Η αναβάθμιση των 85 μαχητικών F-16C/D Block52+ και Block 52 Advanced ήταν μια άμεσα επιβεβλημένη ενέργεια. Δυστυχώς όμως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία επίσημη αναφορά σχετικά με προμήθεια νέων οπλικών συστημάτων και ατρακτιδίων σκόπευσης.
Ολοι όσοι ασχολούνται με το ζήτημα – και ιδίως το προσωπικό της ΠΑ – ελπίζουν ότι μια τέτοια εξέλιξη θα δρομολογηθεί σε δεύτερο χρόνο όταν οι οικονομικές συνθήκες είναι ευχερέστερες, προκειμένου να μην υπονομευτεί η προσπάθεια για απόκτηση εκ νέου ποιοτικής υπεροχής- αναφορικά με το στόλο των F-16. Σε οτι αφορά το όλο θέμαυπάρχει κακό προηγούμενο στην ΠΑ όταν υλοποιήθηκε η προμήθεια των F-16C/D Block 52+ Advanced το 2009 και οχι μόνο.
Αναντρέχοντας στο παρελθόν η ΠΑ φαίνεται ότι παραμέλησε τον εφοδιασμό με αντίστοιχα οπλικά συστήματα των νέων μαχητικών που παρήγγειλε από τη δεκαετία του 70 μέχρι σήμερα – τόσο από Ευρώπη όσο και από τις ΗΠΑ – με αποτέλεσμα είτε να υποβαθμίζονται σημαντικά οι επιχειρησιακές δυνατότητες τους, είτε στην καλύτερη περίπτωση να μην αξιοποιούνται στο μέγιστο δυνατό βαθμό στους αντίστοιχους ρόλους αέρος αέρος και αέρος εδάφους.
Το κενό στο οπλοστάσιο της ΠΑ
Στην περίπτωση των F-16 Block 52+ Advanced δεν υπήρξε καμία πρόβλεψη και συσχετισμός με ένα αντίστοιχο πρόγραμμα απόκτησης εξειδικευμένων οπλικών συστημάτων, τα οποία όμως συνδέονται άμεσα με την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα τους.
Τα όπλα Stand Off ως γνωστόν μπορούν να μεγιστοποιήσουν το αποτέλεσμα μιας αεροπορικής επιδρομής χωρίς να θέσουν σε μεγάλο κίνδυνο αεροσκάφη και πληρώματα, λόγω της μεγάλης απόστασης που μπορούν να αφεθούν από το αεροσκάφος φορέα σε σχέση με την θέση του στόχου.
Στην περίπτωση της Π.Α. με δεδομένη την αριθμητική υπεροχή του αντιπάλου αλλά και την επικείμενη προμήθεια μαχητικών F-35 και αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 εάν και εφόσον τελικώς αποκτηθούν, τα βλήματα Stand Off αποτελούν πραγματικούς «πολλαπλασιαστές ισχύος» και ως αποτέλεσμα έναν σημαντικό παράγοντα για την επικράτηση της ΠΑ σε μια ενδεχόμενη αναμέτρηση με την τουρκική Αεροπορία.
Φυσικά η προμήθεια του SCALP EG για τα Mirage2000-5Mk II προσέδωσε στην ΠΑ την πολυπόθητη ικανότητα υποστρατηγικής κρούσης εδώ και μια δεκαετία. Όμως αυτό δεν αρκεί με δεδομένο οτι πρέπει να καλυφθεί η απαίτηση για την προσβολή ενός μεγάλου αριθμού τακτικών στόχων, που σε περίοδο συρράξεως θα αναλάβουν να εξουδετερώσουν τα μαχητικά F-16 της ΠΑ. Σήμερα το ρόλο αυτό καλύπτει μονάχα περιορισμένος αριθμός βλημάτων AGM-154 JSOW που διαθέτουν τα μαχητικά της 116 ΠΜ στον Άραξο.
JASSM – Ένας κρίσιμος πολλαπλασιαστής ισχύος
Η ΠΑ θα πρέπει λοιπόν όπως επισημαίνουν αρκετές πλευρές να απαιτήσει άμεσα την αποδεύσμεση συγκεκριμένου οπλικού συστήματος που θα αποτελέσει τον καθοριστικόπολλαπλασιαστή ισχύος για τον εκσυγχρονισμένο στόλο των F-16V.
Αυτό είναι το βλήμα AGM-158A Joint Air toSurface Standoff Missile (JASSM). Πρόκειται για το νεότερο αυτόνομο συμβατικό Stand Off βλήμα υψηλής ακρίβειας, το οποίο σχεδιάστηκε αρχικά κατόπιν απάιτησης της USAF και του USN. Έχει σχεδιαστεί για την καταστροφή σταθερών στόχων υψηλής αξίας με ισχυρή αντιαεροπορική άμυνα αλλά και κινητών στόχων ενώ η άφεση του θα πραγματοποιείται σε μεγάλη απόσταση από το στόχο ώστε να εξασφαλίζεται η επιβιωσημότητα των χειριστών.
Η εμβέλεια του AGM-158 JASSM εκτιμάται οτι ξεπερνάει τα 370+ km (230 νμ) με αποτέλεσμα να τοποθετείται στην κατηγορία των υπο-στρατηγικών όπλων όπως το SCLP–EG. Βρίσκεται σε επιχειρησιακή χρήση από το 2009 στις ΗΠΑ, Πολωνία, Αυστραλια και Φιλανδία.
Όπως και με το JSOW έτσι και το JASSM η κατεύθυνση γίνεται με ένα συνδυασμό από δέκτη δορυφορικής ναυτιλίας GPS και το σύστημα αδρανειακής ναυτιλίας INS που παρουσιάζουν υψηλής αντοχή σε συστήματα παρεμβολών σήματος GPS. Στη τελική φάση της πτήσης προς το στόχο το JASSM χρησιμοποιεί αυτόνομη τερματική καθοδήγηση υψηλής ακρίβειας με ερευνητή υπέρυθρων IR, το οποίο συνδυάζει την περιοχή που βρίσκεται στην πορεία του βλήματος με το σύστημα αυτόματης αναγνώρισης που εντοπίζει και εγκλωβίζει το στόχο με εξαιρετική ακρίβεια.
Αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η αποτελεσματικότητα του είναι τέτοια, ώστε να απαιτείται ένα μονάχα βλήμα για την εξουδετέρωση ενός στόχου υψηλής αξίας – ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών–. Το βάρος του JASSM είναι της τάξεως των 2250lbs ενώ στο σχεδιασμό τουπεριλαμβάνονται και χαρακτηριστικά Stealth που το καθιστούν δύσκολα διακριτό από τα εχθρικά ραντάρ αεράμυνας.
Αξίζει να σημειωθεί οτι η Ελλάδα είχε ζήτήσει ανεπίσημα ενημέρωση για τη διαθεσιμότητα του όπλου την περίοδο 2009. Τότε όμως το ενδεχόμενο πώλησης του όπλου απο τις ΗΠΑ είχε απορριφθεί με το αιτιολογικό οτι δεν είχε ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του..
Η επιλεκτική φιλοσοφία με την οποία διακατέχονται οι ΗΠΑ στην αποδέσμευση προηγμένων οπλικών συστημάτων αλλά και η έλλειψη ικανών πιστώσεων για την αγορά τους, ήταν τελικά πραγματικοί οι λόγοι που συντέλεσαν στην έλλειψη βλημάτων Stand Off από το οπλοστάσιο της ΠΑ για τα F-16C/D Block52+.
Σήμερα οι περισσότερες από αυτές τις παραμέτρους εξακολουθούν να υφίσταται αν και οι συνθήκες έχουν αλλάξει δραματικά και αναμένεται να μεταβληθούν περαιτέρω στην περιοχή του Αιγαίου και της Ν.Α Μεσογείου.
Εφόσον η ανάπτυξη συστοιχιών S-400 γίνει μια πραγματικότητα στην απέναντι ακτή του Αιγαίου, η προμήθεια του JASSM θα πρέπει να δρομολογηθεί άμεσα από την ΠΑ, με δεδομένες πλέον τις άριστες σχέσεις μεταξύ Ελλάδος – ΗΠΑ που ενισχύονται τα τελευταία χρόνια αξιοσημείωτα σε όλα τα επίπεδα αμυντικής συνεργασίας.
Ας μην ξεχνάμε οτι ανάλογη σε μεγάλο βαθμό ήταν και η περίπτωση της Πολωνίας, η οποία προμηθευτηκε σε πρώτη φάση μαχητικά F-16 Block 52+ Advanced και στη συνέχεια εγκρίθηκε η εξαγωγή του συγκεκριμένου οπλικού συστήματος καθώς η χώρα αυτή είχε να αντιμετωπίσει την επιχειρησιακή πρόκληση συνθηκών άρνησης πρόσβασης “A2D” που εξασφαλίζουν τα ρωσικά συστήματα S-400 απέναντι από τις χώρες μέλη του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Ευρώπη.
Η ίδια απειλή φαίνεται να επαναλαμβάνεται και στη δική μας γεωγραφική περιοχή από μια χώρα που μόνο «κατ’ εφημισμό» αποτελεί μέρος του δυτικού συνασπισμού καθώς ολοένα και περισσότερο απομακρύνεται με σταθερό ρυθμό από τις δομές και τους στόχους της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Το άρθρο θα αποτελέσει μια σειρά από σκέψεις και προβληματισμούς για τις ανάγκες πάνω σε νέα όπλα και αττρακτίδια που θα επιτρέψουν τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση των κορυφαίων F-16 Viper. Σε κάθε περίπτωση η προσθήκη νέων όπλων πρεπει να συνοδεύεται από την γενικότερη αναβάθμιση των ικανοτήτων στοχοποίησης, συλλογής πληροφοριών και επιτήρησης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Δεν μπορούμε να εκφράσουμε απόλυτη βεβαιότητα για την αποδέσμευση των JASSM όμως εκτιμούμε πως το θέμα αξίζει εμπεριστατωμένης διερεύνησης απο τη Π.Α απόρροια των σχέσεων Ελλάδας ΗΠΑ και Τουρκίας ΗΠΑ καθώς και των επιχειρησιακών αναγκών και απαιτήσεων.