Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, παρακολουθήσαμε τις δηλώσεις του Υπουργού Εθνικής Αμύνης (ΥΕΘΑ) Νίκου Δένδια, στην επιτροπή εξωτερικών και άμυνας, της Βουλής των Ελλήνων. Με αφορμή τις δηλώσεις του ΥΕΘΑ, αξίζει να προβούμε σε έναν σχολιασμό.
Τι ανέφερε ο ΥΕΘΑ για την εγχώρια αμυντική βιομηχανία
Όπως ανέφερε ο ΥΕΘΑ μιλώντας στα μέλη του ελληνικού κοινοβουλίου, τις επόμενες ημέρες, εξάλλου, κατατίθεται στη Βουλή νομοσχέδιο για τη δημιουργία οικοσυστήματος καινοτομίας. «Υπάρχει η αντίληψη της αγοράς συστημάτων έτοιμων πλατφορμών από το εξωτερικό. Δεν λέω ότι η Ελλάδα μπορεί να προχωρήσει αύριο το πρωί στην κατασκευή μεγάλων πλατφορμών δικών της. Όμως υπάρχουν επιτυχημένα διεθνή παραδείγματα, αναφέρομαι στο παράδειγμα του Ισραήλ και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, αλλά και χωρών μελών της ΕΕ, όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, με το οποίο μπορούμε να συνδέσουμε τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων με την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία», είπε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας και ενημέρωσε ότι θα συσταθεί ένας ενδιάμεσος φορέας του Ελληνικού Κέντρου Καινοτομίας. «Τα επιτελεία διατυπώνουν τις ανάγκες τους, το συγκεκριμένο κέντρο τις προκηρύσσει, και χρηματοδοτεί την κατασκευή πρωτοτύπων. Η κατασκευή πρωτοτύπων εφόσον εξυπηρετεί τις ανάγκες των ΕΔ, χρηματοδοτείται στη συνέχεια», είπε ο Νίκος Δένδιας και τόνισε ότι η υπάρχουσα αμυντική βιομηχανία οφείλει να εξυγιανθεί. «Έχει γίνει μια μεγάλη παρέμβαση στην ΕΑΒ. Θέλω να είμαι σαφής, χωρίς την ΕΑΒ δεν υπάρχει δυνατότητα να λειτουργήσει η ελληνική Πολεμική Αεροπορία. Γι΄αυτό η ΕΑΒ πρέπει οπωσδήποτε να εξυγιανθεί. Η ΕΑΒ είναι μια αμαρτία δεκαετιών. Αν δείτε τον ισολογισμό της, με τις παρατηρήσεις των ορκωτών, θα καταλάβετε τι εννοώ. Πήρα το πολιτικό ρίσκο να αναλάβει το υπουργείο Εθνικής ‘Αμυνας το θέμα της ΕΑΒ. Τοποθετήσαμε ένα ΔΣ γενικής αποδοχής. Αναμένω από αυτό το ΔΣ την αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης, την εξυγίανση του προϋπολογισμού της και την εκτίμηση για το πως μπορούμε να προχωρήσουμε», είπε ο κ. Δένδιας. Στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα, ο υπουργός είπε πως η εκτίμηση είναι πως η κατάσταση δεν είναι καλή, πρόκειται για έντονα ζημιογόνα επιχείρηση και θα πρέπει να αναζητηθεί αν υπάρχουν δυνατότητες να διασωθεί και να εξελιχθεί, δεδομένου ότι υπάρχει τεράστια ανάγκη στον κόσμο, για την παραγωγή πυρομαχικών. Στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου υπάρχει ιδιώτης επενδυτής, το Πολεμικό Ναυτικό δεν έχει μέσα πλοία, αλλά είναι αυτονόητο ότι υπάρχει κατασκευαστικό και επισκευαστικό έργο για την ελληνική ναυπηγική βιομηχανία.
Ο κλάδος μετεξέλιξης, καινοτομίας και αμυντικής τεχνολογίας
Ενδεικτικά, ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας είπε ότι το ΓΕΕΘΑ θα δημιουργήσει έναν νέο κλάδο, τον «κλάδο μετεξέλιξης, καινοτομίας και αμυντικής τεχνολογίας» και ότι θα γίνει μια νέα διοικητική δομή, για τη συστημική ενσωμάτωση της χρήσης των αυτόνομων συστημάτων.
«Υπάρχουν αυτόματα συστήματα που ίπτανται, υπάρχουν αυτόνομα συστήματα στο έδαφος, υπάρχουν αυτόνομα συστήματα στη θάλασσα, και υπάρχουν και αυτόνομα συστήματα κάτω από τη θάλασσα», επισήμανε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας και πρόσθεσε ότι στη νέα δομή θα υπάρξει Διοίκηση Κατασκευών και Αντιμετώπισης Φυσικών Κατασκευών. Οι ειδικές μονάδες που θα δημιουργηθούν θα έχουν και τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση που θα τις κάνει να μπορούν να ανταποκριθούν σε διττό ρόλο, δηλαδή μονάδες των ΕΔ που θα μπορούν να βοηθήσουν την Πολιτική Προστασία και την κοινωνία, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών. Ο Νίκος Δένδιας ενημέρωσε ότι τις επόμενες μέρες ιδρύεται Κοινό Σώμα Πληροφορικής, που θα έχει στο αντικείμενο του και την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να είναι δυνατό η εθνική άμυνα να μπορεί να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις των καιρών. Θα δημιουργηθεί Τμήμα Πληροφορικής και στη Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων, όπως είπε.
Αναφερόμενος στα οπλικά συστήματα, ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας είπε ότι προτεραιότητα είναι η «ομογενοποίηση», κατά το δυνατόν, των τύπων των αεροσκαφών, θα πρέπει να αυξηθεί η διαθεσιμότητα του στόλου των μεταγωγικών αεροσκαφών, να γίνει συντήρηση του στόλου των ελικοπτέρων. Προτεραιότητα είναι και ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών ή μέρους τους, αλλά και η ομογενοποίηση των αυτόνομων ιπτάμενων συστημάτων. «Πρέπει να προχωρήσουμε σε αποκτήσεις και νέων συστημάτων, να ολοκληρώσουμε δηλαδή την απόκτηση των Rafale, να προχωρήσουμε στα ήδη παραγγελθέντα ελικόπτερα Romeo. Για το Πολεμικό Ναυτικό υπάρχει μια έναρξη αξιολόγησης της συμμετοχής στο πρόγραμμα κατασκευής και ναυπήγησης των φρεγατών Constellation», είπε ο κ. Δένδιας.
Οι παραπάνω δηλώσεις του ΥΕΘΑ με έμφαση στη δημιουργία οικοσυστήματος καινοτομίας από ελληνικές εταιρείες καθώς και στη συγκρότηση ενός νέου κλάδου του ΓΕΕΘΑ «Μετεξέλιξης, Καινοτομίας και Αμυντικής τεχνολογίας» αποτελούνδηλώσεις που ναι μεν κινούνται στη σωστή κατεύθυνση αλλά δεν αποτελούν ουσιαστικά βήματα για την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Και εξηγούμαστε:
Τα τελευταία χρόνια πολλές εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας έχουν παρουσιάσει εξαιρετικά προϊόντα, τα οποία αναπτύχθηκαν και σχεδιάστηκαν στη χώρα μας και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις παρήχθησαν και πρωτότυπα. Οι εταιρείες όμως για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν δεν έχουν ανάγκη από βαρύγδουπες δηλώσεις και επικοινωνιακή πολιτική αλλά από συγκεκριμένο σχεδιασμό και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, από παραγγελίες. Ούτε από κλάδους καινοτομίας ούτε από οικοσύστημα καινοτομίας.
Οι ελληνικές εταιρείες χρειάζονται παραγγελίες από τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις προκειμένου να αναπτυχθούν περαιτέρω και να επενδύσουν εκ νέου σε νέα συστήματα. Θα γίνουμε ακόμη πιο συγκεκριμένοι:
Tα τελευταία χρόνια, παρουσιάστηκαν πολλές λύσεις Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών και Περιφερόμενων Πυρομαχικών από ελληνικές εταιρείες. Ενδεικτικά αναφέρουμε τα προϊόντα της UCANDRONES με τον «ΑΡΧΥΤΑ», της ALTUS και της SAS Technology. Επίσης, τα ΕΑΣ με την IDE παρουσίασαν σύστημα περιφερόμενων πυρομαχικών.
Θα ξανά θέσουμε το ερώτημα: Υπήρξε μέριμνα από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τη πολιτική ηγεσία για να δοθούν παραγγελίες για εγχώριας κατασκευής UAV και περιφερόμενα πυρομαχικά; Όχι.
Προσφάτως, η εταιρεία EODH παρουσίασε το όχημα «ΟΠΛΙΤΗΣ» ως φορέα οπλικών συστημάτων ή άλλων συστημάτων. Υπήρξε μέριμνα από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τη πολιτική ηγεσία για να δοθούν παραγγελίες όπως θα μπορούσε να γίνει; Όχι. Ενδεικτικά αναφέρεται πως το όχημα «ΟΠΛΙΤΗΣ» θα μπορούσε να αποτελεί όχημα – φορέα των SPIKE NLOS ή drones των Παρατηρητών του Πυροβολικού.
Πολλές ελληνικές εταιρείες παρουσίασαν ταχύπλοα σκάφη στρατιωτικών προδιαγραφών κατάλληλα για τις ανάγκες των Αμφίβιων Καταδρομών και των Πεζοναυτών. Αντ’ αυτών ακόμη βλέπουμε φουσκωτά ταχύπλοα σκάφη. Υπήρξε μέριμνα από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τη πολιτική ηγεσία για να δοθούν παραγγελίες όπως θα μπορούσε να γίνει; Όχι.
Συνεχίζουμε. Ελληνικές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας όπως η Scytalys, έχουν παρουσιάσει κορυφαία συστήματα επικοινωνιών – διοίκησης και ελέγχου. Υπήρξε μέριμνα από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας και τη πολιτική ηγεσία για να δοθούν παραγγελίες. Όχι.
Ένα ακόμη τρανταχτό παράδειγμα. Στα πλαίσια του προγράμματος εκσυγχρονισμού των RM-70, προσφέρθηκε μεγάλο έργο βιομηχανικής συμπαραγωγής μέσω των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων και άλλων ελληνικών εταιρειών. Το πρόγραμμα οδηγήθηκε στις καλένδες και χάθηκε άλλη μια πολύτιμη ευκαιρία η Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία να αποκομίσει πυραυλική τεχνολογία και να συμμετέχει ενεργά στο εκσυγχρονισμού των RM-70 του Στρατού Ξηράς. Άλλη μια ευκαιρία χάθηκε.
Αφήνουμε για το τέλος το καλύτερο. Πρόγραμμα ναυπήγησης νέων κορβετών. Έχει παγώσει αφού πλέον στρεφόμαστε στις φρεγάτες της κλάσης Constellation. Το πρόγραμμα ναυπήγησης των νέων κορβετών για το Πολεμικό Ναυτικό θα ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την ανάταση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας και παράλληλα της διασφάλισης πως οι εταιρείες της ελληνικής αμυντικής βιομηχανία θα λάμβαναν βιομηχανικό έργο. Τίποτα δεν έγινε. Αντ’ αυτού συζητάμε για τη πλέον αποτυχημένη σχεδίαση στην ιστορία του Αμερικανικού Ναυτικού, τις LCS και καλλιεργούμε και επικοινωνιακά αφηγήματα περί Constellation.
Θα επαναλάβουμε αυτό που γράψαμε στην αρχή του σχολιασμού μας με κίνδυνο να μην γίνουμε αρεστοί.
Οι εταιρείες όμως για να επιβιώσουν και να αναπτυχθούν δεν έχουν ανάγκη από βαρύγδουπες δηλώσεις και επικοινωνιακή πολιτική αλλά από συγκεκριμένο σχεδιασμό και για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, από παραγγελίες των κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Ούτε από κλάδους καινοτομίας ούτε από οικοσύστημα καινοτομίας του ΓΕΕΘΑ.