Μόλις τον περασμένο Ιούνιο η σουηδική Saab παρουσίασε στους επιτελείς του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ) καθώς και του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) καθολική λύση για την ανανέωση της ελληνικής αεράμυνας τόσο των χερσαίων ραντάρ της ΠΑ όσο και των Μονάδων Αντιαεροπορικού Πυροβολικού με πλήρη διασύνδεση και διαλειτουργικότητα.

Λίγες εβδομάδες αργότερα τα στελέχη της σουηδικής Saab περνούν τη πύλη της Μεσογείων και καταθέτουν νέα ολοκληρωμένη πρόταση για την απόκτηση νέων αντιαρματικών όπλων για τον Στρατό Ξηράς. Η νέα πρόταση της Saab για τον Ελληνικό Στρατό περιλαμβάνει τα εξής νέα οπλικά συστήματα: Carl Gustav M4 καθώς και τα αντιαρματικά AT4 και NLAW. Ειδικά το τελευταίο έχει μπει στο στόχαστρο των επιτελών του ΓΕΣ για την αναβάθμιση της ελληνικής αντιαρματικής άμυνας.

Σύμφωνα με πληροφορίες του γράφοντα το ΓΕΣ και οι αρμόδιες Διευθύνσεις Πεζικού και Διεύθυνσης Αμυντικών Προμηθειών και Σχεδιασμού (ΔΑΣΠ) βρίσκονται στη φάση κατάρτισης προγράμματος που θα περιλαμβάνει και τη σχετική έγκριση της εξοπλιστικής δαπάνης. Ο προσανατολισμός των επιτελών του ΓΕΣ είναι η αντικατάσταση όλων των υφιστάμενων παρωχημένων αντιαρματικών συστημάτων (RPG-18, ACL-89 STRIM, M72 LAW) τόσο για τις Μονάδες Πεζικού όσο και των Μονάδων Ειδικών Δυνάμεων (Μοίρες Καταδρομών, Αλεξιπτωτιστών καθώς και Τάγματα Πεζοναυτών).

Τα περισσότερα φορητά αντιαρματικά (ΑΤ) του ΕΣ χρήζουν αντικατάστασης, με έμφαση στα 10.841 Μ72 LAW και στα 18.706 RPG-18. Το μεγάλο πρόβλημα είναι πως τα Μ72 LAW που είναι και μιας χρήσης ενδεχομένως να έχουν λήξει εξαιτίας παλαιότητας και συνεπώς να μην είναι επιχειρησιακά. Η κατάσταση με τα RPG- 18 είναι θετικότερη αλλά και αυτά χρήζουν αντικατάστασης.

H ομάδα μάχης διαθέτει φορητά αντιαρματικά όπλα μιας χρήσης όπως τα Μ72 LAW και τα RPG 18. Αμφότερα είναι παρωχημένα και χρήζουν άμεσης αντικατάστασης. Τα φορητά ΑΤ μπορούν να προσφέρουν σημαντικές υπηρεσίες στον αμυντικό αγώνα, στα μέτωπα του Δ’ ΣΣ και της ΑΣΔΕΝ. Και στις δύο περιπτώσεις η άμυνα επί του πατρίου εδάφους θα σημαίνει είτε την καταστροφή του εχθρού είτε την επιβράδυνση του.

Τα φορητά ΑΤ εντοπίζονται πολύ δυσκολότερα από οποιοδήποτε άλλο οπλικό σύστημα, έχουν μεγάλη ισχύ πυρός και παρουσιάζουν υψηλή αποδοτικότητα (σχέση κόστους- αποτελέσματος). Ένα φορητό ΑΤ κοστίζει εκατοντάδες φορές λιγότερο από ένα άρμα μάχης, του οποίου όμως μπορεί να εξασφαλίσει την ακινητοποίηση, ή και την εξουδετέρωση.

Επομένως η απόκτηση ενός σύγχρονου φορητού ΑΤ είναι μια ιδιαίτερα αποδοτική επιλογή για τον αμυντικό αγώνα, είτε αυτός διεξάγεται σε φυσικό περιβάλλον είτε σε αστικό. Να τονίσουμε πως οι μονάδες μηχανοκίνητου και μηχανοποιημένου πεζικού διαθέτουν ενταγμένα οργανικά στις ομάδες πεζικού φορητά αντιαρματικά όπλα όπως τα M72 LAW και τα RPG 18 ενω σε επίπεδο Τάγματος Πεζικού διατίθεται τα αντιαρματικά όπλα υπό τον Λόχο Υποστήριξης και τη Διμοιρία αντιαρματικών όπλων με TOW και MILAN. Συνεπώς οφείλουμε να διευκρινήσουμε πως Να τονιστεί πως η Saab εστιάζει σε φορητά αντιαρματικά όπλα και όχι σε εποχούμενα όπλα και αντιαρματικά μεγαλύτερου βεληνεκούς (TOW, FAGOT, MILAN, KORNET-E). Εκεί όπως φαίνεται η επόμενη μέρα στο Ελληνικό Πεζικό θα έχει ένα κοινό παρονομαστή: SPIKE NLOS.

NLAW για το Ελληνικό Πεζικό – Παρουσίαση τεχνικών χαρακτηρηστικών

Η αποτελεσματικότητα και κυρίως η φονικότητα του NLAW έχει καταδειχθεί από τις επιχειρήσεις που λαμβάνουν χώρα στην Ουκρανία. Μικρές ομάδες κυνηγών αρμάτων είτε πεζές είτε εποχούμενες εκμεταλλευόμενες την ευελιξία και την ευκινησία βάλλουν κατά των ρωσικών αρμάτων με εξαιρετικά μεγάλη ευστοχία. Τα αντιαρματικά όπλα στο αστικό περιβάλλον που μάχονται οι Ουκρανοί κάνουν κυριολεκτικά θραύση. Τα στελέχη της Saab δέχθηκαν καταιγισμό ερωτήσεων από τους Επιτελείς του ΓΕΣ αναφορικά με το NLAW.

Το NLAW ανέπτυξαν από κοινού η Σουηδία και η Μεγάλη Βρετανία ως ένα σύστημα αντιαρματικού ρόλου, τεχνολογίας Fire-and-Forget. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του NLAW είναι η ικανότητα του να εκτελεί προσβολή του στόχου στην κατακόρυφο (Top Attack), από ελάχιστη απόσταση μόλις 20 μέτρων και ύψος 1 μέτρου, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά και σε αστικό περιβάλλον. Το μήκος του είναι 1 μέτρο, το ολικό του βάρος είναι 12,5 κιλά, ενώ ανήκει στο διαμέτρημα των 150 χιλιοστών. Η μέγιστη ταχύτητα που μπορεί να αναπτύξει είναι 200 μέτρα το δευτερόλεπτο, ενώ το μέγιστο δραστικό βεληνεκές είναι τα 800 μέτρα.

Σ’ όλη τη διάρκεια της πτήσης ακολουθεί αδρανειακή πλοήγηση. Η στόχευση επιτυγχάνεται με τη μέθοδο της Προβλεπόμενης Γραμμής Ορατότητας (PLOS : Predicted Line-of-Sight), κατά την οποία το ηλεκτρονικό σύστημα πλοήγησης, που βρίσκεται εντός του βλήματος, υπολογίζει την ταχύτητα και την κατεύθυνση του στόχου, άρα και την τελική, προβλεπόμενη θέση του, εκεί δηλαδή που θα καταλήξει το βλήμα. Η διατρητική του ικανότητα είναι της τάξεως των 500 χιλιοστών θωράκισης RHA. To NLAW μπορεί προσβάλει τον επιθυμητό στόχο ανεξάρτητα αν υπάρχουν άλλοι στόχοι μπροστά του (ο χειριστής χρειάζεται όμως να έχει οπτική επαφή με το στόχο).

Δηλαδή προσφέρει την ικανότητα της «ασύμμετρης» επιλογής-προσβολής στόχων. Επειδή το NLAW βασίζεται στη μέθοδο PLOS, δεν χρειάζεται ο εγκλωβισμός του στόχου πριν από την εκτόξευση του βλήματος. Ο χειριστής απλά ιχνηλατεί το στόχο για τρία δευτερόλεπτα πριν την εκτόξευση. Το σύστημα επιτρέπει στο χειριστή να επιλέξει την απόσταση στην οποία η πολεμική κεφαλή θα ενεργοποιηθεί, δηλαδή θα οπλιστεί.

Έτσι, για παράδειγμα, αν ο επιθυμητός στόχος βρίσκεται στα 150 μέτρα και μπροστά του υπάρχουν εμπόδια ή άλλοι στόχοι δευτερεύουσας σημασίας, ο χειριστής μπορεί να προγραμματίσει έτσι ώστε η ενεργοποίηση της πολεμικής κεφαλής να γίνει στα 100 μέτρα. Μετά την εκτόξευση το βλήμα θα παραμείνει «τυφλό» μέχρι τα 100 μέτρα. Στη συνέχεια, αφού ενεργοποιηθεί κατευθύνεται προς τον στόχο, δηλαδή προς το τερματικό σημείο PLOS, αφού έχει προσπεράσει τους ανεπιθύμητους στόχους, σύμφωνα με τα δεδομένα του ιχνηλατημένου στόχου που έχει αποθηκεύσει πριν την εκτόξευση.

Carl Gustaf: Συνεχίζοντας τη θρυλική παράδοση 40 ετών, οι νέες τεχνολογικές εξελίξεις ενός πραγματικού πολυεργαλείου για το Ελληνικό Πεζικό

Το αντιαρματικό Carl Gustaf M2, της σουηδικής Saab, είναι ένα Πυροβόλο Άνευ Οπισθοδρομήσεως (ΠΑΟ) που βρίσκεται σε υπηρεσία από τον Ελληνικό Στρατό (ΕΣ) εδώ και 26 χρόνια (1.988 εκτοξευτές παρελήφθησαν το 1995 από τα αποθέματα της Γερμανίας).

Τα Carl Gustav ανήκουν στο διαμέτρημα των 84 χιλιοστών και έχουν αποδειχθεί ικανά και αξιόπιστα αντιαρματικά συστήματα, ενώ η εξέλιξη τους έχει οδηγήσει από την αρχική έκδοση Μ1 (1948), στην έκδοση M2 (1964), μετά στην έκδοση M3 (1991) και τέλος στην έκδοση M4 (2014).

To Carl Gustav M4 ανήκει στο διαμέτρημα των 84 χιλιοστών. Να σημειωθεί ότι ο ΕΣ διατηρεί σε υπηρεσία συστήματα της παλαιότερης έκδοση Μ2, η οποία δεν μπορεί να αναβαθμιστεί στο επίπεδο M4, αλλά μπορεί να επωφεληθεί από τη χρήση των πολλών, διαφορετικών πυρομαχικών που είναι διαθέσιμα και έτσι να αξιοποιηθεί ως ένα όπλο πραγματικά πολλαπλού ρόλου. Η M4 είναι η νεότερη και ικανότερη έκδοση του Carl Gustav, η ανάπτυξη της οποίας ολοκληρώθηκε το 2014. Πρόκειται για όπλο πολλαπλού ρόλου, αντιαρματικό ή κατά προσωπικού, βάρους 6,7 κιλών.

Είναι κατά τρία κιλά ελαφρύτερο από την έκδοση M3 και κατά 50% ελαφρύτερο από την έκδοση Μ2, που ζυγίζει 14,2 κιλά. Εκτός από το ότι είναι ελαφρύτερο, σε σχέση με τις προηγούμενες εκδόσεις, η έκδοση M4 ενσωματώνει και καλύτερη εργονομία, έτσι ώστε η χρήση του να είναι ευκολότερη για τον στρατιώτη. Η μείωση του βάρους επετεύχθη χάρη στη χρήση κράματος αλουμινίου και ανθρακονημάτων. Επίσης, ενσωματώνει υποδομή υποδοχής σκοπευτικών διαφόρων τύπων ή συστήματος ελέγχου πυρός για μέγιστη αποτελεσματικότητα στις εμπλοκές.

Επιπλέον ενσωματώνει μηχανισμό ασφαλείας, ο οποίος επιτρέπει τη μεταφορά του όπλου ενώ φέρει πυρομαχικό έτοιμο για βολή, μετρητή βολών, ο οποίος συμβάλει στη βελτίωση της διαδικασίας υποστήριξης και συντήρησης και υποδομή για τη χρήση μελλοντικών πυρομαχικών. Κατά οχημάτων, το μέγιστο βεληνεκές του M4 ανέρχεται στα 500 μέτρα, ενώ κατά στατικών στόχων το μέγιστο βεληνεκές αυξάνει στα 700 μέτρα. Το μέγιστο βεληνεκές μπορεί να αυξηθεί στα 1.000 μέτρα, κατά στατικών στόχων, με τη χρήση πυρομαχικών αυξημένου βεληνεκούς.

Η Saab έχει αναπτύξει σειρά πυρομαχικών για τα αντιαρματικά της οικογένειας Carl Gustav, όπως αντιαρματικά, κατά οχυρώσεων και οχυρωμένων θέσεων, κατά προσωπικού, δημιουργίας προπετάσματος καπνού και φωτισμού πεδίου μάχης. Πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη είναι το κοινό πρόγραμμα Raytheon και Saab για την ανάπτυξη του κατευθυνόμενου πυρομαχικού GCGM (Guided Carl Gustaf Munition). Η ανάπτυξη του ξεκίνησε το 2017, αλλά δυστυχώς προορίζεται για χρήση από τις εκδόσεις M3 και M4.

Το GCGM θα ενσωματώνει ημί-ενεργό σύστημα καθοδήγησης λέιζερ και αδρανειακό σύστημα καθοδήγησης. Θα είναι βλήμα πολλαπλών ρόλων με δυνατότητα προσβολής διαφόρων στόχων (τεθωρακισμένα οχήματα, οχυρωμένες θέσεις, συγκεντρωμένο προσωπικό, κτίρια κ.ά.) σε αποστάσεις 30-2.000 μέτρα και με Πιθανότητα Κυκλικού Σφάλματος (CEP) μικρότερη του 1 μέτρου. Στην περίπτωση κινούμενων στόχων το GCCM θα μπορεί να προσβάλει στόχους έως τα 1.500 μέτρα, οι οποίοι κινούνται με ταχύτητα 56 χιλιομέτρων την ώρα. Το βάρος του θα είναι περί τα 6,8 κιλά.

ΑΤ4: Ένα σύγχρονο αντιαρματικό μιας χρήσης

To AT4 ανήκει στο διαμέτρημα των 84 χιλιοστών και έχει αναπτυχθεί σε έξι διαφορετικές εκδόσεις, με διαφορετικά χαρακτηριστικά και για διαφορετικές αποστολές: AT4 HEAT, AT4CS AST (Confined Space Anti-Structure Tandem-warheads), AT4CS ER (Confined Space Extender Range), AT4CS HE (Confined Space High Explosive), AT4CS HP (Confined Space High Penetration) και AT4CS RS (Confined Space Reduced Sensitivity). Όλες οι εκδόσεις φέρουν σκοπευτικό ερυθρής κουκίδας (Red Dot).

Η έκδοση AT4 HEAT είναι αντιαρματική, έχει βάρος κάτω των 7 κιλών, μέγιστο δραστικό βεληνεκές 400 μέτρων και ικανότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 350 χιλιοστών. Το AT4CS AST φέρει διπλή πολεμική κεφαλή σε σειρά (Tandem) και χρησιμοποιείται κατά οχυρώσεων και κτιρίων. Ζυγίζει 9 κιλά περίπου, επιτυγχάνει μέγιστο δραστικό βεληνεκές 200 μέτρων και διατρητική ικανότητα ίση με 40 χιλιοστά χάλυβα. Το AT4CS ER ζυγίζει λιγότερο από 9 κιλά, έχει μέγιστο δραστικό βεληνεκές 600 μέτρα και ικανότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 460 χιλιοστών.

Το AT4CS HE έχει πολεμική κεφαλή με σφαιρίδια βολφραμίου για χρήση κατά προσωπικού. Ζυγίζει περί τα 9 κιλά και επιτυγχάνει μέγιστο δραστικό βεληνεκές 600 μέτρα (πυροδότηση κατά την επαφή) ή 1.000 μέτρα (πυροδότηση στον αέρα). Κατά στόχων περιοχής τα σφαιρίδια καλύπτουν περιοχή εμβαδού 400 τετραγωνικών μέτρων. Το AT4CS HP προορίζεται για χρήση κατά αρμάτων και τεθωρακισμένων οχημάτων. Ζυγίζει περί τα 8 κιλά, έχει μέγιστο δραστικό βεληνεκές 300 μέτρα και ικανότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 460 χιλιοστών. Το AT4CS RS έχει πολεμική κεφαλή κράματος δύο μετάλλων για αυξημένο καταστροφικό αποτέλεσμα μετά τη διάτρηση. Ζυγίζει περί τα 8 κιλά, έχει μέγιστο δραστικό βεληνεκές 300 μέτρα και ικανότητα διάτρησης θωράκισης πάχους 350 χιλιοστών.