Σε πλήρη εξέλιξη και μάλιστα επιταχυνόμενη βρίσκεται η αναδιάρθρωση της ελληνικής ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας.
Γράφει ο ΗΛΙΑΣ ΜΠΕΛΛΟΣ για την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Την περασμένη εβδομάδα προκηρύχθηκε ο πρώτος διαγωνισμός για την πώληση των δύο εκ των πλωτών δεξαμενών των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ), τα οποία έχουν τεθεί σε ειδική διαχείριση παρά τις αντιδράσεις της μέχρι πρότινος μεγαλομετόχου τους Privinvest.
Μετά τον Σεπτέμβριο αναμένονται και άλλοι διαγωνισμοί για περιουσιακά στοιχεία των ENAE, ενώ εντός του φθινοπώρου έχει προγραμματιστεί και η προκήρυξη διαγωνισμού για την αξιοποίηση της μεγάλης πέτρινης δεξαμενής 5 στον Σκαραμαγκά, που θα διενεργηθεί από την ΕΤΑΔ στην οποία και έχει μεταβιβαστεί το ακίνητο.
Παράλληλα, συνεχίζονται οι διεργασίες για την αξιοποίηση και του στρατιωτικού τμήματος των ΕΝΑΕ με την παραχώρησή του σε ξένο αλλά νατοϊκό όμιλο πιθανότατα, σε συνδυασμό με ναυπηγικό πρόγραμμα φρεγατών για το Πολεμικό Ναυτικό.
Την ίδια ώρα, η KPMG βολιδοσκοπεί σειρά ξένων ενδιαφερομένων για τα γειτονικά ναυπηγεία Ελευσίνας και έχουν ήδη γίνει πολλές επιτόπου επισκέψεις ξένων αποστολών.
Αρχές Σεπτεμβρίου συζητείται, όμως, στο Πρωτοδικείο της Σύρου και η αίτηση επικύρωσης του σχεδίου εξυγίανσης του Νεωρίου με την είσοδο ως στρατηγικού επενδυτή της ONEX Shipyards, η οποία συνδέεται με αμερικανικά συμφέροντα. Έτσι, οι τρεις μεγάλες προβληματικές ναυπηγικές επιχειρήσεις της χώρας ετοιμάζονται να αλλάξουν σελίδα, ενώ την ίδια ώρα η COSCO στον ΟΛΠ επενδύει συνεχώς σε εξοπλισμό και υπηρεσίες και αυξάνει τον αριθμό των πλοίων που επισκευάζονται στον Πειραιά.
Όλα δείχνουν πως η προσπάθεια αναβίωσης της ελληνικής ναυπηγικής και ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας έχει κάνει τα πρώτα μεγάλα της βήματα, όμως οι ειδικοί επισημαίνουν πως θα απαιτηθούν πολλά ακόμη, με κομβικό και την ανάκτηση της αξιοπιστίας αναφορικά με τους χρόνους παράδοσης των πλοίων.
Όμως, παράλληλα, απαιτούνται λεπτοί και χρονοβόροι νομικοί χειρισμοί, καθώς ούτε το σχέδιο εξυγίανσης των Ναυπηγείων Ελευσίνας έχει ολοκληρωθεί και πολύ περισσότερο κατατεθεί ούτε οι αξιώσεις της Privinvest στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά επιτρέπουν αισιοδοξία για ταχεία άρση των νομικών αβεβαιοτήτων που δημιουργούν οι εκατέρωθεν (μεταξύ Δημοσίου και επενδυτή) αξιώσεις.
Και το ζήτημα αυτό ενδέχεται να αποθαρρύνει δυνητικούς επενδυτές αναφέρουν πηγές της αγοράς στην «Κ». Η κυβέρνηση έθεσε σε ειδική διαχείριση τα ΕΝΑΕ για οφειλές προς το ελληνικό Δημόσιο, σύμφωνα με τα έγγραφα που κατατέθηκαν στο δικαστήριο, ύψους 524.896.095,75 ευρώ, οι οποίες αντιστοιχούν σε ταμειακώς βεβαιωθείσες στις 11.03.2016 απαιτήσεις λόγω της χορήγησης παράνομων κρατικών ενισχύσεων (σύμφωνα με τις αποφάσεις της Ε.Ε.) , οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες και απαιτητές ενώ μαζί με τις προσαυξήσεις ξεπερνούν τα 567 εκατ. Ακόμα, υπάρχει προς το Δημόσιο οφειλή 94.877.073,51 επίσης λόγω της χορήγησης παράνομων κρατικών ενισχύσεων. Προς την Τράπεζα Πειραιώς οι οφειλές είναι 24.395.170,38 ευρώ, πλέον τόκων και προς τους εργαζομένους τα ΕΝΑΕ χρωστούν συνολικό ποσό 176.408.528 ευρώ, τμήμα του οποίου και συγκεκριμένα ποσό 55.212.402 ευρώ έχει κηρυχθεί με σειρά δικαστικών αποφάσεων προσωρινά εκτελεστό.
Αυτά σύμφωνα πάντα με το ελληνικό Δημόσιο. Διότι η Privinvest, βασικός μέτοχος των ΕΝΑΕ, ισχυρίζεται πως πρόκειται για ανακριβή στοιχεία με βάση τα οποία το ελληνικό Δημόσιο «μεθόδευσε» την ένταξή τους σε ειδική διαχείριση και δρομολόγησε την πώληση των περιουσιακών τους στοιχείων.
Η κόντρα με Σάφα
Η Privinvest, συμφερόντων Ισκαντάρ Σάφα και Abu Dhabi Mar, εκτιμά πως η τελεσίδικη διαιτητική απόφαση του Διεθνούς Διαιτητικού Δικαστηρίου του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου έχει «οικονομικό αποτύπωμα υπέρ ημών που υπερβαίνει το 1,5 δισ. ευρώ εκ των οποίων, ποσό 210 εκατ. ευρώ καθώς και οι τόκοι για κάθε μέρα καθυστέρησης πληρωμής του από την έκδοση της απόφασης είναι άμεσα καταβλητέα από το Δημόσιο». Προσθέτει, δε, πως «η διαιτητική απόφαση προβλέπει ρητώς ότι το ποσό των 247,4 εκατ. ευρώ που αξιώνεται από το Δημόσιο ως δήθεν επιστροφή “ανεκτέλεστου έργου” υποβρυχίων (οι καταλογισμοί Αβραμόπουλου) ουδόλως οφείλεται στα ΕΝΑΕ». Ισχυρίζεται, μάλιστα, πως με διάταξη της διαιτησίας, το Δημόσιο υποχρεούται σε πλήρη αποζημίωση των ΕΝΑΕ για κάθε ποσό που τυχόν ζημιωθεί ως αποτέλεσμα των εκκρεμών αντιδικιών με τον ΟΣΕ, περιλαμβανομένης και της δικαστικής δαπάνης. Επιπλέον, έχει προ πολλών ετών αιτηθεί προστασία από τη διεθνή διαιτησία ICSID της Παγκόσμιας Τράπεζας και η δίκη έχει οριστεί για τις αρχές του 2019. «Θα εξαντλήσουμε όλα τα ένδικα μέσα στα εγχώρια και διεθνή δικαστήρια, υπερασπιζόμενοι το κύρος και τα περιουσιακά μας στοιχεία, θεωρώντας, ότι τα περιουσιακό στοιχεία και η ίδια η εταιρεία έχουν υφαρπαγεί, και δηλώνουμε την εμπιστοσύνη μας στη Δικαιοσύνη» υπογραμμίζει η Privinvest. Ανεξαρτήτως των ισχυρισμών των δύο πλευρών, πάντως, ο ειδικός διαχειριστής έχει καλέσει ενδιαφερόμενους επενδυτές να υποβάλουν έγγραφη σφραγισμένη δεσμευτική προσφορά για τις δύο πλωτές δεξαμενές των ΕΝΑΕ (την πλωτή δεξαμενή μήκους 252 μέτρων που βρίσκεται μπροστά στον προβλήτα 1 και την πλωτή δεξαμενή 3 έμπροσθεν του προβλήτα 3 μήκους 232,7 μέτρων), το αργότερο μέχρι την Τετάρτη 26 Σεπτεμβρίου 2018. Οι δύο δεξαμενές βγαίνουν «πακέτο» αλλά ο διαγωνισμός αυτός μοιάζει περισσότερο με ένα πρώτο τεστ της αγοράς, παρά με προσπάθεια από την οποία αναμένονται σημαντικά έσοδα.
Συμφωνία αξίας 110 εκατ. για είσοδο της ONEX στο Νεώριον Σύρου
Στις 6 Σεπτεμβρίου, στο Πρωτοδικείο Σύρου αναμένεται να ξεκινήσει μια νέα εποχή για το Νεώριον, καθώς με τη συναίνεση της πλειοψηφίας πιστωτών, εργαζομένων και προμηθευτών της επιχείρησης συζητείται η αίτηση επικύρωσης του σχεδίου εξυγίανσης με την είσοδο της ONEX Shipyards. Η διαδικασία αντιμετωπίζεται από τους εμπλεκομένους ως τυπική, καθώς απολαμβάνει καθολική στήριξη πλην ελαχίστων εξαιρέσεων μειοψηφούντων συνδικαλιστών.
Το ναυπηγικό συγκρότημα θα λάβει ρευστότητα 14,3 εκατ. ευρώ μέσω αύξησης μετοχικού κεφαλαίου και σωρευτικές επενδύσεις 29,8 εκατ. ευρώ σε βάθος 25ετίας, όπως έχει δεσμευθεί ο επενδυτής με βάση το σχέδιο εξυγίανσης που θα περάσει μέσω του άρθρου 106 του Πτωχευτικού Κώδικα. Προβλέπεται επίσης μεταβίβαση μέρους του ενεργητικού και του παθητικού στη Νέα Εταιρεία την Onex Ναυπηγεία Σύρου – οι οφειλές της οποίας ανέρχονταν στις 30/4/2018 στα 71 εκατ. ευρώ, που μετά τις προσαρμογές και συμψηφισμούς διαμορφώθηκαν στα 66,8 εκατ. Προς τις τράπεζες η εταιρεία οφείλει 7,1 εκατ., στον ΕΦΚΑ 26,8 εκατ., 9,9 εκατ. στο Δημόσιο, 5,5 εκατ. στο προσωπικό, 4,1 εκατ. για αποζημιώσεις προσωπικού, 5,6 εκατ. ευρώ είναι οι οφειλές προς τους προμηθευτές, και 7,4 εκατ. ευρώ οι υποχρεώσεις προς συνδεδεμένες εταιρείες. Προβλέπεται διαγραφή 100% των τόκων, προστίμων, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων προς τον ΕΦΚΑ και Δημόσιο και αποπληρωμή του υπόλοιπου ποσού σε 280 δόσεις όπως και ρύθμιση των οφειλών προς τις τράπεζες και εξόφληση του υπολοίπου σε 30 εξαμηνιαίες δόσεις. Συνολικά επενδύσεις και αποπληρωμή υπερχρεώσεων ανεβάζουν την αξία της συμφωνίας στα 110 εκατ. ευρώ
Ο επικεφαλής της ONEX Πάνος Ξενοκώστας, μιλώντας στην «Κ», εξηγεί πως «η χρηματοδότησή μας βασίζεται σε ίδια κεφάλαια, αμερικανικά private equity και debt instruments (υβριδικά δάνεια) από αμερικανικούς οίκους, ενώ υπάρχει και επενδυτική συμμετοχή στρατηγικού εταίρου», χωρίς να επιθυμεί να αποκαλύψει την ταυτότητα του τελευταίου επικαλούμενος ρήτρες εμπιστευτικότητας.
Για το Business plan αναφέρει πως στοχεύει στο τρίπτυχο Επισκευαστικό – Αναβαθμίσεις – Συντηρήσεις με συνεργασίες με κορυφαίους οίκους όπως η MAN, που θα καταστήσουν το ναυπηγείο κομβικό για μία σειρά υπηρεσιών και προϊόντων. «Στοχεύουμε σε μερίδιο 2-3% της αγοράς της ευρύτερης περιοχής και θα χρειαστούμε το πολύ 3 έτη για να το πετύχουμε».
Για τον πρωτογενή κατασκευαστικό τομέα (newbuildings) αναφέρει πως «τόσο η στρατηγική συνεργασία με την Ocea όσο και η επιλογή μας για ναυπηγείο λειτουργίας 7/24/365 μας καθιστά άκρως ανταγωνιστικούς σε κατασκευές ειδικού τύπου προς το παρόν. Είμαστε ήδη σε συνομιλίες εντός και εκτός Ελλάδας και ευελπιστούμε πως σε λίγα χρόνια από τώρα θα κάνει αίσθηση το αποτέλεσμα, τόσο στον τομέα τον εμπορικό-πολιτικό όσο και αμυντικό – ασφαλείας».
Για τα σκάφη αναψυχής μεγάλου μεγέθους (megayachts) σημειώνει πως «τόσο στον τομέα της επισκευής λόγω γεωγραφίας όσο και υποδομής, ποιότητας και κοστολογίου, παρουσιάζουμε ισχυρά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα και έχουμε ήδη πάρει μεγάλες δουλειές που θα φανούν στους προσεχείς μήνες. Στον κατασκευαστικό τομέα είμαστε ήδη σε προχωρημένες συζητήσεις με οίκους του εξωτερικού για ανάληψη έργου».
Επιπλέον προσθέτει πως για τη Σύρο ο ειδικός τομέας των υπεράκτιων πλατφορμών έρευνας και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, είναι πολλά υποσχόμενος. «Έχουμε επενδύσει εδώ και δύο έτη σε τεχνογνωσία μέσω στρατηγικής συνεργασίας με εταιρεία εξειδικευμένη στον χώρο και το ναυπηγείο μπορεί να αναλάβει σημαντικό επισκευαστικό έργο».
Η μέχρι τώρα ενδιάμεση λειτουργία υπό την ONEX αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας αναφέρουν πηγές του κλάδου. «Ο στόχος των 100 και πλέον πλοίων σε ετήσια βάση έχει αποδειχθεί ρεαλιστικός και μάλιστα έχει αναθεωρηθεί αυξητικά», λέει με υπερηφάνεια ο νέος ισχυρός άνδρας του Νεωρίου Πάνος Ξενοκώστας. «Από τον Απρίλιο απασχολούνται περίπου 310 εργαζόμενοι, ενώ προς τα τέλη Οκτωβρίου αναμένουμε να φτάσουμε τους 500 εργαζομένους», προσθέτει.
Αύξηση για ΟΛΠ
Ο τομέας της ναυπηγοεπισκευής του ΟΛΠ σημείωσε το πρώτο εξάμηνο του 2018 αύξηση 21% σε αριθμό εξυπηρετηθέντων πλοίων, με 207 πλοία να πραγματοποιούν επισκευές έναντι 171 το αντίστοιχο διάστημα του 2017. Μάλιστα, κατά τους πρώτους μήνες του 2018 οι δεξαμενές «Πειραιάς ΙΙΙ» και «Πειραιάς IΙ» δεν ήταν πλήρως λειτουργικές, λόγω των εργασιών οριστικής εγκατάστασης, με το δεύτερο εξάμηνο να είναι έτσι ισχυρότερο.
Ανεβαίνει η Σύρος
Σε περίπου τρεις μήνες λειτουργίας έχουν ήδη εξυπηρετηθεί στο Νεώριον 25 πλοία, ενώ μέχρι στα μέσα Σεπτεμβρίου θα έχουν ξεπεράσει τα 30. Με την πλήρη αποκατάσταση της μεγάλης δεξαμενής στα μέσα Οκτωβρίου, του synchro lift στα μέσα Σεπτεμβρίου, αλλά και με την προσθήκη της νέας δεξαμενής aframax, αναμένεται η Σύρος να ξεπερνά τα 150 πλοία σε ετήσια βάση.
Ενδιαφέρον Cosco
Για την πέτρινη δεξαμενή των 500.000 τόνων των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, τη μεγαλύτερη του είδους της στη Μεσόγειο που δύναται να δεξαμενίσει ακόμα και υπερδεξαμενόπλοια (VLCC), έχει ενδιαφερθεί η Cosco υπό τον όρο πως δεν θα υπάρχει καμία εκκρεμής διεκδίκηση από τρίτους και το νομικό της καθεστώς είναι ξεκάθαρο. Ο διαγωνισμός για αυτή αναμένεται εντός του 2018 και θα γίνει από την ΕΤΑΔ, που έχει την κυριότητα και τη νομή του ακινήτου.