Από τη πρώτη στιγμή δημιουργίας της παρούσας ιστοσελίδας θέσαμε ως πρωταρχικό μας στόχο την ποιοτική και σοβαρή ενημέρωση. Μεταξύ των κύριων ενεργειών στη προσπάθεια είχαμε ως βασικούς στόχους: πρωτογενή ρεπορτάζ στις Ένοπλες Δυνάμεις, παρουσίαση δράσεων των Ε.Δ, προβολή των διεθνών εκθέσεων αμυντικού υλικού, στήριξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας και των προσπαθειών αυτής. Το αποτέλεσμα κάτι παραπάνω από θετικό και κυρίως ενθαρρυντικό για τους συντελεστές αυτής της προσπάθειας. Δεκάδες χιλιάδες καθημερινοί επισκέπτες και εξαιρετικά σχόλια που αντικατοπτρίζουν και τη ποιότητα των αναγνωστών μας.
Μια νέα ενότητα που έρχεται να προστεθεί έπειτα από 1,5 χρόνο λειτουργίας της παρούσας ιστοσελίδας και έχοντας ξεπεράσει κατά πολύ τις αρχικές μας προσδοκίες είναι οι συνεντεύξεις. Συνεντεύξεις τόσο από εν ενεργεία όσο και από εν αποστρατεία αξιωματικούς των Ε.Δ αλλά και του πολιτικού κόσμου της χώρας.
Ο πρώτος άνθρωπος που αποφασίσαμε να συνομιλήσουμε είναι ο πρώην Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγος εν αποστρατεία Κωνσταντίνος Γκίνης. Υπήρξε ένας από τους πλέον ικανούς και επιτυχημένους Α/ΓΕΣ που έδωσε μεγάλη βάση στη λειτουργικότητα του υλικού και τις διαθεσιμότητες των μέσων του Ε.Σ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η λίστα με τα 55 υπό- προγράμματα του Ε.Σ εκ των οποίων το 90% αφορούσε τη συντήρηση του υπάρχοντος υλικού. Δυστυχώς το έργο του δεν ολοκληρώθηκε αφού και αυτός αποστρατεύτηκε πολύ σύντομα ενώ η θητεία του συνέπεσε με την υπουργεία του ΥΕΘΑ Πάνου Παναγιωτόπουλου…
Άλλωστε ένα θέμα που πρέπει να δούμε πολύ σοβαρά είναι η θητεία των ανώτατων αξιωματικών της χώρας. Και κυρίως των Αρχηγών Κλάδων των Ε.Δ και του Α/ΓΕΕΘΑ. Θητεία τουλάχιστον διετής αν όχι τριετής. Ώστε να μην διαταράσσεται η συνέπεια και η συνέχεια των Ε.Δ από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία η οποία θα προκαλεί κρίσεις εξυπηρετώντας κομματικά οφέλη.
Δώσαμε επίσης έμφαση στον Ε.Σ και στα τρέχοντα ζητήματα όπως η δομή δυνάμεων και τα εξοπλιστικά καθότι τα εξοπλιστικά του Π.Ν ή της Π.Α είναι σε καθημερινή βάση στο προσκήνιο. Όμως οι επόμενες συνεντεύξεις θα περιλαμβάνουν και ευρεία γκάμα αεροπορικών και ναυτικών θεμάτων. Γράψτε μας τους προβληματισμούς και δεσμευόμαστε να τους μεταφέρουμε.
Ακολουθεί η συνέντευξη.
ΕΡΩΤΗΣΗ 1η. Δομή Δυνάμεων: ποιες πιστεύετε ότι πρέπει να είναι οι κύριες αλλαγές με γνώμονα το επιχειρησιακό όφελος;
Η Δομή Δυνάμεων δεν είναι μια συζήτηση η οποία μπορεί να γίνει εν κενώ. Στην περιοχή ενδιαφέροντος της Ελλάδος λαμβάνουν χώρα σημαντικές γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές αλλαγές αλλά και ανακατατάξεις, ενδεικτικά αναφέρω, ένταση αναθεωρητικής στρατηγικής της Τουρκίας, εξελίξεις Συρία και στην ευρύτερη Μ. Ανατολή και Βόρειο Αφρική, πιθανές αλλαγές στη Βαλκανική, ενεργειακοί πόροι στην Αν. Μεσόγειο κτλ τα οποία είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επηρεάσουν τα εθνικά ζητήματα αλλά και συμφέροντα. Η Ελλάδα έχει αρχίσει να αναπροσαρμόζει την υψηλή στρατηγική της, η οποία πρέπει σύντομα να λάβει σαφέστερη και διαυγέστερη μορφή και έκφραση.
Το τρέχον επιχειρησιακό περιβάλλον εμφανίζει απειλές πιο επικίνδυνες τόσο από πλευράς δυνατοτήτων όσο και μεγέθους, σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν. Πρέπει να επανεκτιμηθούν οι απειλές και οι κίνδυνοι, αλλά και τα εθνικά συμφέροντα του Ελληνισμού τα οποία πρέπει να υποστηριχθούν. Επομένως η Κυβέρνηση πρέπει να προσδιορίσει με σαφήνεια τους εθνικούς στόχους και επιδιώξεις αλλά και τους διαθεσίμους πόρους (οικονομικούς και ανθρώπινους) σε βάθος δεκαετίας. Δηλαδή μιλάμε για μια κατεξοχήν πολιτική πράξη.
Στη συνέχεια αυτά τα στοιχεία πρέπει να ποσοτικοποιηθούν οπότε θα δώσουν τις απαιτούμενες εθνικές επιχειρησιακές δυνατότητες αλλά και τις αντίστοιχες που προκύπτουν από τους διαθέσιμους πόρους. Τυχόν κενό των επιχειρησιακών δυνατοτήτων θα οδηγήσει είτε στον επανακαθορισμό των στόχων και επιδιώξεων, είτε θα καλυφθεί με συμμαχίες, είτε θα αναληφθεί ένας βαθμός κινδύνου. Τελικά, θα προσδιορισθεί το εθνικό επίπεδο επιχειρησιακών δυνατοτήτων, με το οποίο η Ελλάδα θα δυνηθεί να αντιμετωπίσει το πλέον επικίνδυνο σενάριο. Άρα έχουμε μια σημαντική διαδικασία προ ημών η οποία έπρεπε να είχε ήδη λάβει χώρα και να είχε ολοκληρωθεί και εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ αφού είχε περάσει και από τη σχετική επιτροπή της Βουλής εντός του 2018 και να είχε μετουσιωθεί σε αυτό που ονομάζεται Δομή Δυνάμεων.
Καθώς είμαστε σχεδόν σε όλα τα θέματα βραδυπορούντες, θεωρούντες ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ ημών, έχει ήδη προκληθεί σταδιακή και σταθερή διολίσθηση των δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων. Δυστυχώς η αδράνεια αυτή των τελευταίων χρόνων, δημιουργεί μεγαλύτερη πιθανότητα συγκρούσεως.
Ξεφεύγοντας από το θεωρητικό κομμάτι το οποίο ωστόσο είναι κομβικό προκειμένου να θεμελιώθουν εξοπλισμοί, η οργάνωση των δυνάμεων και το δόγμα, η Ελλάδα πρέπει να μπορεί να διεξάγει επιχειρήσεις σε τρεις βασικές περιοχές επιχειρήσεων, Β. Ελλάδος – Θράκης, Αιγαίου και Αν. Μεσογείου αλλά και επιχειρήσεις εσωτερικής ασφαλείας και μετόπισθεν. Κάθε περιοχή έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της τα οποία και θα προσδιορίσουν και τον τύπο την έκταση των δυνάμεων αλλά και των δυνατοτήτων τους. Εκάστη περιοχή επιχειρήσεων δεν μπορεί να εξετασθεί απομονωμένα από τις άλλες. Η σχεδίαση των δυνάμεων πρέπει είναι τέτοια που να επιτρέπει την ενδοπεριοχική αλλά και την διαπεριοχική υποστήριξη. Πρέπει οι Ένοπλες Δυνάμεις να έχουν τη δυνατότητα διεξαγωγής επιχειρήσεων σε όλο το φάσμα, σε ειρήνη , ένταση, κρίση και πόλεμο, αντιμετωπίζοντας ακόμη και το χειρότερο δυνατό σενάριο και επιτυγχάνοντας τη νίκη.
Πρακτικά απαιτείται ο εκσυγχρονισμός και η βελτίωση των αεροναυτικών δυνατοτήτων και η βελτίωση της εκστρατευτικής δυνατότητας του Στρατού και η ενίσχυση του χρόνου ανταποκρίσεως αλλά και διευρύνσεως του χώρου επιχειρήσεων των χερσαίων Δυνάμεων, καθώς ενισχύονται οι δυνατότητες των απειλών.
Η νέα Δομή δεν πρέπει να εξαντληθεί στη διάλυση ή δημιουργία στρατηγείων ή μονάδων, αλλά να εστιασθεί στις δυνατότητες που θα επιτρέψουν τη δημιουργία ενός τέτοιου πλαισίου για την ομαλή και πλήρη λειτουργία όλων των στοιχείων της μαχητικής ισχύος δηλαδή Ελιγμός – Μεταφορές, Πληροφορίες, Πυρά, Διοικητική Μέριμνα – Υποστήριξη, Προστασία Δυνάμεως, Διοίκηση δια της Αποστολής και πάνω από όλα της Ηγεσίας.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να επιτύχει ετοιμότητα, εκσυγχρονισμό και αναδιοργάνωση. Η αναδιοργάνωση είναι αυτή που θα εξασφαλίσει χρόνο, οικονομικούς πόρους και ανθρώπινο δυναμικό, προκειμένου να ενισχυθούν τα δύο προηγούμενα στοιχεία.
ΕΡΩΤΗΣΗ 2. Υπάρχει ανάγκη για ένα νέο διακλαδικό στρατηγείο επιχειρήσεων ή αρκεί η υφιστάμενη δομή του ΕΘΚΕΠΙΧ/ ΓΕΕΘΑ;
Εδώ θίγεται ένα ζωτικό σημείο δηλαδή τη Δομή Διοικήσεως. Το ΕΘΚΕΠΙΧ/ΓΕΕΘΑ είναι μια αντίληψη η οποία θεμελιώθηκε με το Νόμο 2292/95 η οποία όμως αποδείχθηκε ανεπαρκής να διαχειρισθεί επιχειρησιακά αποτελεσματικά την κρίση των Ιμίων. ΄Εκτοτε έχει τρέξει πολύ νερό στο αυλάκι, διακλαδικότητα, ΓΕΕΘΑ επιτελείο και στρατηγείο, πλήρης διοίκηση στον Α/ΓΕΕΘΑ. Απαιτείται αυτά να απεικονισθούν στη διεξαγωγή των επιχειρήσεων όπως επίσης το στρατηγικό, το επιχειρησιακό και το τακτικό επίπεδο.
Το ΕΘΚΕΠΙΧ μπορεί να αντιπροσωπεύσει το στρατηγικό επίπεδο και τη διασύνδεση με το πολιτικο – στρατηγικό επίπεδο, δηλαδή το ΚΥΣΕΑ ή το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας αν και όποτε αποφασισθεί η συγκρότησή του. Είναι επείγουσα και άκρως αναγκαία η συγκρότηση Διακλαδικού Επιχειρησιακού Στρατηγείου υπευθύνου για την καθαρά στρατιωτική διεξαγωγή των επιχειρήσεων, καθώς οι ελληνικές ΕΔ διεξάγουν επιχειρήσεις συνεχώς και αδιαλείπτως. Και τέλος οι τμηματικοί διοικητές, χερσαίος, ναυτικός, αεροπορικός και ειδικών επιχειρήσεων πρέπει με σαφήνεια να αναλάβουν τους ρόλους και τα έργα τους. Αν δεν προχωρήσουμε με τόλμη και αποφασιστικότητα προς αυτούς τους άξονες και συνεχίσουμε να αναλωνόμαστε σε συζητήσεις ανεδαφικές, σε πλαίσιο συντεχνιακών και βαθμοθηρικών αντιλήψεων, φοβάμαι ότι φλερτάρουμε εκ νέου με τον κίνδυνο αποτυχίας.
Αξίζει να επισημάνω ότι η Δομή των Δυνάμεων, πλαισιώνει τη διοικητική κλίμακα διοικήσεως, ενώ η επιχειρησιακή κλίμακα είναι απόρροια της επιχειρησιακής σχεδιάσεως, με ανάλογη χρησιμοποίηση στοιχείων της διοικητικής.
ΕΡΩΤΗΣΗ 3η : Ποιες είναι οι κύριες εξοπλιστικές προτεραιότητες για τον ΕΣ;
Θα προσπαθήσω να είμαι σύντομος.
Πρώτον, υποστήριξη, λειτουργικότητα και διαθεσιμότητα των μέσων και οπλικών συστημάτων και τήρηση των κατάλληλων αποθεμάτων εφοδίων και υλικών.
Δεύτερον, σκάφη Ειδικών Δυνάμεων για το Αιγαίο.
Τρίτον, Συστήματα Αεράμυνας.
Τα υπόλοιπα έπονται.
ΕΡΩΤΗΣΗ 4η Παρατηρούμε ότι το Πεζικό παραμένει διαχρονικά ο μεγάλος ασθενής. Που οφείλεται αυτό;
Το Πεζικό είναι ο πυρήνας πάνω το οποίο κτίζεται το σύνολο του Στρατού. Είναι το μοναδικό Όπλο το οποίο δύναται να διεξάγει όλο το φάσμα των επιχειρήσεων σε οποιαδήποτε μορφή αγώνα και είναι αυτό που υλοποίει στην απόλυτη μορφή το ρόλο των χερσαίων δυνάμεων, δηλαδή την κατοχή και διατήρηση του εδάφους.
Το Πεζικό είναι Όπλο εντάσεως ανθρώπινου δυναμικού, αυτό που θα λέγαμε ο εξοπλισμός των μαζών, με αιχμή του δόρατος την Ομάδα Τουφεκιοφόρων, η οποία δύναται να φθάσει στον αντικειμενικό σκοπό με πολλαπλούς τρόπους, πεζή, επί οχημάτων (τροχοφόρων ή ερπυστριοφόρων),από αέρος με εναέρια μέσα, από θαλάσσης με πλωτά μέσα. Με οποιοδήποτε τρόπο και αν φθάσει, η Ομάδα και ο τυφεκιοφόρος που την αποτελεί, είναι οι κυρίαρχοι του πεδίου της μάχης και είναι αυτοί που θα σηματοδοτήσουν τη νίκη.
Το Πεζικό δυστυχώς έχει βρεθεί στο παρασκήνιο για μια σειρά από λόγους. Πρώτον γιατί δεν έχει ανάγκη εντυπωσιακά οπλικά συστήματα παρά τον κυρίαρχο ρόλο του. Δεύτερον, γιατί υπάρχει η αντίληψη ότι η τεχνολογία θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα, γεγονός που αποδεδείχθηκε απολύτως ψευδές σε όλη του την έκταση, στους πρόσφατους πολέμους στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ όπου καταδείχθηκε, παρά την απόλυτη υπεροχή στον αέρα αλλά και σε οπλικά συστήματα, ότι χωρίς «άρβυλα στο έδαφος» δεν θεμελιώνεται η επιτυχία και η νίκη.
Τρίτον, γιατί κάποιοι πιστεύουν ότι το Πεζικό είναι κάτι απλό και δεν απαιτείται σοβαρή εκπαίδευση, πράγμα εντελώς εσφαλμένο καθώς το Πεζικό καλείται να διεξάγει αγώνα εκ του συστάδην αντιμετωπίζοντας τον αντίπαλο πρόσωπο με πρόσωπο, διαχειριζόμενο παράλληλα μια σειρά πολλαπλών μέσων και δυνατοτήτων για την υποστήριξη του αγώνα, ενδεικτικά αναφέρω, πυρά πυροβολικού, αεροπορίας, ναυτικού και επιθετικών ελικοπτέρων, πυρά όλμων, αντιαρματικά μέσα, αντιαεροπορικά μέσα κτλ.
Δεν υπάρχει απαιτητικότερος ρόλος στο πεδίο της μάχης από αυτόν της Ομάδας Τυφεκιοφόρων και του Διοικητού Λόχου Πεζικού. Τέταρτον, γιατί ένα μέρος των έργων του Πεζικού ειδικά σε περίοδο ειρήνης το καλύπτουν οι Ειδικές Δυνάμεις, σε ρόλο ελαφρού Πεζικού. Πέμπτον, η ανάθεση κατά βάση στο Πεζικό στην περίοδο ειρήνης έργων που εμπλέκουν μεγάλο μέρος του δυναμικού του, όπως προκάλυψη, ασφάλεια κτλ. Έκτον, γιατί το σύνολο σχεδόν των οπλικών συστημάτων του Πεζικού έχει προσανατολισθεί στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία με τις γνωστές καθυστερήσεις, παλινδρομήσεις και ενίοτε αναποτελεσματικότητα.
Στη νέα Δομή Δυνάμεων που θα μελετηθεί θεωρώ ότι η οργάνωση και συγκρότηση του Πεζικού πρέπει να αποτελέσει κεντρικό ζήτημα.
ΕΡΩΤΗΣΗ 5η. Ποια η άποψη σας για το μοντέλο της τετράγωνης δομής των ταξιαρχιών;
Το συγκεκριμένο μοντέλο είναι πρωτίστως προσανατολισμένο σε επιθετικές επιχειρήσεις, παρέχοντας ισχύ, συνέχεια, ισορροπία, εναλλαξιμότητα και επιβιωσιμότητα. Στα πλαίσια της δομής και των έργων των Ταξιαρχιών και της γενικότερης φιλοσοφίας της στρατιωτικής στρατηγικής, θα μπορούσε να μελετηθεί και αυτό το μοντέλο επιλεκτικά για κάποιες Ταξιαρχίες.
ΕΡΩΤΗΣΗ 6η : Πιστεύετε στο δόγμα της περιορισμένης σημειακής κρίσης ή μπορεί μια κρίση να ξεφύγει;
Η σημειακή κρίση είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη παγίδα. Δεν υπάρχει σημειακή κρίση. Έστω ότι υπάρχει μια εμπλοκή σε κάποιο σημείο η οποία πυροδοτεί κρίση, τι θα κάνουν τα αεροσκάφη όταν συναντήσουν αυτά του αντιπάλου έστω και εκατοντάδες μίλια μακριά δεν θα εμπλακούν; Το ίδιο ισχύει και για τα πλοία του πολεμικού ναυτικού. Μόνο τα χερσαία τμήματα μπορούν να ελεγχθούν και να μην εμπλακούν. Πλην όμως και αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την μεταφορά της εμπλοκής σε άλλη περιοχή αν εκεί υπάρχουν ευνοϊκότερες συνθήκες.
Η αντίληψη της σημειακής κρίσης περιορίζει την απόκτηση μέσων και δυνατοτήτων, παραγνωρίζοντας το αυτονόητο, ότι η σημειακή εμπλοκή μπορεί να εξελιχθεί σε πολλαπλή ή και σε ευρεία κλιμάκωση και ενδεχομένως σε σύγκρουση. Όπως είναι προφανές αν προσανατολίζεσαι στην σημειακή εμπλοκή, ενώ ο αντίπαλος διαθέτει δυνατότητες διεξαγωγής επιχειρήσεων ευρείας κλίμακος, τότε έχεις παραβιάσει κάθε κανόνα κοινής λογικής, καθώς λαμβάνεις υπόψη σου ένα σενάριο ελαχίστου κινδύνου, για να σχεδιάσεις τόσο αμυντικά όσο και επιχειρησιακά. Τότε, έχεις αυτοπαγιδευθεί και οδηγείσαι με μαθηματική ακρίβεια στην αποτυχία.
Κατά την άποψή μου ο όρος σημειακή κρίση πρέπει να εξαλειφθεί από το λεξιλόγιο της στρατηγική αλλά και επιχειρησιακής ορολογία και πρέπει να στραφούμε στην εκτίμηση των δυνατοτήτων του αντιπάλου και πως αυτές είναι δυνατόν να αντιμετωπισθούν.
Να ευχαριστήσουμε δημοσίως τον πρώην Α/ΓΕΣ Αντιστράτηγο Κωνσταντίνο Γκίνη για την παραχώρηση της παρούσας συνέντευξης.