Οι επιχειρήσεις στην Ουκρανία αλλά και πρόσφατα στην Αρμενία κατέδειξαν για πολλοστή φορά την αναγκαιότητα καθώς και την επιχειρησιακή χρησιμότητα των Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων (UAV) για σωρεία αποστολών τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και της νύχτας. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε αποστολές στοχοποίησης με χρήση UAV για το πυροβολικό καθώς και τακτικών αναγνωρίσεων επ’ ωφελεία μηχανοκίνητων, τεθωρακισμένων και άλλων σχηματισμών. Ανάλογες αποστολές όπως της τακτικής αναγνώρισης, ταυτοποίησης και στοχοποίησης είναι αναγκαίες και για το Ναυτικό. Με τον τρόπο αυτό αποδεσμεύονται μεγαλύτερα μέσα (π.χ. ελικόπτερα) τα οποία μπορούν να εκτελέσουν άλλες αποστολές.
Δεδομένων των ελληνικών αναγκών για σύγχρονα UAV παρουσιάζουμε το Ελληνικής σχεδίασης και ανάπτυξης UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ».
Το ελληνικό UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» είναι αποτέλεσμα συνεργασίας της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων (ΣΝΔ), του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και των εταιριών UCANDRONE και EFA VENTURES του Ομίλου EFA GROUP. Να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2019 και υλοποιήθηκε εξολοκλήρου με χρηματοδότηση της EFA Ventures, ενώ σημαντική ήταν η συνεισφορά σε μέσα και προσωπικό από πλευράς του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν σχετίζεται με το ομώνυμο πρόγραμμα που υλοποιείται με κρατική χρηματοδότηση μέσω του Υπουργείου Ανάπτυξης, της ΕΑΒ και ακαδημαϊκών φορέων και το οποίο σύμφωνα με τις τελευταίες ανακοινώσεις θα πραγματοποιήσει την παρθενική του πτήση σε 2 χρόνια από τώρα.
Το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» διαθέτει σημαντικές δυνατότητες που το συγκαταλέγουν στα πλέον σύγχρονα και καινοτόμα ελληνικά Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα. Πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο UAV κάθετης από/προσγείωσης (VTOL) ενώ έχει τη δυνατότητα αυτόνομης πτήσης. Πρόκειται για ένα πλήρως έτοιμο, δοκιμασμένο και επιχειρησιακό σύστημα ικανό να καλύψει ευρύ φάσμα επιχειρησιακών αναγκών των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων.
Οι δυνατότητες του αυτές δοκιμάζονται από το 2019 στο πεδίο μέσω της εκτέλεσης απαιτητικών σεναρίων στα πλαίσια ασκήσεων του ΠΝ. Από το 2019 η ομάδα των Ελλήνων μηχανικών εργάζεται σιωπηλά, κάτω από τα φώτα της δημοσιότητας, εξελίσσοντας ένα σύστημα, μέρος του οποίου αποτελεί το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ».
Η επιχειρησιακή γνώση και εμπειρία αλλά και ο επαγγελματισμός των στελεχών του ΠΝ συνδυάζονται με την υψηλή κατάρτιση των μηχανικών του προγράμματος αποδίδοντας εξαιρετικά αποτελέσματα, επωφελεία του ΠΝ. Μάλιστα το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» μετά την παρθενική του δημόσια εμφάνιση στη DEFEA 2021, εκτέλεσε και δοκιμές πέρα από τα σύνορα της χώρας μας.
Από τις ασκήσεις επισημάνθηκε η ωριμότητα της σχεδίασης και επιχειρησιακή αξία του UAV συστήματος «ΑΡΧΥΤΑΣ» λόγω του εξαιρετικού φακέλου πτήσης, της αξιοπιστίας αλλά και της δυνατότητας άμεσης και ταχείας ανάπτυξης και χρήσης του. Επίσης, διαπιστώθηκε η πλήρης κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών ημέρα και νύχτα και υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθώς και το εξαιρετικά μικρό ηλεκτρομαγνητικό ίχνος σε συνδυασμό με χαμηλή ακουστική και θερμική υπογραφή.
Τα πτητικά χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν μέγιστο ύψος πτήσης 18000 πόδια, μέση ταχύτητα 65 χιλιομέτρων, μέγιστη ταχύτητα 108 χιλιομέτρων ενώ η αυτονομία πτήσης είναι της τάξης των 2 ωρών. Το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» απο/προσγειώνεται κάθετα (Vertical Take Off and Landing – VTOL) από μικρές επιφάνειες (περιπολικό σκάφος ή και φρεγάτα) και φέρει σύγχρονο ηλεκτροπτικό συγκρότημα αισθητήρων ημέρας και νύχτας.
Ο χειρισμός του γίνεται από φορητό σταθμό εδάφους, ενώ διαθέτει δυνατότητα αυτόνομης πτήσης. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα χρήσης εναλλάξιμων φορτίων, γεγονός που αναδεικνύει την αρθρωτή σχεδίασή του. Τέλος, διαθέτει κρυπτασφαλισμένα στρατιωτικών προδιαγραφών συστήματα διασύνδεσης μεταξύ του σταθμού ελέγχου και του UAV.
Η επιχειρησιακή αξιοποίηση του ελληνικού UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» περιλαμβάνει μια σειρά από αποστολές όπως: επιτήρηση συνόρων, έρευνα – διάσωση, συλλογή πληροφοριών, αναγνώριση, ταυτοποίηση, στοχοποίηση και σύνθεση τακτικής εικόνας επιφανείας για το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ). Στα πλαίσια αυτά είναι ικανό να αποτελέσει κρίσιμο πολλαπλασιαστή ισχύος και για τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων σε ένα μεγάλο όγκο επιχειρησιακού έργου όπως αυτού που αναφέρθηκε παραπάνω. Ταυτοχρόνως είναι ένα πολύτιμο εργαλείο και για τα Σώματα Ασφαλείας.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως μπορεί να προσδώσει βελτιωμένες ικανότητες επιτήρησης των χερσαίων και θαλασσίων συνόρων επ’ ωφέλειά του Λιμενικού Σώματος και της Ελληνικής Αστυνομίας, ενώ για το Πυροσβεστικό Σώμα θα μπορούσε να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο τόσο για τη πρόληψη των δασικών πυρκαγιών όσο και τον συντονισμό των χερσαίων και εναέριων δυνάμεων κατά τη φάση της κατάσβεσης μιας δασικής πυρκαγιάς.
Η απόκτηση του UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» από τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας θα εγκαινίαζε μια νέα εποχή με πολλαπλά επιχειρησιακά οφέλη και παράλληλα θα έδινε τη δυνατότητα να αποτελέσει τη βάση ανάπτυξης UAV μεγαλύτερων δυνατοτήτων από ελληνικές εταιρείες όπως η UCANDRONE.
