Η αμερικανική Lockheed Martin ανακοίνωσε πού θετικά αποτελέσματα της χρήσης του συστήματος αποφυγής πρόσκρουσης στο έδαφος Auto GCAS (Automatic Ground Collision Avoidance System), το οποίο εξοπλίζει τα F-16 και είναι μια από τις αναβαθμίσεις που θα δεχθούν τα ελληνικά F-16, στο πλαίσιο του προγράμματος αναβάθμισης τους στο επίπεδο Viper. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, που ανακοίνωσε η Lockheed Martin, από το 2014 μέχρι σήμερα, το GCAS έχει σώσει τη ζωή σε 10 πιλότους, ενώ έχει προστατεύσει από πρόσκρουση εννέα αεροσκάφη της Αμερικανικής Αεροπορίας.
Το GCAS είναι ένα σύστημα προστασίας των πιλότων και του αεροσκάφους στην περίπτωση απώλειας αισθήσεων ή προσανατολισμού. Σε μια τέτοια περίπτωση, το GCAS ενεργοποιείται και αναλαμβάνει τον πτητικό έλεγχο του αεροσκάφους, το οποίο και επαναφέρει σε ασφαλές υψόμετρο. Το GCAS αξιοποιεί τους αισθητήρες του αεροσκάφους προκειμένου να προσδιορίσει την πιθανότητα επερχόμενης πρόσκρουσης, με βάση την πορεία του αεροσκάφους, την ταχύτητα του και την απουσία δράσης του πιλότου. Σε περίπτωση που επαληθευτεί η πιθανότητα πρόσκρουσης το σύστημα υπολογίζει αυτόματα τον καλύτερο τρόπο επαναφοράς του αεροσκάφους σε ασφαλή πορεία πτήσης.
Το GCAS αναπτύχθηκε από τη Lockheed Martin, σε συνεργασία με το εργαστήριο έρευνας της Αμερικανικής Αεροπορίας (AFRL : Air Force Research Laboratory) και τη NASA (National Aeronautics and Space Administration) με στόχο τη μείωση των ατυχημάτων και δυστυχημάτων αεροσκαφών. Σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα της Αμερικανικής Αεροπορίας οι απώλειες από πρόσκρουση στο έδαφος αφορούν στο 26% του συνόλου απωλειών μαχητικών αεροσκαφών και στο 75% των απωλειών σε μαχητικά αεροσκάφη F-16.
Σύμφωνα με τη Lockheed Martin το σύστημα αποτελείται από ένα σύνθετο σύνολο αλγορίθμων αποφυγής πρόσκρουσης και αυτόνομης λήψης αποφάσεων, το οποίο βασίζεται στην ακρίβεια της πλοήγησης, στις επιδόσεις του αεροσκάφους, τη δεδομένη στιγμή, και στο ψηφιακό σύστημα δεδομένων εδάφους του αεροσκάφους για να προσδιορίσει την πιθανότητα πρόσκρουσης στο έδαφος. Σ’ αυτή την περίπτωση το σύστημα «διατάζει» την εκτέλεση ελιγμού αποφυγής μέγιστης έντασης 5g για την αποφυγή της πρόσκρουσης. Η λειτουργία του GCAS είναι ανεξάρτητη και δεν απαιτεί ενέργεια του πιλότου.
Μέχρι σήμερα το GCAS έχει εγκατασταθεί σε περισσότερα από 600 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block.40/50 της Αμερικανικής Αεροπορίας, ενώ και η Αεροπορική Εθνοφρουρά ενδιαφέρεται για το σύστημα και τα F-16 Block.30 που διαθέτει (το σχετικό πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσει εντός του 2020). Εκτός του GCAS, η Lockheed Martin έχει αναπτύξει και το σύστημα αποφυγής πρόσκρουσης στον αέρα Auto ACAS (Automatic Air Collision Avoidance System), το οποίο θα εξοπλίσει και τα ελληνικά F-16 Viper. Τα δύο συστήματα συγκροτούν το Auto ICAS (Automatic Integrated Collision Avoidance System), που είναι το πρώτο παγκοσμίως πλήρως αυτόματο, ολοκληρωμένο σύστημα ασφαλείας του πιλότου και του αεροσκάφους.
