Ο Εκσυγχρονισμός Μέσης Ζωής (ΕΜΖ) των φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ αποτελεί ένα εξαιρετικής σημασίας πρόγραμμα για το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ). Αντικείμενο του παρόντος άρθρου θα είναι η αμερικανική πρόταση για τον εκσυγχρονισμό των πλοίων που θα υλοποιηθεί όπως όλα δείχνουν από την Lockheed Martin Canada σε συνεργασία με τα ναυπηγεία Ελευσίνας, συμφερόντων ONEX. Μολονότι, το κόστος είχε προϋπολογιστεί στα 160 εκατομμύρια ευρώ για τις τέσσερις φρεγάτες, εντούτοις ο προϋπολογισμός αυξάνεται και ως εκ τούτων, η δαπάνη θα ανέλθει στα 400 εκατομμύρια ευρώ.
Η αύξηση του προϋπολογισμού θα επιτρέψει τον βαθύ και ριζικό εκσυγχρονισμό των πλοίων. Σε γενικές γραμμές ο εκσυγχρονισμός πλοίων και κύριων μονάδων κρούσης επιφανείας χωρίζεται σε τρία βασικά σκέλη:
Το σύστημα μάχης
Τους αισθητήρες και το ραντάρ των πλοίων
Τα οπλικά συστήματα
Τη τελευταία αμερικανική πρόταση παρουσιάζει εμφανείς αλλαγές συγκριτικώς με την αρχική δεδομένου ότι απώτερος σκοπός είναι τα κοινά συστήματα μεταξύ των MMSC και των φρεγατών ΜΕΚΟ 200 ΗΝ. Η αμερικανική πρόταση περιλαμβάνει την τοποθέτηση των εξής συστημάτων:
Την εγκατάσταση του ραντάρ TRS-4D (περιστρεφόμενο) στη θέση του MW08 που φέρουν οι φρεγάτες. Αρχικά είχε προταθεί το σουηδικό ραντάρ Sea Giraffe AMB. Το TRS-4D της γερμανικής Hensold υπάρχει και σε σταθερή έκδοση.
Την αντικατάσταση του συστήματος μάχης των πλοίων στο Κέντρο Πληροφοριών Μάχης (ΚΠΜ) των φρεγατών από το υφιστάμενο STACOS Mod 2 στο COMBATSS-21 ενώ αρχικά είχε προταθεί το CMS 330.
Επιπρόσθετες εργασίες εκσυγχρονισμού αφορούν:
Σε πρώτη φάση μέσω ενός νέου προγράμματος υπό τη μορφή FMS θα γίνει γενική επισκευή στο πρωραίο πυροβόλο των πλοίων. Το κύριο πυροβόλο των φρεγατών είναι το Mk.45 Mod.2A των 127mm με κάνη τύπου Mk.19 μήκους 54 διαμετρημάτων. Οι πληροφορίες μας αναφέρονται σε αναβάθμιση του πυροβόλου στο επίπεδο Mk 45 Mod 4. Κύρια χαρακτηριστικά του το αυξημένο βεληνεκές στα 37 χιλιόμετρα, τη χρήση μεγαλύτερης γκάμας πυρομαχικών και την υψηλότερη του ταχυβολία.
Η έσχατη γραμμή άμυνας των πλοίων είναι το σύστημα CIWS (Close-In Weapon System) τύπου Phalanx Mk.15 Block.1. Θεωρείται δεδομένος ο εκσυγχρονισμός των δύο Phalanx από τη Raytheon στο επίπεδο Block IB Baseline 2. Ιδανική λύση αλλά με υψηλότερο οικονομικό τίμημα θεωρείται η εγκατάσταση ενός RAM.
Επίσης, ο υφιστάμενος ΜΚ48 που φέρει συνολικώς 16 βλήματα ESSM εξετάζεται να αντικατασταθεί από τον εκτοξευτή ΜΚ41. Εκτοξευτής ΜΚ41 θα επέτρεπε την αύξηση του φόρτου βλημάτων των πλοίων από 16 σε 32. Αυτονόητη πρέπει να θεωρείται η επιλογή των ESSM Block II. Το πακέτο ΕΜΖ των πλοίων συμπληρώνεται επίσης από την εγκατάσταση ηλεκτροπτικών και τηλεχειριζόμενων σταθμών οπλισμού.
Νευραλγικής σημασίας είναι η ανανέωση του ανθυποβρυχιακού εξοπλισμού των πλοίων. Σήμερα, τα πλοία φέρουν σόναρ τρόπιδας τύπου SQS-56 και σόναρ μεταβλητού βάθους (VDS) τύπου DE 1160. Παραδοσιακά η πλέον αξιόλογη λύση είναι της γαλλικής Thales με τη σειρά σόναρ CAPTAS. Προς το παρόν όμως δεν υπάρχει κάποια ενέργεια προς τη παραπάνω κατεύθυνση. Δυνητικά θα μπορούσε να επιλεχθεί το UMS 4110 ως σόναρ τρόπιδας και το CAPTAS 4 Compact ως σόναρ μεταβλητού βάθους αυξάνοντας κατακόρυφα τις ανθυποβρυχιακές δυνατότητες των πλοίων. Όπως όλα δείχνουν λόγω κόστους δεν θα λάβουν χώρα τέτοιες επιλογές παρά το γεγονός ότι αυξάνεται ο προϋπολογισμός.
Το πιθανότερο όπως αναφέρουν οι πληροροφίες του DefenceReview.gr είναι να γίνει μια γενική επισκευή στα στοχεία του σόναρ τρόπιδας τύπου SQS-56 και να παραμείνει το VDS ως έχει.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα κρίνεται η σουηδική πρόταση της SAAB, το κόστος της οποίας σύμφωνα με πληροφορίες αγγίζει τα 150 εκατομμύρια ευρώ και κρίνεται ως εξαιρετικά καλή βάση κόστους/ οφέλους.
Αναλυτικά περιλαμβάνει:
Το ραντάρ SEA GIRAFFE 4A ανώτερο του TRS-4D, κατηγορίας AESA παρουσιάστηκε επίσημα το 2017 και αποτελεί μια πολύ σύγχρονη σχεδίαση ραντάρ. Μπορεί να ανιχνεύσει πάνω από 1.000 εναέριους στόχους και 500 ναυτικούς, ενώ στο μέγιστο βεληνεκές των 350 χιλιομέτρων η μέγιστη απόκλιση απόστασης είναι μικρότερη των 15 μέτρων και η μέγιστη απόκλιση ταχύτητας είναι μικρότερη των 15 μέτρων το δευτερόλεπτο. Η πλέον σύγχρονη λύση θα ήταν το SEA GIRAFFE 4A σταθερής έκδοσης εκεί όπου δεν απαιτούνται τα ραντάρ ελέγχου πυρός.
Το σύστημα ελέγχου πυρός CEROS-200 της Saab έχει ήδη καταγράψει σημαντική εμπορική επιτυχία με 200 περίπου συστήματα σε υπηρεσία ανά τον κόσμο. Έχει ταχύτατο χρόνο απόκρισης και έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό στην ανίχνευση στόχων. Επιπλέον έχει χαμηλό κόστος κύκλου ζωής, αποτέλεσμα της μεγάλης αξιοπιστίας και διαθεσιμότητας του. Το CEROS-200 είναι ένα σύστημα ελέγχου πυρός παντός καιρού, ημέρας και νύχτας, το οποίο λειτουργεί στη ζώνη συχνοτήτων Ku.
Ενσωματώνει ηλεκτροπτικούς αισθητήρες, κάμερα ημέρα, υπέρυθρη κάμερα και αποστασιόμετρο λέιζερ, ενώ χρησιμοποιεί αλγορίθμους τύπου Chase. Μπορεί να ανιχνεύσει πολλαπλούς στόχους και επιτρέπει την πλήρη αξιοποίηση του συστήματος ESSM (Evolved Sea Sparrow Missile), που αποτελεί το κύριο αντιαεροπορικό σύστημα των ελληνικών MEKO-200.
To CEROS-200 είναι ένα σύστημα ελέγχου πυρός μονοπαλμικού πλάτους κύματος με ενεργειακή απολαβή κεραίας 41 dB. Επιτυγχάνει μέγιστο βεληνεκές άνω των 100 χιλιομέτρων, ενώ μπορεί να εμπλέξει τουλάχιστον τέσσερις στόχους ταυτόχρονα.
Το σύστημα διαχείρισης μάχης 9LV είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα C4I (Command, Control, Communications, Computers and Intelligence).
Τέλος η Saab προχωρά σε πρόταση αλλαγής και του ESM των φρεγατών. Η οικογένεια συστημάτων SME προσφέρουν λύσεις στον τομέα των ηλεκτρονικών μέσων υποστήριξης (ESM) και ELINT. Όπως και στην περίπτωση των 9VL, έτσι και τα συστήματα SME έχουν αναπτυχθεί σε διαφορετικές εκδόσεις (SME-50/150/250) ανάλογα με το μέγεθος του πλοίου, με το SME-150 να ενδείκνυται για πλοία επιπέδου κορβέτας και φρεγάτας.
Η σουηδική πρόταση είναι της τάξης των 150 εκατομμυρίων ευρώ και περιλαμβάνει τα παραπάνω. Παράλληλα, μπορούν να υλοποιηθούν και επιπρόσθετες εργασίες στα οπλικά συστήματα των πλοίων όπως αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω σε συνεργασία με τη SAAB και τις υπόλοιπες εταιρείες που θα το αναλάβουν (σε CIWS, πυροβόλο και εγκατάσταση ΜΚ41). Κύρια στοιχεία που κρίνουν τη προσφορά της SAAB ως τεχνολογικώς προηγμένη έναντι της αμερικανικής είναι το ραντάρ και τα επιμέρους ραντάρ ελέγχου πυρός ή καταυγαστήρες.
Κλείνοντας, ικανό χρηματικό ποσό εκ των 400 εκατομμυρίων θα δοθεί στο προωστήριο σκεύος των φρεγατών και στις ηλεκτρομηχανές του πλοίου (και λοιπά υποστηρικτικά βοηθήματα όπως αντλίες, κλιματιστικές μονάδες). Σε γενικές γραμμές ο εκσυγχρονισμός θα δώσει έμφαση στο ραντάρ, στο τακτικό σύστημα, στα ηλεκτροπτικά, στην αναβάθμιση των CIWS και του πυροβόλου, στη συντήρηση των στοιχείων του σόναρ τρόπιδας και αναβάθμιση των ραντάρ ελέγχου πυρός (STIR) χωρίς αντικατάσταση από νεότερα.
