Στους ελληνικούς στρατούς (Ε.Σ και Ε.Φ), αλλά πιθανότατα και σε όλους τους στρατούς στον κόσμο, παρατηρείται το φαινόμενο της επιβίωσης μύθων και εσφαλμένων πρακτικών μέσω της ενδοσυστημικής ανακύκλωσης. Πιο απλά, το «κάτι είδα, κάτι άκουσα, νομίζω πως έτσι είναι, άρα, και ως εκ του βαθμού μου, γνωρίζω».
Γράφει ο Ευστάθιος Παλαιολόγου
Ένας από αυτούς τους μύθους είναι η «συμβουλή» να γεμίζουμε τους γεμιστήρες μας μόνο με 18 φυσίγγια (αντί για 20 που είναι η χωρητικότητα του γεμιστήρα του G3) ώστε να μην προκαλούνται εμπλοκές. Υπάρχει κάποια «επιχειρησιακά αποδεχτή» εξήγηση για αυτή την συμβουλή;
Ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά. Κατ’ αρχάς, ένας γεμιστήρας ο οποίος σχεδιάστηκε για να χωρά 20 φυσίγγια πρέπει να είναι αξιόπιστος και λειτουργικός με… 20 φυσίγγια. Ο χαλύβδινοι γεμιστήρες του G3 που χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός είναι σε μεγάλο βαθμό αξιόπιστοι, κυρίως λόγω της στιβαρής κατασκευής τους. Όμως, όπως συμβαίνει και με όλα τα όπλα στον κόσμο, οι γεμιστήρες συνήθως είναι η νούμερο 1 πηγή πρόκλησης εμπλοκών. Αυτό συμβαίνει και με τους γεμιστήρες του G3. Στην Ελλάδα, και στην Κύπρο, οι γεμιστήρες δεν αλλάζονται όπως θα έπρεπε όταν υποστούν φθορές. Συνήθως, όταν διαπιστωθεί φθορά (συνήθως κατά την διάρκεια βολών) η βολική λύση είναι να απομακρυνθεί ο γεμιστήρας από την γραμμή βολής. Αλλά αυτός δεν αποσύρεται ως ακατάλληλος. Επιστρέφει στον στρατιώτη που τον είχε χρεωμένο και παραμένει εντός του συστήματος μέχρι την επόμενη φορά…. Λιγότερο συχνά θα καταλήξει στο οπλουργείο προς επισκευή. Η χαλύβδινη κατασκευή τους προσφέρεται για επισκευές αν και είναι προσωρινό μέτρο επιδιόρθωσης. Γενικώς, οι γεμιστήρες θεωρούνται ως ισόβιοι του όπλου ενώ δεν θα έπρεπε. Χαρακτηριστικά, ο Βρετανικός Στρατός τα τελευταία 20 χρόνια άλλαξε μαζικά δύο φορές τους γεμιστήρες των L-85 (δεν εισηγούμαι το ίδιο, απλά τονίζω την σημασία).
Συνεχίζοντας, οι γεμιστήρες του G3 είναι αξιόπιστοι όταν γεμίσουν με 20 φυσίγγια; Σαφέστατα! Έχουν αρκετά ισχυρό ελατήριο, η ευθύγραμμη ανύψωση (δεν υπάρχουν καμπύλες στον κορμό) επιτρέπει συνέπεια παρόλο που ο ανυψωτήρας δεν έχει προβλέψεις αποφυγής κλίσεων (anti-tilt), και είναι σωστά σχεδιασμένος για να χωράει 20,7 φυσίγγια. Ναι, 20,7. Τι εννοώ με αυτό. Όταν γεμίσουμε τον γεμιστήρα με 20 φυσίγγια θα παρατηρήσουμε ότι χωράει σχεδόν ακόμα ένα. Αυτό είναι θεμιτό χαρακτηριστικό. Όταν η γέμιση του τυφεκίου γίνεται με το κλείστρο εμπρός τότε το κάτω μέρος του φορέα του κλείστρου συμπιέζει την στήλη φυσιγγίων στον γεμιστήρα. Αυτό διότι ο γεμιστήρας τοποθετεί το πρώτο φυσίγγιο στην διαδρομή του κλείστρου. Με το κλείστρο εμπρός αυτή η θέση είναι εν μέρη «μπλοκαρισμένη». Με αυτό τον τζόγο η εισαγωγή γεμάτου γεμιστήρα με τα κινητά μέρη εμπρός γίνεται ευκολότερη.
Ποια μπορεί να είναι η εξήγηση πίσω από την «συμβουλή»; Εκτιμώ ότι μπορεί να αναζητηθεί στο… Βιετ-Ναμ. Η ιστορία έχει ως εξής. Όταν πρώτο-χορηγήθηκε το Μ-16 με τους αλουμινένιους γεμιστήρες των 20 φυσιγγίων αυτοί θεωρούνταν περίπου ως αναλώσιμοι. Ή, καλύτερα, σχεδιάστηκαν ως τέτοιοι. Φτηνοί, αναλώσιμοι γεμιστήρες. Η πράξη έδειξε ότι δεν θα μπορούσε επιχειρησιακά να στηριχτεί αυτή η θεωρία. Οπόταν οι γεμιστήρες γεμίζονταν και ξαναγεμίζονταν και ούτω καθεξής. Η ελαφριά κατασκευή τους και ο αρχικός σχεδιασμός τους έκανε επιρρεπείς σε φθορές, ενώ παρατεταμένη γέμιση τους στην μέγιστη χωρητικότητα ταλαιπωρούσε ελατήριο και χείλη. Έτσι, μια απλή λύση πεδίου ήταν να γεμίζονται με λιγότερα φυσίγγια, εξ ‘ου και τα 18.
Ερχόμενοι στο σήμερα, είναι πολλοί (ακόμα και διακεκριμένοι, όπως π.χ. ο Larry Vickers) αυτοί που συμβουλεύουν να γεμίζονται οι γεμιστήρες με 1-2 λιγότερα φυσίγγια από την μέγιστη χωρητικότητα τους. Προβάλλουν διάφορες εξηγήσεις. Μια εξ αυτών είναι επιχειρησιακά αποδεχτή εξήγηση και έχει να κάνει με την ευκολία τοποθέτησης του γεμάτου γεμιστήρα σε τακτικές αλλαγές. Δηλαδή με τα κινητά μέρη εμπρός και φυσίγγιο την θαλάμη όπου έγινε αλλαγή μισοάδειου γεμιστήρα λόγω ευνοϊκής τακτικής κατάστασης προς τούτο. Σημαντικό σημείο. Όλοι αυτοί αναφέρονται σε όπλα και γεμιστήρες «STANAG», με κάθετη-ευθύγραμμη εισαγωγή.
Ερχόμενοι και στο G3 τώρα. Έχει λογική η υιοθέτηση της «συμβουλής»; Κατά την άποψη μου, όχι. Και εξηγώ. Αρχικά για την τακτική αλλαγή γεμιστήρα. Αυτή γίνεται, συνήθως πίσω από κάλυψη και με απόφαση του χειριστή. Δηλαδή, βλέπει ευκαιρία να γεμίσει το τυφέκιο του με τον μέγιστο αριθμό φυσιγγίων στον γεμιστήρα και την αξιοποιεί. Αυτό σημαίνει και σχετική επάρκεια χρόνου, οπόταν και δυνατότητα (σχετικά) αυξημένης προσπάθειας στο να κατανικηθεί η πίεση του ελατηρίου (αυτό το 0,7 φυσίγγιο που έγραψα πιο πάνω). Και ως προς τον τρόπο εισαγωγής του γεμιστήρα στο G3. Αυτό γίνεται εισάγοντας υπό γωνία το εμπρός μέρος (προς τις βολίδες) και περιστρέφοντας προς τα πίσω και άνω εισάγεται και το πίσω μέρος (τα χείλη) και ασφαλίζει θετικά στον αναστολέα του γεμιστήρα. Πολύ παρόμοια (αν και με σαφώς μικρότερες γωνίες) με τον τρόπο εισαγωγής του γεμιστήρα στα τυφέκια της σειράς του Kalashnikov. Αυτός ο δημιουργούμενος «μοχλός» επιτρέπει άσκηση «αυξημένων δυνάμεων ασφάλισης» οπόταν πιο θετική διαδικασία. Συμπληρωματικά, στην ταχεία αλλαγή (ή ανάγκης) όπου το όπλο είναι κενό (έχει εξαντλήσει τα φυσίγγια του τοποθετημένου γεμιστήρα) η «σωστή» διαδικασία είναι πρώτα να ασφαλιστούν τα κινητά μέρη πίσω και μετά να γίνει αφαίρεση του κενού και τοποθέτηση γεμάτου γεμιστήρα. Οπόταν δεν τίθεται θέμα πιέσεων ελατηρίου εκεί.
Άλλη εξήγηση που δίνεται συχνά είναι αυτή της αποφυγής «κούρασης» του ελατηρίου σε παρατεταμένα διαστήματα αποθήκευσης σε αχρησία, που θα σήμαινε ότι δεν θα διατηρούσε αρκετή δύναμη ώστε να ανυψώσει και τα τελευταία φυσίγγια. Η εμπειρία λέει ότι παρατεταμένα διαστήματα σε στρατιωτικό, επιχειρησιακό, περιβάλλον δεν υπάρχουν. Παρατεταμένα θα σήμαινε τουλάχιστον πέραν του ενός έτους. Πράγμα απίθανο στρατιωτικά. Ακόμα και έτσι όμως, γεμιστήρες G3 που διατηρήθηκαν γεμάτες για πολλούς μήνες ήταν απόλυτα λειτουργικές. Πάντως, στην Ε.Φ., επικράτησε μετά από κάποια χρόνια οι γεμιστήρες που διατηρούνται για την τήρηση των μέτρων ασφαλείας να έχουν μόνο 15 φυσίγγια, για να μην «κουραστεί» το ελατήριο. Δεν στέκομαι εδώ, διότι αυτό έχει να κάνει με μέτρα ασφαλείας και όχι επιχειρήσεις. Αλλά και πάλι φαίνεται το φαινόμενο της επιβίωσης μύθων και εσφαλμένων πρακτικών μέσω της ενδοσυστημικής ανακύκλωσης.
And this concludes the lesson όπως θα έλεγε κάποιος.
Πριν κλείσει το κείμενο θέλω να αναφερθώ και σε κάποια άλλα σημεία που αφορούν τους γεμιστήρες και εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία, του φαινμένου της επιβίωσης μύθων και εσφαλμένων πρακτικών μέσω της ενδοσυστημικής ανακύκλωσης.
Ξεκινώ από το «μην στηρίζεται το όπλο στον γεμιστήρα (σε θέση βάλλοντος πρηνηδόν χωρίς δίποδα) διότι θα προκαλέσετε εμπλοκή». Ποτέ δεν θα προκαλέσει αυτό εμπλοκή! Είναι δε μια άριστη μέθοδος να αυξάνουμε την ακρίβεια των βολών μας αυξάνοντας τα σημεία στήριξης όπλου/σκοπευτή διατηρώντας ταυτόχρονα ελάχιστο προβαλλόμενο προφίλ, σε αντίθεση με την χρήση του δίποδα. Ο γεμιστήρας του G3 διαθέτει προεξοχές αποτροπής της «υπέρ-εισαγωγής» που αποτρέπουν όποιον πιθανόν και απομακρυσμένο κίνδυνο εμπλοκής από αυτή την πρακτική.
Κατά παρόμοιο τρόπο, «μην κρατάτε το όπλο από τον γεμιστήρα κατά την βολή διότι θα προκαλέσετε εμπλοκή». Και πάλι, ποτέ δεν θα προκαλέσει αυτό εμπλοκή. Λόγω της πιο πάνω εξήγησης. Αντ’ αυτού, είναι μια πολύ άνετη θέση στήριξης του όπλου, κοντά στο κέντρο βάρος του, όταν οι θέσεις βάλλοντος ΚΑΙ Η ΤΑΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ το επιτρέπουν ή το επιβάλλουν.
Τέλος, πως τοποθετούμε τους γεμιστήρες στις φυσιγγιοθήκες. Πάντα με το άνοιγμα προς τα κάτω. Αυτό έχει πολλαπλά οφέλη. Πρώτο, αποτρέπει είσοδο ακαθαρσιών κατά την κίνηση με έρπυση που ενδεχομένως οδηγήσουν σε εμπλοκές. Δεύτερο, αποτρέπει την φθορά των χειλών του γεμιστήρα, του κύριου σημείου φθοράς των γεμιστήρων και πρόκλησης εμπλοκών. Τρίτο, αποτρέπει την πλευρική πίεση στο πρώτο φυσίγγιο που ενδεχομένως το μετακινήσει σε σημείο που να μην επιτρέπει την ομαλή εισαγωγή του γεμιστήρα στο όπλο. Τέταρτο, επιτρέπει λαβή τέτοια που να ευκολύνει την εισαγωγή του γεμιστήρα στο τυφέκιο. Πέμπτο, επιτρέπει πιο γρήγορη αποστράγγιση μετά από βύθιση σε νερό.
Ευχαριστώ την διαχείριση για τον χώρο και τους αναγνώστες για τον χρόνο
