Ιδιαίτερο ενδιαφέρον συγκεντρώνει σε επίπεδο Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ), η πρόταση της ισραηλινής ΙΑΙ (Israel Aerospace Industries) με επίκεντρο τον μερικό εκσυγχρονισμό των αεροσκαφών F-16 Block.50 και Block 30. Η ΙΑΙ, σύμφωνα με πληροφορίες μας, προτείνει εναλλακτική λύση στη πρόταση της Lockheed Martin για τον εκσυγχρονισμό των F-16 Block.50 σε Block.70 (Viper). Το κόστος της αμερικανικής πρότασης ανέρχεται στο € 1 δισεκατομμύριο για μόλις 38 μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block.50.
Η προτείνει την εγκατάσταση συστημάτων δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων προκειμένου τα F-16 Block.50 και Block.30 να συνεργάζονται αρμονικά με τα υπόλοιπα μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) καθώς και το Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ) του Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας (ΑΤΑ). Οι Ισραηλινοί προτείνουν ένα (1) οικονομικό πακέτο εκσυγχρονισμού με δύο (2) κρίσιμες επιχειρησιακές παραμέτρους: Την ικανότητα δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων καθώς και τις πιστοποιήσεις ισραηλινής προέλευσης όπλων κρούσης προκειμένου τόσο τα F-16 Block.50 όσο και τα Block.30 να αποκτήσουν νέα όπλα. Επίκεντρο της ισραηλινής πρότασης είναι το σύστημα OPAL (Operational Avionics Layer). Σημειώνεται ότι το σύστημα προτείνεται και για τις μονάδες του ΣΑΕ καθώς και τα μαχητικά Mirage-2000.
To OPAL αναπτύχθηκε από την IAI ως ένα (1) σύστημα αποκεντρωμένης διαχείρισης μάχης. Να σημειωθεί ότι το σύστημα έχει παρουσιαστεί στην Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) αρκετές φορές στο πρόσφατο παρελθόν με τις διαπραγματεύσεις να βρίσκονται σε εξέλιξη. Το OPAL προσφέρει απρόσκοπτη διαλειτουργικότητα, σε πραγματικό χρόνο, μεταξύ διαφορετικών και πολλαπλών εναέριων, χερσαίων και θαλάσσιων συστημάτων. Η χρήση του OPAL δημιουργεί μια ολοκληρωμένη και δυναμική κοινή εικόνα μάχης για τη μεγιστοποίηση της αποτελεσματικότητας των φίλιων δυνάμεων και της επιβίωσης τους στο πεδίο μάχης.
Οι βασικές αρχές λειτουργίας του OPAL συνοψίζονται σε τρείς (3) λέξεις: Σύνδεση, διαμοιρασμός, δράση. Το OPAL είναι σπονδυλωτό και μπορεί να υποστηρίξει, δηλαδή να συνδέσει μεταξύ τους, εκατοντάδες συστήματα (αεροπορικά, θαλάσσια και χερσαία). Επίσης είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στις ηλεκτρονικές παρεμβολές και τον ηλεκτρονικό πόλεμο, ενώ δημιουργεί ένα (1) κοινό δίκτυο πραγματικού χρόνους, για τις φίλιες δυνάμεις. Το δίκτυο αυτό παράγει, πάντα σε πραγματικό χρόνο, Κοινή Επιχειρησιακή Εικόνα (COP : Common Operating Picture) για όλες τα φίλια μέσα που διασυνδέονται μέσω του OPAL.
Εντός αυτού του δικτύου οι φίλιες δυνάμεις μπορούν να ωφεληθούν από πολλαπλές εφαρμογές και να ανταλλάζουν, με ασφάλεια και άμεσα, δεδομένα και πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένων της εικόνας και του ήχου. Όλα αυτά τα δεδομένα, επιτρέπουν την καλύτερη οργάνωση μιας ή πολλών αποστολών και τον καλύτερο διαμοιρασμό των φίλιων δυνάμεων. Παράλληλα, η πλήρη επίγνωση της κατάστασης, που μοιράζονται τα φίλια μέσα, αυξάνουν την ασφάλεια τους, μειώνουν το χρόνο έκθεσης των φίλιων δυνάμεων σε κινδύνους και ελαχιστοποιούν τις απώλειες από φίλια πυρά.
Συνολικά, το OPAL αυξάνει την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα και φονικότητα των φίλιων δυνάμεων, αυξάνει το επίπεδο ασφαλείας και την επιβιωσιμότητα τους και κερδίζει χρόνο και χρήμα στον χρήστη. Πώς; Με την ευκολία που έχει το OPAL (μικρός χρόνος και μικρό κόστος) να ενσωματωθεί σε μαχητικά αεροσκάφη διαφορετικών γενεών. Στην ουσία, το OPAL λειτουργεί ως υποδομή δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων, διαβίβασης δεδομένων και επιχειρησιακής δράσης, δηλαδή ως σύστημα αποκεντρωμένης διαχείρισης μάχης. Κρίσιμο συστατικού του OPAL είναι το σύστημα διαχείρισης επικοινωνιών Connext, το οποίο βασίζεται στο DDS (Data Distribution Service). To DDS επιτρέπει στο OPAL να δημιουργήσει μια (1) ενιαία βάση δεδομένων, στην οποία, όλες οι φίλιες δυνάμεις που χρησιμοποιούν το OPAL, μπορούν να το εμπλουτίσουν με νέες πληροφορίες και δεδομένα ή να ανατρέξουν σ’ αυτό για ενημέρωση.
Έτσι, οι χρήστες του OPAL έχουν στη διάθεση τους ολοκληρωμένη εικόνα του πεδίου μάχης, των φίλιων και των εχθρικών δυνάμεων. Σύμφωνα με την ΙΑΙ το OPAL είναι ιδανικό και εξαλείφει τα μειονεκτήματα των παραδοσιακών συστημάτων ζεύξης δεδομένων (Data Link), ιδιαίτερα όταν εμπλέκονται μαχητικά αεροσκάφη διαφορετικής γενιάς. Αντίθετα, το OPAL λειτουργεί ομαλά σε αεροσκάφη διαφορετικών γενιών και όλοι οι χρήστες του έχουν πρόσβαση στην επίγνωση της τακτικής κατάστασης, που παράγει, καθώς και πρόσβαση σε διάφορες εφαρμογές διαχείρισης της επιχειρησιακής κατάστασης. Εξίσου σημαντική παράμετρος είναι και το ότι η ενσωμάτωση του OPAL δεν απαιτεί άδεια του κατασκευαστή του αεροσκάφους.
Σύμφωνα με την ΙΑΙ, το OPAL, σε συνδυασμό με το Connext, μειώνουν το χρόνο ενσωμάτωσης νέων εφαρμογών σε ένα μαχητικό αεροσκάφος, από τους 60 μήνες (πέντε χρόνια) σε μόλις πέντε (5) μήνες. Ομοίως, το OPAL, εκτός της επιχειρησιακής του χρήσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και κατά την εκπαίδευση, κάνοντας πράξη το δόγμα «εκπαιδεύσου όπως θα πολεμήσεις». Τόσο σε εκπαιδευτικό, όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο, το OPAL έχει σχεδιαστεί με έμφαση στην ασφάλεια των φίλιων δυνάμεων. Για παράδειγμα, το OPAL παρέχει λειτουργίες αποφυγής σύγκρουσης στον αέρα. Έτσι, οι χειριστές, που πετούν σε κλειστό σχηματισμό, όχι μόνο βλέπουν ένα (1) προειδοποιητικό φωτεινό σήμα επερχόμενης σύγκρουσης, αλλά βλέπουν και την σωστή κίνηση (ελιγμό) αποφυγής στην οθόνη, χωρίς να χρειάζεται να κοιτάξουν έξω από την καλύπτρα.
Η χρήση του OPAL ενισχύει θα ενισχύσει την ικανότητα της ΠΑ για δικτυοκεντρικές επιχειρήσεις. Ο δικτυοκεντρικός πόλεμος επιβάλλεται σήμερα, λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας και της ανάγκης για πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στις επιχειρήσεις. Με την εισαγωγή του δόγματος του δικτυοκεντρικού πολέμου στις πολεμικές επιχειρήσεις αυξάνεται σε μεγάλο βαθμό η αποτελεσματικότητα των φίλιων δυνάμεων, αφού παρέχει την δυνατότητα δημιουργίας ενός ενοποιημένου περιβάλλοντος μάχης, το οποίο χαρακτηρίζεται από ασφαλή μετάδοση πληροφοριών.
Σύμφωνα με την IAI, το OPAL είναι ένας (1) πραγματικός πολλαπλασιαστής ισχύος, που προσφέρει σημαντικές δυνατότητες για την επιτυχή διεξαγωγή των επιχειρήσεων και παράγει σημαντικό πλεονέκτημα στην έκβαση της μάχης. Η διασύνδεση και η ανταλλαγή τακτικής εικόνας έχει τεράστια πλεονεκτήματα στο σύγχρονο πεδίο μάχης, καθώς επιτρέπει την άμεση σύνθεση της επικρατούσας κατάστασης σε ξηρά, θάλασσα και αέρα. Με το OPAL η εικόνα αυτή ενοποιείται και διαβιβάζεται, σε πραγματικό χρόνο, σε μαχητικά αεροσκάφη, πλοία, συστήματα αεράμυνας και κέντρα διοίκησης και ελέγχου. Έτσι, επιδρά καταλυτικά στην ταχύτητα λήψης αποφάσεων.
Παράλληλα, αλλάζει τον τρόπο διεξαγωγής μάχης, ειδικά στον αέρα, καθώς υπάρχει αποσαφήνιση εικόνας (ποιοι είναι φίλοι και ποιοι εχθροί), με αποτέλεσμα να αυξάνεται δραματικά η αντίληψη της τακτικής κατάστασης και να μειώνεται δραστικά η απαίτηση για φωνητική επικοινωνία. Συνοπτικά, τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει το OPAL στην ΠΑ, και όχι μόνο, είναι: (α) Η επίγνωση της κατάστασης και η γρήγορη λήψη αποφάσεων, βασισμένων σε αξιόπιστες πληροφορίες. Η επιτάχυνση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων, καθώς και τα ακριβή δεδομένα πάνω στα οποία βασίζεται η κάθε απόφαση, επιτρέπουν την άμεση και ορθή επιλογή ή και αλλαγή τακτικής ανάλογα με τις αντιδράσεις του αντίπαλου και (β) Ορθή διοίκηση και έλεγχος, δεδομένου ότι η τακτική αντίληψη της κατάστασης έχει άμεση επίπτωση στην λήψη αποφάσεων.
Σε επιχειρησιακό επίπεδο η ισραηλινή πρόταση διασφαλίζει πως τα F-16 Block.50 και Block 30 θα διαθέτουν την ικανότητα δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων και συνάμα θα είναι σε θέση να λειτουργούν ως αεροσκάφη με νέα και σημαντικά αναβαθμισμένες δυνατότητες κρούσης. Τέλος, να επισημανθεί πως το ισραηλινό σύστημα όπως προαναφέρθηκε προτείνεται και για επίγειες μονάδες Αεράμυνας του ΣΑΕ.
