Αφορμή για το συγκεκριμένο άρθρο-σχόλιο είναι η είδηση ότι η Ταιβάν χαρακτήρισε επιχειρησιακή την 4η Πτέρυγα Μάχης και τα αεροσκάφη F-16 Block.20 Fighting Falcon, τα οποία έχει αναβαθμίσει στο επίπεδο Viper. Ο συνειρμός είναι προφανής: Αφού η Ταιβάν αναβαθμίζει όλα της τα F-16 (Block.20, στην ουσία Block.15 OCU, εφάμιλλα των Block.50) στο επίπεδο Viper εμείς γιατί δεν πρέπει να το σκεφτούμε για τα πολύτιμα F-16 Block.30 και Block.50; Η έκδοση Viper είναι η τελευταία και ικανότερη έκδοση των F-16 και ήδη 83 ελληνικά F-16 Block.52 θα αναβαθμιστούν σ’ αυτό το επίπεδο. Η κίνηση αυτή, μαζί με την αγορά των 18 (+6) γαλλικών Rafale, δίνει νέα ώθηση στην ελληνική αεροπορική ισχύ και μας εξασφαλίζει πλεονέκτημα έναντι της Τουρκικής Αεροπορίας.
Δεν είναι τυχαίο το τουρκικό αίτημα για την προμήθεια 40 νέων Viper και την αναβάθμιση 80 εν υπηρεσία μαχητικών F-16 σ’ αυτό το επίπεδο. Τα βήματα που έχουν γίνει για την ενίσχυση της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) είναι σημαντικά, αλλά αν μείνουμε μόνο εδώ η προσπάθεια θα είναι ανολοκλήρωτη. Συνολικά έχουμε 153 F-16 σε υπηρεσία. Πριν αποφασίσουμε να αποκτήσουμε F-35 Lightening II δεν θα ήταν πιο πρακτικό να δρομολογήσουμε πρώτα την αξιοποίηση του υφιστάμενου στόλου; 153 F-16, όλα αναβαθμισμένα στο επίπεδο Viper, συν τα 24 Mirage-2000.5 Mk.2 και τα 18 (+6) Rafale θα έδιναν στην ΠΑ έναν στόλο 195 (+6) μαχητικών αεροσκαφών πρώτης γραμμής, όλα τους καλύτερα από τα εν υπηρεσία τουρκικά μαχητικά.
Από το παραπάνω σενάριο λείπει η ενεργοποίηση της προμήθειας των έξι επιπλέον Rafale και η απόφαση αναβάθμισης των 38 F-16 Block.50 και των 32 F-16 Block.30 στο επίπεδο Viper. Κατά την άποψη μας είναι μια κίνηση επιτακτική, η οποία πρέπει να δρομολογηθεί το γρηγορότερο δυνατό, θέση που έχουμε πολλάκις δημοσιοποιήσει στην ιστοσελίδα μας. Όχι μόνο για επιχειρησιακούς λόγους, δηλαδή για την διεύρυνση της αεροπορικής υπεροχής της ΠΑ έναντι της τουρκικής απειλής, αλλά και για πρακτικούς, όπως η επίτευξη ομοιοτυπία που σημαίνει οικονομίες κλίμακας άρα και μικρότερες δαπάνες υποστήριξης. Συν το γεγονός ότι η ΠΑ θα έχει σχετική άνεση χρόνου να προγραμματίσει την αντικατάσταση των F-4E Phantom II AUP, περί το 2025, με ένα νέο μαχητικό αεροσκάφος ή με την προμήθεια επιπλέον Rafale.
Επιστρέφοντας στο πρόγραμμα της Ταιβάν, η χώρα αναβαθμίζει το σύνολο των 144 F-16A/B Block.20 που διαθέτει στο επίπεδο Viper. Επιπλέον, ενισχύει το στόλο των F-16 με την απόκτηση 66 νέων F-16E/F Block.70, έναντι $ 8 δισεκατομμυρίων (για αεροσκάφη, όπλα, υποστήριξη, εκπαίδευση, υποδομές). Το κόστος της αναβάθμισης είναι $ 5,3 δισεκατομμύρια (με υποστήριξη, όπλα, εκπαίδευση και υποδομές). Η αναβάθμιση, όπως και στην ελληνική περίπτωση, περιλαμβάνει την εγκατάσταση των ραντάρ AN/APG-83 SABR (Scalable Agile Beam Radar), τεχνολογίας AESA, νέου ηλεκτρονικού υπολογιστή αποστολής, προηγμένων ηλεκτρονικών συστημάτων κ.ά. Επίσης, τα αναβαθμισμένα αεροσκάφη θα πιστοποιηθούν για χρήση νέων κατευθυνόμενων όπλων. Το όλο πρόγραμμα υλοποιεί η κρατική AIDC (Aerospace Industrial Development Corp.). Το πρώτο αναβαθμισμένο αεροσκάφος παραδόθηκε το 2018, ενώ το σύνολο των 144 αεροσκαφών θα έχει παραδοθεί έως το 2023.
Στην ελληνική περίπτωση τώρα, το ερώτημα είναι αν έχουμε την πολυτέλεια της απαξίωσης των F-16 Block.50/30; Η απάντηση είναι σαφέστατα όχι. Η αναβάθμιση των 38 F-16 Block.50 και των 32 Block.30 θα συμβάλει στην αύξηση της εθνικής αεροπορικής ισχύος και θα δώσει όγκο εργασίας στην ΕΑΒ. Είναι 70 αεροσκάφη, καθόλου αμελητέα ποσότητα. Η αγορά 70 νέων μαχητικών αεροσκαφών, χωρίς όπλα και υποστήριξη, θα κοστίσει περί τα € 5-6 δισεκατομμύρια. Γιατί να μην αναβαθμίσουμε τα F-16 Block.30/Block.50 σε Viper με κλάσμα του κόστους και να αποκτήσουμε έναν ομοιογενή στόλο με 153 F-16 που θα επιχειρούν μέχρι το 2035-2040; Η ΠΑ δεν έχει την πολυτέλεια να απαξιώσει έναν τόσο μεγάλο αριθμό αεροσκαφών.
Με 153 εν υπηρεσία F-16 ο κορμός της δύναμης της ΠΑ για τα επόμενα 20 χρόνια θα είναι τα συγκεκριμένα μαχητικά. Υπάρχει βέβαια και η οικονομικότερη λύση της αναβάθμισης των F-16 Block.30 και Block.50 με τα απάρτια από το πρόγραμμα αναβάθμισης των 83 F-16 Block.52. Αλλά, γιατί να μην πάμε τα αεροσκάφη στο ανώτατο δυνατό επίπεδο; Η Ταιβάν αυτό επέλεξε, δεν απαξίωσε ούτε ένα αεροσκάφος. Γιατί όχι κι εμείς; Πριν κάνουμε το επόμενο βήμα δεν θα ήταν λογικότερο και ορθολογικότερο να αξιοποιήσουμε στο ακέραιο τα διαθέσιμα αεροσκάφη, με την αναβάθμιση τους και με την απόκτηση νέων όπλων και ατρακτιδίων; Πιστεύουμε πως αυτός είναι ο λογικότερος, πιο ορθολογικός και παραγωγικός δρόμος.