Όπως ήδη επισήμανε με άρθρα του ο Διευθυντής Σύνταξης του Defencereview.gr Γιάννης Νικήτας τις προηγούμενες ημέρες, το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό βρίσκεται μπροστά σε μία εκ βάθρων ανανέωση των κύριων μονάδων κρούσης του. Το κύριο χαρακτηριστικό στην ανανέωση του τουρκικού στόλου είναι ότι όλες οι μονάδες θα είναι τουρκικής σχεδίασης και κατασκευής όπως επίσης και όλα τα ηλεκτρονικά και όπλα που θα φέρουν τα νέα πλοία. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της σωστής στρατηγικής των εξοπλισμών που λείπει τα τελευταία 60 χρόνια από τη χώρα μας. Οι νέες αυτές μονάδες θα αντικαταστήσουν σε βάθος χρόνου τις εκσυγχρονισμένες φρεγάτες τύπου O.H.Perry, τις εκσυγχρονισμένες φρεγάτες MEKO 200TN και τις παρωχημένες κορβέτες τύπου Α69. Το πρόγραμμα αφορά την ναυπήγηση οκτώ νέων φρεγατών πολλαπλών αποστολών κλάσης ISTIF, 4 + 4 φρεγάτες αντιαεροπορικού πολέμου TF-2000 και έως δέκα περιπολικών ανοικτής θαλάσσης κλάσης HISAR βασισμένα στο σκάφος των κορβετών ADA του προγράμματος MILGEM I.

Φρεγάτες κλάσης ISTIF

Οι φρεγάτες κλάσης ISTIF αποτελούν τη δεύτερη φάση του προγράμματος MILGEM το οποίο αποτελεί τη προσπάθεια εθνικού σχεδιασμού και κατασκευής κύριων μονάδων κρούσης για το τουρκικό πολεμικό ναυτικό. Το πρώτο πλοίο της κλάσης, F-515 TCG Istanbul, μπήκε σε υπηρεσία ακριβώς πριν ένα χρόνο, στις 19 Ιανουαρίου 2024. Τα τρία επόμενα πλοία της κλάσης F-516, F517 & F518 χτίζονται ταυτόχρονα και αναμένεται να μπουν σε υπηρεσία μέσα στο 2027. Η φρεγάτα έχει ολικό μήκος 113,2 μέτρα, πλάτος 14,4 μέτρα, βύθισμα 4,05 μέτρα και εκτόπισμα 3000 τόνων. Η σχεδίαση της φρεγάτας είναι βασισμένη στο σχέδιο των κορβετών Ada μεγενθυμένο κατά 30% έτσι ώστε να μπορεί να δεχθεί τα επιπλέον ηλεκτρονικά και όπλα. Το σύστημα πρόωσης είναι CODAG (Combined Diesel and Gas) με δύο ναυτικές ντιζελομηχανές MTU 20V 4000 M93L με απόδοση 4300kW στις 2100 σ.α.λ. και έναν ναυτικό αεροστρόβιλο LM2500 με απόδοση 23MW που κινούν δύο άξονες που καταλήγουν σε ισάριθμες προπέλες μεταβλητού βήματος. Το μεταφερόμενο καύσιμο είναι περίπου 180 τόνοι και το πλοίο σε επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 29+ κόμβους και έχει εμβέλεια 5700 ν.μ. με οικονομική ταχύτητα των 14 κόμβων. Το πλήρωμα ανέρχεται σε 123 αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ναύτες.

Ο κύριος οπλισμός του πλοίου αποτελείται από ένα ναυτικό πυροβόλο ΜΚΕ 76/62 στην πλώρη, αντίγραφο του ιταλικού OTO Melara 76/62 SR με σύστημα ελέγχου πυρός TAKS-100/76GFCS της ASELSAN. Πίσω από το πυροβόλο είναι εγκατεστημένα 2×8 συστήματα MIDLAS VLS τουρκικής σχεδίασης με ικανότητα μεταφοράς είτε 16 ΑΑ μέσου-μεγάλου βεληνεκούς Siper είτε έως 64 ΑΑ πυραύλους Hisar D1/D2 μικρού-μέσου βεληνεκούς. Κατά πλοίων επιφανείας έχει εγκατεστημένους 16 στο σύνολο αντιπλοϊκούς πύραυλους ATMACA με εμβέλεια άνω των 200χλμ και δυνατότητα πληγμάτων στην ξηρά. Επίσης θα φέρει ένα ζεύγος 25 χιλιοστών STOP Τηλεχειριζόμενων Σταθεροποιημένων Συστημάτων Ναυτικού Πυροβόλου της Aselsan εγκατεστημένα εκατέρωθεν του πλοίου, ένα CIWS πυροβόλων Gokdeniz πάνω από το υπόστεγο ελικοπτέρου και ένα ζευγάρι διπλών τορπιλοσωλήνων ZIPKIN 100/D για ελαφρού βάρους τορπίλες των 324 χιλιοστών  Mk46 Mod 5, Mk54 και ORKA LWT. Το πλοίο έχει τη δυνατότητα μεταφοράς και υποστήριξης ενός Α/Υ ελικοπτέρου κλάσης δέκα τόνων με την ύπαρξη ελικοδόμιου και υπόστεγου στην πρύμνη.

Ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός αποτελείται από ένα περιστρεφόμενο ραντάρ 3D AESA CENK-400N της ASELSAN που εκπέμπει στην μπάντα S και έχει μέγιστη εμβέλεια 400 χλμ. Η μέγιστη εμβέλεια εντοπισμού αεροσκάφους μεγέθους μαχητικού είναι τα 160 χλμ και μπορεί να διαχειριστεί μέχρι 500 στόχους. Έχει ικανότητα κάλυψης σε ανύψωση 70 μοίρες και σε αζιμούθιο 360 μοίρες λόγω μηχανικής περιστροφής και 100 μοίρες λόγω μετατόπισης της δέσμης σάρωσης. Για έρευνα επιφανείας διαθέτει το ραντάρ ALPER-200N LPI της ASELSAN. Το ALPER-200N LPI είναι ένα ραντάρ χαμηλής πιθανότητας υποκλοπής με μονάδες εκπομπής/λήψης στερεάς κατάστασης που εκπέμπει στην μπάντα Χ. Έχει μέγιστη εμβέλεια 48 ν.μ. και δυνατότητα ARPΑ (Automatic Radar Plotting Aid) καθώς και ενσωμάτωσης του AIS (Automatic Identification System) και του ECDIS (Electronic Chart Display & Information System). Τα υπόλοιπα ηλεκτρονικά συστήματα του πλοίου είναι, το ραντάρ ελέγχου πυρός AKR-D, το σύστημα αναγνώρισης και επιτήρησης SeaEye-AHTAPOT EO, το σύστημα PIRI-KATS IRST αναζήτησης και παρακολούθησης υπερύθρων διπλής ζώνης [LW: 640×512 & MW:  640×512] με 3 κεραίες εγκατεστημένες, η καθεμία έχει κάλυψη 120 μοιρών και μπορεί να παρακολουθεί 50 στόχους ταυτόχρονα ήτοι 150 στόχους στο σύνολο με κάλυψη 360 μοιρών. Δορυφορικές επικοινωνίες X-Band SatCom, ζεύξεις δεδομένων Link11, 16 και 22, σύστημα αναγνώριση φίλου ή εχθρού IdentIFF M5 TPX & I/LR, σύστημα προειδοποίησης λέιζερ LIAS 200-N και σόναρ κύτους FERSAH 100N/MF. Το FERSAH 100N/MF λειτουργεί στα 5 kHz-9 KHz σε ενεργητική λειτουργία και στα 3 kHz-12 KHz σε παθητική λειτουργία, έχει εμβέλεια έως 36 χιλιόμετρα και κάλυψη ASW 360 μοίρες και MAS στις 90 μοίρες. Το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου είναι το ESM ARES 2N/NGE και το ECM AREAS 2NC/E. Ως τελευταία γραμμή άμυνας είναι το σύστημα κατά τορπιλών Hizir και εκτόξευσης αντιμέτρων KARTACA-N. Όλα τα οπλικά συστήματα και ηλεκτρονικά είναι ολοκληρωμένα στο σύστημα μάχης του πλοίου ADVENT εξέλιξη του GENESIS των κορβετών Ada.

Φρεγάτες AAW TF-2000

Οι Φρεγάτες ή μάλλον πιο σωστά τα νέα αντιτορπιλικά αντιαεροπορικού πολέμου TF-2000 είναι πλοία όπως θα δούμε παρακάτω μεγέθους και δυνατοτήτων πλοίων όπως τα Arleigh Burke Flight I/II ή τα νοτιοκορεάτικα DDX III. Απ’ όσα στοιχεία υπάρχουν μέχρι σήμερα διαθέσιμα, το πλοίο θα έχει μήκος 149 μέτρα, πλάτος 21,3, βύθισμα 5,75 μέτρα και εκτόπισμα 8300 τόνους. Το σύστημα πρόωσης είναι τύπου CODOG (Combined Diesel Or Gas) με δύο ναυτικές μηχανές ντίζελ για πλόες με οικονομική ταχύτητα και δύο ναυτικούς αεροστροβίλους τύπου LM2500 για επίτευξη υψηλών ταχυτήτων. Η μέγιστη ταχύτητα θα είναι άνω των 26 κόμβων. Το πλήρωμα θα είναι μεταξύ 180-210 ατόμων ενώ το πλοίο θα διαθέτει δυνατότητα ενδιαίτησης έως 240 άτομα. Η σχεδίαση του σκάφους έχει γίνει με κύριο γνώμονα την ελαχιστοποίηση του ηλεκτρομαγνητικού, ακουστικού και θερμικού ίχνους του πλοίου. Η σχεδίαση προσφέρει ικανότητα επιχειρήσεων με κατάσταση θάλασσας πέντε, ενώ όσον αφορά την επιβειωσιμότητα έχει υιοθετηθεί η ενσωμάτωση φρακτών διπλού τοιχώματος.

Ο κύριος αισθητήρας του πλοίου είναι την σουίτα ραντάρ CAFRAD 4D με πομποδέκτες τεχνολογίας Νιτριδίου του Γάλλιου (GaN). Η σουίτα αποτελείται από το ραντάρ τριών διαστάσεων UMR τεχνολογίας AESA έρευνας αέρος /επιφανείας μεγάλης εμβέλειας που λειτουργεί στην μπάντα S, έχει μέγιστη εμβέλεια 450 χλμ και ικανότητα παρακολούθησης πάνω από 2000 στόχους, το ραντάρ τριών διαστάσεων CFR τεχνολογίας AESA που λειτουργεί στη μπάντα Χ και έχει εμβέλεια 150 χλμ και ικανότητα παρακολούθησης πάνω από 1000 στόχους, το ραντάρ καταύγασης ΑΑ πυραύλων ημιενεργής ξαθοδήγησης τριών διαστάσεων AYR τεχνολογίας AESA που λειτουργεί στη μπάντα Χ και έχει εμβέλεια 150 χλμ και τις κεραίες του συστήματος IFF mode 1/2/3/C/S/5. Όλα είναι ενσωματωμένα στον κύριο ιστό και αποτελούνται από τέσσερις σταθερές στοιχειοκεραίες καλύπτοντας τόξο 360 μοιρών. Πέραν αυτών οι νέες φρεγάτες θα είναι εξοπλισμένες με το ραντάρ επιφανείας ALPER-200N LPI, το ραντάρ ελέγχου πυρός AKR-D, το σύστημα PIRI-KATS IRST, σόναρ κύτος με σοβαρή υποψηφιότητα το FERSAH 100N/MF, συρρόμενο σόναρ VDS DUFAS 100 στην πρύμνη, σύστημα προειδοποίησης λέιζερ, δορυφορικές επικοινωνίες και ζεύξεις δεδομένων Link11, 16 και 22 καθώς και ολοκληρωμένο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου ESM/ECM. Το σύστημα διαχείρισης μάχης είναι το γνωστό ADVENT.

Ο οπλισμός του πλοίου είναι εντυπωσιακός με ένα κύριο ναυτικό πυροβόλο ΜΚΕ 127 χιλ και 96 κελιά κάθετης εκτόξευσης MIDLAS VLS. Από τα οποία τα 32 (4×8) θα είναι τοποθετημένα πίσω από το κύριο πυροβόλο και τα υπόλοιπα 64 (8×8) στο μεσόστεγο, ανάμεσα στον κύριο ιστό και στην τσιμινιέρα. Ο φόρτος των κελιών αυτών θα αποτελείται από ΑΑ βλήματα μικρού-μέσου βεληνεκούς Hisar Block 1/2, από ΑΑ βλήματα μέσου-μεγάλου βεληνεκούς Siper Block 1 ή Block 2 με βεληνεκές 100 χλμ και 150 χλμ αντίστοιχα, αντιπλοϊκούς πύραυλους ATMACA και στο μέλλον πύραυλους κρουζ τύπου Gezgin. Τον οπλισμό συμπληρώνουν τέσσερις σταθμοί τηλεχειριζόμενων πυροβόλων STOP των 25 χιλ, ένα σύστημα CIWS πυραύλων LEVENT στην πλώρη και ένα σύστημα CIWS πυροβόλων Gokdeniz των 35 χιλ τοποθετημένο πάνω από το υπόστεγο του ελικοπτέρου. Το πλοίο επίσης διαθέτει ελικοδρόμιο ικανό να υποστηρίξει ελικόπτερο βάρους έως 15 τόνους και υπόστεγο ελικοπτέρων με ικανότητα φιλοξενίας δύο Α/Υ ελικοπτέρων S-70 ASW. Στο μέλλον πρόκειται να τοποθετηθεί και όπλο κινητικής ενέργειας λέιζερ.

Περιπολικά Ανοιχτής θαλάσσης κλάσης HISAR

Πρόκειται ουσιαστικά για πλοία μεγέθους κορβέτας με πλουσιότερο και βαρύτερο εξοπλισμό σε σύγκριση με τις κορβέτες τύπου Ada. Για την ακρίβεια πρόκειται για πλοία βασισμένα στο σκαρί των Ada με ίδια γάστρα και διαφορετική υπερκατασκευή ώστε να μπορούν να τοποθετηθούν οι αισθητήρες και τα όπλα του πλοίου. Έχουν γίνει αλλαγές και στην εσωτερική διάταξη λόγω και του διαφορετικού συστήματος πρόωσης αλλά και βελτιστοποίηση στην κατασκευή ώστε να μπορεί να κατασκευαστεί σε μικρότερο διάστημα με μικρότερο κόστος. Ήδη τα δύο πρώτα πλοία από τα δέκα του προγράμματος βρίσκονται υπό κατασκευή και πρόκειται να αντικαταστήσουν τις παλαιές γαλλικές κορβέτες Α69 κλάσης Burak. Έχει μήκος 99,56 μέτρα, πλάτος 14,42 μέτρα και εκτόπισμα 2400 τόνους. Το πλήρωμα του πλοίου αποτελείται απο 104 άτομα και μπορεί να εκτεέλεσει διάρκεια αποστολής χωρίς ανεφοδιασμό για 21 ημέρες.

Τα νέα OPV κατηγορίας Hisar διαθέτουν σύστημα πρόωσης βασισμένο σε διαμόρφωση CODELOD (Combined Diesel Electric Or Diesel) με τέσσερις πετρελαιοκινητήρες MAN 20V175D που παρέχουν 3.700 kW έκαστος και δύο ηλεκτρoκινητήρες των 1.000 kW έκαστος. Οι δύο πετρελαιοκινητήρες, που βρίσκονται σε ξεχωριστά διαμερίσματα, συνδέονται με ένα κιβώτιο ταχυτήτων μαζί με έναν ηλεκτροκινητήρα των 1.000 kW τοποθετημένο σε κάθε άξονα για να εξασφαλιστεί η μέγιστη επιβίωση. Το σύστημα πρόωση παρέχει μέγιστη ταχύτητα και ταχύτητα πλεύσης 24 και 20 κόμβων αντίστοιχα με εμβέλεια 4.500 ν.μ. σε οικονομική ταχύτητα

Τα νέα πλοία έχουν σχεδιαστεί για να εκτελούν μια σειρά από αποστολές, συγκεκριμένα αποστολές συγκομιδής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR), παράκτια και υπεράκτια θαλάσσια περιπολία, θαλάσσιες ειδικές και αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις, Έρευνα και Διάσωση (SAR), αλλά επίσης μπορούν να κληθούν να εκτελέσουν και δευτερεύουσες αποστολές όπως αντιαεροπορικός πόλεμος (AAW), ηλεκτρονικός και ανθυποβρυχιακός πόλεμος, βομβαρδισμός ακτών, ασύμμετρος πόλεμος, επιτήρηση θαλάσσιας κυκλοφορίας και προστασία αμφίβιων επιχειρήσεων.

Το κύριο ραντάρ είναι το MAR-D της ASELSAN, ένα ραντάρ τριών διαστάσεων στερεάς κατάστασης που εκπέμπει στην μπάντα Χ, έχει μέγιστη εμβέλεια 100 ν.μ., ικανότητα διαχείρισης εώς 200 ιχνών, μαζί με μια σουίτα ηλεκτρονικών μέτρων υποστήριξης ραντάρ Tubitak Yelkovan νέας γενιάς. Η κύρια σουίτα αισθητήρων επιτήρησης περιλαμβάνει επίσης ένα Aselsan Piri IRST (Infra-Red Search and Tracking), ραντάρ χαμηλής πιθανότητας ραντάρ υποκλοπής από την Aselsan, δύο ραντάρ Aselsan Akrep (AKR-D Block1/Block2) και έναν ηλεκτρο-οπτικό σύστημα ελέγχου πυρός Aselsan Ahtapot-S για τον κύριο και δευτερεύοντα οπλισμό, ενώ αυτοπροστασία παρέχεται από εκτοξευτές δολώματος ΜΚΕ. Η σουίτα υποβρύχιας προστασίας βασίζεται στο σόναρ Meteksan Yakamos 2020 που είναι τοποθετημένο στο κύτος. Διαθέτει επίσης ολοκληρωμένο σύστημα επικοινωνίας που περιλαμβάνει Link 11/16 και SATCOM ζώνης X και Ku, ήδη σε υπηρεσία με άλλα πρόσφατα ναυπηγικά προγράμματα όπως οι φρεγάτες I-class. Το σύστημα διαχείρισης μάχης είναι το ADVENT που διαχειρίζεται όλους τους αισθητήρες και τα όπλα του πλοίου.

Το πακέτο οπλισμού περιλαμβάνει ένα κύριο πυροβόλο MKE 76/62 χιλ και δύο τηλεχειρισζόμενους σταθμούς πυροβόλων Unirobotics Targan (RCWS) πολυβόλα Canik Arms των 12,7 χιλ. 2×4 αντιπλοϊκούς πυραύλους ATMACA και 1×8 κάθετο εκτοξευτή MIDLAS VLS με δυνατότητα μεταφοράς έως 32 ΑΑ πυραύλους HISAR D. Για αντιπυραυλική προστασία διαθέτει ένα CIWS πυροβόλων τύπου Gokdeniz των 35 χιλ τοποθετημένο πάνω από το υπόστεγο του ελικοπτέρου. Τέλος διαθέτει ελικοδρόμιο και υπόστεγο για τη εξυπηρέτηση και φιλοξενία ενός Α/Υ ελικοπτέρου βάρους 10 τόνων.

Σύστημα κάθετης εκτόξευσης MIDLAS VLS

Με το εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ λόγω του νόμου CAATSA η τουρκική ROKETSAN ανέπτυξε το δικό της σύστημα κάθετης εκτόξευσης αντίστοιχο του Mk41 VLS. Το MIDLAS VLS των οκτώ κελιών διατείθεται σε δύο έκδοσεις. Την Tactical με διαστάσεις 2μx3μx6.7μ και βάρος 15 τόνων και την Strike με διαστάσεις 2μx3μx8μ και βάρος 18 τόνων. Κάθε οκταπλός εκτοξευτής έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ΑΑ πυραύλους 8x Siper Block 1, 8x Hisar Block 1 ή 32x Hisar Block 2 (Quadpack) και στο μέλλον 8x αντιπλοϊκούς ATMACA και 8x πύραυλους κρουζ Gezgin με εμβέλεια 1000 χλμ.

Συνοψίζοντας, το κοινό χαρακτηριστικό των νέων πλοίων του τουρκικού ναυτικού που θα πλέουν στις θάλασσες από το 2030 και μετά είναι η εγχώρια ανάπτυξη και κατασκευή, τα κοινά συστήματα μεταξύ των πλοίων το οποίο σημαίνει κοινή εφοδιαστική αλυσίδα, κοινή εκπαίδευση πληρωμάτων και τεχνικών και εναλλαγή συστημάτων σε στιγμές ανάγκης για όλες τις κύριες μονάδες του τουρκικού στόλου. Επίσης σημαίνει ανεξαρτησία εξοπλισμών και σχεδόν απρόσκοπτη δυνατότητα παραγωγής ανταλλακτικών, αναλλώσιμων και φόρτων πυρομαχικών, την ώρα που εμείς εν έτει 2025 έχουμε καταφέρει να μην παράγουμε ούτε σφαίρες για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.