Τα πρώτο μέρος του αφιερώματος μπορείτε να βρείτε εδώ: https://defencereview.gr/ilektronikos-polemos-logi-tis-megalis-epichirisiakis-tou-axias-meros/

Και το δεύτερο μέρος στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://defencereview.gr/ilektronikos-polemos-ta-sygchrona-epichirisiaka-dedomena-meros-v/

Τα τελευταία 30 χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική εξέλιξη στην ανάπτυξη αποτελεσματικών συστημάτων αντιμέτρων για την αντιμετώπιση πυραύλων καθοδήγησης υπερύθρων και λέιζερ, πέραν των κλασσικών θερμοβολίδων. Το πρώτο αντιπροσωπευτικό τέτοιο σύστημα που εντάχθηκε σε υπηρεσία στις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, επάνω στα AH-64A Apache του 1ου ΤΕΕΠ, ήταν το (IRCM) ALQ-144. (Αρχείο Defencereview.gr)

Όπως αναφέραμε και αιτιολογήσαμε στα δύο προηγούμενα αφιερώματά μας, τα αερομεταφερόμενα συστήματα Η/Π, έχουν τη δυνατότητα να κρίνουν σε συνδυασμό με την ανάπτυξη και την εφαρμογή αποτελεσματικών τακτικών αξιοποίησης τους, την έκβαση μεγάλων ή περιορισμένης κλίμακας αεροπορικών επιχειρήσεων. Επομένως αποτελούν κρίσιμης σημασίας εξοπλισμό αποστολής για κάθε αεροπορική δύναμη. Το πόσο κρίσιμη δείχνει το παρακάτω καταγεγραμμένο και επιβεβαιωμένο γεγονός:

Στον πόλεμο του Yom Kippur το 1973, η Ισραηλινή Αεροπορία έχασε περισσότερα από 100 αεροσκάφη από αντιαεροπορικούς πυραύλους κυρίως. Εννέα χρόνια αργότερα, το 1982 στις επιχειρήσεις πάνω από την κοιλάδα Bekaa του Λιβάνου, κατέστρεψε 19 συστοιχίες αντιαεροπορικών πυραύλων της συριακής αεράμυνας και κατέρριψε περισσότερα από 80 συριακά αεροσκάφη σε χρονικό διάστημα λίγων ημερών! Πέρα από τον επανεξοπλισμό της με σύγχρονα και υψηλών επιδόσεων μαχητικά αεροπλάνα, όπως τα F-16A και F-15A, κατά γενική ομολογία ο παράγοντας που λειτούργησε καθοριστικά υπέρ της ισραηλινής πλευράς, ήταν η ευρύτατη -από την Ισραηλινή Αεροπορία- χρήση συστημάτων παρεμβολής και προειδοποίησης εντοπισμού και εγκλωβισμού από τα ραντάρ του αντιπάλου

Από τότε δε στο Ισραήλ εγκαταλείφθηκε κάθε ιδέα εγχώριας ανάπτυξης μαχητικού (η πρώτη και τελευταία απόπειρα ήταν το LAVI), ενώ παράλληλα αποδόθηκε πολύ μεγάλη έμφαση στους εκσυγχρονισμούς μαχητικών και στην αυτόνομη ανάπτυξη αποτελεσματικών αερομεταφερόμενων συστημάτων αυτοπροστασίας και Η/Π, όπλων αέρος-αέρος (οικογένεια Python) και αέρος-εδάφους και ατρακτιδίων στοχοποίησης (LITENING). Οι εταιρείες που απαρτίζουν την αμυντική βιομηχανία της χώρας αυτής, μετά από διαδρομή 40 και πλέον ετών, έχουν φτάσει στο σημείο –εδώ και πολλά χρόνια- να εξοπλίζουν όχι μόνο το σύνολο των μαχητικών που προμηθεύεται και εντάσσει σε υπηρεσία η Ισραηλινή Αεροπορία, αλλά να εξάγουν ραντάρ μαχητικών, ολοκληρωμένα συστήματα αυτοπροστασίας και Η/Π  και αερομεταφερόμενα όπλα και ατρακτίδια στοχοποίησης, σε όλο τον κόσμο!

Ελληνικό NH-90 σε πτήση δοκιμής στη νότια Γαλλία, λίγο πριν από την παράδοσή του. Στο μέσον της ατράκτου πλευρικά διακρίνονται οι μόνιμου φορείς των θερμοβολίδων, στην κορυφή του κάθετου σταθερού η βάση για την εγκατάσταση πυργίσκου IRCM και στο ρύγχος δύο από τους θύλακες εγκατάστασης αισθητήρων εντοπισμού καταδεικτών λείζερ και πηγών (IR) υπέρυθρης ακτινοβολίας. (Airbus Helicopters)

Στην Ελλάδα, κατά την ίδια σχεδόν χρονική περίοδο ακολουθήθηκε ο εντελώς αντίθετος δρόμος. Με καταστροφικά αποτελέσματα βέβαια τα οποία έχουν γίνει πλήρως εμφανή και αισθητά τα τελευταία χρόνια… Παρά τα μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα που υλοποιήθηκαν, ελληνική αμυντική βιομηχανία, ικανή και επαρκής για να καλύπτει εγχώριες ανάγκες και δευτερευόντως να απευθυνθεί σε εξαγωγές, ουδέποτε αναπτύχθηκε.

Η ναυαρχίδα της που ακούσει στο όνομα ΕΑΒ –αναφερόμαστε πάντα σε αερομεταφερόμενα συστήματα- λειτούργησε ως επισκευαστικό κέντρο και μονάδα συντήρησης αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας και όχι ως πραγματική βιομηχανία με δικό της τμήμα έρευνας και ανάπτυξης συστημάτων. Το μερίδιο που απέσπασε σε ότι αφορά υποκατασκευαστικό έργο ήταν πολύ μικρό σε σχέση με το «μέγεθος» των εξοπλιστικών προγραμμάτων που υλοποιήθηκαν. Αυτό βέβαια είναι μία άλλη ιστορία, με την οποία θα ασχοληθούμε εκτενώς σε άλλο ξεχωριστό αφιέρωμα…

Τι θα μπορούσαμε να πετύχουμε…

Κοιτώντας πίσω στο χρόνο, αυτό που με βεβαιότητα μπορεί κανείς (σίγουρα αυτοί που είχαν οποιαδήποτε εμπλοκή κατά τις περασμένες δεκαετίες) να πει ότι στην Ελλάδα τελικά δεν θα μπορούσε ούτως ή άλλως να αναπτυχθεί η ποικιλία των συστημάτων που παράχθηκε όλα αυτά τα χρόνια στο Ισραήλ. Ο λόγος είναι απλός… Δεν θα μπορούσαμε ποτέ να χρηματοδοτήσουμε μία τέτοια πολυετή και πολύπλευρη προσπάθεια, και ο νοών νοείτω…  Άλλο το Ισραήλ, άλλο ή Ελλάδα. Αυτό που όμως θα μπορούσε οπωσδήποτε να γίνει –και μπορεί ακόμα να γίνει- είναι η επικέντρωση στην ανάπτυξη κάποιων συστημάτων που θα μπορούσαν να καλύψουν συνολικά τις πάγιες και διαρκείς ανάγκες της Πολεμικής Αεροπορίας, της Αεροπορίας Στρατού και φυσικά της Διοίκησης Ελικοπτέρων Ναυτικού στον τομέα του Η/Π.

Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να είναι ένα σπονδυλωτής σχεδίασης ολοκληρωμένο –ή μη- σύστημα αυτοπροστασίας και Η/Π. Τι εννοούμε όταν λέμε «σπονδυλωτής σχεδίασης»; Σε πρώτη φάση το σύστημα αυτοπροστασίας και Η/Π στο οποίο αναφερόμαστε θα πρέπει να μπορεί να αξιοποιηθεί επάνω σε όλους τους τύπους αεροσκαφών (αεροπλάνα και ελικόπτερα) της Πολεμικής Αεροπορίας, προκειμένου να καταστεί δυνατή η απόσβεση του κόστους ανάπτυξης και κατασκευής του. Δεν είναι απαραίτητο δηλαδή να λειτουργεί εντελώς αυτοματοποιημένα συνεργαζόμενο με τα επιμέρους συστήματα αποστολής των διαθέσιμων τύπων μαχητικών, αλλά είναι απαραίτητο να έχει λειτουργικά χαρακτηριστικά, διαστάσεις υπομονάδων και απαρτίων και βάρος που θα επιτρέπουν την αξιοποίησή του είτε υπό μορφή ατρακτιδίου, είτε ως εσωτερικά μόνιμα εγκατεστημένο σύστημα σε μαχητικά μέχρι και μεταφορικά αεροπλάνα…

Πρόσθετος φορέας-εκτοξευτής θερμοβολίδων/αερόφυλλων του συστήματος Spirale στο ουραίο τμήμα μαχητικού Mirage 2000. Λειτουργεί αυτόνομα ή ως κομμάτι του ICMS 2000. (MBDA)

Ο παρεμβολέας του συστήματος επί παραδείγματι θα μπορούσε να φέρεται ξεχωριστά και όλα τα άλλα υποσυστήματα όπως οι δέκτες RWR, οι εκτοξευτές αναλωσίμων, οι δέκτες προειδοποίησης επερχόμενων πυραύλων και τα συστήματα παραπλάνησης πυραύλων IR καθοδήγησης να είναι μόνιμα εγκατεστημένα στα αεροσκάφη. Αυτό σημαίνει σπονδυλωτή σχεδίαση. Δεν αναφερόμαστε σε μη εφικτά πράγματα, ή σε τεχνολογίες που ξεφεύγουν από τις ελληνικές δυνατότητες. Μην φανταστεί κανείς κάτι τέτοιο, δεν υπερβάλλουμε. Είναι και τεχνικά και οικονομικά εφικτό να γίνει μία τέτοια προσπάθεια στην Ελλάδα. Ήταν ανέκαθεν. Επιστημονικό και ειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό υπάρχει και καθημερινά ψάχνει –στην Ελλάδα και στο εξωτερικό- διεξόδους επιβίωσης.

Οικονομικοί πόροι απαιτούνται μεν, αλλά είναι υποδεκαπλάσιοι σε σχέση με αυτούς που δαπανήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια για να επιτευχθούν πολύ φτωχά αποτελέσματα. Άλλοτε ποσοτικά και άλλοτε ποιοτικά. Ιδιαίτερα σε ότι αφορά στην ποσοτική κάλυψη των ελληνικών αναγκών , είναι –και ήταν πάντα- πολύ μικρό το ποσοστό των αεροσκαφών στις τάξεις των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων που είναι κατάλληλα εξοπλισμένο με συστήματα αυτοπροστασίας και Η/Π. Το ίδιο δε θα συνεχίσει να ισχύει και στο μέλλον, ας μη γελιόμαστε…

Κι όμως… Δεν ακολουθήσαμε το παράδειγμα των Ισραηλινών 

Γιατί δεν έγινε κάτι λοιπόν όλα αυτά τα χρόνια; Γιατί δεν υιοθετήσαμε, έστω και εν μέρει, το παράδειγμα των Ισραηλινών; Γιατί δεν πρόκειται να γίνει κάτι στο μέλλον; Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο «ξένος παράγοντας» (όχι μόνο ο Αμερικανικός, αλλά και ο Ευρωπαϊκός όπως σε πολλές περιπτώσεις έχει αποδειχθεί) είναι αυτός που χρησιμοποιώντας ΚΑΘΕ ΜΕΣΟ, αποτρέπει τέτοιες προσπάθειες και επομένως και οποιαδήποτε εξέλιξη στον ελληνικό χώρο. Άλλοι αποδίδουν την ευθύνη αποκλειστικά και μόνο στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του τόπου. Η δική μας εμπειρία που την καταθέτουμε εδώ και ως άποψη είναι ότι η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση.

Και εξηγούμαστε: Ο «ξένος παράγοντας» ή «εξωτερικός» αν θέλετε, όντως δεν επιθυμεί ανταγωνισμό οποιασδήποτε μορφής και μεγέθους από την ελληνική αμυντική βιομηχανία, όπως δεν επιθυμεί και πραγματική επιχειρησιακή αυτονομία των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Επιθυμεί να ελέγχει και να επηρεάζει για να μπορεί να «περνά» τη δική του βούληση και κατ΄ επέκταση να εξυπηρετεί τα δικά του συμφέροντα, όπως κατά καιρούς και ανάλογα με τις γεωπολιτικές περιστάσεις τα αντιλαμβάνεται στην ευρύτερη ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια. Στην ατέρμονη προσπάθειά του προς την κατεύθυνση αυτή, βρίσκει άριστο αρωγό τον «εσωτερικό» παράγοντα στην πατρίδα μας. Που δεν είναι άλλος από το πολιτικό σύστημα. Και για να πούμε τα πράγματα απλά και με το όνομά τους, το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα είναι αυτό που δεν υιοθετεί εσκεμμένα καμία εθνική γραμμή (γιατί δεν καθορίζει ποτέ καμία) αλλά περιορίζεται στην εκάστοτε κομματική. Βεβαίως δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι –άκουσον, άκουσον- ακόμα και εσωκομματικά υπάρχουν διαφορετικές γραμμές, απόψεις και επιδιώξεις επάνω σε ένα ζήτημα!

Φορέας ολοκληρωμένου συστήματος (MUSIC-Multi Spectral Infrared Countermeasures) αυτοπροστασίας της ισραηλινής Elbit, προσαρμοσμένος σε πολιτικό αεροπλάνο. Η αντιμετώπιση απειλών από αντιαεροπορικούς πυραύλους μικρής ακτίνας (MANPADS-MAN Portable Air Defence Systems) έχει παγιωθεί τα τελευταία 20 χρόνια σταδιακά με τη μορφή στάνταρ εξοπλισμού σε μεταφορικά αεροπλάνα και ελικόπτερα κάθε ρόλου. Το συγκεκριμένο σύστημα είναι φιλοσοφίας DIRCM (Directional-IRCM). (Elbit)

Εάν επομένως ο εξωτερικός παράγοντας γνώριζε ότι αποτελεί «εθνική γραμμή» η αυτόνομη ανάπτυξη και μαζική παραγωγή αερομεταφερόμενων συστημάτων αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου, ΟΤΙ ΚΑΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ και ανεξάρτητα από το ποια κυβέρνηση θα έβρισκε κατά καιρούς απέναντί του, θα συνέχιζε μεν τις προσπάθειές του αλλά δεν θα μπορούσε να εμποδίσει τις ελληνικές. Είναι τόσο απλό όσο ακούγεται… Τελεία και παύλα. Εφόσον λοιπόν αποφασίζαμε κάποτε ότι το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί εθνικό στόχο από τον οποίο καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να παρεκκλίνει, τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά. Σε αυτό αλλά και σε πολλά άλλα μείζονα ζητήματα.

Οι μονάδες του συστήματος J-MUSIC της Elbit. Τα D-IRCM πλεονεκτούν έναντι των IRCM στο ότι εστιάζουν την παρεμβολή (παραγωγή ισχυρότερης πηγής υπέρυθρης ακτινοβολίας σε σχέση με αυτή του αεροσκάφους-φορέα) στον αισθητήρα αναζήτησης-εγκλωβισμού (είτε λείζερ, είτε υπερύθρων) του επερχόμενου πυραύλου, αυξάνοντας τις πιθανότητες απομακρυνσής του από τον πραγματικό στόχο. (Elbit)

 

Τα πρώτο μέρος του αφιερώματος μπορείτε να βρείτε εδώ: https://defencereview.gr/ilektronikos-polemos-logi-tis-megalis-epichirisiakis-tou-axias-meros/

Και το δεύτερο μέρος στον ακόλουθο σύνδεσμο: https://defencereview.gr/ilektronikos-polemos-ta-sygchrona-epichirisiaka-dedomena-meros-v/