Μια άλλη πτυχή του υποβρύχιου αγώνα είναι τα υποβρύχια τσέπης (Midget) ή αλλιώς τα υποβρύχια παράκτιου αγώνα (Coastal). Η χρήση τέτοιων υποβρυχίων γίνεται κυρίως από ναυτικές δυνάμεις όπου ο επιχειρησιακός τους χώρος αποτελείται κυρίως από ρηχές θάλασσες όπως είναι η Βαλτική και ο Περσικός κόλπος. Από την άλλη ήταν πάντα μια φθηνή λύση για την εγχώρια κατασκευή και απόκτηση χαμηλότερης τεχνολογίας υποβρύχιου στόλου από χώρες όπως η Β. Κορέα και το Ιράν.

Όμως τα πράγματα φαίνεται ότι έχουν αλλάξει. Τα μικρά αυτά υποβρύχια παρ’ ότι έχουν μικρή εμβέλεια και φέρουν λίγα όπλα σε σύγκριση με τα συμβατικά υποβρύχια των 1500-2500 τόνων, οι σημερινές σύγχρονες σχεδιάσεις φέρουν σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα και σύγχρονα συστήματα πρόωσης τις κάνουν πολύ αξιόλογες μονάδες πυρός. Το μικρό μέγεθος συναρτήσει εξελιγμένων σχεδιάσεων δημιουργεί μονάδες πολύ δύσκολες στον εντοπισμό και επομένως θανάσιμους θηρευτές κρυμμένους σε στρατηγικά σημεία. Επίσης το μικρότερο κόστος δίνει τη δυνατότητα σε ένα ναυτικό να αποκτήσει περισσότερες μονάδες καλύπτοντας έτσι μεγαλύτερες περιοχές.

Αν και το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό έχει κρίνει ότι τέτοιου είδους υποβρύχια δεν είναι κατάλληλα για το είδος των επιχειρήσεων που θα κληθεί να κάνει, γνωρίζοντας πως το Αιγαίο είναι μια κλειστή μεν θάλασσα αλλά βαθιά με μέσο βάθος από 300 έως πάνω από 1500 μέτρα στο μέσο του πελάγους. Εντούτοις βλέπουμε ότι οι γείτονες αναπτύσουν δύο κλάσεις υποβρυχίων. Ένα γύρω στους 2000 τόνους και ένα παράκτιο γύρω στους 500 τόνους εκτόπισμα.

Σήμερα παράκτια υποβρύχια κατέχουν είναι το Ιράν με την εγχώρια σχεδιασμένη κλάση Nahang, οι βοριοκορεάτες με τις κλάσεις Sang-O και Yono, η Ινδία με την κλάση SOV-400 ενώ υπό ανάπτυξη υπάρχουν οι νεώτερες και πολύ ικανότερες σχεδιάσεις όπως το S800 της ιταλικής Fincantieri και το STM 500 της τουρκικής STM. Τα μεγέθη αυτών των υποβρυχίων κινούνται μεταξύ των 35-55 μέτρων μήκος και 400-800 τόνων εκτόπισμα. Οι κλάσεις που αξίζει να αναφερθούμε είναι εκτενέστερα είναι οι δύο τελευταίες που αναφέραμε παραπάνω.

STM 500

Η Τουρκία έχοντας μπει στο χώρο κατασκευής υποβρυχίων εδώ και 30 χρόνια με την εγχώρια κατασκευή των γερμανικών κλάσεων Type 209/1400 και Type 214TN έχει προχωρήσει στο επόμενο βήμα (Σε αντίθεση με την ελληνική πραγματικότητα όπου καμία συμπαραγωγή και εγχώρια κατασκευή δεν έχει μετουσιωθεί σε κάποια εγχώρια ανάπτυξη συστήματος)  που είναι η εγχώρια σχεδίαση και κατασκευή των νέας γενιάς και τεχνολογίας υποβρυχίων MILDEN των 2000 τόνων και το STM 500 των 500 τόνων. Η STM είναι υπεύθυνη για τη σχεδίαση όλων των κύριων ναυτικών μονάδων και έχει εμπλακεί και στα προγράμματα αναβάθμισης μονάδων επιφανείας και υποβρυχίων του Τουρκικού ναυτικού. Παράλληλα αναπτύσει και ηλεκτρονικά τα οποία έχουν ενσωματωθεί σε άλλες πλατφόρμες όπως τα άρματα ALTAY και τα επιθετικά ελικόπτερα T-129.

To STM 500 το οποίο παρουσιάστηκε στην IDEF 23, είναι ένα υποβρύχιο παράκτιου αγώνα το οποίο σχεδιαστικά αντλεί τις γραμμές του από το μεγαλύτερο γερμανικό Type 214. Έχει μήκος 42 μέτρα, διάμετρο ανθεκτικού σκάφους 4,2 μέτρα και ύψος 8,5 μέτρα. Το βύθισμα του υποβρυχίου είναι 485 τόνοι στην επιφάνεια και 540 τόνοι κάτω από αυτή. Τα πτερύγια κατάδυσης βρίσκονται στο ύψος του ανοικτου καταστρώματος και τα πηδάλια διεύθυνσης είναι τύπου σταυρού. Το μέγιστο βάθος κατάδυσης σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία υπερβαίνει τα 250 μέτρα. Το υποβρύχιο έχει πλήρωμα 22 ατόμων και μπορεί να φιλοξενήσει επιπλέον οκτώ άτομα προσωπικό ειδικών δυνάμεων για ανάλυψη ειδικών επιχειρήσεων.

Η πρόωση είναι diesel-electric και αποτελέιται από έναν κινητήρα μόνιμου μαγνήτη ο οποίος παίρνει ηλεκτρικό φορτίο είτε από τις δύο ηλεκτρομηχανές ντίζελ είτε από τις μπαταρίες ιόντων λιθίου. Επιπλέον το υποβρύχιο μπορεί να δεχθεί και σύστημα AIP αυξάνοντας κατακόρυφα το χρόνο παραμονής του κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Η μέγιστη ταχύτητα που επιτυγχάνει είναι 18 κόμβοι ενώ ταχύτητα περιπολίας είναι οι πέντε κόμβοι. Τα πτερύγια κατάδυσης βρίσκονται στο ύψος του ανοικτου καταστρώματος και τα πιδάλια διεύθυνσης είναι τύπου σταυρού. Το μέγιστο βάθος κατάδυσης σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία υπερβαίνει τα 250 μέτρα.

Ο οπλισμός του αποτελείται από 8 όπλα, τορπίλες 533 χιλιοστών και κατευθυνόμενους πυραύλους, τέσσερις στους τέσσερις τορπολοσωλήνες και άλλες τέσσερις στο διαμμέρισμα των όπλων. Επίσης θα διαθέτει και αντίμετρα κατά επερχόμενων τορπιλών.

Το υποβρύχιο θα διαθέτει πλήρες σουίτα ηλεκτρονικών (σόναρ, ESM, ραντάρ επιφανείας κ.α.) και ιστούς περισκοπίων έρευνας και επίθεσης τύπου optronic. Όλα τα όπλα και τα ηλεκτρονικά συστήματα θα ενσωματώνονται σε ένα σύγχρονο σύστημα διαχείρισης μάχης, προφανώς κάποια έκδοση του τουρκικής ανάπτυξης ADVENT.

S-800

Η έταιρη σχεδίαση η οποία παρουσιάστηκε εστην έκθεση IDEX 23 είναι το S-800, μια σχεδίαση της ιταλικής Fincantieri για ένα σύγχρονο υποβρύχιο παράκτιου αγώνα. Η σχεδίαση αντλεί και αυτή τις σχεδιαστικές γραμμές από το T-214 και είναι μια σμίκρυνση του μοντέλου S-1000. Σε αντίθεση με την αντίστοιχη τουρκική, προσφέρεται με πηδάλια τύπου X. Με αυτή τη διάταξη  το υποβρύχιο διαθέτει πολύ μεγαλύτερη ευελιξία κάτι πολύ σημαντικό για ρηχά νερά.

Το υποβρύχιο θα έχει μήκος 51 μέτρα και βύθισμα στην επιφάνεια 750 τόνους και 850 τόνους κάτω από αυτή. Θα διαθέτει σύστημα AIP και πολύ πιθανόν μπαταρίες ιόντων λιθίου που είναι η νέα τάση στα υποβρύχια νέας σχεδίασης. Μέγιστη ταχύτητα θα έχει άνω των 15 κόμβων και θα επιτυγχάνει εμβέλεια 4000 ν.μ. και επτά ημερών συνεχόμενης κατάδυσης. Επίσης θα έχει τη δυνατότητα να καταδύεται σε βάθη άνω των 250 μέτρων. Το πλήρωμα θα αποτελείται από περίπου 20 άτομα.

Αντί επιλόγου

Το ελληνικό πολεμικό ναυτικό σήμερα διαθέτει ουσιαστικά μόλις πέντε σύγχρονα και ικανά υποβρύχια ενώ μόλις εχθές ο ΥΠΕΘΑ κ. Ν. Δένδιας προανήγγειλε την αναβάθμιση μέσης ζωής των τεσσάρων Τ-214ΗΝ και τη μελοντική αγορά τεσσάρων νέων υποβρυχίων. Ο σχεδιασμός του ναυτικού μιλάει για ανάγκη ύπαρξης δέκα υποβρυχίων έτσι ώστε να μπορεί να καλύπτει επιχειρησιακά το Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Στο πλαίσιο αυτό ίσως θα μπορούσαμε να κοιτάξουμε την ιταλική σχεδίαση ως έναν άμεσο αντικαταστάτη των υποβρυχίων Τ-209/1100 με ένα υποβρύχιο αντίστοιχου εκτοπίσματος και ιδανικό και κελιστές θάλασσες και παράκτια ύδατα. Δημιουργώντας έτσι έναν στόλο high-Low με οκτώ μεγάλα υποβρύχια και 2-4 μικρά σε ένα προσιτό κόστος.