Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) Τάσος Ροζολής μιλάει στον Διευθυντή Σύνταξης του DefenceReview.gr για την ελληνική αμυντική βιομηχανία και τις προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος. Με τον Τάσο Ροζολή συζητάμε για τις προσδοκίες των ελληνικών εταιρειών αμυντικού υλικού καθώς και την έντονη σχέση που έχει αναπτυχθεί μεταξύ ελληνικών και γαλλικών εταιρειών άμυνας η οποία διαρκώς διευρύνεται, εμπλουτίζεται και αναβαθμίζεται.
Με τον Τάσο Ροζολή συναντηθήκαμε στο περιθώριο της 86ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και συζητήσαμε αναλυτικά όλα τα τρέχοντα ζητήματα της άμυνας με έμφαση στην ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Γιάννης Νικήτας Διευθυντή Σύνταξης του DefenceReview.gr, Κύριε Ροζολή, σε επίπεδο ελληνικής κυβέρνησης έχει υπάρξει ουσιαστική μέριμνα για την ελληνική αμυντική βιομηχανία;
Τάσος Ροζολής Πρόεδρος ΣΕΚΠΥ: Όπως έχουμε επισημάνει πολλές φορές τα τελευταία χρόνια, η κατάργηση το 2011 του θεσμικού πλαισίου υποστήριξης της ΕΑΒΙ, χωρίς την αντικατάστασή του με κάτι νεότερο, δημιούργησε ένα κενό στον συγκεκριμένο τομέα το οποίο φάνηκε μόλις τώρα γιατί την προηγούμενη δεκαετία υπήρξε ουσιαστικά «στάση εξοπλισμών».
Να υπενθυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι με βάση το θεσμικό πλαίσιο που ίσχυε το 2011, σε κάθε μεγάλη εξοπλιστική προμήθεια υπήρχε δια νόμου η υποχρέωση για ΕΠΑ (Ελληνική Προστιθέμενη Αξία) τουλάχιστον 30% !!! και επιπλέον για παροχή Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων αξίας έως 10% της αξίας της σύμβασης.
Δυστυχώς παρόλες τις σχετικές παρεμβάσεις μας σε όλες τις Κυβερνήσεις από το 2011 μέχρι σήμερα, αντιμετωπίσαμε ουσιαστικά «τοίχο» που οφείλετε σε άγνοια του αντικειμένου από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία,φοβία στη λήψη αποφάσεων σε οτιδήποτε είχε να κάνει με εξοπλισμούς, λανθασμένη εκτίμηση ότι η συμμετοχή της ΕΑΒΙ αυξάνει το κόστος του εξοπλιστικού κλπ.
Έτσι φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση όπου ευτυχώς μεν η Κυβέρνηση προβαίνει στους απαραίτητους εξοπλισμούς των ΕΕΔ μετά από υπερδεκαετή αναστολή, δυστυχώς όμως κανείς δεν ασχολείται σοβαρά και θεσμικά με την ΕΑΒΙ και την συμμετοχή της σε αυτούς.
Η πάγια θέση του ΣΕΚΠΥ διαχρονικά είναι να ακολουθήσει επιτέλους και η Ελλάδα αυτό που όλες οι χώρες με ανεπτυγμένη Αμυντική Βιομηχανία ακολουθούν:
Δημιουργία Κυβερνητικής Δομής σε επίπεδο Υφυπουργείου , με αποκλειστικό αντικείμενο την Αμυντική Βιομηχανία και απαίτηση για υλοποίηση τουλάχιστον 30% βιομηχανικές επιστροφές.
Είναι η μοναδική λύση που θα φέρει μόνιμα θετικά αποτελέσματα όσον αφορά την ανάπτυξη της ΕΑΒΙ θα καθορίσει και κατοχυρώσει τους κανόνες του παιχνιδιού ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι να γνωρίζουν από πριν τις απαιτήσεις της Ελληνικής πλευράς και να αποφεύγεται το κενό που υπάρχει σήμερα το οποίο φυσικά εκμεταλλεύονται οι ξένοι και με αυτή την πρόφαση αρνούνται να προσφέρουν ουσιαστική Εγχώρια Συμμετοχή.
Γιάννης Νικήτας, Εκτιμάτε πως το υποκατασκευαστικό έργο ήταν το ανάλογο της αξίας των εξοπλιστικών προγραμμάτων μεταξύ Ελλάδας Γαλλίας αλλά και Ελλάδος ΗΠΑ που έχουν υπογραφεί τα τελευταία έτη;
Τάσος Ροζολής Πρόεδρος ΣΕΚΠΥ: Δυστυχώς όπως αναφέρουμε και παραπάνω, λόγω της έλλειψης θεσμικού πλαισίου αλλά και αρμόδιας Κυβερνητικής Αρχής αρμοδίων για θέματα Αμυντικής Βιομηχανίας τα αποτελέσματα δεν είναι αυτά που έπρεπε και μπορούσαμε να επιτύχουμε.
Εκτιμώ ότι όσον αφορά στα Αεροσκάφη Rafale η Ελληνική συμμετοχή είναι ελάχιστη και μη αποδεκτή, και είναι προς το συμφέρον και των εμπλεκόμενων Γαλλικών εταιρειών να επανεξετάσουν την αρνητική θέση τους και να αναλογιστούν την πολύχρονη μέχρι σήμερα συνεργασία τους με την ΠΑ αλλά και τα επόμενα τουλάχιστον 30 έτη που θα έχουμε σε υπηρεσία τα RAFALE.
Το αποτέλεσμα για την ΠΑ θα είναι καταστροφικό αν δεν υπάρξει πρόνοια άμεσα για εξασφάλιση της Ασφάλειας Εφοδιασμού μέσω της Εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανικής Συμμετοχής.
Στις Φρεγάτες BELHARRA υπήρξε συντονισμένη προσπάθεια από την ΓΔΑΕΕ και την ΕΑΒΙ αλλά και σχετικά θετική στάση από την Γαλλική πλευρά (κυρίως από την NAVAL GROUP, αναμένονται βελτιωμένες προτάσεις από την MBDA και THALES), και υπήρξε μια αρκετά καλύτερη εικόνα η οποία όμως απέχει σημαντικά από το ευκταίο που θα εξασφαλίσει όχι μόνο την επανεκκίνηση της ΕΑΒΙ αλλά την Ασφάλεια Εφοδιασμού των ΕΔ σε περιόδους κρίσεων.
Όσον αφορά στην Αμερικανική πλευρά, λόγω του ότι τα τελευταία χρόνια οι αγορές αμυντικών προϊόντων γίνονται κυρίως Διακρατικά μέσω Συμβάσεων FMS, όπου η Ελληνική πλευρά μπορεί να ζητήσει εμπλοκή της Εγχώριας Αμυντικής Βιομηχανίας, αλλά και παροχή Υπηρεσιών και Υλικών προς εξασφάλιση της Ασφάλειας Εφοδιασμού, η κατάσταση είναι καλύτερη, αλλά και πόλι με υπαιτιότητα της Ελληνικής πλευράς δεν εκμεταλλευόμαστε επαρκώς τις δυνατότητες που υπάρχουν για Ελληνική Συμμετοχή.
Να επισημάνουμε όμως στο σημείο αυτό, την απόλυτα σωστή πολιτική που ακολουθεί το τελευταίο διάστημα η ΓΔΑΕΕ, να απαιτείται δηλαδή η ύπαρξη Εγχώριου Κέντρου τεχνικής υποστήριξης για κάθε οπλικό σύστημα που προμηθευόμαστε από τις ΗΠΑ μέσω FMS.
Γιάννης Νικήτας, Τι προσδοκά η ελληνική αμυντική βιομηχανία;
Τάσος Ροζολής Πρόεδρος ΣΕΚΠΥ: Κύριε Νικήτα η ρεαλιστική προσέγγιση του ζητήματος έχει ως απάντηση τους παρακάτω στόχους :
1. Όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή στα Ελληνικά εξοπλιστικά προγράμματα τόσο στην φάση της παραγωγής των οπλικών συστημάτων που προμηθευόμαστε όσο και στην εν συνεχεία υποστήριξή τους.
2. Την συμμετοχή των Ελληνικών εταιρειών στην διεθνή προμηθευτική αλυσίδα των μεγάλων κατασκευαστών αμυντικού υλικού.
3. Την συνέχιση της επιτυχημένης έως σήμερα συμμετοχής της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας στα Ευρωπαϊκά Αμυντικά προγράμματα σε συνεργασία με την Ελληνική Ακαδημαϊκή κοινότητα και τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις
4. Την περαιτέρω ανάπτυξη σε συγκεκριμένους τομείς (Οπτικά, Drones, Software, Cyber Defense, ) Ελληνικών Αμυντικών προϊόντων τα οποία σε συγκεκριμένους τομείς (Ήλεκτρο-οπτικά ) έχουν καταφέρει να είναι στην κορυφή της παγκόσμιας αγοράς.
5. Την συμμετοχή της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας μέσω της αντίστοιχης συμμετοχής της Ελλάδας στα προγράμματα ανάπτυξης νέων οπλικών συστημάτων από διεθνή κοινοπρακτικά σχήματα Ευρωπαϊκά ή από τις ΗΠΑ
Πως κρίνετε το επίπεδο της ελληνογαλλικής αμυντικής συνεργασίας και ιδιαίτερα με έμφαση στον τομέα της βιομηχανικής συνεργασίας;
Θα σας έλεγα ότι μετά την απογοητευτική αρχή με τα RAFALE, η συνέχεια με τις Φρεγάτες είναι ελπιδοφόρα. Έχει όμως πολύ δρόμο για να είναι ικανοποιητική και αντάξια της Στρατηγικής Σχέσης Ελλάδος Γαλλίας.
Άρα θα πρέπει τόσο από την Ελληνική Κυβέρνηση όσο όμως και από την Γαλλική να δοθεί η απαραίτητη σημασία στον τομέα αυτό και αφενός να γίνουν οι απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις αφετέρου να χαραχθεί και να υλοποιηθεί πέραν των διακηρύξεων και ουσιαστική στρατηγική συνεργασίας στον τομέα της Αμυντικής Συνεργασίας.
Γιάννης Νικήτας, Ποιες οι προκλήσεις για την ελληνική αμυντική βιομηχανία και ποια τα ισχυρά της σημεία;
Τάσος Ροζολής Πρόεδρος ΣΕΚΠΥ: Τα ισχυρά σημεία της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας είναι το ανταγωνιστικό κόστος του εργατικού δυναμικού σε σχέση με τις άλλες δυτικές χώρες, το υψηλό τεχνολογικό του επίπεδο, η ευελιξία και ανταγωνιστικότητα των Ελλήνων επιχειρηματιών, η δεξαμενή στελεχών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με μεγάλη εμπειρία στα πιο σύγχρονα οπλικά συστήματα λόγω της προϋπηρεσίας τους αλλά και η θέση της Ελλάδος στο σκληρό πυρήνα της Δύσης (ΕΕ-ΝΑΤΟ) έτσι ώστε να μπορεί να έρχεται σε επαφή με την πιο σύγχρονη αμυντική τεχνολογία.
Πως σχολιάζετε πως η κυβέρνηση αντί των ανοικτών δημόσιων διεθνών διαγωνισμών στρέφεται στις διακρατικές συμβάσεις; Κάτι τέτοιο είναι ωφέλιμο για την ελληνική αμυντική βιομηχανία;
Οι Διακρατικές συμβάσεις καταρχάς προβλέπονται από τον Ελληνικό και Ευρωπαϊκό νόμο περί αμυντικών προμηθειών.
Αποτελούν προς το παρόν μονόδρομο για τις κύριες Ελληνικές Αμυντικές Προμήθειες, τόσο λόγω του προβληματικού παρελθόντος στον χώρο, όσο και της ανεπάρκειας του νομικού πλαισίου όσον αφορά στους ανοικτούς διαγωνισμούς όπου η εμπειρία των τελευταίων χρόνων δείχνει ότι όποτε έγινε προσπάθεια για μεγάλη αμυντική προμήθεια μέσω ανοικτών διαγωνισμών ουδέποτε τελεσφόρησε ο διαγωνισμός .
Όσον αφορά στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία πιστεύω ότι μέσω των Διακρατικών υπάρχει μεγάλη δυνατότητα για υλοποίηση ουσιαστικής Εγχώριας Συμμετοχής, διότι στις Διακρατικές βάσει νόμου η Χώρα μπορεί να απαιτήσει σημαντική εγχώρια συμμετοχή για την εξασφάλιση της Ασφάλειας Εφοδιασμού.
Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει ικανοποιητική χρήση της συγκεκριμένης δυνατότητας προς ζημία τόσο της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και της Εθνικής Οικονομίας όσο και της υποστήριξης των οπλικών συστημάτων των ΕΕΔ
Δεδομένης της κινητικότητας στον χώρο των ελληνικών εξοπλισμών υπάρχει και η ανάλογη κινητικότητα στη πρόοδο της ελληνική αμυντική βιομηχανία από πλευράς νέων προϊόντων και πορείας εργασιών των ελληνικών εταιρειών;
Όπως έχουμε αναφέρει πολλές φορές η ανυπαρξία των απαραίτητων Θεσμών και πολιτικών για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία εκτός των άλλων αποτρέπει την αντίστοιχη ανάπτυξη της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας όσον αφορά σε νέα προϊόντα και υπηρεσίες .
Αναφέρω ότι τα τελευταία 3 έτη έχουν υπογραφεί συμβάσεις άνω των 7 δις ευρώ οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν προκαλέσει βιομηχανικές επιστροφές άνω των 2 δις (30% ΕΠΑ) αν ίσχυε το νομικό πλαίσιο του 2011.
Καταλαβαίνετε ότι θα μιλούσαμε για έκρηξη επενδύσεων που θα ωφελούσε τα μέγιστα στην Εθνική Οικονομία.
Παρόλα αυτά υπάρχει όντως μία δυναμική αύξηση του κύκλου εργασιών των εταιρειών της Αμυντικής Βιομηχανίας την οποία δεν μπορούμε να αγνοήσουμε και πρέπει να υποστηρίξουμε και να αυξήσουμε.
Γιάννης Νικήτας, Πως βλέπετε το μέλλον της κρατικής αμυντικής βιομηχανίας;
Τάσος Ροζολής Πρόεδρος ΣΕΚΠΥ: Η απομένουσα Ελληνική Κρατική Βιομηχανία (ΕΑΣ-ΕΑΒ) βρίσκεται σε μη αναστρέψιμη καθοδική πορεία και η μόνη λύση είναι να υπάρξουν θαρραλέες πολιτικές αποφάσεις προκειμένου να διασωθεί.
Το μοντέλο που ακολουθήθηκε τα τελευταία 40 χρόνια όσον αφορά την Ελληνική Κρατική Βιομηχανία είναι το ίδιο μοντέλο Κρατικής Διακυβέρνησης που οδήγησε την Χώρα στην Χρεωκοπία.
Είναι η ώρα η Κυβέρνηση να χαράξει το μελλοντικό δρόμο της Ελληνικής Κρατικής Βιομηχανίας, και θα είμαστε πλάι της όποτε μας ζητηθεί.
Όμως το μόνο σίγουρο είναι ότι η πολιτική που ακολουθείται μέχρι σήμερα (χωρίς όραμα, σχεδιασμό, και κυρίως αποφυγή αναγκαίων τομών) θα οδηγήσει στην πλήρη απαξίωσή τους.
