Η ιστοσελίδα POGO (Project On Government Oversight), ένας ανεξάρτητος οργανισμός ελέγχου της αμερικανικής κυβέρνησης, απέκτησε και δημοσιοποίησε την έκθεση (δείτε ΕΔΩ την πλήρη έκθεση) της αμερικανικής Υπηρεσία Επιχειρησιακών Δοκιμών και Αξιολόγησης (DOT&E : Director Operational Test and Evaluation) σχετικά με τα αποτελέσματα των δοκιμών του F-35 Lighting II της έκδοσης Block.4, την οποία πρόκειται να αποκτήσει και η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ). Η έκθεση έχει τίτλο: «(U) DOT&E Assessment of Post-ΙOT&E F-35 Block 4 Operational Testing» και ημερομηνία έκδοσης τον Φεβρουάριο του 2024. Πολλά από τα σημεία της έκθεσης έχουν καλυφθεί, προφανώς για λόγους απορρήτου, αλλά στις 382 σελίδες του εγγράφου καταγράφονται σοβαρές αστοχίες και προβλήματα. Στην πρώτη του σελίδα το έγγραφο αναφέρει ότι η συγκεκριμένη έκθεση έγινε ως προαπαιτούμενο για να περάσει το F-35 σε φάση πλήρους παραγωγής, η οποία τελικά εγκρίθηκε στις 12 Μαρτίου. Η έκθεση αναφέρει σειρά αστοχιών και προβλημάτων, ιδιαίτερα στον τομέα της διαθεσιμότητας, στη λειτουργία του πυροβόλου, στο προβληματικό δίκτυο υποστήριξης, στις καθυστερήσεις στην ενσωμάτωση βελτιώσεων και στα χαρακτηριστικά Stealth του αεροσκάφους.
Για την καθυστέρηση στην ενσωμάτωση βελτιώσεων η έκθεση αναφέρει: «Αν και η διαδικασία C2D2 είχε σκοπό να προσθέτει νέες δυνατότητες και να αντιμετωπίζει τις όποιες αστοχίες σε εξάμηνη βάση, αυτό το χρονοδιάγραμμα δεν ήταν εφικτό ή βιώσιμο. Στην πραγματικότητα, η προσπάθεια παράδοσης, εντός αυτού του χρονοδιαγράμματος, καθυστέρησε την εισαγωγή νέων δυνατοτήτων, σε σύγκριση με τις προγραμματισμένες ημερομηνίες παράδοσης αυτών των δυνατοτήτων, οι οποίες υπήρχαν στα αρχικά χρονοδιαγράμματα. Οι αλλαγές που εισήχθησαν με τις επόμενες εκδόσεις λογισμικού συχνά προκάλεσαν προβλήματα σταθερότητας και άλλες δυσμενείς επιπτώσεις στη λειτουργικότητα που είχε αρχικά επιτευχθεί από προηγούμενες αναβαθμίσεις λογισμικού». Για τη μετάβαση από το σύστημα ALIS (Autonomic Logistics Information System) στο ODIN (Operational Data Integrated Network) η έκθεση αναφέρει: «Το ODIN εξακολουθεί να εξαρτάται από την ίδια δομή σε επίπεδο μονάδας … με διαφορετικές λειτουργίες και δυνατότητες ενεργοποιημένες σε κάθε επίπεδο. Ενώ το ODIN αναπτύσσεται σε όλο τον στόλο, εξακολουθεί να λειτουργεί το λογισμικό ALIS. Η συλλογή OBK (ODIN Base Kit) έχει σχεδιαστεί να αντικαταστήσει το SOU στις Μοίρες … ορισμένες Μοίρες είναι εξοπλισμένες με SOU, ενώ άλλες διαθέτουν OBK. Οι πιο πρόσφατες προβλέψεις τοποθετούν την πλήρη μετάβαση από τα SOU στα OBK το 2025».
Ως προς τη διαθεσιμότητα, η έκθεση αναφέρει βέλτιστο ποσοστό 62%. Ωστόσο, αυτό το ποσοστό επιτεύχθηκε κάτω από ιδανικές συνθήκες και κατόπιν προγραμματισμού. Όπως αναφέρει η έκθεση: «Η απογείωση σχηματισμού τεσσάρων F-35 της ίδιας έκδοσης αποδείχθηκε πρόκληση στις πτητικές δοκιμές της φάσης IOT&E (Initial Operational Test and Evaluation), λόγω προβλημάτων σχετικών με την συντήρηση των αεροσκαφών». Αυτό το πρόβλημα οδήγησε αρκετές φορές τις δοκιμές να χαρακτηριστούν άκυρες, να προγραμματιστούν και να γίνουν εκ νέου. Δηλαδή, μιλάμε για συνθήκες που απλά δεν υπάρχουν στον πραγματικό κόσμο, ειδικά σε συνθήκες πολέμου. Ως προς το δίκτυο υποστήριξης η έκθεση αναφέρει: «Το απαιτούμενο λογιστικό αποτύπωμα (ως λογιστικό αποτύπωμα αναφέρεται στη τεχνική υποστήριξη), για την ανάπτυξη του αεροσκάφους σε βάσεις στην ξηρά, είναι μεγαλύτερο κατά δύο φορές του αριθμού των αναγκαίων φορτίων C-17 (κυρίως λόγω του μεγέθους του εξοπλισμού υποστήριξης). Το F-35B δεν ικανοποίησε το απαιτούμενο λογιστικό αποτύπωμα για ανάπτυξη σε πλοία κατηγορίας LHD/LHA (ικανοποίησε την συνθήκη του βάρους των υλικών, αλλά όχι τη συνθήκη της ποσότητας των υλικών), ενώ το F-35C ικανοποίησε το απαιτούμενο λογιστικό αποτύπωμα για ανάπτυξη σε αεροπλανοφόρα».
Το «λογιστικό αποτύπωμα» αφορά την μεταφορά των αναγκαίων αναλώσιμων εφοδίων και του εξοπλισμού υποστήριξης των F-35 σε προχωρημένες βάσεις, ανάλογα με την περιοχή ενδιαφέροντος και επιχειρήσεων. Η Αεροπορία μεταφέρει αυτά τα εφόδια σε προχωρημένες βάσεις, με μεταφορικά αεροσκάφη C-17, οι Πεζοναύτες αναπτύσσουν το αεροσκάφος, τα εφόδια και τον εξοπλισμό υποστήριξης σε πλοία αμφίβιων επιχειρήσεων, ενώ το Ναυτικό σε αεροπλανοφόρα. Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Σημαίνει ότι χρειάζεται περισσότερος χρόνος και περισσότερες διαδρομές για την ανάπτυξη του F-35A σε προχωρημένες βάσεις. Για το F-35B σημαίνει λιγότερα εφόδια, συνεπώς λιγότερα διαθέσιμα αεροσκάφη για επιχειρήσεις. Για το σύστημα ALIS η έκθεση αναφέρει επιπλέον: «Το ALIS είναι η σπονδυλική στήλη της συντήρησης του F-35. Οι Μοίρες βασίζονται σ’ αυτό για τις καθημερινές επιχειρήσεις και την υποστήριξη. Στη διάρκεια των δοκιμών IOT&E το ALIS έδειξε χαμηλή χρησιμότητα και καθυστερήσεις, αντί να προωθεί την αποτελεσματική υποστήριξη». Σε άλλο σημείο η έκθεση αναφέρει: «Πριν γίνουν οι δοκιμές IOT&E το ALIS δέχθηκε το λογισμικό PHM (Prognostic Health Management), το οποίο ενσωματώνει φίλτρα προστασίας από ψευδείς ενδείξεις αστοχιών. Η χρήση του PHM βελτίωσε την κατάσταση, αλλά δεν έλυσε το πρόβλημα εντελώς. Ένας λόγος είναι ότι οι αναβαθμίσεις λογισμικού ή συστημάτων, που γίνονται στο αεροσκάφος, έχουν την τάση να παράγουν ψευδείς ενδείξεις αστοχιών, και το σύστημα PHM δεν συμβαδίζει με αυτές τις αναβαθμίσεις».
Τα χαρακτηριστικά Stealth είναι ένα πολυδιαφημισμένο «συν» του αεροσκάφους. Ωστόσο, η έκθεση αναφέρει: «Η πρόθεση του προγράμματος ανάπτυξης του F-35 Block.3 ήταν να παραδώσει ένα μαχητικό αεροσκάφος κρούσης … που να αποφέρει βελτιώσεις στην φονικότητα και την επιβιωσιμότητα, σε σχέση με προηγούμενες γενιές αεροσκαφών, μέσω της εισαγωγής καινοτόμων χαρακτηριστικών σχεδίασης 5ης γενιάς, ως προς το ίχνος των αεροσκαφών και τις δυνατότητες των ηλεκτρονικών συστημάτων αποστολής τους … Το αεροσκάφος επρόκειτο να επιτύχει φονικότητα, μ’ αυτόν τον τρόπο, ενώ θα παρέμενε ασφαλές μέσω ενός συνδυασμού βελτιώσεων χαμηλής παρατηρητικότητας, σε αεροσκάφος και κινητήρες, με τη μορφή της μείωσης του ίχνους ραντάρ και του υπέρυθρου ίχνους, και μέσω των δυνατοτήτων των αμυντικών συστημάτων αποστολής, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων αντιμέτρων … Όλες οι έξοδοι του F-35A εκτελούνταν με αεροσκάφη που είχαν μη-συμμορφούμενο ίχνος χαμηλής παρατηρητικότητας. Τέσσερα από τα πέντε αεροσκάφη F-35B, και το 80% των μεμονωμένων εξόδων, δεν ικανοποίησαν την απαίτηση χαμηλής παρατηρητικότητας. Κανένα από τα αεροσκάφη F-35C δεν αναφέρθηκε ότι δεν ικανοποίησε την απαίτηση της χαμηλής παρατηρητικότητας». Τέλος, για το πυροβόλο η έκθεση αναφέρει: «Η αξιολόγηση φονικότητας του F-35 υπέφερε από την αδυναμία του πυροβόλου του αεροσκάφους να χτυπήσει στόχους λόγω προβλημάτων σχεδιασμού και εγκατάστασης».
