Με αφορμή την ανακοίνωση της τουρκικής εταιρίας HAVASAN, η οποία, σε συνεργασία με την TUBITAK SAGE, ξεκινά την ανάπτυξη του ελαφρού ελικοπτέρου GOKTUG, συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε όλες τις διαθέσιμες πληροφορίες σχετικά με τα προγράμματα ελικοπτέρων που αναπτύσσει η τουρκική αμυντική βιομηχανία και βρίσκονται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή στην Τουρκία.
Είναι σαφές ότι η Τουρκία έχει προγραμματίσει και υλοποιεί τους σχεδιασμούς της με αιχμή του δόρατος την αμυντικής της βιομηχανία, την οποία αναπτύσσει συστηματικά από τα μέσα της δεκαετίας του 1980.
Σε κάθε περίπτωση, τα προγράμματα που τρέχουν αυτή τη στιγμή στην Τουρκία δείχνουν προς μια και μόνη κατεύθυνση, ότι δηλαδή η Άγκυρα έχει δρομολογήσει την πλήρη απεξάρτηση της από το εξωτερικό στον τομέα των ελικοπτέρων, τόσο των επιθετικών όσο και των μεταφορικών.
T-129 ATAK
Οι παραδόσεις των 59 επιθετικών ελικοπτέρων T-129, που τελούν υπό παραγγελία, βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη. Λίγες μέρες πριν, το τουρκικό Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας (SSM) ανακοίνωσε ότι ο Τουρκικός Στρατός παρέλαβε το 33ο επιθετικό ελικόπτερο T-129.
Συνολικά, οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν παραλάβει 36 T-129, εκ των οποίων 33 βρίσκονται στο δυναμολόγιο του Τουρκικού Στρατού και τρία (3) στο δυναμολόγιο της Στρατιωτικής Χωροφυλακής. Μετά την απώλεια ενός ελικοπτέρου, στις 10 Φεβρουαρίου του 2018, στο δυναμολόγιο του Τουρκικού Στρατού υπηρετούν 32 T-129, ενώ άλλα 23 τελούν υπό παράδοση.
Στις αρχές Ιουνίου, και κατόπιν της απόφασης του Πακιστάν να προμηθευτεί 30 T-129, η κατασκευάστρια εταιρία ΤΑΙ (Turkish Aerospace Industries) ανακοίνωσε την οριστικοποίηση του χρονοδιαγράμματος παραδόσεων των υπολοίπων 23 T-129. Έτσι έγινε γνωστό ότι το 59ο και τελευταίο T-129 αναμένεται να παραδοθεί το καλοκαίρι του 2020.
Υπενθυμίζουμε ότι το συμβόλαιο, ύψους $ 2.956.000.000, για τη συμπαραγωγή 51 T-129 υπογράφηκε το Σεπτέμβριο του 2007. Από τα 51 ελικόπτερα το ένα (1) θα παραμένει στην TAI και χρησιμοποιείται ως πλατφόρμα δοκιμών για μελλοντικές αναβαθμίσεις.
Το Νοέμβριο του 2019, για την κάλυψη επειγουσών επιχειρησιακών αναγκών, η Τουρκία αγόρασε, έναντι του ποσού των € 150.000.000, εννέα (9) επιπλέον ελικόπτερα της διαμόρφωσης T-129A EDH (Early Delivery Helicopters), τα οποία συναρμολογήθηκαν στην Τουρκία, με απάρτια που προήλθαν από την Ιταλία.
Τα πρώτα τέσσερα (4) T-129A EDH, τα οποία χαρακτηρίζονται ως «ενδιάμεση λύση» και δεν έχουν δυνατότητα βολής κατευθυνόμενων όπλων, έπρεπε να παραδοθούν τον Ιούνιο του 2013 και να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση των πληρωμάτων και των τεχνικών.
Ωστόσο, ο Τουρκικός Στρατός αρνήθηκε την παραλαβή τους καθώς σημειώθηκαν σοβαρές υπερβάσεις σ’ ότι αφορά το βάρος τους, αλλά και την ικανότητα των ηλεκτροπτικών τους συστημάτων. Τελικά, μετά την επίλυση των προβλημάτων, τα πρώτα τρία (3) ελικόπτερα παραδόθηκαν τον Απρίλιο του 2014, ενώ τα τελευταία παραδόθηκαν τον Ιούλιο του 2015.
ΑΤΑΚ-2
Το Νοέμβριο του 2017, ο Υφυπουργός Αμυντικής Βιομηχανίας της Τουρκίας, Ismail Demir, ανακοίνωσε την έναρξη του προγράμματος σχεδίασης και ανάπτυξης του επιθετικού ελικοπτέρου ΑΤΑΚ-2, μια μεγαλύτερης και βαρύτερης έκδοσης του T-129 ATAK.
Σήμερα, ήδη η ΤΑΙ έχει προχωρήσει με την προκαταρκτική μελέτη σχεδίασης του T-ATAK-2, ενός επιθετικού ελικοπτέρου με μέγιστο βάρος απογείωσης τους 8 τόνους.
Προκειμένου να μειωθεί το κόστος και ο χρόνος ανάπτυξης το ATAK-2 ορισμένα υπό-συστήματα θα προέρχονται τόσο από το ATAK όσο και από το υπό ανάπτυξη μεταφορική ελικόπτερο T-625, όπως οι έλικες, το σύστημα μετάδοσης της κίνησης κ.ά.
Η υιοθέτηση κοινών συστημάτων δεν θα μειώσει μόνο το κόστος ανάπτυξης του ΑΤΑΚ-2, αλλά θα ενισχύσει την ομοιογένεια, άρα θα απλοποιήσει και θα μειώσει τις απαιτήσεις και τις δαπάνες τεχνικής υποστήριξης.
Συνολικά οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, κυρίως ο Στρατός και η Χωροφυλακή, έχουν ανάγκες για 100 επιθετικά ελικόπτερα. Τα 59 σίγουρα θα είναι T-129 ATAK, βάση σχετικού συμβολαίου, ενώ τα υπόλοιπα 41, εάν φυσικά αναπτυχθεί το ATAK-2 και υπογραφεί το σχετικό συμβόλαιο, θα είναι της νεότερης έκδοσης ATAK-2.
Ελικόπτερο κατηγορίας 10 τόνων
Σύμφωνα με τον Ismail Demir, σύντομα αναμένεται να ξεκινήσει και το πρόγραμμα ανάπτυξης ενός ελικοπτέρου τακτικών μεταφορών, κατηγορίας 10 τόνων και μεταφορικής ικανότητας 20+ ατόμων, το οποίο θα επιχειρεί παράλληλα με τα 109 υπό παράδοση T-70 (τουρκική διαμόρφωση του S-70 της Sikorsky) και θα αντικαταστήσει, σταδιακά, τα 153 AS-532UL Cougar, Mi-17MTV-1/-1A και S-70A17/A19/A28, που βρίσκονται σε υπηρεσία από τον Τουρκικό Στρατό, από το 2026 και μετά.
Σε δεύτερο χρόνο η έκδοση τακτικών μεταφορών θα χρησιμοποιηθεί ως βάση ανάπτυξης δύο άλλων εκδόσεων: Της έκδοσης έρευνας και διάσωσης και της έκδοσης ειδικών επιχειρήσεων. Οι βασικές επιχειρησιακές προδιαγραφές του ελικοπτέρου θα είναι: Μεταφορική ικανότητα 20+ ατόμων, μέγιστη ταχύτητα 315 χιλιόμετρα την ώρα και μέγιστη εμβέλεια χωρίς ανάγκη ανεφοδιασμού 1.000 χιλιόμετρα.
T-625
Πρόκειται για ένα ελικόπτερο πολλαπλού ρόλου, το οποίο αναπτύσσει η ΤΑΙ από το 2010. Ανήκει στην κατηγορία ελικοπτέρων των 6 τόνων με ικανότητα εκτέλεσης αποστολών γενικών μεταφορών, μεταφοράς προσωπικού και υψηλών προσώπων, διακομιδή τραυματιών, έρευνας και διάσωση, ενώ πρόθεση της TAI είναι και η ανάπτυξη μιας έκδοσης ένοπλης συνοδείας και αναγνώρισης.
Τα T-625 θα ενσωματώνουν δύο κινητήρες CTS-800 της κοινοπραξίας LHTEC (των Rolls-Royce και Honeywell) μέγιστης ισχύος 1.373 ίππων έκαστος. Εντωμεταξύ η τουρκική TEI (TUSAŞ Engine Industries) αναπτύσσει τον τουρκικής σχεδίασης κινητήρα TS-1400 (για χρήση από τα T-625), μέγιστης ισχύος 1.400 ίππων, η ανάπτυξη του οποίου αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2019, όταν δηλαδή θα έχουν ολοκληρωθεί και οι πτητικές δοκιμές του T-625, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν τον προσεχή Σεπτέμβριο, με πιθανότερη ημερομηνία αυτή της 6ης Σεπτεμβρίου.
Η μέγιστη ταχύτητα του ελικοπτέρου θα είναι της τάξεως των 306 χιλιομέτρων, με ταχύτητα πλεύσης τα 278 χιλιόμετρα την ώρα. Με την ταχύτητα πλεύσης η μέγιστη εμβέλεια του θα είναι της τάξεως των 740 χιλιομέτρων σε μέγιστο υψόμετρο 20.000 ποδών (6.096 μέτρων).
Το T-625 θα μπορεί να μεταφέρει 12 άτομα και αναμένεται να αντικαταστήσει σταδιακά τα 92 UH-1D/-1H και τα 131 AB-204/-205/-206/-212 που βρίσκονται σε υπηρεσία από τον Τουρκικό Στρατό. Σύμφωνα με τον ισχύοντα προγραμματισμό τα πρώτα T-625 θα ενταχθούν σε υπηρεσία το 2021.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΤΑΙ οι συνολικές απαιτήσεις της Τουρκίας (των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και των Δημόσιων Οργανισμών) ανέρχονται σε τουλάχιστον 300 ελικόπτερα της κατηγορίας του T-625.
GOKTUG
Όπως έχουμε προαναφέρει η HAVASAN, σε συνεργασία με την TUBITAK SAGE, ανακοίνωσε ότι ξεκινά την ανάπτυξη του ελαφρού ελικοπτέρου GOKTUG. Έδωσε μάλιστα και στη δημοσιότητα την πρώτη ψηφιακή φωτογραφία του υπό ανάπτυξη ελικοπτέρου.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που συνοδεύει τη φωτογραφία, η σχεδίαση, η ανάπτυξη και οι πτητικές δοκιμές του ελικοπτέρου θα έχουν ολοκληρωθεί έως το 2021, οπότε και θα μπορεί να τεθεί σε παραγωγή, εάν και εφόσον υπάρξουν παραγγελίες.
Το GOKTUG θα είναι ένα ελαφρύ, μονοκινητήριο, τετραθέσιο ελικόπτερο, με μέγιστη μεταφορική ικανότητα 1.150 κιλών. Θα μπορεί να αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα 220 χιλιομέτρων την ώρα με ταχύτητα πλεύσης τα 180 χιλιόμετρα την ώρα και μέγιστη εμβέλεια τα 500 χιλιόμετρα.
Το GOKTUG αναπτύσσεται πρωτίστως ως εκπαιδευτικό ελικόπτερο, στρατιωτικό και πολιτικό, αλλά μπορεί να αναλάβει και άλλους ρόλους όπως μεταφοράς υψηλών προσώπων, πτητικής συντήρησης ιπταμένων, γενικών μεταφορών, χρήση από ιδιώτες επιχειρηματίες ή δημόσιους φορείς, χρήση από αερολέσχες κ.ά.
