Την περασμένη εβδομάδα το Βέλγιο και η κοινοπραξία Belgium Naval and Robotics (ECA Group και Naval Group) παρουσίασαν το λογότυπο του κοινού προγράμματος ναυπήγησης 12 νέων πλοίων ναρκοπολέμου για το Βέλγιο και την Ολλανδία. Τρείς (3) μήνες πριν, τον Ιούλιο του 2020, ανακοινώθηκε ότι το μη-επανδρωμένο αερόχημα V-200 Skeldar, της σουηδικής Saab, επιλέχθηκε για το ίδιο πρόγραμμα. Τα 12 νέα πλοία θα αντικαταστήσουν ισάριθμα πλοία ναρκοπολέμου κλάσης «Tripartite», έξι (6) του Βελγίου και έξι (6) της Ολλανδίας. Το κόστος του προγράμματος ανέρχεται στα € 2 δισεκατομμύρια και η διάρκεια του σε 10 χρόνια. Η ναυπήγηση του πρώτου πλοίου αναμένεται να ξεκινήσει στα μέσα του 2021, ενώ η παράδοση του πρώτου πλοίου έχει προγραμματιστεί για το 2024.
Το πρόγραμμα αφορά στην ευρεία χρήση μη-επανδρωμένων συστημάτων, ναυτικών (επιφανείας και υποθαλάσσιων) και εναέριων σε αποστολές ναρκοπολέμου, θέτοντας έτσι νέα δεδομένα στις ναυτικές επιχειρήσεις ναρκοπολέμου. Επικουρικά, η χρήση πολλαπλών σονάρ σε διαφορετικές αποστάσεις και κατευθύνσεις, καθώς και η χρήση του V-200 Skeldar, επιτρέπει τη σάρωση μεγάλης υποθαλάσσιας έκτασης και θαλάσσιας επιφάνειας, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες έγκαιρης προειδοποίησης και επαύξησης της επίγνωσης της κατάστασης. Όλες αυτές οι πληροφορίες μπορούν να διαβιβαστούν, μέσω συστημάτων ζεύξης δεδομένων, σε φίλια πλοία και υποβρύχια, συνδράμοντας αποφασιστικά τις επιχειρήσεις επιφανείας και στις ανθυποβρυχιακές επιχειρήσεις.
Όπως προαναφέραμε το πρόγραμμα συνδυάζει μη-επανδρωμένα συστήματα, εναέρια, θαλάσσια και υπό-θαλάσσια. Το μητρικό πλοίο παρέχει η Naval Group, τα μη-επανδρωμένα θαλάσσια και υποθαλάσσια συστήματα η ECA Group, ενώ το V-200 Skeldar η Saab. Τα μητρικά πλοία, τα οποία θα κατασκευάσει η Naval Group, θα φιλοξενούν όλα τα μη-επανδρωμένα συστήματα. Συγκριτικά με τα «Tripartite», που έχουν μήκος 51,5 μέτρα, πλάτος 8,9 μέτρα και εκτόπισμα 615 τόνους, τα νέα πλοία θα έχουν μήκος 89 μέτρα, πλάτος 17 μέτρα και εκτόπισμα 2.730 τόνους. Ομοίως, σε αντίθεση με τα «Tripartite», που είναι κατασκευασμένα από μη-μαγνητικά, μη-μεταλλικά συνθετικά υλικά, τα νέα σκάφη θα είναι κατασκευασμένα από χάλυβα, στο σύνολο τους.
Ο λόγος για τον οποίο τα νέα πλοία θα είναι κατασκευασμένα από χάλυβα είναι η αύξηση του βαθμού επιβιωσιμότητας, παρά το γεγονός ότι ως μητρικά σκάφη, το πιθανότερο είναι ότι θα επιχειρούν από απόσταση ασφαλείας. Τα μη-επανδρωμένα συστήματα είναι αυτά που θα σαρώνουν τη θάλασσα για νάρκες, άρα θα βρίσκονται σε επικίνδυνο περιβάλλον. Ωστόσο, δεδομένου ότι τα θαλάσσια ναρκοπέδια δεν είναι εκ των προτέρων γνωστά, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος, ακόμα και το μητρικό πλοίο να βρεθεί σε επικίνδυνα νερά. Άρα θα πρέπει να είναι ανθεκτικό, στο μέτρο του δυνατού, απέναντι σε νάρκες και εκρήξεις. Επίσης, από κατασκευής, τα πλοία θα ενσωματώνουν συστήματα μείωσης θορύβου και μηχανικά μέρη με επένδυση για την απορρόφηση κραδασμών. Τα πλοία θα ενσωματώνουν και σονάρ αποφυγής ναρκών.
Το σύστημα πρόωσης των πλοίων θα είναι ηλεκτρικό, με δύο (2) ηλεκτροκινητήρες ισχύος 1.750 kW έκαστος και τρείς (3) εναλλάκτες πετρελαίου ισχύος 2.520 kW (ο ένας) και 1.260 kW (οι άλλοι δύο). Εργονομικά, ο ισχυρότερος εναλλάκτης θα είναι σε χώρο, μαζί με τον ένα (1) ηλεκτροκινητήρα, ενώ οι δύο (2) μικρότερης ισχύος εναλλάκτες, μαζί με το δεύτερο ηλεκτροκινητήρα, θα είναι σε διαφορετικό χώρο, για λόγους ασφαλείας και για τη δυνατότητα συνέχισης της πρόωσης σε περίπτωση απώλειας του ενός κινητήρα. Η ταχύτητα πλεύσης των πλοίων θα είναι περί τους 15 κόμβους (28 χιλιόμετρα την ώρα) σε Κατάσταση Θαλάσσης 4 και με τους κινητήρες στο 85% της ισχύος τους. Με αυτά τα δεδομένα η εμβέλεια τους θα είναι 6.500 χιλιόμετρα περίπου.
Τα πλοία θα ενσωματώνουν ραντάρ επιτήρησης, ηλεκτροπτικό ραντάρ και σύστημα ελέγχου πυρός των δύο (2) όπλων που θα ενσωματώνει σε ρόλο αυτοπροστασία. Το ένα (1) θα είναι πολυβόλο διαμετρήματος 12,7 χιλιοστών, ενώ το άλλο όπλα θα είναι πυροβόλο των 25 ή των 40 χιλιοστών (δεν έχει αποφασιστεί ακόμα, ενδεχομένως Βέλγιο και Ολλανδία να επιλέξουν διαφορετικό διαμέτρημα). Συνολικά οι απαιτήσεις επάνδρωσης του κάθε πλοίου θα είναι 63 άτομα, συμπεριλαμβανομένης και ομάδας εξουδετέρωσης ναρκών, στην περίπτωση που τα μη-επανδρωμένα συστήματα δεν μπορούν να εκτελέσουν στην εξουδετέρωση της νάρκης από μόνα τους. Τα πλοία θα ενσωματώνουν και δύο (2) σκάφη κατηγορίας RHIB (Rigid-Hulled Inflatable Boat), μήκους επτά (7) μέτρων, γενικής χρήσης.
Στο επίκεντρο του εξοπλισμού των μητρικών πλοίων θα είναι τα μη-επανδρωμένα συστήματα αποστολής, αυτά που θα εκτελούν τις επιχειρήσεις ναρκοπολέμου, τον εντοπισμό και την εξουδετέρωση. Η συλλογή μη-επανδρωμένων συστημάτων του κάθε πλοίου θα αποτελείτε από μη-επανδρωμένα αεροχήματα V-200 Skeldar (Saab), μη-επανδρωμένα οχήματα επιφανείας Inspector-125, μη-επανδρωμένα υποβρύχια οχήματα A18-M και συρόμενα σονάρ T18-Μ, για τον εντοπισμό και την αναγνώριση των ναρκών, σύστημα αναγνώρισης ναρκών SeaScan Mk.2 και εξουδετέρωσης K–STER (όλα της ECA Group). Ο κρίσιμος ρόλος του V-200 Skeldar θα είναι αυτός της συλλογής πληροφοριών, της επιτήρησης και της αναγνώρισης, δηλαδή της επαύξησης της επίγνωσης της κατάστασης στην επιφάνεια της θάλασσας.
Το σύνολο αυτών των συστημάτων η ECA Group το ονομάζει UMIS (Unmanned Mine counter-measures Integrated System), το οποίο είναι σπονδυλωτό, που σημαίνει ότι ο εκάστοτε πελάτης έχει τη δυνατότητα να επιλέξει μεταξύ πολλαπλών επιλογών, ανάλογα με τις επιχειρησιακές του ανάγκες. Σε κάθε περίπτωση, όλα τα επιλεγμένα συστήματα μοιράζονται κοινά υπό-συστήματα και λογισμικό, συνεπώς κοινή γραμμή υποστηρίξεως. Το αποτέλεσμα είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα, οικονομικό στη χρήση, την υποστήριξης και την εκπαίδευση του προσωπικού. Επίσης είναι εύκολο σε μελλοντική αναβάθμιση, καθώς δεν χρειάζεται η αντικατάσταση στο σύνολο του, αλλά μόνο εκείνου του υπό-συστήματος, το οποίο θα αντικατασταθεί από το νεότερο και ικανότερο.
Κύρια αποστολή του Inspector-125 είναι η σάρωση της θάλασσας και ο εντοπισμός των ναρκών. Είναι το σύστημα διαχείρισης του A18-M (της άφεσης του και της περισυλλογής), καθώς και των συστημάτων έρευνας και εξουδετέρωσης ναρκών SeaScan Mk.2 και K-STER, αντίστοιχα. Το ίδιο το Inspector-125 είναι εφοδιασμένο με σονάρ αποφυγής ναρκών. Εκτός της κύριας αποστολής του το Inspector-125 θα μπορεί να συμβάλει στην επίγνωση της κατάστασης στο υποθαλάσσιο πεδίο, καθώς και στην προστασία λιμενικών εγκαταστάσεων. Η κύρια αποστολή του A18-M είναι ο εντοπισμός και η αναγνώρισης των ναρκών. Ο χώρος επιχειρήσεων του είναι η εγγύς περιοχή πέριξ της νάρκης. Επικουρικά, το A18-M μπορεί να εκτελέσει αποστολές χαρτογράφησης βυθού, έρευνας και διάσωσης και προστασίας λιμενικών εγκαταστάσεων.
Το συρόμενο σονάρ συνθετικής απεικόνισης T18-M μοιράζεται κοινά συστήματα με το A18-M σε ποσοστό 80% και έχει ως κύρια αποστολή της σάρωση του βυθού, την χαρτογράφηση του και τον εντοπισμού ναρκών επί του πυθμένα της θάλασσας. Για την παραγωγή του ακριβούς στίγματος της θέσης της νάρκης το T18-M ενσωματώνει γυροσκοπικό αδρανειακό σύστημα οπτικής ίνας (FOGINS : Fiber-Optic Gyroscope Inertial Navigation System) επικουρούμενο από σύστημα USBL (Ultra-Short BaseLine). To SeaScan Mk.2 εκτελεί αποστολές έρευνας του υποθαλάσσιου πεδίου για αναγνώριση ναρκών και άλλων απειλών, περιβαλλοντολογικό έλεγχο και έλεγχο σκάφους άλλων πλοίων. Είναι εφοδιασμένο με σονάρ και κάμερα. Το K–STER είναι εκρηκτικό αναλώσιμο εξουδετέρωσης ναρκών, με περιστρεφόμενη πολεμική κεφαλή.
Το V-200 Skeldar είναι ένα μη-επανδρωμένο αερόχημα κάθετης απογείωσης και προσγείωσης και επιλέχθηκε από το Βέλγιο και την Ολλανδία, ως ο αεροπορικός βραχίονας των νέων πλοίων ναρκοπολέμου. Εκτός του Βελγίου και της Ολλανδίας, το V-200 Skeldar έχει επιλεγεί από την Ινδονησία, τη Γερμανία και τον Καναδά. Μπορεί να δεχθεί μια σειρά αισθητήρων που καλύπτουν πολλές επιχειρησιακές ανάγκες: Ηλεκτροπτικούς και υπέρυθρους, για αποστολές επιτήρησης ημέρα και νύχτα, ViDAR, για έρευνα θαλάσσης και εντοπισμών στόχων επιφανείας (σύμφωνα με τη Saab το ViDAR καλύπτει επιφάνεια θαλάσσης 80 φορές μεγαλύτερη των εν υπηρεσία ηλεκτροπτικών και υπέρυθρων συστημάτων), ραντάρ εντοπισμού κινούμενων στόχων, ραντάρ συνθετικής απεικόνισης, κάμερες και συστήματα επικοινωνιών.
Μπορεί επίσης να εφοδιαστεί με ραντάρ τύπου LIDAR (Laser Imaging Detection and Ranging), το οποίο μετρά αποστάσεις μέσω του φωτισμού του στόχου με δέσμη λέιζερ και της ανάλυσης της δέσμης που αντανακλάτε. Το LIDAR χρησιμοποιείτε στην ακριβή χαρτογράφηση εδάφους και στην παραγωγή ψηφιακών χαρτών, μια πολύτιμη υπηρεσία για κάθε στρατιωτικό διοικητή. Επιγραμματικά, το V-200 Skeldar ενδείκνυται για αποστολές συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης και κατάδειξης στόχων, επιτήρησης χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων, έρευνας και διάσωσης, ασφαλείας (αντιμετώπισης λαθρεμπορίου, πειρατείας), συνδρομής στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών, επιτήρηση δασών, χαρτογράφησης. Πρόκειται δηλαδή για ένα μη-επανδρωμένο αερόχημα πολλαπλού ρόλου.
Στην τυπική του διαμόρφωση ένα (1) ολοκληρωμένο σύστημα αποτελείτε από δύο (2) αεροχήματα και έναν (1) σταθμό ελέγχου εδάφους. Είναι σπονδυλωτής κατασκευής και διακρίνεται για το χαμηλό κόστος υποστήριξης και χρήσης του, καθώς και για την ευκολία αναβάθμισης του. Η διάμετρος της έλικας είναι 4,6 μέτρα, το μήκος του είναι τέσσερα (4) μέτρα, το ύψος του είναι 1,3 μέτρα και το πλάτος του 1,2 μέτρα. Το μέγιστο βάρος απογείωσης του είναι 235 κιλά, ενώ η μέγιστη εμβέλεια το συστήματος ζεύξης δεδομένων που ενσωματώνει είναι τα 200 χιλιόμετρα (εναλλακτικά μπορεί να εφοδιαστεί και με σύστημα ζεύξης δεδομένων μικρότερης εμβέλειας, στα 100 χιλιόμετρα). Επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 150 χιλιόμετρα την ώρα και μπορεί να επιχειρεί σε μέγιστο ύψος 3.000 μέτρων. Χρησιμοποιεί καύσιμα κατηγορίας A-1, JP5 και JP8, ενώ η αυτονομία του είναι 5 ώρες συνεχούς πτήσης, ανάλογα με το φορτίο που μεταφέρει και το μέγεθος των δεξαμενών καυσίμου.
