πλέον αναλυτική αναφορά που βρήκαμε και σας παρουσιάζουμε είναι αυτή της ιστοσελίδας «omnirole-rafale.com», στην υπό-κατηγορία «Rafale: Un avion evolutif». Η ιστοσελίδα, πιθανότατα γαλλική, αναφέρει τις εκδόσεις του αεροσκάφους, από την πρώτη (F1) μέχρι και τη νεότερη F4, που είναι υπό ανάπτυξη και για την οποία έχουμε γράψει λεπτομερές άρθρο (μπορείτε να το διαβάστε ΕΔΩ). Για κάθε έκδοση γίνεται αναφορά στα νέα χαρακτηριστικά που αυτή ενσωματώνει, συγκριτικά με την προγενέστερη έκδοση. Έτσι δίδεται μια ολοκληρωμένη εικόνα της εξέλιξης του αεροσκάφους και μια καθαρή εικόνα των ικανοτήτων και δυνατοτήτων των αεροσκαφών που αναμένεται να παραλάβει η ΠΑ, που όπως γνωρίζουμε πλέον θα είναι έξι (6) νέα της έκδοσης F3-R και τα 12 μεταχειρισμένα, πιθανότατα της έκδοσης F3-O4T.
Στην έκδοση F1, η οποία παράχθηκε την περίοδο 2000-2006, τα Rafale διέθεταν το ραντάρ RBE2 τεχνολογίας PESA (Passive Electronically Scanned Array), αλλά μόνο με βασικές δυνατότητες αερομαχίες με τη χρήση βλημάτων MICA της έκδοσης ΕΜ και Magic II (υπέρυθρης καθοδήγησης, μικρού βεληνεκούς). Επίσης τα αεροσκάφη έφεραν το σύστημα αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA και ικανότητα πτήσης σε χαμηλό υψόμετρο, καθώς και εναέριου ανεφοδιασμού. Στην έκδοση F2, η οποία παράχθηκε την περίοδο 2006-2009, τα αεροσκάφη απέκτησαν ικανότητα χρήσης βλημάτων MICA της υπέρυθρης έκδοσης, αντί των Magic II, βλημάτων προσβολής SCALP-EG και κατευθυνόμενων βομβών AASM. Επίσης απέκτησαν σύστημα ζεύξης δεδομένων Link-16, ενώ το ραντάρ RBE2 απέκτησε ικανότητες αέρος-εδάφους και αέρος-επιφανείας. Το SPECTRA βελτιώθηκε, ενώ προστέθηκε και ο αισθητήρας εντοπισμού, ανίχνευσης και αναγνώρισης στόχων FSO. Τέλος, το Rafale απέκτησε ικανότητα πτήσης σε χαμηλό υψόμετρο μέσω της χρήσης αποθηκευμένων αρχείων δεδομένων.
Στην έκδοση F3, που άρχισε να παράγεται από το 2009 και συνεχίζεται να παράγεται μέχρι σήμερα, σε διαφορετικές διαμορφώσεις, τα αεροσκάφη απέκτησαν ικανότητα χρήσης βλημάτων κατά πλοίων AM-39 Exocet και πυρηνικής κρούσης ASMP. Το ραντάρ απέκτησε επιπλέον δυνατότητες αέρος-επιφανείας, ενώ βελτιώσεις υπήρξαν και για το SPECTRA. Το αεροσκάφος πιστοποιήθηκε για χρήση του ατρακτιδίου αναγνώρισης RECO (Areos) και ικανότητα πτήσης στο ανάγλυφο του εδάφους. Επίσης απέκτησε ψηφιακό καταγραφέα πτήσης, νέα συστήματα επικοινωνιών VHF/FM και ικανότητα αποστολής δεδομένων σε συσκευές ROVER (Remotely-Operated Video Enhanced Receivers) στο έδαφος. Στην έκδοση F3.2 το πυροβόλο του αεροσκάφους απέκτησε ικανότητα βολής στο έδαφος, ενώ υπήρξε περαιτέρω βελτίωση στις λειτουργίες του ραντάρ και του SPECTRA. Σε επίπεδο όπλων το Rafale F3.2 απέκτησε ικανότητα βολής βλημάτων και βομβών καθοδήγησης λέιζερ.
Στην έκδοση F3.3 (από το 2013), το αεροσκάφος ενσωματώνει βελτιωμένο Link-16, υποδέχθηκε την υποδομή αναβάθμισης του ραντάρ σε AESA (Active Electronically Scanned Array), ενώ πιστοποιήθηκε η κατευθυνόμενη βόμβα GBU-24 με ανάλογη αναβάθμισης του συστήματος ελέγχου πυρός του αεροσκάφους. Στην έκδοση F3.4+ (2014-2018) το αεροσκάφος γνώρισε βελτιώσεις στην ικανότητα του να εκτελεί βολές αέρος-αέρος, ενώ βελτιστοποιήθηκε και η διασύνδεση ανθρώπου και μηχανής. Επίσης βελτιώθηκε η ικανότητα πτήσης μέσω της παρακολούθησης του ανάγλυφου του εδάφους κατά τη διαδικασία εναλλαγής από το ραντάρ στα ψηφιακά αρχεία. Βελτίωση υπήρχε και στην ασφάλεια του αεροσκάφους μέσω της ενσωμάτωσης ενός συστήματος προειδοποίησης ασυνήθιστης θέσης του αεροσκάφους (πτήση σε χαμηλό υψόμετρο), καθώς και στην ικανότητα του αεροσκάφους να συνεργάζεται με ελεγκτές αέρος στο έδαφος.
Στην έκδοση F3-O4T (2012-2018), που πιθανότατα θα είναι και τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη που θα παραλάβει η ΠΑ, το αεροσκάφος απέκτησε ραντάρ AESA, σύστημα προειδοποίησης εκτόξευσης πυραύλου νέας γενιάς, βελτιωμένο αισθητήρα OSF, βελτιωμένη ευκρίνεια οθόνης, νέο HUD παραγωγής καθαρότερης εικόνας και νέο σύστημα αναγνώρισης φίλου ή εχθρού (IFF) με αυξημένο βεληνεκές. Τέλος, στην έκδοση F3-R, το αεροσκάφος θα βελτιωθεί σημαντικά με πιστοποίηση χρήσης του νέου ατρακτιδίου στοχοποίησης Talios και νέων όπλων (SBU-54, δηλαδή AASM καθοδήγησης λέιζερ, GBU-16 και βλήματα αερομαχίας Meteor), νέο IFF Mode.5 και Mode.S και βελτιώσεις στα συστήματα GPS, Link-16 και SPECTRA. Επίσης το αεροσκάφος θα μπορεί να προσβάλει κινούμενους στόχους, με AASM, το ραντάρ θα αποκτήσει βελτιωμένες ικανότητες αντιμέτρων, ενώ θα εγκατασταθεί και αυτόματο σύστημα αποφυγής πρόσκρουσης στο έδαφος. Τέλος, θα πιστοποιηθούν και τα βελτιωμένα ατρακτίδια αναγνώρισης RECO-NG (Areos-NG).
Μια πολύ ενδιαφέρουσα σημείωση υπάρχει στη σελίδα, μετά την παρουσίαση της έκδοσης F3-R, όπου αναφέρει ότι η αναβάθμιση από την έκδοση F3 στην έκδοση F3-R μπορεί να γίνει μέσα σε λίγες ώρες («It only takes a few hours to “update” F3 to F3R», είναι η ακριβής φράση στα αγγλικά). Εάν αυτό είναι ακριβές, καταδεικνύει ότι οι σημαντικότερες αλλαγές στο αεροσκάφος δεν αφορούν σε αλλαγή μηχανικών μερών ή συστημάτων (Hardware), αλλά σε αναβάθμιση του λογισμικού (Software), μέσα από το οποία προκύπτουν οι πιστοποιήσεις νέων όπλων και οι βελτιώσεις των ήδη εγκαταστημένων συστημάτων. Κατά τη γνώμη μας είναι μια ενδιαφέρουσα παράμετρος, που σημαίνει ότι η ΠΑ μπορεί πολύ γρήγορα, με άγνωστο όμως κόστος, να ομογενοποιήσει τον στόλο των Rafale στην έκδοση F3-R. Τέλος, από τα παραπάνω προκύπτει ότι το βλήμα αερομαχίας μεγάλου βεληνεκούς Meteor έχει πιστοποιηθεί στην έκδοση F3-R, αλλά όχι σε προγενέστερες εκδόσεις.
Παρακάτω παραθέτουμε την πρωτότυπη σελίδα (για αυτόματη μετάφραση από τα γαλλικά στα αγγλικά, επιλέξτε τη σχετική επιλογή πάνω δεξιά στην ιστοσελίδα):
