Το πρόγραμμα ναυπήγησης κορβετών για το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) αποτελεί κρίσιμη επιλογή για την ριζική και ουσιαστική ανανέωση του Στόλου του ΠΝ. Στόχος του ΠΝ όπως προβλέπεται από τη δομή δυνάμεων είναι η ναυπήγηση 6 κορβετών. Σε πρώτη φάση το ΠΝ σκοπεύει να ναυπηγήσει 4 πλοία και δυνητικά 6. Σε συνδυασμό με τις 3 ή κατά πάσα πιθανότατα 4 FDI το ΠΝ θα αποκτήσει τουλάχιστον 8 ή και παραπάνω νέα πλοία που θα επιτρέψουν την απόσυρση ενός αριθμού από τις φρεγάτες “S”.

Μια από τις κύριες υποψηφιότητες είναι οι κορβέτες κλάσης Doha των ιταλικών ναυπηγείων της Ficantieri. Πρόκειται για σχεδίαση η οποία υιοθετήθηκε από το Ναυτικό του Κατάρ με έμφαση στη αεράμυνα περιοχής.

Το πρώτο πλοίο (F-101 «Al Zubarah») καθελκύστηκε το Φεβρουάριο του 2020 και εντάχθηκε σε υπηρεσία τον Οκτώβριο του 2021. Το δεύτερο πλοίο (F-102 «Damsah») καθελκύστηκε το Φεβρουάριο του 2021, ενώ το τρίτο πλοίο (F-103 «Al Khor») καθελκύστηκε το Σεπτέμβριο του 2021. Στις 30 Μαρτίου του 2020 ανακοινώθηκε από τα ιταλικά ναυπηγεία η καθέλκυση της τέταρτης και τελευταίας κορβέτας κλάσης «Doha» του Κατάρ (F-104 «Sumaysimah»).

Το προηγούμενο χρονικό διάστημα ο γράφων και το DefenceReview.gr επισκέφθηκαν τη διεθνή έκθεση αμυντικών εξοπλισμών με έμφαση στο ναυτικό σκέλος με την ονομασία “DIMDEX 2022”. Η έκθεση έλαβε χώρα στη Ντόχα. Εκεί είχαμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε πλήρως τόσο από αξιωματικούς του Ναυτικού του Κατάρ όσο και από στελέχη της Ficantieri για την υποψηφιότητα που πρεσβεύουν οι κορβέτες κλάσης Doha για το ΠΝ. Οι κορβέτες αναφέρονται συχνά και ως σχεδιάσεις με τις ονομασίες FcX 30 και FcX 40. Αμφότερες βασίζονται στη σχεδίαση της κλάσης «Doha» του Κατάρ.

Οι κορβέτες κλάσης Doha ξεχωρίζουν αρχικά για το εκτόπισμα τους. Πρόκειται για πλοία με εκτόπισμα 3200 τόνων και μήκος 107 μέτρων. Το ικανό εκτόπισμα των πλοίων της κλάσης Doha επιτρέπει μια ευέλικτη και ανοικτή διαμόρφωση με πληθώρα επιλογών συστημάτων. Επίσης προσδίδει ικανότητα επιχειρήσεων καλύτερη και βελτιωμένη σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες συγκριτικώς με κορβέτες μικρότερου εκτοπίσματος.

Στο περίπτερο της ιταλικής Ficantieri. Φωτογραφία: Γιάννης Νικήτας, DIMDEX 2022.

Μέγιστη ταχύτητα των πλοίων είναι οι 28 κόμβοι, οικονομική ταχύτητα είναι οι 14 κόμβοι ενώ η ακτίνα δράσης με την οικονομική ταχύτητα των 14 κόμβων ανέρχεται στα 5000 ναυτικά μίλια. Κατά την εκτέλεση ανθυποβρυχιακών επιχειρήσεων το πλοίο κινείται με ταχύτητα μόλις 12 κόμβων, ταχύτητα η οποία σύμφωνα με τον κατασκευαστή είναι ιδανική για εντοπισμό υποβρυχίων και συνάμα διασφαλίζει χαμηλό ακουστικό ίχνος.

Η πρόωση των πλοίων κλάσης «Doha» βασίζεται στον συνδυασμό πετρελαιοκινητήρων κατηγορίας CODAD (Combined diesel and diesel).

Oπλισμός

Τα πλοία διακρίνονται για τον οπλισμό τους ο οποίος δύναται να τροποποιηθεί βάση των αναγκών του πελάτη. Στο Ναυτικό του Κατάρ κύριο στοιχείο είναι ο εντυπωσιακός φόρτος (τηρουμένων των αναλογιών για σχεδίαση κορβέτας) των 16 βλημάτων αεράμυνας περιοχής ASTER 30.

Κύρια πλεονεκτήματα της σχεδίασης είναι το ικανό εκτόπισμα των πλοίων με ότι αυτό συνεπάγεται από πλευράς επιδόσεων να επιχειρεί σε δυσμενείς συνθήκες και ικανότητας να λάβει οπλισμό καθώς και η πληθώρα επιλογών οπλικών συστημάτων. Φωτογραφία: Γιάννης Νικήτας, DIMDEX 2022.

Στο περίπτερο της ιταλικής Ficantieri ενημερωνόμαστε πως για το ΠΝ προτείνεται η εγκατάσταση είτε βλημάτων VL MICA και μελλοντικά VL MICA NG (τα 16 βλήματα φέρονται σε εκτοξευτές με την ονομασία CLA – Autonomous Launcher Container) είτε με ΜΚ41 και βλήματα CAMM (εναλλακτικά CAMM ER) ή φυσικά ESSM Block II. Το πλεονέκτημα του ΜΚ41 είναι η εγκατάσταση των παραπάνω βλημάτων σε τετράδες. Συνεπώς όπως μας πληροφορεί η Ficantieri στο πλοίο λόγω χώρου μπορούν να εγκατασταθούν έως 16 κελιά (2 οκταπλοί εκτοξευτές ΜΚ41 για συνολικά 64 ESSM Block II.

Βεβαίως η προτίμηση του ΠΝ είναι τα 32 βλήματα (μέγιστος φόρτος) και ως εκ τούτων μια εκ των προτάσεων είναι για 1 εκτοξευτή ΜΚ41 των 8 κελιών, δηλαδή 32 βλήματα ESSM Block II. Προτείνεται και η λύση του ΜΚ56 για αύξηση του ρυθμού βολής αλλά το μειονέκτημα σε αυτή τη περίπτωση είναι πως κάθε κελί του ΜΚ56 παίρνει μόνον 1 βλήμα. Κύριο πλεονέκτημα του ΜΚ56 είναι ο ρυθμός βολής συγκριτικά με τον ΜΚ41. Η βασική πρόταση είναι είτε με 16 MICA είτε με 16 ESSΜ σε ισάριθμους εκτοξευτές ΜΚ56.  

Το Ναυτικό του Κατάρ σύναψε σύμβαση ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ εκ των οποίων το 1 δισ ευρώ ήταν για τον οπλισμό για την απόκτηση 4 κορβετών κλάσης Doha, ενός LPD με ενισχυμένο οπλισμό καθώς και δυο ΤΠΚ Falaj 2. Φωτογραφία: Γιάννης Νικήτας, DIMDEX 2022.

Η ιταλική εταιρεία ισχυρίζεται και προβάλει ως πλεονέκτημα έναντι των υπολοίπων πως το πλοίο γενικά έχει αρκετό χώρο και ως εκ τούτου μπορεί να λάβει αρκετούς συνδυασμός και επιλογές οπλικών συστημάτων.

Οι κορβέτες διαθέτουν ακόμη 8 βλήματα κατά πλοίων (προτείνονται για λόγους ομοιοτυπίας οι EXOCET Block IIIC), πυροβόλο Super Rapid των 76mm (προτείνεται και το Strales) ή πυροβόλο των 127mm (έκδοση πλοίου FcX 40). Επιπροσθέτως τα πλοία φέρουν τορπιλοσωλήνες για προσβολή υποβρυχίων καθώς και αντιπυραυλικό σύστημα για την εγγύς άμυνα του πλοίου από βλήματα επιφανείας τύπου RAM. Τέλος στα πλοία υπάρχουν δυο τηλεχειριζόμενοι σταθμοί οπλισμού Marlin των 30mm.

Ηλεκτρονικά – Αισθητήρες – Ραντάρ

Κύριο ραντάρ των πλοίων είναι το περιστρεφόμενο AESA 3D Kronos Naval σε συνδυασμό με το τακτικό σύστημα ATHENA. Το ιταλικό ραντάρ Kronos εντοπίζει εναέριους στόχους σε απόσταση έως 250 χιλιόμετρα ενώ μπορεί να λειτουργήσει υποστηρίζοντας παρέχοντας στοιχεία βολής και καθοδήγηση βλημάτων ASTER και VL MICA. Επιπλέον τα πλοία φέρουν σύμφωνα με την Ficantieri πλήρες εξοπλισμό ηλεκτρονικών ESM/ ECM, ραντάρ ελέγχου πυρός και ηλεκτροπτικό Thales Sting EO Mk2 καθώς και 4 εκτοξευτές αντιμέτρων Sylena Mk2.

Το πυροβόλο των 76mm καθώς και οι 16 ASTER 30 σε εκτοξευτές Α50. Φωτογραφία: Γιάννης Νικήτας, DIMDEX 2022.

Για την ελληνική υποψηφιότητα οι κορβέτες κλάσης «Doha» φέρουν σόναρ τρόπιδας (HMS) και σόναρ μεταβλητού βάθους (VDS). Ενδεικτικώς μια εκ των επιλογών ως VDS είναι το ιταλικό WASS ATAS (εναλλακτικά Thales Captas 2) καθώς και το Thales Kingklip Mk2 ως HMS.

Τα πλοία επίσης φέρουν όλο το φάσμα των σύγχρονων τακτικών ζεύξεων δεδομένων διασυνδεδεμένων στο τακτικό σύστημα ATHENA του Κέντρου Πληροφοριών Μάχης των πλοίων.

Κύρια πλεονεκτήματα της σχεδίασης είναι το ικανό εκτόπισμα των πλοίων με ότι αυτό συνεπάγεται από πλευράς επιδόσεων να επιχειρεί σε δυσμενείς συνθήκες και ικανότητας να λάβει οπλισμό, η πληθώρα επιλογών οπλικών συστημάτων και τέλος το πανίσχυρο ραντάρ Kronos Naval.

Κύριος αισθητήρας των πλοίων είναι το πανίσχυρο ραντάρ AESA 3D Kronos Naval. Φωτογραφία: Γιάννης Νικήτας, DIMDEX 2022.
Διακρίνεται το RAM, οι οι EXOCET Block IIIC καθώς και οι 2 τηλεχειριζόμενοι σταθμοί οπλισμού Marlin των 30mm. Φωτογραφία: Γιάννης Νικήτας, DIMDEX 2022.

Από την άλλη μεριά υπάρχουν και μειονεκτήματα εκ των οποίων το βασικότερο είναι το υψηλό κόστος ναυπήγησης και πρόσκτησης των κορβετών κλάσης Doha το οποίο ξεπερνά τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ για 4 κορβέτες και κατά δεύτερον η αύξηση της πολυτυπίας συστημάτων (ραντάρ Kronos, τακτικό σύστημα Athena) για το ΠΝ.

Κλείνοντας η πρόταση της ιταλικής Ficantieri προτείνει τη ναυπήγηση ενός πλοίου στην Ιταλία και των υπολοίπων τριών στη χώρα μας στα ναυπηγεία Ελευσίνας. Να σημειωθεί ότι τα πλοία του συγκεκριμένου τύπου αποτελούν τη βάση ανάπτυξης του κοινού ευρωπαϊκού προγράμματος EPC (European Patrol Corvette), στο οποίο συμμετέχει και η Ελλάδα.