Σε ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου, με θέμα: «Αύξηση, αναβάθμιση και περαιτέρω αξιοποίηση των ΤΟΜΠ Λεωνίδας» (δείτε ΕΔΩ), το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας δεν έδωσε ξεκάθαρη, θετική ή αρνητική απάντηση, για το εάν έχει προγραμματιστεί η αναβάθμιση των «Λεωνίδας». Αρκέστηκε να απαντήσει ότι τα συγκεκριμένα τεθωρακισμένα οχήματα «βρίσκονται στην ενεργό υπηρεσία χωρίς προβλήματα στη χρήση τους. Διαθέτουν ελαφρά θωράκιση, ευκινησία, χαμηλό προφίλ και πυργίσκο, o οποίος προστατεύει το χειριστή του πολυβόλου από τα πυρά όπλων ευθυτενούς τροχιάς» και ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου και των Γενικών Επιτελείων, εξετάζουν όλα τα προγράμματα ανάπτυξης νέων οπλικών συστημάτων αλλά και της αναβάθμισης των παλαιών για την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η ιστορία των Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) «Λεωνίδας» για τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ) ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1981 όταν το όχημα παρουσιάστηκε στον ΕΣ και στη συνέχεια εστάλησαν δύο (2) οχήματα από την Αυστρία τα οποία πραγματοποίησαν σειρά δοκιμών. Το όχημα έγινε αποδεκτό από τον ΕΣ και η σύμβαση, ύψους 4.500.000.000 δραχμών, για την προμήθεια 100 οχημάτων (1η Παρτίδα, «Λεωνίδας-1»), υπογράφηκε τον Ιούλιο του 1981 (τα δύο οχήματα που στάλθηκαν από την Αυστρία για δοκιμές παραχωρήθηκαν δωρεάν στην Ελλάδα). Τα οχήματα κατασκευάστηκαν στην Ελλάδα, από την ΕΛΒΟ (Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων), με τις παραδόσεις να ξεκινούν το 1982 και να ολοκληρώνονται το 1983.
To 1997 εγκαταστάθηκε, στα δύο (2) πρωτότυπα οχήματα, το αυτόματο σύστημα μετάδοσης της κίνησης 6HP500 της ZF (αντικατέστησε το χειροκίνητο σύστημα 6-S80, επίσης της ZF), ώστε να χρησιμοποιηθούν ως πρωτότυπα οχήματα δοκιμών στο πλαίσιο του προγράμματος αναβάθμισης των «Λεωνίδας-1» στο επίπεδο «Λεωνίδας-2». Ομοίως, το 2007, εγκαταστάθηκε, σ’ ένα (1) από τα δύο (2) πρωτότυπα, το ακόμα πιο βελτιωμένο αυτόματο σύστημα μετάδοσης της κίνησης 6HP502, επίσης της ZF, για τη διεξαγωγή νέων δοκιμών, που όμως δεν πραγματοποιήθηκαν ποτέ.
Η σύμβαση ύψους 22.000.000.000 δραχμών, για την προμήθεια 344 οχημάτων (2η Παρτίδα, «Λεωνίδας-2»), υπογράφηκε τον Απρίλιο του 1987. Οι παραδόσεις ξεκίνησαν το 1988 και ολοκληρώθηκαν το Μάρτιο του 1996. Τον Οκτώβριο του 1997 υπογράφηκε νέα σύμβαση, ύψους 25.000.000.000 δραχμών, για την προμήθεια επιπλέον 57 οχημάτων (3η Παρτίδα, «Λεωνίδας-2»), οι παραδόσεις των οποίων ξεκίνησαν το 1997, με την παράδοση 40 οχημάτων, και ολοκληρώθηκαν στις αρχές του 1998, με την παράδοση των υπόλοιπων 17 οχημάτων. Τα 57 οχήματα εξοπλίστηκαν εξ αρχής με το αυτόματο σύστημα μετάδοσης της κίνησης 6HP500 της ZF, αντί του χειροκίνητου συστήματος 6-S80, που φέρουν τα υπόλοιπα 444 οχήματα.
Στις αρχές του 2001, η Ελλάδα παραχώρησε στα Σκόπια, με τη μορφή της δωρεάν στρατιωτικής βοήθειας, 10 από τα 57 οχήματα «Λεωνίδας-2», μαζί με επτά (7) οχήματα Mercedes-Benz και δύο (2) μεταφορικά ελικόπτερα UH-1H Iroquois για την αντιμετώπιση της εξέγερσης των αλβανόφωνων. Το Νοέμβριο του 2007 έγινε γνωστό, χωρίς να επιβεβαιωθεί επίσημα, ότι τα Σκόπια πώλησαν τα οχήματα αυτά στη Βουλγαρία. Τα οχήματα της έκδοσης «Λεωνίδας-2» διαφέρουν από αυτά της έκδοσης «Λεωνίδας» Ι στα εξής σημεία:
1/ Φέρουν εξωτερικά άγκιστρα για τα ατομικά είδη των στρατιωτών.
2/ Διαθέτουν καλύτερη στεγανοποίηση, λόγω της υιοθέτησης καλύτερων μονωτικών ελαστικών στις θυρίδες.
3/ Φέρουν δύο (2) τετραπλούς εκτοξευτές καπνογόνων των 76 χιλιοστών, με κατεύθυνση βολής προς τα εμπρός, σε αντίθεση με τα «Λεωνίδας» Ι που φέρουν τέσσερις (4) εκτοξευτές καπνογόνων των 80 χιλιοστών, με κατεύθυνση βολής προς τα πίσω.
4/ Φέρουν αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης.
5/ Φέρουν ασυρμάτους SEM-190 και σύστημα ενδοεπικοινωνίας BV-180.
6/ Φέρουν το σύστημα εξαερισμού καμπίνας VA-3653.
7/ Φέρουν δύο (2) περισκόπια παρατήρησης του πίσω τόξου και προσθαφαιρούμενο πανοραμικό περισκόπιο RBF-70 πάνω από τη θύρα αποβίβασης για παρατήρηση του πεδίου μάχης πριν την αποβίβαση των στρατιωτών.
8/ Φέρουν σύστημα εκτροπής των αερίων του κινητήρα προς το έδαφος για μείωση του θερμικού ίχνους.
Για την αναβάθμιση των «Λεωνίδας» έχουν προταθεί πολλές λύσεις όπως η αύξηση του επιπέδου προστασίας με την εγκατάσταση επιπλέον θωράκισης, την ενσωμάτωση ισχυρότερου κινητήρα για την απορρόφηση της αύξησης του συνολικού βάρους, άρα της διατήρησης των επιδόσεων κίνησης του οχήματος, και αυτόματου συστήματος μετάδοσης της κίνησης, η εγκατάσταση ασφαλέστερων και πιο εργονομικών καθισμάτων για το πλήρωμα και η εγκατάσταση ισχυρότερου οπλισμού, είτε με την μορφή εγκατάστασης πύργου μάχης με κύριο πυροβόλο των 25 ή 30 χιλιοστών ή τη διατήρηση του πολυβόλου των 12,7 χιλιοστών, αλλά επί τηλεχειριζόμενου πύργου. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η τοποθέτηση πύργου μάχης σημαίνει τον περιορισμό του εσωτερικού χώρου του οχήματος, όπως έδειξαν σχετικές δοκιμές που έγιναν στο παρελθόν. (σχετικά με την πρόταση της ελληνικής EODH για την αναβάθμιση των «Λεωνίδας» μπορείτε να διαβάσετε στο παρακάτω άρθρο).
