Με γνώμονα το χθεσινό άρθρο του Διευθυντή Σύνταξης της ιστοσελίδας DefenceReview.gr, Ιωάννη Νικήτα, αναφορικά με τις συζητήσεις που λαμβάνουν χώρα σε επίπεδο Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) για τον εκσυγχρονισμό μέρους των υφιστάμενων Τεθωρακισμένων Οχημάτων Μεταφοράς Προσωπικού (ΤΟΜΠ) Μ-113, θεωρούμε σκόπιμο να υπενθυμίσουμε πως η ελληνική αμυντική βιομηχανία και συγκεκριμένα η ελληνική εταιρεία EODH έχει να παρουσιάσει εξαιρετικές λύσεις για τον εκσυγχρονισμό τόσο των Μ-113 όσο και των ΤΟΜΠ «ΛΕΩΝΙΔΑΣ».

Λαμβάνοντας υπόψη και τις διαρκείς αναφορές του Υπουργού Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) Νίκου Δένδια αναφορικά με την αναγκαία ανάταση της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας θα αναλύσουμε δύο διαφορετικές προτάσεις εκσυγχρονισμού δεδεμένου πως κάλλιστα η ελληνική αμυντική βιομηχανία και επιμέρους ελληνικές εταιρίες μπορούν συνεργατικά να υλοποιήσουν ένα τέτοιο πρόγραμμα.

Πρωταρχική απαίτηση είναι το ΤΟΜΠ να προσφέρει τακτική ευκινησία με υψηλή κινητικότητα και προστασία για την μεταφερόμενη ομάδα. Αυτή είναι η αποστολή του ΤΟΜΠ με μια πρόταση. Σήμερα, ο ΕΣ διαθέτει άρματα μάχης τρίτης γενιάς που καλούνται να συνεργαστούν με πεζικό πρώτης γενιάς.

Μεταμορφώνοντας το Μ113 από ΤΟΜΠ σε ΤΟΜΑ με κόστος μάξιμουμ 1 εκατομμύριο το κομμάτι.

Εδώ να τονιστεί πως και σε αυτό το σκέλος η χώρα μας συνέπεια αδιαφορίας και επιχειρηματικών συμφερόντων έχασε πολλές αξιόλογες περιπτώσεις απόκτησης μεταχειρισμένου υλικού όπως ήταν τα Γερμανικά Marder κατά τη προηγούμενη δεκαετία.

Σήμερα η πιο προσιτή λύση είναι η μίξη μεταξύ της απόκτησης ενός νέου ΤΟΜΑ σε αριθμούς ώστε να εφοδιάσουν τα μηχανοκίνητα τάγματα των τεσσάρων Τεθωρακισμένων Ταξιαρχιών και της ολικής αναβάθμισης των ΤΟΜΠ Μ113 και ΛΕΩΝΙΔΑΣ.

Η EODH με έδρα τη Θεσσαλονίκη έχει πραγματοποιήσει αξιόλογες προτάσεις εκσυγχρονισμού του υφιστάμενου υλικού των παραπάνω ΤΟΜΠ με πολύ χαμηλό κόστος από μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ με έμφαση στην ευκινησία και προστασία και ακολούθως στην βελτίωση της ισχύος πυρός. Όλα βέβαια είναι συνάρτηση του κόστους καθώς η αναβάθμιση ενός ΤΟΜΠ μπορεί να κοστίσει από μερικές εκατοντάδες χιλιάδες με μέγιστο το ένα εκατομμύριο.

Τα κόστη είναι πραγματικά πολύ χαμηλά αναλογικά με το αποτέλεσμα και το επιχειρησιακό όφελος.

Η πιο ακριβή αναβάθμιση δεν ξεπερνά το ένα εκατομμύριο με τη πιο ενισχυμένη θωράκιση και τον ιδανικό συνδυασμό οπλισμό.

H EODH εξειδικεύεται στην παροχή ολοκληρωμένων συστημάτων και πακέτων προστασίας για τεθωρακισμένα οχήματα όλων των κατηγοριών καθώς επίσης και προηγμένες τεχνολογικά λύσεις για κάθε είδους θαλάσσια, εναέρια και χερσαία πλατφόρμα. Μάλιστα γνωρίζουμε ότι η εταιρία έχει καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις και εμπεριστατωμένες τεχνικές αναλύσεις στη Διεύθυνση Πεζικού και τη Διεύθυνση Τεθωρακισμένων για λύσεις  βελτίωσης της προστασίας των τεθωρακισμένων οχημάτων και των αρμάτων μάχης του Ελληνικού Στρατός, καθώς και για τη μετατροπή αρμάτων μάχης σε βαρέα τεθωρακισμένα οχήματα.

Παρουσιάζουμε σήμερα δύο εξαιρετικές λύσεις για το Πεζικό. Η πρώτη αφορά τον εκσυγχρονισμό των Μ113 και η δεύτερη των ΛΕΩΝΙΔΑΣ ένα πραγματικά εξαιρετικό ΤΟΜΠ που έχει μείνει αναξιοποίητο.

Ευκινησία

Στο συγκρότημα της ισχύος έχουμε τις εξής τροποποιήσεις. Στο Μ113 αλλάζει κινητήρας και τοποθετείται caterpillar c7.2 των 330 ίππων συνοδευόμενο από νέο κιβώτιο μετάδοσης ενώ ενισχύονται οι ακραίες μεταδόσεις καθώς και η ανάρτηση. Στο ΛΕΩΝΙΔΑΣ έχουμε εγκατάσταση ίδιου κινητήρα caterpillar c7.2 αλλά βαθμονομημένο στους 370 ίππους καθώς και υφίστανται αλλαγή στο κιβώτιο μετάδοσης από χειροκίνητο σε πλήρως αυτόματο. Με απλά λόγια, οι παραπάνω τεχνικές τροποποιήσεις αυξάνουν την κινητικότητα και  τακτική ευκινησία των ΤΟΜΠ.

Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται και ολική ανανέωση του εσωτερικού του οχήματος με νέα καθίσματα.

Επιλογές θωράκισης

Βασική θωράκιση που καλύπτει όλο το σκάφος και την οροφή πλην του πίσω μέρους

Η κανονική θωράκιση που φτάνει το Level 5 στα ΛΕΩΝΙΔΑΣ και το Level 4 στα Μ113.  

Η τρίτη είναι η κανονική θωράκιση που προαναφέρθηκε με προαιρετική θωράκιση ERA στο εμπρόσθιο τόξο για κοίλες γομώσεις. Υπάρχει φυσικά και η λύση της non-explosive reactive armor (NERA).

καθίσματα με ειδικούς βραχίονες

Level 4 αντοχή σε πλήγματα από API (14,5mm) από τα 200 μέτρα

Επιλογές Οπλισμού

Η πρώτη και οικονομικότερη είναι η αξιοποίηση των υφιστάμενων πολυβόλων 12,7mm και GMG 40mm σε τηλεχειριζόμενους σταθμούς οπλισμού.

Η δεύτερη είναι η εγκατάσταση βαρύτερου σταθμού οπλισμού των 30mm x 113. Επιλογές υπάρχουν από πλειάδα χωρών.

Επιλογές οπλισμού. Από τα αριστερά. Πολυβόλο των 12,7mm σε τηλεχειριζόμενο πύργο, πυρόλο των 20mm, τηλεχειριζόμενος σταθμός οπλισμού M230 των 30mm της ΑΤΚ και τέλος στα δεξιά το πολυβόλο επί του πύργου με προστασία από πυρά ελευθέρων σκοπευτών ή ακροβολιστών.

Επιπρόσθετες προαιρετικές επιλογές αφορούν συστήματα όπως: κάμερα ημέρας και νύχτας, αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης,  εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου, σύστημα απειλών ΡΒΧΠ, κλιματισμός, νέο σύστημα ενδοεπικοινωνίας και επίγνωσης τακτικής κατάστασης (Wispr από την Intracom) μέχρι και Laser Warning Receiver.

Αναλυτικά η ελληνική πρόταση εκσυγχρονισμού των «ΛΕΩΝΙΔΑΣ»-Αξιοποιώντας ένα ΤΟΜΠ σε ένα υπερσύγχρονο ΤΟΜΑ

Το ΤΟΜΠ (Τεθωρακισμένο όχημα Μεταφοράς Προσωπικού) Λεωνίδας υπήρξε το πρώτο τεθωρακισμένο όχημα που κατασκευάστηκε στην Ελλάδα τη δεκαετία του 80’ και 90’ από την ΕΛΒΟ σε συνεργασία με την αυστριακή Steyr βασισμένο στο 4K 7FA της ίδιας εταιρίας. Τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου οχήματος ήταν η ισχυρή για την εποχή μετωπική θωράκιση, η υψηλή ευκινησία και η μικρή σιλουέτα που βοηθούσαν στο δύσκολο εντοπισμό του οχήματος καθώς και την εύκολη κίνησή του στο ελληνικό επαρχιακό δίκτυο. Το συγκεκριμένο τεθωρακισμένο είναι σε υπηρεσία κατά βάση με τον Στρατό Ξηράς 490 μονάδες και την Εθνική Φρουρά. 197 μονάδες.

Η ελληνική εταιρία EODH πρωτοπόρος στις θωρακίσεις έχει καταθέσει μια πρόταση για την αναβάθμιση του ΤΟΜΠ Λεωνίδας στο πρότυπο Λεωνίδας 300, μια επιλογή που θα επιτρέψει την μετατροπή του οχήματος σε ένα σύγχρονο ΤΟΜΠ/ΤΟΜΑ ανάλογα με την τελική επιλογή του κύριου οπλισμού.

Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού βασίζεται πάνω σε τρεις κύριους άξονες.

1. Θωράκιση,

2. Ευκινησία και

3. Ισχύ πυρός.

Θωράκιση

Το βασικό όχημα είναι φτιαγμένο από φύλλα συγκολλημένου χάλυβα θωρακίσεως με πάχος θωράκισης 26 έως 32 χιλιοστά στο πρόσθιο τμήμα και 15,5 χιλιοστά στα πλάγια. Η βασική κεκλιμένη θωράκιση προσφέρει μετωπικά προστασία από βλήματα AP των 20 χιλιοστών σε απόσταση μέχρι 100 μέτρων και περιμετρικά από βολίδες 7,62 χιλ από όλες τις αποστάσεις. Το νέο πακέτο θωράκισης που προτείνει η EODH είναι:

  1. Τοποθέτηση πρόσθετης πολυστρωματικής σύνθετης θωράκισης (Composite Armor) νέας γενιάς που, έχει αναπτύξει η ίδια, στο πρόσθιο μέρος και στα πλάγια. Αυτό σημαίνει προστασία επιπέδου 5 κατά Stanag 4569 μετωπικά και προστασία έναντι διατρητικών βλημάτων APDS-T 25 x 137mm και θραυσμάτων βλημάτων πυροβολικού των 155χιλ περιμετρικά του οχήματος και από απόσταση 25 μέτρων.
  2. Προσθήκη εσωτερικής αντιθραυσματικής επένδυσης (Spall liner) που αυξάνει το ποσοστό επιβίωσης των μεταφερόμενων στρατιωτών μετά από προσβολή και διάτρηση της εξωτερικής θωράκισης.

Επιπρόσθετα ο χρήστης μπορεί να διαλέξει την τοποθέτηση:

  • Αντι-ναρκικής θωράκισης επιπέδου 3a και 3b κατά Stanag 4569.
  • Αντικατάσταση των υπαρχόντων καθισμάτων προσωπικού τύπου πάγκου από οκτώ νέας τεχνολογίας ειδικά αντι-ναρκικά καθίσματα αναρτημένα από την οροφή.

Το βάρος μάχης της προτεινόμενης έκδοσης είναι 16,5 τόνοι στην έκδοση ΤΟΜΠ και 17,8 τόνοι στην έκδοση ΤΟΜΑ.

Ευκινησία

Προκειμένου το όχημα να μην απωλέσει την ευκινησία του λόγω της αύξησης του βάρους από την επιπλέον θωράκιση και τον πύργο η EODH συμπεριλαμβάνει στην πρότασή της την αντικατάσταση του κινητήρα Steyr  7FA από τον νεότερης τεχνολογίας CAT 7.2 της Caterpilar. Ο νέος κινητήρας CAT 7.2 είναι ένας πολιτικού τύπου τετράχρονος εξακύλινδρος υπερτροφοδοτούμενος κινητήρας ντίζελ των 7,2 λίτρων τεχνολογίας Tier III που χρησιμοποιείται σε βαρέα μηχανήματα. Αποδίδει 360 ίππους στις 2400 στροφές/λεπτό σε σχέση με τον υπάρχοντα εξακύλινδρο κινητήρα της Steyr ο οποίος αποδίδει 320 ίππους στις 2300 στροφές/λεπτό.

Η αύξηση της ιπποδύναμης ουσιαστικά εκμηδενίζει την αύξηση του βάρους αφού ο λόγος ισχύος ανά τόνο παραμένει στα ίδια επίπεδα, 21,81 hp/t για την έκδοση ΤΟΜΠ και 20,22 hp/t για την έκδοση ΤΟΜΑ σε σύγκριση με το  21,62 hp/t της αρχικής έκδοσης. Παράλληλα ο νέος κινητήρας έχει αυξημένη ροπή 1254Nm σε σχέση με τα 1100Nm του Steyr  7FA αυξάνοντας την ευκινησία του οχήματος.

Επιπλέον πλεονεκτήματα αυτής της επιλογής είναι η ευκολία συντήρησης και εξεύρεσης ανταλλακτικών και η χαμηλότερη κατανάλωση καυσίμου σε σχέση με έναν κινητήρα 40 και πλέον ετών. Ο νέος κινητήρας έχει βάρος στεγνός 679 κιλά και διαστάσεις (μ x π x υ) 1,069 x 0,728 x 0,936 μέτρα. Παράλληλα θα τοποθετηθεί νέο αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων με 6 σχέσεων στη θέση του παλαιού χειροκίνητου κιβωτίου ZF6-S80, νέο σύστημα μετάδοσης κίνησης και αναβαθμισμένο σύστημα αλλαγής κατεύθυνσης βελτιστοποιώντας την οδηγική συμπεριφορά του οχήματος και μειώνοντας τον φόρτο του οδηγού.

Επίσης η θέση του οδηγού βελτιώνεται και ψηφιοποιείται με προσθήκη ψηφιακού πίνακα ελέγχου, το ηλεκτρικό σύστημα αντικαθίσταται με αρτηρία δεδομένων CANBUS και ο οδηγός αποκτάει επίγνωση της πλήρης κατάστασης του οχήματος με ψηφιακά μέσα. Επιπλέον προσθήκη είναι μια  οθόνη LCD στη θέση του οδηγού με δυνατότητα απεικόνισης της εικόνας από την πρόσθια και οπίσθια κάμερα του οχήματος. Ο φωτισμός του οχήματος αντικαθίσταται επίσης από led.

Ισχύς Πυρός

Όσον αφορά την ισχύ πυρός στη έκδοση ΤΟΜΠ ο υπάρχον ανοιχτός πύργος του ενός ατόμου και βάρους 300 κιλών περίπου, αντικαθίσταται από τηλεχειριζόμενο σταθμό όπλων (RWS) με δυνατότητα μεταφοράς πυροβόλου 0,50 in ή βομβιδοβόλου των 40 mm.   

Στην έκδοση ΤΟΜΑ, η EODH προσφέρει τον πύργο Nimrod 300 της Valhala. Ο πύργος αυτός βάρους 850 κιλών είναι ένας πλήρως σταθεροποιημένος τηλεχειριζόμενος πύργος με κύριο πυροβόλο 30 χιλιοστών και συζυγές 7,62 χιλ. ενώ μπορεί να φέρει και δύο αντιαρματικούς πυραύλους νέας γενιάς Spike ή loitering munitions Hero της γερμανικής Rheinmetall. Η εταιρία για περιορισμό του κόστους προτείνει να χρησιμοποιηθούν οι κάνες 30 x 173mm Mauser MK30F του συστήματος Artemis 30 που έχει αποσυρθεί από την ενεργό υπηρεσία. Υπολογίζεται ότι περίπου 240 κάνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν.

Σύμφωνα με το φυλλάδιο της EODH προσφέρονται επίσης ως εναλλακτικές επιλογές οι πύργοι  Nimrod 300-1 και Nimrod 300-2.   

Ο πύργος Nimrod 300-2 φέρει το πυροβόλο Bushmaster Mk44 ίδιου διαμετρήματος 30 x 173mm και συζυγές πολυβόλο των 7,62 χιλ. Ο πύργος δύναται να φέρει και εκτοξευτή δύο αντιαρματικών πυραύλων. Η εξωτερική επιφάνεια της κάνης του πυροβόλου Mk44 δεν είναι κυλινδρική αλλά έχει κατά μήκος τέσσερεις αυλακώσεις. Οι αυλακώσεις αυτές δημιουργούν πτυχώσεις που λειτουργούν πρώτον ως νεύρα βελτιώνοντας την ακαμψία του πυροβόλου και δεύτερον αυξάνουν την επιφάνεια της κάνης στον αέρα με αποτέλεσμα την δυσκολότερη υπερθέρμανση του πυροβόλου κατά τη διάρκεια παρατεταμένων βολών αλλά και τη γρηγορότερη ψύξη του. Ο πύργος έχει βάρος με το πυροβόλο και τα πυρομαχικά 850 κιλά και διαστάσεις (μ x π x υ) 1,183 x 1,5 x 0,932 μέτρα. Ο πύργος έχει δυνατότητα περιστροφής 360 μοιρών με ρυθμό 70 μοίρες το δευτερόλεπτο και το πυροβόλο ανύψωση -150/ +500. Μεταφέρονται 180 βλήματα APFDS-T των 30 χιλιοστών έτοιμα για χρήση και 750 βολίδες των 7,62 χιλιοστών. Ο πύργος επίσης φέρει ανεξάρτητο σταθεροποιημένο σκοπευτικό και σύστημα διπλής τροφοδοσίας.

Ο Nimrod 300-1 είναι ένας πύργος κυρίως για αντιαεροπορική χρήση, φέρει ένα πυροβόλο Oerlicon KCE 30 x 173mm και εκτοξευτή με δύο αντιαεροπορικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς. Το πυροβόλο Oerlicon KCE είναι μια αναγέννηση του αντιαεροπορικού πυροβόλου Oerlicon KCΑ που έφεραν τα Saab 37 Viggen και χρησιμοποιείται και στο σύστημα Skyranger 30 της Rheinmetall. Ο πύργος έχει βάρος με το πυροβόλο και τα πυρομαχικά 850 κιλά και διαστάσεις (μ x π x υ) 1,183 x 1,5 x 0,932 μέτρα. Ο πύργος έχει δυνατότητα περιστροφής 360 μοιρών με ρυθμό 70 μοίρες το δευτερόλεπτο και το πυροβόλο ανύψωση -150/ +650. Μεταφέρονται 180 βλήματα APFDS-T των 30 χιλιοστών έτοιμα για χρήση. Για την αντιαεροπορική χρήση του πυροβόλου ο πύργος φέρει ραντάρ AESA και προηγμένο οπτικό σκοπευτικό.

Και στους δύο πύργους το βεληνεκές του κύριου πυροβόλου είναι τα 3000 μέτρα.

Τέλος στα οχήματα μπορούν να τοποθετηθούν πλήθος άλλων συστημάτων ως έξτρα επιλογή ανάλογα με τις απαιτήσεις του χρήστη. Στο όχημα μπορεί να τοποθετηθεί σύστημα A/C, σύστημα NBC και βοηθητική μονάδα ισχύος APU. Περιμετρικές κάμερες για παροχή εικόνας και επίγνωση της κατάστασης 360 μοιρών από το όχημα, σύστημα Wispr και σύστημα διαχείρισης και ελέγχου πεδίου μάχης για διασύνδεση του οχήματος με τις υπόλοιπες μονάδες του σχηματισμού και με όλα τα κλιμάκια ηγεσίας.

Η EODH έχει προσφέρει την ιδανική λύση για την αναγέννηση του οχήματος με εγνωσμένης ποιότητας υποσυστήματα. Το τεθωρακισμένο όχημα Λεωνίδας έχει δυνατότητα με την παραπάνω πρόταση να μετατραπεί σε ένα σύγχρονο ΤΟΜΑ με κλάσμα του κόστους ενός σύγχρονου οχήματος. Παράλληλα θα αποτραπεί τυχόν αχρήστευση και απόσυρση του υλικού στο μέλλον λόγω παλαιότητας των διάφορων υποσυστημάτων.

Φυσικά εκτός της EODH μπορούν να εμπλακούν και πολλές άλλες ελληνικές εταιρείες, ικανές να αναλάβουν ένα μεγάλο μέρος του έργου εκσυγχρονισμού των ΤΟΜΠ. Ενδεικτικά, αναφέρουμε πως η Theon Sensors μπορεί να εγκαταστήσει σύγχρονα περισκόπια οδήγησης ενώ η επίσης ελληνική Scytalys μπορεί να προσφέρει λύσεις τακτικών επικοινωνιών και συστημάτων διοίκησης και ελέγχου. Άλλες ελληνικές εταιρίες μπορούν να προσφέρουν καλώδια και άλλα αναγκαία υλικά για τη περάτωση ενός ελληνικού προγράμματος εκσυγχρονισμού.

Ανακεφαλαιώνοντας, η λύση εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων ΤΟΜΠ Μ113 και ΛΕΩΝΙΔΑΣ προσφέρει

Την αποκατάσταση της μαχητικής ικανότητας και αξιοπιστίας του υλικού

Τη δυνατότητα υποστήριξης των υπολοίπων με τα απάρτια που αφαιρούνται

Τη ικανότητα να μάχεται ημέρα και νύχτα υπό οποιεσδήποτε συνθήκες

Τη δυνατότητα εμπλοκής στόχων σε ξηρά, θάλασσα και αέρα σε μεγάλα βεληνεκή με ακρίβεια πυρών. Ενδεικτικά αναφέρουμε 70% ποσοστό επιτυχίας με το πρώτο βλήμα επί τυποποιημένου στόχου 2,5 χ 2 σε απόσταση 1600 μέτρων.

Την υποστήριξη της εθνικής αμυντικής βιομηχανίας.       

Ποιοτική υπεροχή έναντι της απειλής

Άμεσα αποτελέσματα αφού το πρώτο εκσυγχρονισμένο ΤΟΜΠ ή ΤΟΜΑ μπορεί να παραδοθεί σε 12 μήνες. Καμία άλλη λύση δεν μπορεί να ικανοποιήσει αυτούς τους χρόνους παράδοσης.

Ο εκσυγχρονισμός των Μ113 είναι μονόδρομος και εξαιρετική λύση κόστους/ οφέλους.