Πηγή ειδήσεων αποτέλεσε η χθεσινή άσκηση «ΧΡΥΣΟ ΞΙΦΟΣ – 24»/“GOLDEN SWORD – 24 (GOSW – 24)” η οποία διεξήχθη στο πεδίο ασκήσεων – βολών Ασκού Προφήτη στη Θεσσαλονίκη. Από τα πλέον ενδιαφέροντα εκθέματα όπως αναδείξαμε με τη πρόσφατη αρθρογραφία μας υπήρξε η επίσημη πρώτη για τα περιφερόμενα πυρομαχικά Orbiter 1K καθώς και το νεοαποκτηθέν εγχώριας ανάπτυξης και τεχνολογίας σύστημα παρεμβολών έναντι Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (anti-drone), προϊόν ανάπτυξης του Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογίας του Στρατού Ξηράς. Αξίζει να σημειωθεί το έργο που επιτελεί το Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας του Στρατού Ξηράς πάνω σε διάφορα προγράμματα τα οποία σταδιακά θα αναδείξουμε και θα προβάλουμε μέσα από το DefenceReview.gr.
Οι επιχειρήσεις στην Ουκρανία αλλά και πρόσφατα στην Αρμενία κατέδειξαν για πολλοστή φορά την αναγκαιότητα καθώς και την επιχειρησιακή χρησιμότητα των Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων – Αεροσκαφών (UAV) για σωρεία αποστολών τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και της νύχτας. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε αποστολές στοχοποίησης με χρήση UAV για το πυροβολικό καθώς και τακτικών αναγνωρίσεων επ’ ωφέλειά μηχανοκίνητων, τεθωρακισμένων και άλλων σχηματισμών. Ανάλογες αποστολές όπως της τακτικής αναγνώρισης, ταυτοποίησης και στοχοποίησης είναι αναγκαίες και για το Πολεμικό Ναυτικό (σύνθεση εικόνας στόχων επιφανείας) καθώς και τη Πολεμική Αεροπορία (φυσικά με την ανάλογη εμβέλεια όπως τα HERON). Με τον τρόπο αυτό αποδεσμεύονται μεγαλύτερα μέσα (π.χ. ελικόπτερα) τα οποία μπορούν να εκτελέσουν άλλες αποστολές. Στα πλαίσια της στατικής επίδειξης εκθεμάτων παρουσιάστηκαν δύο ελληνικής κατασκευής Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη και συγκεκριμένα το ελληνικής σχεδίασης Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος ATLAS-204 της ελληνικής εταιρείας ALTUS καθώς και το επίσης ελληνικής σχεδίασης Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος EMPUSA EMP-6 της ελληνικής εταιρείας SAS. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπήρξε και ως προς την εμφάνιση του Μ1117 ως φορέα εξαπόλυσης και ελέγχου Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών.
Αξίζει να τονιστεί πως υπάρχει και μια ακόμη ελληνική εταιρεία η UCANDRONES του κορυφαίου ελληνικού ομίλου επιχειρήσεων άμυνας EFA Group. Η ελληνική εταιρεία η UCANDRONES έχει επιδείξει τον «ΑΡΧΥΤΑ» και μάλιστα το Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος έχει πραγματοποιήσει δοκιμές από φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού. Συνεπώς, αυτό που οφείλουμε να επισημάνουμε είναι πως στον τομέα των Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών υπάρχουν αξιόλογες λύσεις από εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Δυστυχώς, λείπει η πολιτική βούληση για την ανάληψη μαζικών προμηθειών (έστω της τάξης των μερικών δεκάδων συστημάτων) προκειμένου να παραχθούν και να εξελιχθούν με νεότερα μοντέλα και με υπέρτερες δυνατότητες. Κατά το αμέσως προηγούμενο χρονικό διάστημα υπήρξαν προμήθειες Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών για τον Στρατό Ξηράς και τη Διοίκηση Ειδικού Πολέμου του ΓΕΕΘΑ πλην όμως ήταν αποσπασματικές.
Όπως προαναφέρθηκε στα πλαίσια της Τακτικής Άσκησης Μετά Στρατευμάτων «ΧΡΥΣΟ ΞΙΦΟΣ – 24» έγινε μαζική χρήση Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών για αποστολές συλλογές πληροφοριών, αναγνώρισης πεδίου μάχης, κατάδειξης στόχων στο Πυροβολικό καθώς και εκτίμησης ζημιών έπειτα από τις προσβολές των όπλων καμπύλης τροχιάς. Το Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος ATLAS-204 της ελληνικής εταιρείας ALTUS προορίζεται για την ανάληψη επιχειρήσεων συλλογής πληροφοριών και κατάδειξης στόχων ενώ η μέγιστη εμβέλεια του ανέρχεται στα 8 χιλιόμετρα (αυτονομία πτήσης 45 λεπτά). Επίσης, το έτερο ελληνικό Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος EMPUSA EMP-6Τ της ελληνικής εταιρείας SAS διαθέτει ικανότητα προσβολής σημειακών στόχων με τη ρίψη χειροβομβίδων (κάθε Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος ATLAS-204 φέρει τρεις χειροβομβίδες) τις οποίες ρίχνει μέσω ειδικού μηχανισμού ενώ η εμβέλεια του ανέρχεται στα 8 χιλιόμετρα (αυτονομία πτήσης 50 λεπτά). Εκτός όμως της δυνατότητας να προσβάλει σημειακούς στόχους, εξοπλίζεται με ηλεκτροπτικό αισθητήρα ημέρας και νύχτας. Τέλος, όπως αναφέρθηκε στην αρχή της παρούσας ανάλυσης, υπάρχει και το ελληνικής σχεδίασης Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος «ΑΡΧΥΤΑΣ» προϊόν που αναπτύχθηκε πολύ πριν το ομώνυμο πρόγραμμα της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας. Το Μη Επανδρωμένο Αεροσκάφος «ΑΡΧΥΤΑΣ» είναι κυριολεκτικά ένα UAV άλλης κατηγορίας (επιχειρησιακού επιπέδου και όχι τακτικού).
Το ελληνικό UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» είναι αποτέλεσμα συνεργασίας της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων (ΣΝΔ), του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) και των εταιριών UCANDRONE και EFA VENTURES του Ομίλου EFA GROUP. Να σημειωθεί ότι το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2019 και υλοποιήθηκε εξολοκλήρου με χρηματοδότηση της EFA Ventures, ενώ σημαντική ήταν η συνεισφορά σε μέσα και προσωπικό από πλευράς του Πολεμικού Ναυτικού (ΠΝ). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα δεν σχετίζεται με το ομώνυμο πρόγραμμα που υλοποιείται με κρατική χρηματοδότηση μέσω του Υπουργείου Ανάπτυξης, της ΕΑΒ και ακαδημαϊκών φορέων και το οποίο σύμφωνα με τις τελευταίες ανακοινώσεις θα πραγματοποιήσει την παρθενική του πτήση σε 2 χρόνια από τώρα. Το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» διαθέτει σημαντικές δυνατότητες που το συγκαταλέγουν στα πλέον σύγχρονα και καινοτόμα ελληνικά Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα. Πρόκειται για ένα υπερσύγχρονο UAV κάθετης από/προσγείωσης (VTOL) ενώ έχει τη δυνατότητα αυτόνομης πτήσης. Πρόκειται για ένα πλήρως έτοιμο, δοκιμασμένο και επιχειρησιακό σύστημα ικανό να καλύψει ευρύ φάσμα επιχειρησιακών αναγκών των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι δυνατότητες του αυτές δοκιμάζονται από το 2019 στο πεδίο μέσω της εκτέλεσης απαιτητικών σεναρίων στα πλαίσια ασκήσεων του ΠΝ. Από το 2019 η ομάδα των Ελλήνων μηχανικών εργάζεται σιωπηλά, κάτω από τα φώτα της δημοσιότητας, εξελίσσοντας ένα σύστημα, μέρος του οποίου αποτελεί το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ». Η επιχειρησιακή γνώση και εμπειρία αλλά και ο επαγγελματισμός των στελεχών του ΠΝ συνδυάζονται με την υψηλή κατάρτιση των μηχανικών του προγράμματος αποδίδοντας εξαιρετικά αποτελέσματα, επωφελεία του ΠΝ. Μάλιστα το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» μετά την παρθενική του δημόσια εμφάνιση στη DEFEA 2021, εκτέλεσε και δοκιμές πέρα από τα σύνορα της χώρας μας.
Από τις ασκήσεις επισημάνθηκε η ωριμότητα της σχεδίασης και επιχειρησιακή αξία του UAV συστήματος «ΑΡΧΥΤΑΣ» λόγω του εξαιρετικού φακέλου πτήσης, της αξιοπιστίας αλλά και της δυνατότητας άμεσης και ταχείας ανάπτυξης και χρήσης του. Επίσης, διαπιστώθηκε η πλήρης κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών ημέρα και νύχτα και υπό δυσμενείς καιρικές συνθήκες καθώς και το εξαιρετικά μικρό ηλεκτρομαγνητικό ίχνος σε συνδυασμό με χαμηλή ακουστική και θερμική υπογραφή. Τα πτητικά χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν μέγιστο ύψος πτήσης 18000 πόδια, μέση ταχύτητα 65 χιλιομέτρων, μέγιστη ταχύτητα 108 χιλιομέτρων ενώ η αυτονομία πτήσης είναι της τάξης των 2 ωρών. Το UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» απο/προσγειώνεται κάθετα (Vertical Take Off and Landing – VTOL) από μικρές επιφάνειες (περιπολικό σκάφος ή και φρεγάτα) και φέρει σύγχρονο ηλεκτροπτικό συγκρότημα αισθητήρων ημέρας και νύχτας.
Ο χειρισμός του γίνεται από φορητό σταθμό εδάφους, ενώ διαθέτει δυνατότητα αυτόνομης πτήσης. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα χρήσης εναλλάξιμων φορτίων, γεγονός που αναδεικνύει την αρθρωτή σχεδίασή του. Τέλος, διαθέτει κρυπτασφαλισμένα στρατιωτικών προδιαγραφών συστήματα διασύνδεσης μεταξύ του σταθμού ελέγχου και του UAV. Η επιχειρησιακή αξιοποίηση του ελληνικού UAV «ΑΡΧΥΤΑΣ» περιλαμβάνει μια σειρά από αποστολές όπως: επιτήρηση συνόρων, έρευνα – διάσωση, συλλογή πληροφοριών, αναγνώριση, ταυτοποίηση, στοχοποίηση και σύνθεση τακτικής εικόνας επιφανείας για το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ). Στα πλαίσια αυτά είναι ικανό να αποτελέσει κρίσιμο πολλαπλασιαστή ισχύος και για τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων σε ένα μεγάλο όγκο επιχειρησιακού έργου όπως αυτού που αναφέρθηκε παραπάνω. Ταυτοχρόνως είναι ένα πολύτιμο εργαλείο και για τα Σώματα Ασφαλείας.